Αλέξανδρος Μπουρδούμης: “Η μαγκιά είναι να πεις τι μπορώ να κάνω τώρα και όχι να αναπολείς”

Καλιφόρνια Ντρίμιν, 20 χρόνια μετά! Ένα έργο που γράφτηκε από τον Βασίλη Κατσικονούρη το 2002 και πρωτοπαρουσιάστηκε στο Εθνικό Θέατρο το 2003, αποκτά… σίκουελ και ένας από τους πρωταγωνιστές του είναι ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης.

Τι κάνουν είκοσι χρόνια μετά οι ήρωες που έψαχναν το νόημα της ζωής και είχαν βαφτίσει τη Γη της Επαγγελίας, “Καλιφόρνια”;  Στο νέο έργο που ανεβαίνει στη Σκηνή Ωμέγα, του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά σε σκηνοθεσία του Σταύρου Καραγιάννη, οι τέσσερις αγαπημένοι εικοσάρηδες – ο Ντίνος, ο Άρης, η Βουβού και η Κική – έχουν πλέον πατήσει τα 40.

Πόσο έχουν αλλάξει οι ίδιοι και πόσο τους έχει αλλάξει η ζωή; Έμειναν χαμένοι κάπου σε μια μετεφηβική παραζάλη, ψάχνοντας τρόπο να ξεφύγουν από τη σκληρή πραγματικότητα και να βρουν την δική τους “Ιθάκη”; Βρήκαν δουλειά ή όχι; Έγιναν ινφλουένσερς ή τους ενσωμάτωσε το σύστημα; Πού πήγαν τα όνειρα να βρουν τον παράδεισο σ’ ένα new age κοινόβιο στην Καλιφόρνια;

To “Καλιφόρνια Ντρίμιν, 20 χρόνια μετά” είναι ένα σαρκαστικό σχόλιο για την κρίση που δεν τελειώνει ποτέ, μια τραγελαφική κωμωδία για μια γενιά που ακόμα κι αν θεωρείται “χαμένη”, δεν σταματά να ονειρεύεται.

Ο Σταύρος Καραγιάννης σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί μαζί με τη Λένα Δροσάκη, τον Αλέξανδρο Μπουρδούμη και τη Σίλια Μουστάκη σε μια παράσταση με χιούμορ, καταιγιστικό ρυθμό και διαρκείς ανατροπές. “Ακαταμάχητα χαζοί, σπαραχτικά αστείοι”…

Αλέξανδρος Μπουρδούμης – “Μπορεί να φτάσεις στην πολυπόθητη Καλιφόρνια και να μην είσαι τελικά ευτυχισμένος”

Συναντήσαμε τον Αλέξανδρο Μπουρδούμη στην αγαπημένη πλατεία της Νέα Σμύρνης και ξεκινώντας από τα αδιέξοδα των 40άρηδων και τον “Ντίνο” του Καλιφόρνια Ντρίμιν 2, φτάσαμε στον σπουδαίο σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά και τη σημασία της εμπιστοσύνης για κάθε ηθοποιό.

Μίλησέ μας για το σίκουελ του Καλιφόρνια Ντρίμιν και την επαφή σου με το πρώτο έργο του Β. Κατσικονούρη. Ποια είναι η εξέλιξη του Ντίνου, του χαρακτήρα που ερμηνεύεις;
Το “Καλιφόρνια Ντρίμιν 20 χρόνια μετά” του Βασίλη είναι ένα από τα λίγα σίκουελ θεατρικού έργου στην Ελλάδα, ίσως το μοναδικό. Είκοσι χρόνια πριν, η παράσταση είχε κάνει μεγάλη αίσθηση. Στο πρώτο έργο, οι τέσσερις ήρωες, τότε πιτσιρικάδες, είχαν ένα όνειρο να πάνε στην Καλιφόρνια, αλλά δεν το κατάφεραν ποτέ. Στη δική μας παράσταση τους συναντούμε μετά από είκοσι χρόνια και κάτι. Πάνω κάτω στα ίδια. Δεν έχουν κάνει τίποτα στη ζωή τους και παριστάνουν ότι θα πιάσουν την καλή και θα καταφέρουν να πάνε κάποια στιγμή στη δική τους Καλιφόρνια.

Είναι μια πολύ έξυπνη κωμωδία, με ήρωες που αναγνωρίζουμε πολύ εύκολα μέσα στην ελληνική κοινωνία. Αν και 40άρηδες, παραμένουν παιδιά, που όμως έχουν ενταχθεί στην κοινωνία και εργάζονται. Ο δικός μου ήρωας ο Ντίνος, παριστάνει ότι δουλεύει, ή μάλλον ακόμα χειρότερα κάνει ότι δουλεύει και ζει εις βάρος των άλλων. Επίσης, συχνό φαινόμενο στη δική μας κοινωνία. Οι ήρωες του έργου είναι ο Ντίνος και ο Άρης, οι δύο άντρες, η Βουβού και Κικίτσα, τα άλλα δύο κορίτσια. Ο Ντίνος είναι ένας τύπος που έχει πάντα πολύ ωραίες ιδέες. Ξέρει αυτός πώς θα πιάσουν την καλή. Αυτός όλα τα ξέρει. Ξέρει από μπάλα, ξέρει από μαγειρική, ξέρει από διαστημική. Είναι παντογνώστης και δεν ξέρει τίποτα. Στην ουσία είναι ημιμαθής και όλη μέρα κάθεται μπροστά σε έναν υπολογιστή, ζώντας μέσα από αυτόν.

Και έτσι ξεκινάει και το έργο. Ο Ντίνος έρχεται σε επαφή με την παλιά του σχέση, την Κικίτσα, η οποία έχει πραγματοποιήσει το όνειρο. Με έναν τρόπο εκείνη πραγματοποίησε το όνειρο και πήγε στην Καλιφόρνια. Έχουν περάσει τα χρόνια και οι δυο τους βρίσκονται μέσω των σόσιαλ. Επανασυνδέονται εκεί στο πατρικό και στην έναρξη του έργου τους βρίσκουμε όταν η Κικίτσα λέει στον Ντίνο: “Έλα στην Καλιφόρνια, σε περιμένω, τώρα είμαι μόνη μου, έχω χωρίσει, έλα εδώ να ζήσουμε αυτό που δεν ζήσαμε μαζί τότε. Με αυτή την αφορμή, ξεκινάει πάλι η τρέλα για να πάνε όλοι μαζί στην Καλιφόρνια. Να πάρει και τους φίλους του, το άλλο ζευγάρι δηλαδή, και να πάνε όλοι εκεί. Φυσικά υπάρχουν πολλές ανατροπές, πολλά εμπόδια, κάποια από τα οποία τα βάζουν οι ίδιοι στον εαυτό τους. Βέβαια το βασικό πρόβλημα είναι τα χρήματα. Πού θα βρουν τα χρήματα για να καταφέρουν να πάνε στην Καλιφόρνια;

Το έργο είναι πολύ αστείο και είναι και αρκετά συγκινητικό μπορώ να πω γιατί οι ήρωες είναι παιδιά, μεγάλα παιδιά, τα οποία πνίγονται σε μια κουταλιά νερό και νομίζω ότι σε συγκινεί αυτό το γεγονός ότι είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας που στο τέλος τέλος μπορεί να είναι και λίγο μικροαπατεώνες, κατά κάποιον τρόπο, αλλά έχουν καλή ψυχή. Απλά ονειρεύονται κάποια στιγμή να ζήσουν κι αυτοί λίγο χαλαρά, όπως πιστεύουν ότι θα ζήσουν χαλαρά σε μια Καλιφόρνια. Το έργο έχει πολλή πλάκα, οι χαρακτήρες είναι πολύ αστείοι, συνέχεια τσακώνονται και όλο τα βρίσκουν. Προσπαθούν να βρουν μια άκρη πώς θα βρουν τα λεφτά.

Πώς προέκυψε η συμμετοχή σε αυτή τη θεατρική συντροφιά;
Χαίρομαι ιδιαιτέρως που συνεργάζομαι για πρώτη φορά με έναν παλιό φίλο, τον Σταύρο (Καραγιάννη). Εκείνος είχε την ιδέα, έχει κάνει τη σκηνοθεσία και την παραγωγή. Το έργο θα παρουσιαστεί από 4 Δεκέμβρη στη σκηνή Ωμέγα στη Μικρή Σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά για ένα μήνα, μέχρι τις 5 Γενάρη. Μου άρεσε πάρα πολύ η ιδέα. Το πρώτο έργο το είχα δει ως πολύ νέος ηθοποιός, θυμάμαι, στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου. Μάλιστα τον ρόλο που παίζω εγώ τώρα έπαιζε ένας συμφοιτητής μου που είχαμε τελειώσει τη σχολή μαζί. Το πρώτο έργο έχει κάνει μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο, έχει παιχτεί αρκετές φορές. Είναι από τα πολύ αγαπημένα έργα των Ελλήνων θεατών και από τα καλύτερα έργα πιστεύω και του Βασίλη Κατσικονούρη.

Βέβαια επειδή με ρωτάνε μήπως θα πρέπει να έχει δει κάποιος και το πρώτο για να συνδεθεί με τη συνέχεια, πρέπει να πω ότι δεν χρειάζεται. Γιατί ο Βασίλης με τη δραματουργία του από τις πρώτες σελίδες βάζει τους ήρωες ουσιαστικά να κάνουν ένα μικρό φλασμπάκ και αμέσως καταλαβαίνουμε. Καταλαβαίνεις πολύ γρήγορα, πολύ εύστοχα την ιστορία. Άλλωστε ο στόχος είναι ο ίδιος… να φτάσουν στην Καλιφόρνια, στη δική τους Ιθάκη. Με τον Σταύρο, τη Λένα και τη Σίλια δουλεύουμε εδώ και αρκετό καιρό και χαίρομαι που ξανακάνω κωμωδία μετά από κάποιο διάστημα στο θέατρο.

Γενικά περιμένουμε πως και πως μια κωμωδία στις μέρες μας να ελαφρύνει την ατμόσφαιρα…
Ναι, μου λένε πολλοί φίλοι, τώρα που παίζεις κωμωδία θα έρθω οπωσδήποτε, θέλω λίγο να ξεσκάσω. Φαίνεται απλό αλλά δεν είναι. Την κωμωδία τη θεωρώ πάρα πολύ δύσκολη και τεχνικά απαιτητική για έναν ηθοποιό και χαίρομαι πολύ που δοκιμάζομαι και πάλι στην κωμωδία. Σίγουρα σαν είδος θέλει μεγάλη προσοχή και επαγρύπνηση. Και είναι και θέμα εμπειριών, όπως έχω καταλάβει ύστερα από αρκετά χρόνια στον χώρο και έχοντας παίξει σε αρκετές κωμωδίες και έχοντας συμπρωταγωνιστήσει με πολύ μεγάλους κωμικούς. Αλλά εδώ έχουμε και ένα πολύ ωραίο κείμενο, το οποίο μας βοηθάει πάρα πολύ πάνω στη σκηνή.

Μιλάμε λοιπόν για μία παρέα που ξαναενώνεται με μία αίσθηση νοσταλγίας. Υπάρχει πιστεύεις γενικά ένα κλίμα επιστροφής στα 90ς; Με σίριαλ, με μουσικές; Αναβιώνουν συγκροτήματα, σειρές του παρελθόντος κάνουν νούμερα.
Δεν το βλέπω έτσι! Βέβαια τα έχω ζήσει πολύ έντονα τα 90ς, είμαι 48. Πάντα γινόταν αυτό, διαχρονικά στην τέχνη. Δηλαδή πολλές φορές πολλά συγκροτήματα και πολύ πολλοί άνθρωποι που είχαν κάνει επιτυχία παλιότερα, επανενώνοντας και, εντάξει, είναι κάτι νοσταλγικό. Από κει κι ύστερα, προσπαθώ στη δουλειά μου να μην σκέφτομαι τι είχε συμβεί στη ζωή μου – και προσωπικά και καλλιτεχνικά – πριν από 20 χρόνια. Και να ζω την κάθε στιγμή, όπως και την κάθε μου συνεργασία είτε στην τηλεόραση, στο θέατρο ή στο σινεμά. Δεν είμαι δηλαδή άνθρωπος που αναπολώ. Χαίρομαι που συναντώ ανθρώπους κάθε μέρα και μου λένε: σε βλέπω σε αυτή τη σειρά που παίζεται επανάληψη ή σε θυμάμαι σε εκείνη την παράσταση. Τι ωραία που είχαμε περάσει, πόσο με έχει συγκινήσει.

Εξάλλου, τότε είμασταν νεότεροι. Όταν είσαι πιο νέος τα πράγματα τα βλέπεις από μια τελείως διαφορετική οπτική. Σκέφτεσαι ότι τώρα ξεκινάει η ζωή μου, οπότε όλα είναι καινούργια. Θεωρώ ότι πλέον ότι δεν έχει κανένα νόημα να πηγαίνω προς τα πίσω ή να σκέφτομαι Αχ, τι ωραία που περνούσα τότε. Σημασία έχει τι κάνω τώρα και πώς απολαμβάνω το τώρα, την καθημερινότητα μου, τους φίλους μου, το παιδί μου. Χωρίς να σκέφτομαι ότι έχω ένα βάρος, είτε ηλικιακό είτε γιατί στην κοινωνία υπάρχουν προβλήματα. Πάντα υπάρχουν προβλήματα στην κοινωνία. Και πάντα θα έχεις οικονομικά και προσωπικά θέματα. Η “μαγκιά” είναι να μπορέσεις να πεις “τι μπορώ να κάνω εγώ για αυτά και να τα αντιμετωπίσω” και όχι να κλαις πάνω από το χυμένο γάλα.

Τι από τον εαυτό σου βλέπεις “μέσα” στον Ντίνο του Καλιφόρνια Ντρίμιν 2;
Στον Ντίνο μπορώ να διακρίνω κάποια πράγματα που τα έχω, εν μέρει, γιατί πάντα όταν δουλεύεις πάνω σε έναν ρόλο, ανακινούνται και ζητήματα δικά σου. Νομίζω ότι ο Ντίνος έχει μια φοβερή αναβλητικότητα, που εγώ δεν την έχω τόσο έντονα, αλλά κάποιες φορές διστάζω να κάνω το επόμενο βήμα σε κάποια πράγματα. Ο Ντίνος το έχει βέβαια παντού, είναι αναβλητικός γενικότερα. Όλο λέει ότι τώρα θα την κάνουμε και τώρα θα γίνει η δουλειά και τώρα θα του δώσουμε και τώρα θα το βρούμε. Και τίποτα δεν γίνεται. Από την άλλη εγώ είμαι άνθρωπος πιο πολύ της δράσης και να πάρω τα πράγματα στα χέρια μου, από τη στιγμή που θα το πάρω απόφαση. Ο Ντίνος θα βάλει τους άλλους. Είναι τεμπελάκος. Επίσης έχει μια παιδικότητα ο Ντίνος, όπως όλοι οι ήρωες του Καλιφόρνια Ντρίμιν έχουν. Και οι τέσσερις έχουν μείνει σε μια εφηβεία, σε μια νεανική ηλικία στο κεφάλι τους, μέσα σε μια κάψουλα. Και ζουν ακόμα έτσι μετ’ εφηβικά. Και η Κικίτσα που πήγε στην Καλιφόρνια, αναπολεί να γυρίσει πίσω για να ξαναζήσει αυτό που ζούσε τότε με τους φίλους της.

Ακόμα λοιπόν και στην περίφημη Καλιφόρνια να φτάσεις μπορεί να μην είσαι τελικά ευτυχισμένος…
Ναι, μπορεί να μην είσαι ευχαριστημένος. Μπορεί να σκέφτεσαι ότι τελικά δεν ήταν έτσι όπως το ήθελες, να μην είναι αυτό που ήθελες. Έχει συμβεί πολλές φορές άνθρωποι να πετυχαίνουν πράγματα, να είναι πολύ πετυχημένοι και ξαφνικά να τα γκρεμίζουν όλα και να ξεκινάνε κάτι άλλο από το μηδέν, γιατί διαπιστώνουν ότι τελικά ήθελαν κάτι άλλο στη ζωή τους.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια κουβέντα με τον Σταύρο Ζαλμά να μου εξηγεί πώς ήταν η ζωή του στην αρχή που δούλευε σε τράπεζα και όλα ήταν τακτοποιημένα με έναν συγκεκριμένο τρόπο, με ωράριο σε μια στρωμένη δουλειά. Έκανε ένα μπαμ και τα γκρέμισε όλα και πήγε και αφοσιώθηκε στο θέατρο, αφοσιώθηκε στο χοροθέατρο με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου. Ζούσαν λιτά, νομαδικά. Για να εκπληρώσει αυτό που ήθελε η ψυχή του. Είναι δύσκολο να κάνεις όλες αυτές τις ανατροπές και η κάθε επιλογή έχει σοβαρό κόστος.

Τα θεατρικά sold-out πώς σου φαίνονται στον τελευταίο καιρό; Έχει γεμίσει ο κόσμος τα θέατρα…
Δεν είναι μόνο οι πολλές παραστάσεις, είναι το γεγονός ότι έχουμε πολλούς χώρους. Έχουμε ξεπεράσει τις 150 σκηνές, κάτι αδιανόητο για την Αθήνα. Μπορεί να ανοίξω πχ μια ιστοσελίδα να δω τι παίζεται φέτος και να δω θέατρα που δεν ήξερα καν ότι υπάρχουν σαν θεατρικοί χώροι. Αυτό δείχνει πρώτον ότι υπάρχουν άνθρωποι που διψάνε να βγουν, να ξεκινήσουν κάτι, να οργανώσουν κάτι και από την άλλη για να μπορέσουν να επιβιώσουν όλα αυτά, μάλλον υπάρχει και το αντίστοιχο κοινό.

Γιατί η στήριξη από κρατικούς φορείς είναι ελάχιστη, ούτε υπάρχουν πλέον ακόμα και οι γερές επιχορηγήσεις που υπήρχαν παλαιότερα σε κάποια θέατρα. Τώρα κατά πόσο είναι όλα αυτά sold-out κρατάω μια επιφύλαξη. Και το πόσο μπορούν να αντέξουν στον χρόνο θα το δείξει η πορεία. Σίγουρα δεν είμαστε πλέον στην εποχή των 90ς και του 2000 όπου υπήρχαν μεγάλοι θεατρικοί οργανισμοί, υπήρχαν χρήματα που δίνονταν όντως στον πολιτισμό για να γίνουν σημαντικά πράγματα και να στηριχθεί ευρύ ρεπερτόριο. Τώρα ό, τι γίνεται είναι από ιδιωτική πρωτοβουλία. Έχει ακόμα δρόμο αυτή η ιστορία.

Σκηνοθέτησες και μία παράσταση στη Λεόντειο, είναι στόχος να καθίσεις και στην καρέκλα του σκηνοθέτη;
Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω σκεφτεί ποτέ στη ζωή μου να σκηνοθετήσω, ούτε να μπω σε αυτά τα χωράφια. Τώρα, με αφορμή το ότι ο γιος μου πήγε νηπιαγωγείο στη Λεόντειο της Νέας Σμύρνης έγινε μία συζήτηση και μία πρόταση. Να αναλάβω και να επιμεληθώ των επαναλειτουργία της θεατρικής ομάδας ενηλίκων, που είχε σταματήσει απ΄ ό,τι ξέρω για αρκετά χρόνια. Δηλαδή γονείς και καθηγητές που θέλουν να ασχοληθούν με το θέατρο. Να μάθουν και σιγά σιγά να αποκτήσουν μια άλλη επαφή με το θέατρο και όχι μόνο από τη θέση του θεατή. Ξεκινήσαμε τον προηγούμενο Γενάρη και κλείνουμε ένα χρόνο συνευρέσεων με αποκορύφωμα την  παράσταση “Ιούδας: Τώρα θα μιλήσω εγώ” της Lot Vekemans που παρουσιάστηκε την Κυριακή. Ένα έργο το οποίο δεν έχει παιχτεί ποτέ στην Ελλάδα. Ήταν απαιτητικό να οργανώσω την ομάδα του θιάσου. Άνθρωποι που κάνουν άλλα επαγγέλματα αλλά αγαπούν πάρα πολύ το θέατρο να συνδεθούν μέσα στην ομάδα. Ήταν πολύ συγκινητικό και είχε πολύ ωραία ανταπόκριση. Το καλύτερο σχόλιο που άκουσα ότι δεν μας φάνηκαν καθόλου ερασιτέχνες όλοι αυτοί που παίζανε. Ήταν πολύ περίεργο πάντως που καθόμουν από κάτω -πρώτη φορά στη ζωή μου μετά από σχεδόν 30 χρόνια που είμαι στο θέατρο- και κοίταζα τους ανθρώπους που ήταν πάνω στη σκηνή και εγώ δεν ήμουν μαζί τους. Το χάρηκα για εκείνους.

Η πατρότητα σε έχει κάνει να σκέφτεσαι και να βλέπεις τα πράγματα διαφορετικά; Ίσως προσεγγίζοντάς τα με μια άλλη αθωότητα;
Δεν έχει τόσο σχέση με τη δουλειά, έχει σχέση με τον ίδιο μας τον εαυτό. Σαν ηθοποιοί διατηρούμε μια αίσθηση παιδικότητας. Από τη στιγμή που αποφασίζεις να παίξεις και να ανέβεις κάπου σε μια σκηνή, χρειάζεται αυτό το στοιχείο του παιχνιδιού. Οπότε είμαστε πολύ κοντά σε αυτό το κομμάτι. Μου αρέσει πάρα πολύ να παίζω με τον γιο μου οτιδήποτε. Το ευχαριστιέμαι και δεν σκέφτομαι ότι κάνω κάτι το οποίο με φέρνει “πίσω σε μένα”. Μπορώ απλά να πω ότι με συγκινεί το γεγονός ότι βλέπω κατά κάποιο τρόπο στον γιο μου πράγματα που μπορεί να είναι από τη δική μου παιδική ηλικία. Βλέπω, με έναν τρόπο, τη σχέση μου με τον πατέρα μου. Γιατί τώρα έχω γίνει πατέρας, οπότε αντιλαμβάνομαι κάποια άλλα πράγματα που μέχρι πρότινος ήμουν μόνο γιος και δεν τα καταλάβαινα. Ελπίζω η σχέση να γίνει δυνατή και να μπορέσω να έχω την καλύτερη δυνατή σύνδεση με το παιδί μου. Σκέφτομαι ίσως και τη σχέση με το δικό μου πατέρα, με τους δικούς μου γονείς κάποιες φορές. Και χαίρομαι πάρα πολύ την κάθε στιγμή που μπορώ να βρίσκομαι μαζί του.

Η συνάντησή μας γίνεται μια ημέρα που είναι αφιερωμένη στην έμφυλη βία και την ενδοοικογενειακή βία. Το να μιλάμε “δυνατά” για αυτά τα ζητήματα είναι πολύ σπουδαίο, τα αυξημένα περιστατικά βίας όμως δείχνουν ότι έχουμε πολύ δρόμο για να μειωθεί το πρόβλημα…
Εννοείται πως οφείλουμε και πως πρέπει να μιλάμε για αυτά τα θέματα. Κι εγώ με τη δική μου στάση στο πλαίσιο αυτό, σε περιστατικά τα οποία είχαν να κάνουν με τον χώρο των ηθοποιών, υπήρξα εκεί παρών, υποστηρικτικός πάντα. Και αυτό έχει ένα κόστος. Όταν παίρνεις μια θέση, υπάρχει και μια αντίθετη θέση σε όλα. Πάντα όταν εκτίθεσαι έχεις ένα κόστος. Δεν φτάνει μόνο να μιλάμε. Είναι και το πώς μπορούμε στους ανθρώπους να τους “βάλουμε μέσα στο μυαλό τους” από πολύ μικρή ηλικία ότι κανείς δεν είναι το κτήμα μου. Δεν είναι κτήμα μας ένας άνθρωπος. Τον αγαπάμε, τον φροντίζουμε, είμαστε μαζί του για κάποιο λόγο. Γιατί συνήθως -πέρα από κάποιες ακόμα πιο αρρωστημένες καταστάσεις- όταν έχουμε να κάνουμε με έμφυλη βία ή οικογενειακή ενδο-οικογενειακή βία έχουμε να κάνουμε με το φαινόμενο κάποιοι άντρες να πιστεύουν ότι η γυναίκα τους ανήκει. Και μπορούν να ορίσουν αυτά τα πράγματα με οποιονδήποτε τρόπο και δεν δέχονται την απόρριψη.

Πρέπει να μάθουμε ότι μέσα στη ζωή υπάρχει και το βίωμα της απόρριψης και να μπορέσουμε να το αποδεχτούμε. Δεν θέλω άλλο να συνεχίσω, δεν θέλω να είμαστε μαζί, δεν θέλω να συνεργαζόμαστε. Αυτό λοιπόν θέλει πολλή δουλειά από πριν. Δεν φτάνει μόνο η καταγγελία, χρειάζεται πρόληψη, οπότε εκεί πρέπει να δουλέψει πολύ η οικογένεια και το κράτος μέσα στο σχολείο, για να μπορέσουν οι άνθρωποι να καταλάβουν ότι είμαστε αυτόνομες προσωπικότητες και δεν μπορεί κάποιος να μας ορίζει.

Δυστυχώς τα φαινόμενα έμφυλης βίας δεν εκλείπουν και το δείχνουν τα νούμερα. Θα έλεγε κανείς ότι πλέον η γυναίκα έχει προχωρήσει, είναι αυτόνομη, είναι αυτοδημιούργητη, ανεξάρτητη και πιο ανεξάρτητη οικονομικά, από ότι ήταν σε παλαιότερες δεκαετίες. Τελικά μάλλον αυτό σε μια μεγάλη μερίδα ανδρών δεν είναι ανεκτό. Δεν μπορούν να το αποδεχτούν. Δημιουργεί την αντίστροφη κατάσταση, όπως φαίνεται και από τις έρευνες που διαβάζω.

Βλέπουμε ότι και νομικά δεν είμαστε σε καλό σημείο…
Νομικά είμαστε αρκετά πίσω. Είναι πάρα πολύ δύσκολο. Είναι πολύ επίπονο για ένα θύμα να φτάσει σε μια καταγγελία γιατί μετά υπάρχει ένας τεράστιος αγώνας δικαστικός. Και μετά κουβαλάς αυτό το τραύμα σε όλη σου τη ζωή και είναι πολύ σκληρό. Ένα κομμάτι, επίσης, έχει να κάνει με την σχολική βία, την βία σε πολύ νεαρά παιδιά. Σίγουρα το φαινόμενο σχετίζεται με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι εικόνες, τα βίντεο, επηρεάζουν τον ψυχισμό, όπως επηρέαζαν και τις δικές μας γενιές. Μόνο που τώρα, επειδή στα σόσιαλ επιβραβεύονται αυτές οι ενέργειες, το παιδί σου λέει ότι θα το κάνω για να πάρω μια επιβράβευση. Ειδικά όταν υπάρχει έλλειψη ασφάλειας και στοργής μέσα στην οικογένεια. Το παιδί κάπου κατευθύνεται για να μπορέσει να νιώσει την επιβράβευση και να πάρει το “μπράβο”. Ίσως έτσι θεωρεί ότι ανήκει σε μια ομάδα,  “είναι σε μια αγέλη”. Κάνω αυτό που κάνουν οι άλλοι. Όποτε με προστατεύουν, νιώθω ότι έχω εκεί την παρέα μου, τους φίλους μου, τους ανθρώπους, τους δικούς μου και δεν με νοιάζει ας κάνω και κακό στους άλλους.

Επόμενα σχέδια; Είσαι ο τύπος που κάνει συγκεκριμένα πλάνα για τη δουλειά, τα στοχοθετείς όλα;
Προς το παρόν είναι δύο βαρβάτες παραστάσεις (“Καλιφόρνια Ντρίμιν 2” και “Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας”), οπότε μένουμε σε αυτό. Υπάρχει κάτι στα σχέδια για το καλοκαίρι, αλλά δεν μπορεί να ανακοινωθεί επίσημα γιατί αφορά έναν κρατικό οργανισμό. Στα σχέδιά μου είναι να πάω μια ωραία εκδρομή με τον γιο μου, όπως πήγαμε πρόσφατα. Δεν κάνω μεγαλεπήβολα σχέδια για την τέχνη και τον πολιτισμό και τους ρόλους. (γελάει) Δόξα τω Θεώ, νιώθω ευχαριστημένος με αυτά που έχω κάνει. Νιώθω ευλογημένος. Δεν τα περίμενα όλα αυτά που έχω κάνει, όταν ήμουν 18 ετών, πριν από 30 χρόνια που μπήκα στη Δραματική σχολή του Θεάτρου Τέχνης. Ούτε καν.

Πώς ασχολήθηκες με την ηθοποιία;
Είδα φως και μπήκα, που λέει ο λόγος. Θέλω να πω 18 ετών μπήκα πολύ αθώος στην κατάσταση, μόλις είχα τελειώσει το σχολείο – ποιος ξέρει τι είχε το κεφάλι μου μέσα τότε! Είπα στους γονείς μου θα πάω να δώσω εξετάσεις στη δραματική σχολή. Δεν είχα καμία σχέση με δραματικές σχολές. Πήγα, έδωσα και πέρασα. Μάλλον ήθελα να ξεγλιστρήσω και από το θέμα των Πανελληνίων γιατί έβλεπα ότι δεν θα τα κατάφερνα. Η εναλλακτική μου θα ήταν να ακολουθήσω τις δουλειές των γονιών μου – στο κομμάτι της χρυσοχοΐας. Η καταγωγή μας είναι έξω από την Πάτρα, εγώ μεγάλωσα στα νότια προάστια, στο Παλαιό Φάληρο. Οπότε αν δεν σπούδαζα θα ακολουθούσα την οικογενειακή επιχείρηση, όπως τα αδέρφια μου. Η δραματική σχολή ξεκίνησε πιο πολύ σαν ένα αστείο, το οποίο τελικά δεν ήταν καθόλου αστείο, γιατί όταν μπήκα κατάλαβα πόσο σοβαρά είναι τα πράγματα.

Μπήκα στο Θέατρο Τέχνης, που ήταν μια πολύ δύσκολη σχολή. Είχα τη χαρά και την τιμή να έχω όλους τους μεγάλους δασκάλους, και ήταν όλοι οι επίγονοι του Κουν. Γιατί όταν μπήκα εγώ το 1994, ο Κουν είχε φύγει σχετικά πρόσφατα, το ‘87, οπότε ήταν πολύ κοντινό και η σκιά του ήταν πολύ βαριά. Ήταν όλοι εκεί. Ο Μίμης Κουγιουμτζής, ο Γιώργος Λαζάνης, η Ρένη Πιττακή, η Κάτια Γέρου, όλοι. Και ήταν πολύ σημαντικό αυτό για μένα. Με καθόρισε γιατί δεν έμαθα μόνο για το θέατρο. Έμαθα για τη ζωή. Και είμαι τυχερός γιατί έπαιζα από το πρώτο έτος. Ήμουν κάτω στο θέατρο, έκοβα εισιτήρια, σκούπιζα, καθάριζα, έκανα τα πάντα. Φώτα, κουβαλούσα σκηνικά. Ήταν φοβερή εμπειρία. Άρχισα να συμμετέχω σε παραστάσεις με βουβούς ρόλους. Αυτός στους χορούς αρχαίου δράματος. Δηλαδή πριν βγω από τη σχολή είχα βρεθεί σε πέντε έξι παραστάσεις και ήταν μεγάλη, μεγάλη προίκα αυτό για μένα. Βρέθηκα τότε σε ένα καλλιτεχνικό περιβάλλον με σπουδαίους ανθρώπους που δεν τους ήξερα, τους γνώριζα, και τους είχα δασκάλους. Βρέθηκα στο πρώτο έτος στην Επίδαυρο να κρατάω κοντάρι σε παράσταση!

Φυσικά δεν μπορούσα να σκεφτώ στα 20, στα 21, ότι θα φτάσω εδώ και θα έχω κάνει αυτή την πορεία, σε καμία περίπτωση. Πιο πολύ ένιωθα ότι συμμετείχα σε μια τεράστια γιορτή, εκείνη την εποχή. Και το ένα έφερνε το άλλο. Η μία οντισιόν έφερνε την επόμενη. Αγωνία υπήρχε, γιατί είναι ένα επάγγελμα το οποίο έχει τεράστια ανασφάλεια. Συνέχεια αλλάζεις εργασιακό περιβάλλον για να βρεις την επόμενη δουλειά. Αυτό νομίζω ήταν ένα πολύ δυνατό μου στοιχείο. Δηλαδή επέμενα και το κυνηγούσα. ‘Γεια σας, είμαι ο τάδε, Πάρτε ένα βιογραφικό’. Τότε δεν υπήρχαν ούτε σόσιαλ, ούτε μέιλ, ούτε τίποτα. Τότε πήγαινα από πόρτα και δεν ήξερα κανέναν. Από γραφείο παραγωγής σε γραφείο παραγωγής, πήγαινα στα θέατρα και χτυπούσα την πόρτα στο καμαρίνι των πρωταγωνιστών.

Θυμάμαι τον Γρηγόρη Βαλτινό, στο Λαμπέτη, όπου πρωταγωνιστούσε σε μια παράσταση. Χτυπάω την πόρτα στο καμαρίνι και μπαίνω μέσα. Λέω “γεια σας”, με κοιτάζει καλά, λέω “είμαι νέος ηθοποιός σας αφήνω το βιογραφικό μου”, μου λέει “βρε αγόρι μου, εγώ δεν είμαι παραγωγός”. Ναι, λέω, αλλά εσείς δεν είστε εδώ στο θέατρο – δεν ήξερα πώς λειτουργούν τα πράγματα. Με κοίταζε καλά καλά και μου λέει “άφησε το βιογραφικό”. “Ναι αλλά, να με φωνάξετε άμα κάνετε καμιά δουλειά”. Με κοίταζε άναυδος, και μετά από χρόνια τον συνάντησα, του το είπα το περιστατικό και γελάσαμε. Μου έχουν τύχει και διάφορα τέτοια σε οντισιόν, σε ακροάσεις, αστεία περιστατικά.

Πήγαινα όπου έβρισκα και ας με απέρριπταν. Έπαιρνες την πίκρα σου και προχωρούσες. Όσο και να στεναχωριόσουν, συνέχιζες! Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν δούλευα. Υπήρχα στη δουλειά συνέχεια, αλλά υπήρχε και ένας αγώνας. Η τηλεόραση ήρθε πιο αργά. Έκανα αγροτικό γερό, πήγα στα ΔΗΠΕΘΕ, στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Πολύωρες οντισιόν και δύσκολες και ιδιαίτερες. Βρέθηκα ξαφνικά μπροστά στον Κακογιάννη, από το πουθενά, για οντισιόν. Και βέβαια με αποκορύφωμα όταν βρέθηκα μπροστά στον Κώστα Γαβρά για την ταινία «Ενήλικοι στην Αίθουσα». [Υποδύθηκε τον Αλέξη Τσίπρα, στην ταινία του Γαβρά που βασίζεται στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη και αφορά τη διαπραγμάτευση το πρώτο εξάμηνο του 2015.]

Ήταν σπουδαία εμπειρία. Έζησα και έχω ζήσει πράγματα τα οποία δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα βρεθώ να πρωταγωνιστώ σε ταινία του Κώστα Γαβρά. Από πού και ως πού. Πώς θα ερχόταν ο Κώστας Γαβράς εδώ, δεν είχε κάνει ποτέ ταινία στην Ελλάδα τόσα χρόνια. Είχε γυρίσει όλο τον κόσμο, είχε κάνει ταινίες παντού. Και ξαφνικά βρέθηκε εδώ. Και κατάφερα να παίξω πρωταγωνιστής. Θέλει κυνήγι, θέλει να βρεθείς προφανώς σε κάποια σωστή στιγμή. Χρειάζεσαι τύχη, αλλά η τύχη δεν θα σε πάει και πάρα πολύ μακριά. Δηλαδή αν σου δοθεί η ευκαιρία μια, δυο, τρεις, αν δεν κάνεις κάτι με αυτήν, θα σε αφήσει και το επάγγελμα.

 

 

Πώς ήταν η όλη εμπειρία με τον Κώστα Γαβρά;
Τι να πω για τον Κώστα; Γιατί με τον “Κώστα” συζητάμε στο τηλέφωνο και ανταλλάσσουμε μηνύματα. Μόλις τώρα τελειώνει καινούργια ταινία. Τι να πούμε για την προσωπικότητά του; Δεν έχω γνωρίσει πιο καλό άνθρωπο στη ζωή μου. Τι να πω για το πόσο μεγάλος σκηνοθέτης είναι; Πόσο σπουδαίος καλλιτέχνης! Εγώ είμαι πολύ μικρός για να μιλήσω για το έργο του. Θυμάμαι τα πάντα γύρω από τη συνεργασία μας. Θυμάμαι τα φεστιβάλ που πήγαμε, γιατί είναι σημαντική εμπειρία να βρίσκεσαι σε ένα μεγάλο φεστιβάλ και είσαι πρωταγωνιστής του Κώστα Γαβρά. Βλέπεις πόσο τον σέβονται και πόσο σε σέβονται. Ζήσαμε φανταστικές εμπειρίες, φανταστικές νύχτες και ημέρες μαζί του στα ταξίδια αυτά μαζί με τον Χρήστο Λούλη.

Στη συνεργασία ο Κώστας Γαβράς ήταν αρμονικός γιατί είναι ένας άνθρωπος που εμπιστεύεται τους συνεργάτες του και αυτό είναι το πιο σημαντικό. Ακούει. Θα μπορούσες να φανταστείς ότι είναι ο αρχηγός, ο δυνάστης στα γυρίσματα. Το αντίθετο. Ήταν πάντα πρόθυμος να ακούσει κάτι που θα του έλεγες, μια πρόταση, μια σκέψη. Θα την άκουγε, και ίσως να έλεγε ναι μήπως να το κάνουμε έτσι όπως το λέει ο Αλέξανδρος; Έχει ενδιαφέρον, δεν το είχα σκεφτεί. Εμπιστεύεται τους ανθρώπους που έχει επιλέξει εκείνος. Κάτι επίσης που μου έκανε εντύπωση ότι δεν κάναμε πολύωρες χιλιάδες πρόβες. Πήγαμε στο γύρισμα. Ήξερε ποιους διάλεξε. Ήξερε γιατί τους διάλεξε. Δουλέψαμε. Ούτε χιλιάδες πρόβες, ούτε τίποτα. Πίστευε στην αξία μας, στο ότι θα αποδώσουμε αυτό που είχε στο κεφάλι του. Και ερμήνευσα μια ιδιαίτερη προσωπικότητα, έναν άνθρωπο που ζει ανάμεσά μας, τον έχουμε ζήσει, τη ζωή του, την άνοδό του, την εξέλιξή του στην πολιτική.

Μελετώντας τον ρόλο του Αλέξη Τσίπρα, αυτό που έκανα κυρίως ήταν να βλέπω βιντεάκια και μάλιστα όχι φανατικά. Από τότε που ήταν πολύ νέος. Και παρακολουθούσα αυτό που συμβαίνει σε όλους τους ανθρώπους όταν αρχίζουν και ανεβαίνουν και αποκτούν εξουσία. Και αυτό δεν έχει να κάνει με το αν είναι κάποιος καλός ή όχι.

Έχει να κάνει το πως μεταμορφώνεται ένας άνθρωπος, γιατί αρχίζει η εξουσία και μεγαλώνει. Είχε πολύ ενδιαφέρον το πώς αυτό εικονοποιείται, πώς υπάρχει στο πρόσωπο ενός ανθρώπου, στον λόγο ενός ανθρώπου. Και αυτό είναι και ένα μέρος της δουλειάς του ηθοποιού, να μπορέσει να αποκωδικοποιήσει κάποιες καταστάσεις, κάποια πράγματα. Άλλωστε δεν μας ζητήθηκε να κάνουμε μίμηση. Πάντως δεν προέκυψε ποτέ να δω τον Τσίπρα από κοντά.

Όνειρα και φιλοδοξίες για “μεγάλους” ρόλους;
Κυρίως στο επίπεδο της συνεργασίας με ανθρώπους. Έχω δουλέψει με πάρα πολλούς σκηνοθέτες και σημαντικούς οργανισμούς και εκπληκτικούς συναδέλφους. Και θα ήθελα να μού τύχουν δυο τρεις συνεργασίες που έχω στο μυαλό. Η ζωή μου έχει δείξει ότι όταν το βάλω στο μυαλό μου, έρχεται μια συγκυρία και υλοποιείται η σκέψη μου. Δηλαδή, αν πάνε όλα καλά, με τον άνθρωπο που θα συνεργαστώ το καλοκαίρι ήταν ένας στόχος που είχε πριν από χρόνια. Έλεγα με αυτόν τον άνθρωπο θα θελα να συναντηθώ. Να τον γνωρίσω κατ αρχάς. Και μετά χτυπάει ένα τηλέφωνο και σου λέει είμαι αυτός.

Και πιο παλιά μου είχε συμβεί με τον Εργοστάσιο της Σοκολάτας. Είχα δει την παράσταση στο Λονδίνο πολλά χρόνια πριν και είχα ενθουσιαστεί με αυτό το υπερθέαμα. Και έλεγα να ερχόταν στη Ελλάδα, αλλά σιγά μη γίνει, και να κάνω τον Γουίλι Γουόνκα. Πέρασαν τα χρόνια, ταξίδεψε η σκέψη και τελικά έγινε! Προς το παρόν, πάντως, σας περιμένουμε από 4 Δεκέμβρη στη σκηνή Ωμέγα στη Μικρή Σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά για ένα μήνα, μέχρι τις 5 Γενάρη στο «Καλιφόρνια Ντρίμιν 20 χρόνια μετά» και ο στόχος είναι να φτάσουμε στην Καλιφόρνια, στην Ιθάκη των ηρώων.