Τελικά, εκτός από το δάσος, τι άλλο κάηκε στο Τατόι;

Πολλά ερωτηματικά εξακολουθούν να πλανώνται αναπάντητα εκ μέρους του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού σε σχέση με την πυρκαγιά που κατέκαψε την περασμένη βδομάδα τα πρώην Βασιλικά Κτήματα στο Τατόι. Όχι τόσο για την παντελή έλλειψη πυρασφάλειας των 6.000 στρεμμάτων στον ιστορικό πυρήνα του χτήματος, ή για την ολοκληρωτική καταστροφή του δάσους του Τατοΐου, όσο για τους χειρισμούς του ΥΠΠΟΑ σε σχέση με την υψηλής ιστορικής αξίας κινητή περιουσία της πρώην βασιλικής οικογένειας που φυλασσόταν σε κοντέινερ μες στον χώρο. Επίκειται, βέβαια, η σημερινή  συνέντευξη Τύπου που εξήγγειλε χθες το μεσημέρι το υπουργείο, στην οποία αναμένεται (ή ελπίζεται) να δοθούν ικανοποιητικές εξηγήσεις.

Μετά τις αποκαλύψεις του συναδέλφου, Γιώργου Λιάλιου, στην «Καθημερινή», που κατέδειξαν τουλάχιστον δυο αποτεφρωμένα κοντέινερ, καθώς και τεράστιες καταστροφές σε πέντε κτίρια του συγκροτήματος (κτίριο Προσωπικού, Διευθυντήριο, κτίριο Τηλεπικοινωνιών, οικία Στουρμ, οικία Φροντιστή), και εν μέσω της αμήχανης σιωπής εκ μέρους του αρμόδιου υπουργείου, το NEWS 24/7 αποτάθηκε στον ιδρυτή και πρόεδρο του Συλλόγου Φίλων Τατοΐου, Βασίλη Κουτσαβλή, ο οποίος μέσα από την ακάματη δραστηριοποίησή του τα τελευταία 13 χρόνια γνωρίζει το Τατόι όσο κανείς. Εξού και ήταν φανερά ταραγμένος κατά την τηλεφωνική μας συνομιλία:

Κύριε Κουτσαβλή, υπάρχει μια εκτίμηση του τι μπορεί να περιείχαν τα δυο κοντέινερ που αποτεφρώθηκαν; «Είναι η ερώτηση των ημερών αυτή! Η απάντησή μου, η οποία σαφώς αφήνει υπόνοιες, είναι ότι δεν θα μάθουμε ποτέ τι υπήρχε μέσα σε αυτά τα κοντέινερ. Κι αφήνω την φαντασία του κόσμου να καταλάβει γιατί δεν θα μάθουμε ποτέ… Προσωπικά, ξέρω τι περιλαμβάνει η κινητή βασιλική υπηρεσία, αλλά όλο τα πηγαινοφέρνανε από ένα κοντέινερ σε άλλο, γι’ αυτό δεν έχω εικόνα ποιο ήταν το ακριβές περιεχόμενο των καμένων κοντέινερ. Είδα [στις φωτογραφίες της «Καθημερινής»] τα μπρούντζινα στοιχεία που περισώθηκαν από την φωτιά, ήταν τα προστατευτικά των μαρμάρινων τζακιών του ανακτόρου, τα οποία υπάρχουν και σε ιστορικές φωτογραφίες. Αλλά φανταστείτε αν υπήρχε μέσα χαρτώο υλικό, ρούχα, έργα τέχνης, ξύλινα, εργόχειρα, χαλιά, κλπ, θα έχουν γίνει παρανάλωμα του πυρός.»

Επικοινωνήσατε με το υπουργείο ως άμεσα ενδιαφερόμενος φορέας; «Βεβαίως, και η απάντηση είναι ότι δεν είχε απολύτως τίποτα, ότι ήταν εργοτάξιο, ότι υπήρχαν κάτι μπύρες από την παλιά κάβα του Τατοΐου, οι οποίες απλώς πήραν φωτιά και σπάσαν τα μπουκάλια και γέμισε ο τόπος γυαλιά. Επίσης, ότι υπήρχαν και δυο μπαούλα τα οποία ήταν μπροστά στα τζάκια, αλλά αυτά σώθηκαν. Χωρίς πάντως να τα έχουμε δει ότι σώθηκαν… Από το υπουργείο υποβιβάζουν το θέμα και λένε ότι δεν υπήρχε τίποτα αξίας μέσα σε αυτά τα κοντέινερ, ότι είχαν μεταφερθεί όλα σε άλλα [δεκάδες] κοντέινερ που υπάρχουν στο Τατόι. Μπορεί και να είναι έτσι, ειλικρινά δεν θέλω να κατηγορήσω κανέναν απ’ την στιγμή που δεν γνωρίζω τι υπήρχε μέσα. Ας μας δώσει, όμως, μια λίστα το ΥΠΠΟΑ –την ζήτησα θα πρέπει να σας πω… Περιμένω και απαιτώ ως πρόεδρος του συλλόγου να δοθεί στην δημοσιότητα η λίστα για το τι υπήρχε μέσα στα κοντέινερ. Τα κτίρια, που ούτως ή άλλως ήταν ερείπια, θα ξαναφτιαχτούν, οι στέγες θα ξαναγίνουν –μικρό το κακό. Η μεγάλη απώλεια είναι πως χάσαμε πάνω από το μισό κτήμα, η οικολογική καταστροφή είναι τεράστια. Και φυσικά, ό,τι είχε μέσα στα κοντέινερ και κάηκε, δεν θα ξαναγίνει ποτέ.»

Ο γρίφος με την κινητή βασιλική περιουσία

Η αλήθεια είναι πως η μοναδική λεπτομερής απογραφή των αντικειμένων που συναποτελούσαν την κινητή περιουσία της πρώην βασιλικής οικογένειας είναι η εξαντλητική λίστα 1.000 σελίδων που εκπονήθηκε επί δικτατορίας το 1973. Σε αυτήν, όπως εξηγεί ο κ. Κουτσαβλής, περιγράφονταν καταλεπτώς όλα τα βασιλικά αντικείμενα που είχαν συγκεντρωθεί από το Μον Ρεπό της Κέρκυρας, από το Προεδρικό Μέγαρο και την Βουλή (που λειτούργησαν, βέβαια, ως ανάκτορα σε διαφορετικές περιόδους), από την οικία της Φρειδερίκης στην οδό Διαμαντίδου 18, από το Μέγαρο Δουκίσσης Πλακεντίας, αλλά και από την Μονή Αστερίου στην Καισαριανή.

Μέρος αυτών των αντικειμένων, έργων τέχνης και κειμηλίων άρχισε σιγά-σιγά να… εξαφανίζεται. «Την δεκαετία του ’80 και του ’90,» επισημαίνει ο κ. Κουτσαβλής, «μπαίνουν μέσα κλέβουν, πάνε και τα πουλάνε, και τώρα αυτά τα αντικείμενα βγαίνουν σε δημοπρασίες, είναι στο Μοναστηράκι, είναι σε αντικερί, ή σε σπίτια των Αθηνών.»

Ακολούθησε η περιβόητη απόφαση της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη το 1992, που επέτρεψε στην βασιλική οικογένεια να μεταφέρει στο εξωτερικό προσωπικά της αντικείμενα –«10 κοντέινερ έφυγαν από το Τατόι,» υπενθυμίζει ο κ. Κουτσαβλης, «και το μεγαλύτερο μέρος αυτών πωλήθηκε στην δημοπρασία του οίκου Christie’s το 2007. Όλα τα υπόλοιπα, 100.000 αντικείμενα περίπου, είναι αυτά που είναι σήμερα στο Τατόι.»

Τα έργα τέχνης και τα «ιδιαίτερης ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας αντικείμενα» που απομακρύνθηκαν την νύχτα της Τετάρτης υπό την προσωπική επίβλεψη της κας Μενδώνη και με την συνδρομή του Στρατού, γνωρίζουμε πού βρίσκονται; «Όχι, όχι. Υπό άκρα μυστικότητα μετακινήθηκαν. Κι εγώ τηλεφώνησα και ρώτησα, ποια πράματα πήρατε, πού τα πήγατε; Δεν λέει κανείς τίποτα. Καμία απολύτως δήλωση. Έχω, όμως, να παρατηρήσω το εξής: Καλά, η υπουργός και το κάθε πολιτικό πρόσωπο μπορεί να κάνει τα δικά του για την υστεροφημία του, για την θέση του, πείτε το όπως θέλετε. Αλλά υπάρχει και συντεταγμένη πολιτεία. Υπάρχουν υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ που προστατεύουν, υποτίθεται, την πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά της χώρας. Θα πρέπει και αυτοί, από την στιγμή που ξέρουν, να μην αποκρύψουν. Να βγουν και να πουν ειλικρινέστατα ότι αυτά ήταν μέσα κι αυτά κάηκαν.»

Εν αναμονή των όποιων απαντήσεων σε αυτά τα καίρια ερωτήματα, είναι σαφές πως η πυρκαγιά στο Τατόι δεν αποτέφρωσε μόνο χιλιάδες στρέμματα δάσους, ή μέρος των ιστορικών πλην αναξιοποίητων κτιρίων. Εκείνο που πρωτίστως δυναμίτισε είναι τον ταρατατζούμ σχεδιασμό της συνολικής αξιοποίησης, ανάδειξης και τουριστικής εκμετάλλευσης των πρώην Βασιλικών Κτημάτων, τον οποία η νυν ηγεσία του ΥΠΠΟΑ είχε κάνει παντιέρα της.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις