Καλλιτέχνης μηνύει το MoMA – Του επιτέθηκαν σεξουαλικά επισκέπτες στην περφόρμανς της Abramović

Συμμετείχε σε ένα από τα πιο πολυσυζητημένα καλλιτεχνικά δρώμενα του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης (MoMA). Το 2010 όλη η Νέα Υόρκη συζητούσε την έκθεση της Marina Abramović, “The Artist Is Present”.

Όπως διαβάζουμε στο Euronews, ο άνθρωπος που έκανε τη μήνυση στο MoMA λέγεται John Bonafede και είχε συμμετάσχει στην αναβίωση του διαχρονικού έργου της Abramović (1977) με τίτλο “Imponderabilia“, το οποίο απαιτεί από δύο γυμνούς καλλιτέχνες να στέκονται ο ένας απέναντι από τον άλλον σε μια στενή πόρτα ανάμεσα από την οποία πρέπει να περάσουν οι επισκέπτες για να εισέλθουν στο χώρο.

Ο J.Bonafede μηνύει το Μουσείο, λέγοντας ότι οι υπεύθυνοι παρέλειψαν να λάβουν διορθωτικά μέτρα μετά από την ανάρμοστη “επαφή” του με κάποιους επισκέπτες. Σύμφωνα με τη μήνυσή του, δέχθηκε επτά φορές σεξουαλική επίθεση από πέντε ηλικιωμένους επισκέπτες του μουσείου. Κατήγγειλε τέσσερα από τα άτομα αυτά στην ασφάλεια του MoMA, η οποία τα απομάκρυνε από τις γκαλερί, σύμφωνα με την αγωγή.

Bonafede για MoMA: Οι υπάλληλοι “έκαναν τα στραβά μάτια”

Οι ισχυρισμοί υποβλήθηκαν αυτή την εβδομάδα στο Ανώτατο Δικαστήριο της Νέας Υόρκης, με την αξίωση αποζημίωσης γιατί το MoMA “είχε γνώση των συνεχιζόμενων σεξουαλικών επιθέσεων […] ωστόσο απέτυχε σκόπιμα και εξ αμελείας να λάβει διορθωτικά μέτρα για να αποτρέψει την επανάληψη των επιθέσεων“. Ο Bonafede τονίζει ότι οι σεξουαλικές επιθέσεις οδήγησαν σε “χρόνια συναισθηματικής δυσφορίας και έβλαψαν ουσιαστικά την ψυχική υγεία, το σώμα, την εικόνα και την καριέρα [του]”.

Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε στην κατάθεσή του, οι υπάλληλοι του MoMA “έκαναν τα στραβά μάτια” στις επιθέσεις και δημιούργησαν ένα εχθρικό εργασιακό περιβάλλον, όπου οι καλλιτέχνες έπρεπε να υποταχθούν στις ενέργειες των ατίθασων επισκεπτών. Η μήνυση έρχεται σχεδόν 14 χρόνια μετά την έκθεση κάτι που το νομικό πλαίσιο της Νέας Υόρκης επιτρέπει.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο του καλλιτέχνη, το πρόβλημά του δεν ήταν η ακραία performance art της Αμπράμοβιτς, αλλά η έλλειψη ασφάλειας των καλλιτεχνών επί το έργον. Σύμφωνα τον Guardian, ένας από τους φερόμενους ως δράστες ήταν εταιρικό μέλος του MoMA, του οποίου η ιδιότητα μέλους ανακλήθηκε. Όμως ο Bonafede ισχυρίζεται ότι το μουσείο δεν του αποκάλυψε την ταυτότητα των ανδρών που του επιτέθηκαν, γεγονός που τον εμπόδισε να ασκήσει άμεσα δίωξη εναντίον τους. Η εκπρόσωπος του MoMA δεν έκανε κάποιο σχόλιο, ούτε και η Abramović, αν και δεν έχει μηνυθεί από τον ενάγοντα.

Πρόβλημα είχαν και άλλοι performers του Imponderabilia

Η εν λόγω αναδρομική έκθεση του 2010 ήταν μια από τις πιο καθοριστικές μουσειακές εκθέσεις στην ιστορία της τέχνης, και αποτέλεσε σημείο ορόσημο για την καθιέρωση και τον σεβασμό απέναντι στην έννοια του “περφόρμανς”. Μετά από αυτή την έκθεση η Σέρβα καλλιτέχνις δημιούργησε δική της Σχολή, έγινε παγκόσμια διασημότητα, ενώ η σκληρή προετοιμασία της αποτυπώθηκε στο ντοκιμαντέρ του 2012 “The artist is present”.

Όμως η έκθεση ήταν εξαντλητική και για άλλους περφόρμερ. Ορισμένοι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι λιποθύμησαν στις αίθουσες και το μουσείο μείωσε αργότερα το πρόγραμμά τους για να αποτρέψει την εξάντληση. Άλλοι παραπονέθηκαν ότι οι επισκέπτες άγγιζαν ανάρμοστα το σώμα τους και έκαναν αγενή σχόλια για την εμφάνισή τους.

Εκείνη την εποχή, το MoMA δήλωσε ότι είχε “πλήρη επίγνωση των προκλήσεων που δημιουργεί η παρουσία γυμνών καλλιτεχνών στις γκαλερί” και ότι είχαν γίνει συζητήσεις “για να διασφαλιστεί ότι οι καλλιτέχνες θα αισθάνονται άνετα στις γκαλερί ανά πάσα στιγμή“.

Ο 50χρονος J. Bonafede είναι καλλιτέχνης περφόρμανς που παρουσιάζει έργα του σε μικρούς χώρους στη Νέα Υόρκη. Είναι επίσης μελετητής της θιβετιανής ζωγραφικής και βοήθησε στην ίδρυση μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης για παιδιά στο Ανατολικό Θιβέτ.

Η Αμπράμοβιτς ανέβασε για πρώτη φορά το “Imponderabilia” το 1977 με τον εραστή και συνεργάτη της Ulay, που δεν βρίσκεται σήμερα στη ζωή. Πρόσφατα παρουσίασε το έργο κατά τη διάρκεια μεγάλης αναδρομικής έκθεσης στη Βασιλική Ακαδημία Τεχνών, στο Λονδίνο, όπου ανέβηκε με κάποιες μικρές αλλαγές και ένα εναλλασσόμενο καστ 37 ερμηνευτών. Μάλιστα, για όσους επισκέπτες αισθάνονταν άβολα να περάσουν ανάμεσα από έναν γυμνό άνδρα και μια γυμνή γυναίκα, υπήρχε… εναλλακτική πόρτα.