Henry Moore and Greece: H πρώτη έκθεση του καλλιτέχνη στην Ελλάδα μετά από 20 χρόνια

Από τις 12 Σεπτεμβρίου στην Gagosian Athens, θα έχουμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε έργα του σπουδαίου γλύπτη Henry Moore, σε μία έκθεση που θα είναι η πρώτη του καλλιτέχνη στην Ελλάδα μετά από είκοσι χρόνια.

“Η Ακρόπολη είναι υπέροχη-πιο θαυμαστή απ’ όσο είχα ποτέ φανταστεί . . . τίποτα ποτέ δεν με έχει εντυπωσιάσει περισσότερο” είχε πει ο Henry Moore το 1951, ενώ μία εβληματική φωτογραφία τον δείχνει μπροστά από το Ναό της Αθηνάς Νίκης.

Η Gagosian διοργανώνει την έκθεση “Henry Moore and Greece” σε συνεργασία με το ίδρυμα Henry Moore Foundation από τις 12 Σεπτεμβρίου. Επιλογές έργων από όλη την πορεία του Moore ρίχνουν φως στην γοητεία που ασκούσε η αρχαία ελληνική τέχνη στον καλλιτέχνη, μια σχέση που αναπτύχθηκε μετά το ταξίδι του στην Ελλάδα το 1951—λίγους μήνες πριν από την πρώτη του ρετροσπεκτίβα στην Tate, στο Λονδίνο.

Henry Moore και Ελλάδα

Στα πρώτα του γλυπτά από πέτρα και ξύλο ο Moore είχε απομακρυνθεί από την κλασική παράδοση για να αναζητήσει έμπνευση κυρίως σε πολιτισμούς μη ευρωπαϊκούς—για παράδειγμα στην αφρικανική και στην μεσοαμερικανική τέχνη. Και μόνο στις αρχές της δεκαετίας του 1950, και συγκεκριμένα μετά την επίσκεψή του στην Ελλάδα το 1951, άρχισε η ελληνική τέχνη να κινεί το ενδιαφέρον του.

Δουλεύοντας με προπλάσματα από πηλό ή γύψο και μπρούτζινα εκμαγεία μπόρεσε να προσεγγίσει μια μεγαλύτερη κλίμακα και να προσδώσει πιο εμφανή αίσθηση κίνησης στα γλυπτά του. Αποσπασματικές φιγούρες—όλο και περισσότερο ανδρικές και σχεδιασμένες ώστε να είναι ορατές από οποιοδήποτε σημείο γύρω τους—εμφανίζουν μεγαλύτερη ποικιλία στην επεξεργασία της επιφάνειας απ’ ό,τι τα πρωιμότερά έργα του και συχνά αγκαλιάζονται από πτυχώσεις.

Η έκθεση Henry Moore and Greece εξερευνά τους δεσμούς ανάμεσα στο έργο του Moore και της πρώιμης αρχαίας ελληνικής τέχνης, όπως η Κυκλαδική, που προπορεύτηκε της Κλασικής. Ο καλλιτέχνης ταξίδεψε στην ηπειρωτική Ελλάδα μία και μόνη φορά, το 1951, για μία έκθεση στο Ζάππειο, και τότε επισκέφτηκε επίσης τους αρχαιολογικούς χώρους των Δελφών, της Ολυμπίας και των Μυκηνών. Χρειάστηκε να φτάσει το 1965 για να πραγματοποιηθεί η επόμενη έκθεσή του στην Ελλάδα.

Το Large Standing Figure: Knife Edge (1961) είναι ένα από τα ψηλότερα και εντυπωσιακότερα μεταπολεμικά μπρούντζινα γλυπτά του Moore, με αναφορές στα κυκλαδικά ειδώλια αλλά και στη Νίκη της Σαμοθράκης (περ. 200–190 π.Χ.). Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης προπλάσματα των Draped Reclining Figure (1952–53), Falling Warrior (1956–57), και τα κεφάλια από το έργο King and Queen (1952–53)—έργα κομβικής σημασίας για τον διάλογο του Moore με την αρχαία ελληνική τέχνη.

Το ίδρυμα Henry Moore Foundation διαθέτει επίσης στην έκθεση τρία αδημοσίευτα αντίτυπα από τον κύκλο επτά λιθογραφιών και χαρακτικών που ολοκλήρωσε ο καλλιτέχνης το 1984. Η έκθεση Henry Moore and Greece περιλαμβάνει τριάντα ακόμα χαρακτικά και σχέδια, μεταξύ των οποίων τρεις έγχρωμες λιθογραφίες από την εικονογράφηση της γαλλικής έκδοσης του Προμηθέα (Prométhée) του Γκαίτε (δημοσιεύτηκε στο Παρίσι το 1950 σε μετάφραση του Αντρέ Ζιντ) που δείχνουν ότι η θεματολογία της ελληνικής μυθολογίας είχε ήδη κινήσει το ενδιαφέρον του Moore. Φωτογραφίες και αρχειακό υλικό προσφέρουν ακόμα περισσότερες πληροφορίες για τη σχέση του καλλιτέχνη με την αρχαία ελληνική τέχνη.

Αυτή είναι η τρίτη συνεργασία της Gagosian με το ίδρυμα Henry Moore Foundation μετά από τις εκθέσεις Late Large Forms στην Britannia Street, στο Λονδίνο, και στην West 21st Street, στη Νέα Υόρκη το 2012, και Wunderkammer—Origin of Forms στην Davies Street, στο Λονδίνο, το 2015.

Λίγα λόγια για τον Henry Moore

Ο Henry Moore γεννήθηκε στο Castleford, στην Αγγλία το 1898 και πέθανε στο Perry Green, κοντά στοMuch Hadham, στην Αγγλία το 1986. Έργα του κοσμούν πολλές και σημαντικές διεθνείς συλλογές, μεταξύ των οποίων είναι το Stedelijk Museum Amsterdam, η Tate στο Λονδίνο, το British Council στο Λονδίνο, η Leeds Art Gallery στην Αγγλία, το Museum of Modern Art στη Νέα Υόρκη, το Solomon R. Guggenheim Museum στη Νέα Υόρκη, η Art Gallery of Ontario στο Τορόντο του Καναδά, και το Hiroshima City Museum of Contemporary Art στην Ιαπωνία.

Στις πρόσφατες εκθέσεις έργων του περιλαμβάνονται οι Tate Britain, στο Λονδίνο (το 2010, ταξίδεψε στην Art Gallery of Ontario, στο Τορόντο)· L’atelier, Musée Rodin, Παρίσι (2010)· η έκθεση Moore Rodin, Henry Moore Foundation, στο Perry Green, Αγγλία (το 2013 ταξίδεψε στο Compton Verney, Αγγλία)· Francis Bacon/Henry Moore: Flesh and Bone, Ashmolean Museum, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Αγγλία (2013–14)· The Power of Nature: Henry Moore in Poland, Centre for Polish Sculpture, Orońsko, Πολωνία (το 2018–19 ταξίδεψε στο National Museum of Wroclaw και στο National Museum of Krakow, Πολωνία)· The Helmet Heads, Wallace Collection, Λονδίνο (2019)· Henry Moore in Florence, Museo Novecento, Φλωρεντία, Ιταλία (2022) · O’Keeffe and Moore, San Diego Museum of Art (ταξίδεψε στο Albuquerque Museum στο Νέο Μεξικό, 2023, και στο Montreal Museum of Fine Arts στον Καναδά, 2024)· και Shadows on the Wall, Courtauld Gallery, Λονδίνο (2024).

Έργα που του ζητήθηκαν να δημιουργήσει προκειμένου να τοποθετηθούν σε δημόσιους χώρους βρίσκονται σήμερα σε πανεπιστήμια, σε κάποια σημεία στην ύπαιθρο και σε αστικά κέντρα σε όλον τον κόσμο.

Το Henry Moore Foundation ιδρύθηκε από τον καλλιτέχνη και την οικογένειά του το 1977 με σκοπό να δοθεί στον κόσμο η δυνατότητα να κατανοήσει καλύτερα τις εικαστικές τέχνες. Σήμερα, υποστηρίζει καινοτόμα πρότζεκτ γλυπτικής, μέσω του Henry Moore Grants, αναπτύσσει ένα ευρηματικό πρόγραμμα εκθέσεων και έρευνας στους δικούς του χώρους αλλά και παγκοσμίως, και διατηρεί την κληρονομιά του ίδιου του Moore: ενός από τους μεγαλύτερους γλύπτες του 20ου αιώνα, που έκανε τόσα για να φέρει αυτή τη μορφή τέχνης πιο κοντά στο ευρύ κοινό.

Info: HENRY MOORE AND GREECE Εγκαίνια: Πέμπτη, 12 Σεπτεμβρίου, 6–8 μμ 12 Σεπτεμβρίου–26 Οκτωβρίου 2024 Αναπήρων Πολέμου 22, Αθήνα.