Ακροδεξιό μακελειό σοκάρει τοπικές χορωδίες στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

«Δέκα χρόνια συμπληρώθηκαν το καλοκαίρι που μας πέρασε από τη διπλή επίθεση του Άντερς Μπέρινγκ Μπράιβικ, ο οποίος σκότωσε 77 ανθρώπους στις 22 Ιουλίου του 2011, στις πιο αιματηρές επιθέσεις στη Νορβηγία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο 32χρονος τότε ακροδεξιός μακελάρης αρχικά σκότωσε 8 άτομα πυροδοτώντας μία βόμβα που είχε τοποθετήσει κοντά στην έδρα της κυβέρνησης στο Όσλο και στη συνέχεια ανοίγοντας πυρ σε κατασκήνωση της Νεολαίας του Εργατικού Κόμματος στο μικρό νησί της Ουτόγια και σκότωσε άλλα 69.

Τα δύο αυτά γεγονότα δύσκολα μπορεί κάποιος να τα ξεχάσει. Άλλωστε επανέρχονται κάθε τόσο στην επικαιρότητα με τα “κατορθώματά” του Άντερς Μπέρινγκ Μπρέιβικ από τη φυλακή. Πρόσφατα μάλιστα έγινε γνωστό πως συνεχίζει να στέλνει από τη φυλακή επιστολές σε επιζώντες της επίθεσης και τις οικογένειες των θυμάτων, όπου επαναλαμβάνει αποσπάσματα από το μανιφέστο του -στο οποίο εξέφραζε την οργή του για την πολυπολιτισμικότητα και το Ισλάμ και κατηγορούσε τον φεμινισμό για την «πολιτισμική αυτοκτονία της Ευρώπης».

«Τα γεγονότα», το σπουδαίο και ανατρεπτικό έργο του διεθνούς φήμης Σκoτσέζου θεατρικού συγγραφέα Ντέιβιντ Γκρεγκ σε μουσική και στίχους του Τζον Μπράουν, είναι ένα πολιτικό έργο εμπνευσμένο από τα τραγικά αυτά περιστατικά και εξετάζει την άνοδο της ακροδεξιάς και της ξενοφοβίας μέσα από μια απόπειρα να προσεγγίσει το ίδιο το «τέρας».

Το έργο αυτό στη δύσκολη περσινή θεατρική περίοδο του lockdown παρουσιάστηκε μέσω live streaming από την Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και τώρα επανέρχεται για δεύτερη χρονιά και “ζωντανά” στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, στις 6 και 7 Δεκεμβρίου σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Ραπτοτάσιου, ενώ η μουσική επιμέλεια, η διδασκαλία των χορωδιών και η διασκευή της μουσικής και των στίχων είναι του Κωνσταντίνου Θωμαΐδη.

Στο έργο αυτό πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν τοπικές χορωδίες από όλη την Ελλάδα που συμμετέχουν επί σκηνής με μουσικά κομμάτια που έχουν διδαχθεί – χωρίς όμως να γνωρίζουν το περιεχόμενο του έργου. Για να επιτευχθεί αυτό σε κάθε παράσταση συμμετέχει μια νέα χορωδία. το έργο επιχειρεί να κατανοήσει το αδιανόητο της απώλειας και να εξερευνήσει τα όρια της συγγνώμης ενώπιον μιας θηριωδίας.

“Η ιδέα να αναπαραστήσω το έργο αυτό προέκυψε ενώ ήμουν σε κάποια σεμινάρια του Ν. Καραθάνου, Μ. Μαρμαρινού και Σίμου Κακάλα στα Ιωάννινα και έψαχνα να βρω μια πρόταση για το ΔΗΠΕΘΕ εκεί. Συμπτωματικά, ο Κωνσταντίνος Θωμαΐδης, που επίσης δίδασκε εκεί και τον γνώριζα προσωπικά, είχε κάνει ανάλυση και έρευνα πάνω στην μουσική του έργου και αυτό μας συνέδεσε και του πρότεινα να γίνει ο Μουσικός διευθυντής στο πρότζεκτ και να κάνει και την μετάφραση-προσαρμογή των στίχων. Στο έργο αυτό με οδήγησε η ανάγκη να κάνω θέατρο που να αφορά και το κοινό της περιφέρειας με ένα θέμα που είναι φλέγον και οι θεατές θα έχουν σίγουρα βιώσει κάποια από τις πλευρές του.

“Το καλό θέατρο είναι πάντα ‘τοπικό’ με κάποιον τρόπο.” μου είχε πει ο Ramin Gray – ο σκηνοθέτης του πρώτου ανεβάσματος του έργου στην Σκωτία. Και το πιστεύω. Θέατρο που έχει σύνδεση με τον τόπο, κάνει αυτούς που το παρακολουθούν να νιώθουν πως αντιπροσωπεύονται μέσα από τους χαρακτήρες ή τις ιδέες. Ήθελα να έχω μια άμεση επαφή με τον κάθε τόπο και να μην είναι μια συμβατική περιοδεία και για αυτό το συμμετοχικό κομμάτι του έργου ήταν αυτό που με τράβηξε περισσότερο στα Γεγονότα. Σε κάθε βραδιά-παράσταση μια διαφορετική χορωδία συμμετέχει επί σκηνής – γεγονός που μας επέτρεψε να γνωρίσουμε 25 χορωδίες από όλη την Ελλάδα.

Επίσης, ήξερα το έργο, καθώς είχα την τύχη να συνεργαστώ με τους δημιουργούς του (David Greig, John Browne, Ramin Gray) στο ανέβασμα του έργου Ικέτιδες του Αισχύλου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ήταν μια εκδοχή της τραγωδίας με συμμετοχή της κοινότητας, δηλαδή δημιουργία του χορού του έργου με κοπέλες της πόλης και ηλικίας από 15 έως 25 ετών. Μια προσέγγιση που προήλθε από την εμπειρία τους με Τα Γεγονότα. Πιστεύω το μέλλον του θεάτρου βρίσκεται στην διεύρυνση της συμμετοχής, είτε αυτό σημαίνει άνοιγμα προς κοινότητες, είτε πολιτικές προς ίσες ευκαιρίες, είτε ανάδειξη φωνών και καλλιτεχνών από κοινωνικές ομάδες που δεν έχουν αντιπροσώπευση” αναφέρει χαρακτηριστικά στο NEWS 24/7 ο Αλέξανδρος Ραπτοτάσιος.

Το έργο εξετάζει την άνοδο των εξτρεμιστικών στοιχείων, ένα φαινόμενο που δυστυχώς συμβαίνει σε όλες τις χώρες του κόσμου και το κάνει απίστευτα επίκαιρο. Σαν σκηνοθέτης του έργου τι είναι αυτό που σας ευαισθητοποίησε περισσότερο και θέλετε να αναδείξετε μέσα από την παράσταση που ετοιμάσατε;

Το μίσος, η άγνοια και ο φόβος που βλέπω παντού γύρω μου, από τους περαστικούς και τα νέα στις ειδήσεις, έως τα σχόλια στο ίντερνετ και απόψεις συγγενών και γνωστών μου. Ζούμε σε μια εποχή πόλωσης παγκοσμίως έχοντας απαξιώσει πλήρως την έννοια της συναίνεσης – κάθε συζήτηση γύρω από θέματα ρατσισμού, αντιπροσώπευσης μειονοτήτων, το προσφυγικό κ.α. φτάνει γρήγορα σε ακραία ένταση, θεωρίες συνομωσίας, ρίξη στον διάλογο και απόδοση ευθυνών σε μεγάλα συμφέροντα – δηλαδή πάντα μακριά από εμάς. Δεν φτάνει πουθενά. Συζητάμε άκαρπα. Ήθελα να ανοίξω μια συζήτηση με αυτό το έργο. Κάθε σκηνή του κάνει ερωτήσεις πάνω στα παραπάνω θέματα από διαφορετικές πλευρές, ο συγγραφέας έτσι προσπαθεί με επιμονή να καταλάβει το τι μας κάνει να έχουμε ή να μην έχουμε πρόβλημα με το ‘διαφορετικό’, το ‘ξένο’. Ουσιαστικά το έργο εξετάζει το ‘πώς θέλουμε να ζούμε όλοι μαζί’ – η πιο ουσιώδης πολιτική ερώτηση που μπορεί να ρωτήσει το θέατρο σήμερα, και ήθελα να κάνω αυτή την ερώτηση με έναν τρόπο που θα προσκαλούσε και θα ‘άνοιγε’ κόσμο, που συνήθως δεν θα πήγαινε θέατρο, ούτε θα συζητούσε κάτι τέτοιο με αυτόν τον πυκνό και περιεκτικό τρόπο που μόνο το θέατρο μπορεί να πετύχει.

Γιατί χρησιμοποιείτε διαφορετική χορωδία σχεδόν σε κάθε παράσταση;

Διότι θέλουμε οι χορωδίες που συμμετέχουν να βλέπουν το έργο για πρώτη και μοναδική φορά πάνω στη σκηνή ταυτόχρονα με τους θεατές. Έτσι αποτελούν έναν καθρέφτη των θεατών, ένα μέρος της τοπικής κοινωνίας που έρχεται επί σκηνής στη θέση των ‘Άλλων’ και γίνονται μάρτυρες μια θεατρικής και πολιτικής πράξης. Για αυτό και οι χορωδίες δεν έχουν δει ποτέ το έργο – ούτε στην πρόβα- πριν την παράσταση. Θέλουμε οι αντιδράσεις να είναι πραγματικές και να μην υπάρχει η σύμβαση πως παίζουν έναν ρόλο και να έχουμε συγκεκριμένες προσδοκίες από εκείνους. Κάθε παράσταση γίνεται διαφορετική, κάθε παράσταση έχει άλλον ήχο, άλλο εναρκτήριο τραγούδι, άλλη ενέργεια και άλλη σημειολογία – ανάλογα με την σύνθεση της κάθε χορωδίας. Είναι ένα ρίσκο αλλά και η μεγαλύτερη ανταμοιβή αυτής της περιοδείας. Έπειτα από κάθε παράσταση μιλάμε με τους χορωδούς και συζητάμε όλα αυτά που βίωσαν και πως βλέπουν τις ερωτήσεις του έργου. Αυτό έγινε με τις 4 χορωδίες της Κέρκυρας, ένα τμήμα της χορωδίας Libro Coro του Πειραιά, τις 3 χορωδίες της Κοζάνης και της Πτολεμαΐδας καθώς και με την χορωδία της Λαμίας, όπου ήρθαμε κοντά και γνωρίσαμε πάρα πολλούς ανθρώπους που διψάγαν για δραστηριότητες που έχουν κοινωνικό προβληματισμό και μεγάλο βαθμό δυσκολίας καλλιτεχνικά. Τώρα ταξιδεύω για Λάρισα, όπου έχουμε ακόμη 3 χορωδίες και ανυπομονούμε να τις γνωρίσουμε και από κοντά και να συζητήσουμε ‘Τα γεγονότα’.

Παράλληλα με την Αθήνα ζείτε και στο Λονδίνο…. Πείτε μας για τυχόν διαφορές που υπήρξαν κατά την διάρκεια του lockdown στον καλλιτεχνικό και θεατρικό χώρο μεταξύ των δύο πόλεων;

Στο Λονδίνο τα θέατρα άργησαν πολύ να κλείσουν, μια εξαιρετικά ανεύθυνη και άθλια κίνηση, που ουσιαστικά μετέφερε τις ευθύνες στους θεατράρχες και τους καλλιτέχνες, ενώ παράλληλα κάλυπτε τις ασφαλιστικές εταιρείες, που δεν κλήθηκαν να καλύψουν τίποτα. Ήμουν σε περιοδεία τότε με το ‘Περί Τυφλότητας’ στην Βρετανία και είχαμε μόλις ξεκινήσει παραστάσεις στο Λονδίνο και θυμάμαι μια πολύ περίεργη και δυσοίωνη ατμόσφαιρα. Όμως ο κλάδος αντεπιτέθηκε και οργανώθηκε. Τα επιδόματα ανεργίας δόθηκαν χωρίς διακρίσεις, πολλά καλλιτεχνικά ιδρύματα έδωσαν επιδόματα σε καλλιτέχνες για να επιζήσουν και σχεδιάσουν δουλειές για την μετά εποχή, το Υπουργείο συνέχισε να χρηματοδοτεί καλλιτέχνες με αποζημιώσεις και κονδύλια για την επιβίωση των θιάσων και κάπως έτσι μαζί με του εμβολιασμούς, που έγιναν καθολικά, τα θέατρα έχουν ανοίξει με 100% χωρητικότητα από την Άνοιξη και η βιομηχανία ανακάμπτει με ταχεία βήματα χωρίς σημαντική αύξηση στα κρούσματα.

Δυστυχώς στην Αθήνα, ενώ τα θέατρα έκλεισαν εγκαίρως και δεν έγιναν εστίες μόλυνσης, υπήρξε μια διάλυση στα εργασιακά. Το Σ.Ε.Η. έπρεπε να επαιτεί και διαμαρτύρεται για τα αυτονόητα, τα επιδόματα ερχόντουσαν με καθυστέρηση 2 και 5 μηνών (!) και γενικά επικράτησε η κλασική προχειρότητα που έχουμε συνηθίσει στην Ελλάδα. Ήταν τυχεροί μόνο όσοι είχαν συμβόλαια με κρατικά θέατρα, διότι δεν υπήρξαν αποζημιώσεις από πουθενά στον ιδιωτικό τομέα και παραγωγές χρεοκόπησαν και εμείς ήρθαμε σε πολύ δύσκολη θέση όταν μας βρήκε το 2ο lockdown. Για ασφαλιστικές δεν το συζητάω καν – δεν ξέρω καν ποιός είναι ο λόγος ύπαρξής τους, εάν στις κρίσεις είναι εξαφανισμένες.

Πώς βλέπετε την ανταπόκριση του κόσμου στην μετά lock down εποχή τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Λονδίνο;

Υπάρχει φόβος δυστυχώς, ενώ έχει αποδειχθεί πως τα θέατρα είναι από τα πιο ασφαλή μέρη συγκέντρωσης πολλών ανθρώπων, καθώς έχουν τα πρωτόκολλα και τις υποδομές για την εξασφάλιση της μη μετάδοσης νοσημάτων. Ενώ βλέπουμε τα μέσα μετακίνησης να είναι ακριβώς το αντίθετο. Ακόμα και η εστίαση. Είναι θέμα πολιτικό. Ο κάθε επαγγελματικός χώρος έχει άλλη δύναμη πίεσης προς τους κυβερνώντες και έτσι χαίρει διαφορετικής αντιμετώπισης – άσχετα με το ποια είναι η πραγματικότητα σε σχέση με την διάδοση του Covid. Επίσης, το θεατρικό κοινό στην Ελλάδα, σε αντίθεση με την Αγγλία, έχει μεγάλο μέσο όρο ηλικίας και αυτό περιορίζει την προσέλευση ακόμη περισσότερο, αλλά βλέπω πως υπάρχει η ανάγκη για θέατρο και κοινωνικές δραστηριότητες. Το καλαβαίνουμε από τον κόσμο που έρχεται για πρώτη φορά θέατρο μετά από 1 χρόνο και είναι ανακουφισμένος.

Πιστεύετε ότι το θέατρο μπορεί να βγει αλώβητο σε μια μετα covid εποχή;

Όχι φυσικά. Κανείς δεν είναι ίδιος μετά από αυτό που έχει συμβεί, γιατί να είναι και το θέατρο; Το θέατρο είναι η συνάντησή μας σε έναν κοινό τόπο για να αφηγηθούμε ο ένας στον άλλο ιστορίες. Το θέατρο εξελίσσεται και συνεχίζει, όπως και εμείς. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την αρχή της συνεχούς αλλαγής στα πάντα. Το ίδιο και στις ιστορίες που θέλουμε να αφηγηθούμε και στον τρόπο που επιλέγουμε για να το κάνουμε αυτό. Οι ιστορίες μας πρέπει να αντιπροσωπεύουν αυτά που ζούμε, αυτά που ζήσαμε και αυτά που μπορεί να ζήσουμε προσωπικά και συλλογικά. Είναι ευθύνη μας να ακούμε τι συμβαίνει γύρω μας και να κάνουμε θέατρο που να αφορά και να εμπλέκει όσους είναι παρόντες. Όπως λέει στο τέλος του έργου η επιστάτρια του Ωδείου στην μαέστρο της χορωδίας, Κλαίρη: “Νομίζω όλα καλά θα πάνε, θα έρθει ο κόσμος.”

Info: Συγγραφέας: Ντέιβιντ Γκρεγκ /Μουσική – Στίχοι: Τζων Μπράουν /Μετάφραση – Σκηνοθεσία – Επιμέλεια σκηνικού: Αλέξανδρος Ραπτοτάσιος /Μουσική διεύθυνση – Διδασκαλία χορωδιών – Διασκευή μουσικής και στίχων: Κωνσταντίνος Θωμαΐδης /Κοστούμια / Υπεύθυνη χορωδιών επί σκηνής: Μαρία Σεσίλ Ιγγλέση /Σκηνογραφική Επιμέλεια: Δημοσθένης Κλημενώφ /Φωτισμοί Α’: Ελίζα Αλεξανδροπούλου /Ηχοτοπία: Αλέξανδρος Δρυμωνίτης /Ηχοληψία / Προσαρμογή Φωτισμών: Γιώργος Χρυσάφης /Πρώτη οργάνωση προγράμματος χορωδιών: Άννα Ευθυμίου /Βοηθός σκηνοθέτη: Κοσμάς Κότσι /Διεύθυνση Παραγωγής: Λευτέρης Κώτσης/ Με τους Αγλαΐα Παππά και Φοίβο Παπακώστα /Πιάνο: Μάρκος Κώτσιας /Συμμετέχει η χορωδία: Πειραϊκό Φωνητικό Σύνολο Libro Coro

ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ: Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου στις 21:00, Τρίτη 7 Δεκεμβρίου στις 21:00/Διάρκεια: 80’/ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: Γενική είσοδος: 15€, Μειωμένο: 12€, (φοιτητικό/ανέργων/65+)/ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ: – ΤΑΜΕΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ: Ηρώων Πολυτεχνείου 32, τηλ. 210 4143310/- TICKET SERVICES: Εκδοτήριο: Πανεπιστημίου 39, Αθήνα/Τηλεφωνικά: 2107234567/Online: https://www.ticketservices.gr/event/ta-gegonota-dithepi/?lang=el

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις