10 πράγματα που δεν γνωρίζουμε για τον ζωγράφο Gilbert Halaby

Η ατομική έκθεση του εγκατεστημένου στη Ρώμη Λιβανέζου ζωγράφου Gilbert Halaby με τίτλο «The First Harvest», εγκαινιάζεται το Σάββατο 5 Οκτωβρίου εγκαινιάζεται στο Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας.

Έχοντας μεγαλώσει στον Λίβανο, ο Halaby που πραγματοποίησε τις σπουδές του στη Βηρυτό στο τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, ζωγράφιζε από πολύ νεανική ηλικία. Γοητευμένος από τη φυσική ομορφιά του τοπίου της οροσειράς του Λιβάνου, περνούσε πολύ χρόνο παίζοντας ανάμεσα στους ελαιώνες που ανήκαν στην οικογένειά του και τους συνορεύοντες φίλους, διατηρώντας έκτοτε ανεξίτηλη τη φυσική φόρμα των δέντρων στη σκέψη και στη συνέχεια στην τέχνη του.

«Στις 5 Οκτωβρίου, ημέρα εγκαινίων της έκθεσης στην Ύδρα, όλοι στη Μεσόγειο -την Ελλάδα, την Ιταλία, τον Λίβανο, την Τουρκία, την Ισπανία, την Νότια Γαλλία- θα είναι απασχολημένοι με τη συγκομιδή της ελιάς. Η σκέψη αυτή, κάνει την καρδιά μου να πάλλεται από χαρά», σημειώνει ο Halaby. «Όλοι είναι στη γη τους, κάτω από τα ιερά δέντρα τους, χαρούμενοι με τον πολύτιμο καρπό που θα έχει για μια ακόμη φορά γεννηθεί από έναν χρόνο ακάματου μόχθου. Το έργο μου τιμά τον μόχθο αυτόν –το όργωμα του χώματος πάνω στο οποίο πατούμε, την ομορφιά των ανθρώπων που βρίσκουν σκοπό και χαρά στα δέντρα τους».

Στην έκθεση παρουσιάζονται 32 έργα του καλλιτέχνη, 13 από τα οποία για πρώτη φορά, ενώ σε αυτά συμπεριλαμβάνεται ένα μνημειακό εμβληματικό έργο οκτώ μέτρων, από το οποίο και η έκθεση αντλεί τον τίτλο της.

Η Ίρις Κρητικού, Αρχαιολόγος & Ιστορικός της Τέχνης, Επιμελήτρια της έκθεσης εξομολογείται στο NEWS 24/7 10 στοιχεία που δεν γνωρίζουμε για τον ζωγράφο Gilbert Halaby που και αυτή έμαθε προετοιμάζοντας μαζί του αυτήν την έκθεση:

1. Η ποίηση αποτελεί κεφαλαιώδη παράμετρο στη ζωή και το έργο του ζωγράφου. O Gilbert Halaby διαβάζει ποίηση και γράφει ποίηση. Θα μπορούσα να πω, χωρίς να υπερβάλλω, ότι η ποίηση αποτελεί οργανική προέκταση και συμπλήρωση της ζωγραφικής του.
2. Ο Κωνσταντίνος Καβάφης είναι ο αγαπημένος του Έλληνας ποιητής. Υπήρξε κλειδί για τον ίδιο, προκειμένου να προχωρήσει και σε αυτό το ταξίδι.
3. Το Άσμα Ασμάτων, ο αρχετυπικός ύμνος της ανθρώπινης ομορφιάς, με τους περικαλλείς κέδρους του Λιβάνου και τους περίκλειστους κήπους από την πρώτη στιγμή που περιέτρεξα τη ζωή, το έργο και τη γραφή του ζωγράφου, καρφώθηκε στη σκέψη μου ως αισθητήρια εξακολουθητική αναφορά που επιβεβαιώθηκε από τον καλλιτέχνη…
4. Ο Gilbert Halaby σπούδασε Αρχαιολογία στη Βηρυτό, προτού ασχοληθεί με τη ζωγραφική. Μοιραζόμαστε έτσι την ίδια αγάπη για το χώμα, την επιθυμία της άγνωστης γνώσης, τη βεβαιότητα της σοφίας του.
5. Ο Gilbert πιστεύει στη σημασία της ιεροτελεστίας, στην με νόημα επιβράδυνση των πραγμάτων με τρόπο που η τελική τους απόληξη γίνεται ακόμη πιο απολαυστική και πολύτιμη.
6. Ο Gilbert Halaby έρχεται στην Ελλάδα πολλά χρόνια, ακολουθώντας σταθερά με την ίδια λαχτάρα την βραδύτερη οδική διαδρομή ανάμεσα στους απέραντους ελαιώνες της Πελοποννήσου, αντί του γοργού δια θαλάσσης περάσματος. Η Ύδρα που τον περιμένει στο τέλος της διαδρομής, είναι πάντα η μεγαλύτερη επιβράβευση.
7. Ο ίδιος, μέσα από αυτήν την ενότητα επιχειρεί να συνδεθεί ξανά με τη φύση, να συνδέσει μαζί της με τον τρόπο μιας μεταφυσικής σχεδόν οικολογίας και τον θεατή. Το ξερικό τοπίο της Ύδρας και το αγαπημένο του Καμίνι, όπου αφουγκράζεται κανείς τις εποχές και τους μήνες να αλλάζουν αργά, αποτελεί locus ιδανικό για τις ψιθυριστικές μετατροπές που εγγράφονται και στη ζωγραφική του.
8. Στις παρυφές της Ρώμης, υπάρχει πια ο δικός του μικρός ελαιώνας. Η Πρώτη Συγκομιδή των καρπών του, συνδέεται έτσι ως τίτλος όχι μόνον με την εννοιολογική μεταφορά ενός ιδεατού τόπου αλλά ακόμη με έναν τόπο γενναιόδωρο και πραγματικό που συμπληρώνει και ενώνει το γεωγραφικό στίγμα της Μεσογείου και της ζωής του Halaby.
9. Κάθε έκθεση του Gilbert Halaby και κάθε συνοδευτικός σχετικός κατάλογος, αρχίζουν με ένα γράμμα στο παιδί που κάποτε υπήρξε ο καλλιτέχνης.
10. Η αγάπη στον ελληνικό μύθο και η συμβολική αναφορά της Οδύσσειας στο έργο του, τρέπονται στη ζωγραφική του σε αυτό που ο ίδιος ονομάζει «ταξίδι στο Μπλε». Ζώντας σε μια ταραχώδη και εμπόλεμη εποχή, μέτοικος από τον Λίβανο στην Ευρώπη και την Ιταλία ο ίδιος, θεωρεί ότι η άλλη όψη της προσωπικής του αίσιας Οδύσσειας, είναι πανανθρώπινη και συμπαντική.

Η έκθεση

Επίκεντρο της έκθεσης είναι το ομότιτλο με αυτήν έργο που εκτείνεται σε μήκος οκτώ μέτρων, αναπαριστάνοντας ένα παλίμψηστο από στιγμές, συνήθειες και έθιμα, στο πλαίσιο αυτής της άχρονης και μοναδικά μεσογειακής ανθρωποκεντρικής αναφοράς, που συνδέεται συμπιληματικά με την προσωπική ζωή του Halaby. Με φορά από τα αριστερά προς τα δεξιά, το φως μεταβάλλεται και κλιμακώνεται, εκτεινόμενο από τις θερμές αποχρώσεις της αυγής και τη θριαμβική δυναμική του μεσημεριανού ήλιου του Νότου, ως τα απαλά ρόδινα του λυκόφωτος.

«Ο θεατής βλέπει τους ανθρώπους της Μεσογείου να συλλέγουν τους καρπούς των δέντρων τους –εδώ βρίσκονται η θεία μου, η μητέρα μου και ο θείος μου, όταν ήταν μικροί στον Βορρά του Λιβάνου. Οι φίλοι μου –ένας πατέρας και ο γιος του στη Νότια Γαλλία, και κάποιοι ακόμη, που γευματίζουν κάτω από ένα δέντρο ελιάς στην Τουρκία» εξηγεί ο Halaby.

Και συνεχίζει: «Στο δεξί άκρο του καμβά, βρίσκεται η Ύδρα, το σπίτι που διαλέξαμε. Κατά κάποιον τρόπο, σηματοδοτεί αυτό που εμείς αποκαλούμε τη δική μας «Οδύσσεια προς το Μπλε». Πρόκειται για την ετήσιά μας αργή οδική διαδρομή από την Αθήνα, την πορεία μέσα από μαγευτικούς αρχαίους ελαιώνες και μικρά χωριά της Πελοποννήσου προς το μπλε του Αιγαίου και, επιτέλους, στο νησί ετούτο που αποκαλούμε «σπίτι». Μα είναι ακόμη η Οδύσσεια του καθενός στη Μεσόγειο, από και προς την πατρίδα του, προς το μπλε».

Το μνημειακό έργο «The First Harvest», συνομιλεί με μια σειρά από τοπία που εμπνέονται από τη διαδοχή των εποχών στην Ύδρα. Τα δώδεκα αυτά έργα, ένα για κάθε μήνα του χρόνου, αιχμαλωτίζουν στο έπακρο τη θριαμβικότητα του φωτός, του τοπίου και της παλέτας των χρωμάτων, καθώς το νησί μεταβάλλεται απαλά στον κύκλο του χρόνου, από τον παγωμένο Ιανουάριο ως την καρδιά της άνοιξης και το χρυσό θέρος και τέλος, στην εποχή της συγκομιδής. Η ενότητα αυτή αποτελεί ιδανικό τόπο έκφρασης για τη δεξιοτεχνική αίσθηση και χρήση του φωτός από τον Halaby, καθώς ζωηρά αφαιρετικά πεδία απορροφούν το παγωμένο γαλάζιο του ουρανού του Ιανουαρίου, ή το αιμάσσον κόκκινο των λιβαδιών με τις παπαρούνες που θροΐζουν ανάμεσα στους ελαιώνες τον Μάιο.

Στον κεντρικό τοίχο της έκθεσης στο Μουσείο, παρουσιάζεται μια ενότητα από ζωγραφισμένα σχηματοποιημένα «σπίτια» που αποτελούν μέρος μιας ιδιωτικής συλλογής στη Ρώμη. Πρόκειται για αφαιρετικές αναπαραστάσεις των μονόχωρων λιτών σπιτιών που συχνά ο καλλιτέχνης συναντά διασχίζοντας την Πελοπόννησο, σχηματοποιημένων σπιτιών που αναπαριστούν την οργανική γαλήνη που ο ίδιος αναζητεί στη φύση, μακριά από την κακοφωνία της σύγχρονης ζωής.