Είδαμε τον “Τυχαίο Θάνατο ενός Αναρχικού” – Και τον Πάνο Βλάχο να σαρώνει στο πέρασμά του

Ο “Τυχαίος Θάνατος ενός Αναρχικού” ειναι μια οξυδερκής, φαρσική, καυστική και καταγγελτική σάτιρα για τη βία, την ηλιθιότητα, την αυθαιρεσία της εξουσίας, τα κατασκευασμένα ψεύδη και τη σκόπιμα «τυφλή» Δικαιοσύνη. Θεωρείται κλασικό έργο του θεάτρου του 20ού αιώνα και έχει ανέβει σε όλο τον κόσμο σε περισσότερες από σαράντα χώρες σε δεκάδες εκδοχές.

Ο Ντάριο Φο δεν έχει χαρακτηριστεί τυχαία ως ο κοινωνικά ανατρεπτικός και πολιτικά επαναστατικός γελωτοποιός του θεάτρου και βέβαια καθόλου τυχαία δεν τιμήθηκε το 1997 με το Νόμπελ Λογοτεχνίας ως ένας από τους σημαντικότερους θεατρικούς συγγραφείς γιατί «όπως οι γελωτοποιοί του Μεσαίωνα μαστιγώνει την εξουσία, ξαναδίνοντας αξιοπρέπεια στους ταπεινούς». Φύσει και θέσει αντικομφορμιστής, υπήρξε πάντα ενοχλητικός απέναντι σε κάθε μορφής εξουσία, γι αυτό και ήλθε ουκ ολίγες φορές αντιμέτωπος με σφοδρή λογοκρισία, κυνηγήθηκε και απειλήθηκε. Δεν υποτάχθηκε ποτέ, ακόμη κι όταν η θεατρική του ομάδα δεν έβρισκε θέατρο να παίξει.

Το 1970 γράφει τον «Τυχαίο θάνατο ενός αναρχικού», ένα πολιτικό έργο – σταθμό που βασίζεται στα αληθινά περιστατικά γύρω από τον μυστηριώδη θάνατο του Τζιουζέπε “Πίνο” Πινέλι, ενός Ιταλού αναρχικού, που κατηγορήθηκε για την τοποθέτηση βόμβας στην αγροτική τράπεζα στο Μιλάνο. Ο θάνατος του Πινέλι προκλήθηκε, σύμφωνα με τις αστυνομικές αρχές, έπειτα από πτώση από το παράθυρο του αστυνομικού τμήματος. Πρόκειται για μια αμφιλεγόμενη υπόθεση που απασχόλησε πολύ την ιταλική κοινή γνώμη. Στο έργο ένας “τρελός” στα όρια σχεδόν της σχιζοφρένειας, ειδικός στις μεταμφιέσεις, καταφέρνει να μπει στα γραφεία της κεντρικής Ασφάλειας και υποδυόμενους πολλούς ρόλους προσπαθεί να διαλευκάνει την υπόθεση αυτή της «αυτοκτονίας».

«Δεν θεωρώ ένα έργο μου ολοκληρωμένο, αλλά ανοιχτό σε συνεχείς διαφοροποιήσεις”, λέει χαρακτηριστικά ο Ντάριο Φο. Αυτά τα λόγια φαίνεται πως “μίλησαν” απευθείας στην ψυχή του Γιάννη Κακλέα και τον οδήγησαν στο να “κοιτάξει” κατάματα το κείμενο. Στη θέση του “τρελού” επινόησε και τοποθέτησε έναν γελωτοποιό που δεν ξέρεις αν πρόκειται για έναν σύγχρονο παλιάτσο, ή για έναν άνθρωπο με σοβαρά ψυχικά προβλήματα. Αυτός ο άνθρωπος “ανακαλύπτει” ένα μικρόφωνο και αφού εξιστορήσει τη δική του τραγική ιστορία, αφηγείται την ιστορία ενός επαναλαμβανόμενου φόνου. Ενός φόνου που δε σταματά ποτέ στο βάθος των αιώνων και εξακολουθεί να επαναλαμβάνεται ακόμη και σήμερα δίπλα μας. Αλλάζουν μόνο τα ονόματα των θυμάτων, των ανθρώπων, δηλαδή, που εξουσιάζονται και γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης.

Μαζί με τον Πάνο Βλάχο που έγραψε τους στίχους των τραγουδιών, χρησιμοποίησαν το ρευστό υλικό του Φο σαν βάση, το έπλασαν με τα δικά τους χέρια και το μετέφεραν εύστοχα στο σήμερα. Δίνουν φωνή ακόμη και στο ελληνικό #metoo, από το “στόμα” τους δεν ξεφεύγει ούτε ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού θεάτρου, ενώ καυτηριάζουν όσο τίποτα την αστυνομική βία, το δικαστικό σύστημα και τον παραλογισμό του, καθώς και τον εγωκεντρισμό της εποχής μας. Ακροβατώντας διαρκώς ανάμεσα στο σοβαρό και το αστείο μάς κάνουν να γελάμε πικρά με την κατάντια του σύγχρονου κόσμου, ξυπνούν μέσα μας συναισθήματα σχεδόν επαναστατικά και μία διάθεση να αλλάξουμε επιτέλους το κατεστημένο.

Από εδώ και πέρα η γλώσσα μου θα τρυπάει και θα καθαρίζει σαν μαχαίρι, θα ξαναδώσει το δικαίωμα στο γέλιο.

Ο Πάνος Βλάχος στον ρόλο του γελωτοποιού κάνει την προσωπική του υπέρβαση και αποδεικνύει το τρομερό του ταλέντο στην υποκριτική, το τραγούδι, την κίνηση και τον στίχο. Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψει κανείς την αστείρευτη ενέργειά με την οποία κυριολεκτικά σαρώνει τη σκηνή. Μία ενέργεια έμφυτη που μεταδίδεται στο κοινό και το ηλεκτρίζει κατά κύματα με τους εκπληκτικούς του στίχους.

Υπέροχη είναι όλη η υποκριτική ομάδα της παράστασης που κατάφερε κάτι σπάνιο: να εμφυσήσει στους ήρωες-καρικατούρες του έργου ξεχωριστή πνοή και να τους δώσει μία μοναδική υπόσταση. Απολαυστικός στις μεταμορφώσεις και τις αναδιπλώσεις του ο Θοδωρής Σκυφτούλης, στιβαρός ο Φοίβος Ριμένας, ξεκαρδιστικοί οι Κωνσταντίνος Μαγκλάρας και Στέλιος Πέτσος και ωραία η παρουσία της Ιφιγένειας Αστεριάδη.

Δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στη έξοχη μουσικη σύνθεση του Βάιου Πράπα που έδεσε άψογα με τις ιστορίες του Γελωτοποιού σε τραγούδια διαφορετικών ειδών και με διαφορετική χροιά: από χιπ χοπ, μπαλάντες μέχρι και hard rock. Πιστέψτε μας, θα σιγοψιθυρίζετε τις μελωδίες τους πολλές μέρες μετά την παράσταση.

Λειτουργικά τα industrial σκηνικά της Ηλένιας Δουλαδίρη και του Γιάννη Κακλέα, ατμοσφαιρικοί οι φωτισμοί της Στέλλας Κάλτσου και πολύ ενδιαφέρουσες οι χορογραφίες της Αγγελικής Τρομπούκη.

Συμπέρασμα: Για κάνεναν λόγο μη χάσετε τον Τυχαίο Θάνατο ενός Αναρχικού. Πρόκειται για μία παράσταση αντίδοτο στην πανδημία, που απευθύνεται στο ευρύ κοινό, έχει πολλή ουσία εντός της, δεν αφήνει τίποτα ασχολίαστο, αποδομεί και σατιρίζει τα πάντα, διακωμωδεί το σήμερα με τρομερή οξυδέρκεια και στο τέλος αφήνει τον θεατή με ένα χαμόγελο προβληματισμού. Ίσως εδώ μπορούμε να μιλάμε για την παράσταση της χρονιάς.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις