Το κλειδί για να “ξεκλειδώσεις” τη νέα τοιχογραφία του Banksy στο Λονδίνο

Πριν τρεις ημέρες μια “παράξενη” τοιχογραφία άρχισε να προσελκύει διερχόμενους σε μια αστική συνοικία κοντά στο Finsbury Park στο βόρειο Λονδίνο. Το “αφηρημένο” έργο απεικονίζει μια “μάζα πράσινης μπογιάς” πίσω από ένα κλαδεμένο δέντρο και “συνοδεύεται” από ένα stencil που παρουσιάζει ένα άτομο με ένα εργαλείο ψεκασμού ανά χείρας.

Πριν καν επιβεβαιωθεί η ταυτότητα του έργου, κάτοικοι της Hornsey Road δήλωναν στο BBC πως αισθάνονται τυχεροί που επιλέχθηκε η γειτονιά τους για τη συγκεκριμένη τοιχογραφία. Ο James Peak, εμπνευστής της σειράς podcast του BBC “The Banksy Story”, υποπτεύθηκε εξαρχής πως δημιουργός είναι ο διάσημος, ανώνυμος graffiti artist, τη δουλειά του οποίου πραγματεύεται η εκπομπή του.

Πράγματι, μέσα από το επίσημο προφίλ του Banksy στο Instagram, επιβεβαιώθηκε η “ταυτότητα” της δημιουργίας, σε μια ανάρτηση που καταγράφεται το πριν και το μετά.

Κόρμπιν και βανδαλισμός

Η ουσία είναι πως για να αντιληφθεί κανείς σωστά το έργο, θα πρέπει να πάρει απόσταση από αυτό. Εν προκειμένω, οι κοντινές λήψεις και οι selfie δεν έχουν κανένα νόημα, παρότι εκατοντάδες διερχόμενοι έσπευσαν να φωτογραφηθούν στο σημείο μόλις έμαθαν πως ο καλλιτέχνης που “υπογράφει” είναι ο Banksy. Το πράσινο χρώμα πίσω από την κλαδεμένη κερασιά συμβολίζει το φύλλωμα που λείπει όχι μόνο από το δέντρο καθαυτό αλλά και από την ευρύτερη αστική περιοχή του North Islington. Την εν λόγω περιοχή μάλιστα την έχει χαρακτηρίσει ο Τζέρεμι Κόρμπιν ως “την πιο πυκνοκατοικημένη εκλογική περιφέρεια της χώρας”.

“Ο Banksy ήρθε στο Ίσλινγκτον! Τι υπέροχο έργο τέχνης που αποδεικνύει ότι υπάρχει ελπίδα για τη φύση παντού” ανέφερε ακόμη ο Κόρμπιν σε ανάρτησή του στο X (πρώην Twitter), για μια περιοχή που θεωρείται αρκετά υποβαθμισμένη.

Στην ουσία πρόκειται για ένα αναμορφικό έργο τέχνης που απαιτεί από τον θεατή του να το δει ως σύνολο, από μακριά, ενώ για να λειτουργήσει συμβολικά πρέπει να εξεταστεί μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται. Σημειώνεται πως τον τελευταίο καιρό πολλοί είναι αυτοί που προσπαθούν να κλέψουν έργα του Banksy όπως συνέβη σε περίπτωση πινακίδας δρόμου κατά των βομβαρδισμών, ωστόσο το mural του στη Hornsey Road έπεσε “θύμα” βανδαλισμού.

Με τις αντιδράσεις στα social media να είναι μαζικές.

Σχετικά με την κριτική που αναπτύχθηκε επίσης στα social σχετικά με το γιατί το δέντρο παρουσιάζει αυτή την εικόνα, το συμβούλιο του Islington ισχυρίστηκε πως η εν λόγω κερασιά είναι “σε παρακμή” με σημάδια ασθένειας και πως κάνουν το καλύτερο για τη διάσωσή της, όπως και για τα υπόλοιπα δέντρα της ευρύτερης περιοχής τα οποία επίσης κόβονται γιατί ασθενούν. Αυτό που προσπαθεί να “πει” εδώ ο Banksy είναι πως το πράσινο είναι απαραίτητο και πως πρέπει να διασωθεί με κάθε τρόπο, εντός και εκτός αστικού ιστού.

Η επιτυχία της ανωνυμίας του Banksy

Σε κάθε περίπτωση κάθε νέα “εμφάνιση” του Banksy αποτελεί είδηση από μόνη της, με τον ίδιο να συνεχίζει να μην αποκαλύπτει την ταυτότητά του, βρίσκοντας πάντα τρόπους για να γίνει επίκεντρο των δημόσιων συζητήσεων με την τέχνη του και μόνο.

Ο John Brandler, διευθυντής των Brandler Art Galleries, έχει δηλώσει πάντως για την ανωνυμία του Banksy πως “είναι βολικό για τον ίδιο να παραμένει άγνωστος” ώστε να μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερα παρά τη φήμη του.

“Για τον κόσμο της τέχνης δεν έχει πια σημασία. Το brand είναι ήδη τεράστιο. Ακόμη κι αν αποκάλυπτε το ποιος είναι, δεν θα είχε ιδιαίτερη σημασία για τα έργα του και τα μηνύματά τους, δεν θα άλλαζε δραστικά κάτι. Οι δηλώσεις που κάνει μέσα από την τέχνη του δρόμου είναι τόσο δυνατές σε επίπεδο “μάρκετινγκ” που έχει κατακλύσει το ενδιαφέρον και τις συζητήσεις χωρίς να ξέρει κανείς ποιος είναι”, τονίζει ο Brandler, προσθέτοντας πως είτε μιλάμε για έναν μεμονωμένο άνθρωπο, είτε μιλάμε για μια κολεκτίβα, η ευστοχία είναι δεδομένη και εδώ και χρόνια παγκόσμιου βεληνεκούς. Τα δημιουργήματα δε, του Banksy, δεν είναι προς πώληση από τον ίδιο, με κάποια από αυτά να έχουν δημοπρατηθεί μετά την αφαίρεσή τους χωρίς την έγκριση του ιδίου, είτε να έχουν διατεθεί για φιλανθρωπικούς σκοπούς.

Σύμφωνα πάντως με έρευνα του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου, ο Banksy ταυτοποιείται ως “Robin Gunningham” με περιοχή καταγωγής του το Μπρίστολ (εξ ου και οι φήμες ότι στην πραγματικότητα πίσω από την “επωνυμία” κρύβεται ο Robert Del Naja των Massive Attack).