Γιατί ο χορός θεωρείται ακόμη ταμπού για τα αγόρια;

To MOVING COLORS III, το μοναδικό φεστιβάλ σύγχρονου χορού στην Ελλάδα που απευθύνεται πρωτίστως σε νεανικό κοινό, επιστρέφει στην τρίτη εορταστική του έκδοση στην Αθήνα την Πέμπτη 30 Νοεμβρίου, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Φρόσως Τρούσα και υπόσχεται πέντε μέρες γεμάτες κίνηση, χρώματα και ρυθμό.

Επτά παραστάσεις ανερχόμενων και διεθνώς διακεκριμένων χορογράφων από την Ελλάδα την Ιρλανδία, το Βέλγιο, την Κροατία και τη Γερμανία, επιλεγμένες από τη Dan.c.ce Unitiva, διοργανώτρια εταιρεία του φεστιβάλ, σε συνεργασία με το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό δίκτυο χορού AEROWAVES, θα παρουσιαστούν στο θέατρο Ροές.

Οι χορογράφοι, με φρεσκάδα και ρυθμική ένταση, αγκαλιάζουν ζητήματα όπως η ισότητα, η ελευθερία έκφρασης, η εξάλειψη εκφοβισμού, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και τη διαφορετικότητα, η κοινωνική συμπερίληψη και η πολύτιμη αξία της ομαδικότητας και της αποδοχής του Άλλου.

“Φέτος στο φεστιβάλ φιλοξενούμε 7 παραστάσεις ανερχόμενων και διεθνώς διακεκριμένων χορογράφων από την Ιρλανδία, το Βέλγιο, την Κροατία, τη Γερμανία και την Ελλάδα. Η Emma Martin από την Ιρλανδία και η Πατρίσια Απέργη είναι διακεκριμένες χορογράφοι με μεγάλη εμπειρία σε δημιουργίες διεθνούς απήχησης, ενώ η Loraine Dumbermont, ο Victor Cernicky, η Αναστασία Βαλσαμάκη, ο Αλέξανδρος Σταυρόπουλος και η Μαργαρίτα Τρίκκα ανήκουν στους ανερχόμενους δημιουργούς που έχουν ήδη ανοίξει τα φτερά τους μέσα αλλά και έξω από τα σύνορα της χώρας τους” αναφέρει η Φρόσω Τρούσα στο NEWS 24/7.

Και συνεχίζει μιλώντας για το πώς επιλέχθηκαν οι συμμετέχουσες ομάδες: “Είναι πρόκληση να βρεις έργα σύγχρονου χορού στην Ελλάδα που να απευθύνονται σε παιδικό-νεανικό κοινό και –ομολογουμένως- αποτελεί στοίχημα του Moving Colors Festival να παρακινήσει Έλληνες χορογράφους να συμπεριλάβουν στη δημιουργία τους έργα για το συγκεκριμένο το κοινό.

Τα καλά νέα είναι ότι από το 2019, όταν ξεκίνησε αυτή η πρωτοβουλία, έχει πυροδοτήσει το ενδιαφέρον των χορογράφων και με χαρά φιλοξενούμε ολοένα και περισσότερα πρωτότυπα έργα χορογράφων που απευθύνονται σε αυτό το κοινό.

Στο εξωτερικό, η παρούσα συνθήκη είναι ευνοϊκότερη: υπάρχει πληθώρα αξιόλογων έργων που απευθύνονται στο νεανικό κοινό και μέσω του φεστιβάλ προσπαθούμε να πετυχαίνουμε μία αρμονική αναλογία ως προς την παρουσίαση ελληνικών και ξένων παραγωγών με κοινή αφετηρία το ότι απευθύνονται σε κοινό από 8 μέχρι 18 ετών αλλά και στις οικογένειές τους που με βεβαιότητα θα βρουν ενδιαφέρον στις θεματικές των παραστάσεων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η προσπάθεια μας συνολικά στηρίζεται από το ευρωπαϊκό δίκτυο χορού Aerowaves στο οποίο συμμετέχουμε ενεργά, και χάρη στο οποίο μπορούμε να αποκτούμε πρόσβαση σε έργα που παρουσιάζονται σε αναγνωρισμένα κέντρα χορού και θέατρα, να ανταλλάσσουμε ιδέες και έμπνευση με άλλα μέλη του δικτύου και τελικά να παρουσιάζουμε επιλεγμένες παραγωγές στο κοινό της Ελλάδας”.

Πώς νοείται μία παιδική ή εφηβική παράσταση χορού;

“Στόχος του φεστιβάλ δεν είναι να παρουσιάσει «παιδικές» παραστάσεις χορού, αλλά δημιουργίες σύγχρονου χορού που απευθύνονται ισότιμα τόσο σε παιδιά και εφήβους όσο και στο ενήλικο κοινό που αγαπάει την τέχνη του χορού.

Φέτος, για πρώτη φορά στο φεστιβάλ, 4 από τις 7 χορογραφίες θα παρουσιάζονται πρωινές ώρες με στόχο να ανοίξουμε έναν γόνιμο διάλογο με τη σχολική κοινότητα και να προσκαλέσουμε εκπαιδευτικούς να συμπεριλαμβάνουν παραστάσεις χορού σε εξωσχολικές δράσεις που διοργανώνουν.

Διαπιστώνουμε ότι η παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεις αποτελεί πλέον μία παγιωμένη συνήθεια για την εκπαιδευτική κοινότητα και επιθυμία μας είναι σιγά σιγά να αρχίσει να αποκτά έδαφος η θέαση παραστάσεων χορού και η τριβή των μαθητών με αυτό το είδος τέχνης που, υπό τις κατάλληλες συνθήκες, μπορεί να εκτοξεύσει τη φαντασία και το συναίσθημά τους.

Η κλίμακα των έργων στο φεστιβάλ μας είναι διαφορετική ως προς το πώς νοείται μία εφηβική παράσταση χορού: τα έργα που παρουσιάζουμε δεν είναι “υπερθεάματα” με τη λογική των μεγάλων σχημάτων ή φαντασμαγορικών εφέ πάνω στη σκηνή.

Για εμένα προσωπικά, πρόκειται για έργα φαντασμαγορικά με ένα ξεχωριστό τρόπο: φέρουν φρεσκάδα μέσα σε ένα πιο λιτό περιβάλλον επί σκηνής και προσεγγίζουν θέματα με μια πρωτότυπη κινητική γλώσσα- άμεση και ταυτόχρονα πολυδιάστατη- ώστε να φανταστούμε την αφηγούμενη ιστορία ελεύθερα και τελικά απελευθερωτικά” αναφέρει η κ. Τρούσα.

Ποιοι είναι οι νοηματικοί άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφεται το φεστιβάλ;
Οι δημιουργοί που έχουμε προσκαλέσει στο φετινό φεστιβάλ, μέσα από το προσωπικό χορογραφικό τους ιδίωμα, αγκαλιάζουν ζητήματα όπως η ελευθερία έκφρασης και αποδοχής του Άλλου, η εξάλειψη του εκφοβισμού, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και τη διαφορετικότητα και την πολύτιμη αξία της ομαδικότητας. Θέματα δηλαδή που αφορούν βιωματικά παιδιά και εφήβους στους οποίους και απευθύνεται πρωτίστως το φεστιβάλ.

Για παράδειγμα, η Emma Martin με το “Birdboy” απευθύνει φόρο τιμής σε όλα τα «περίεργα» παιδιά που μένουν στο περιθώριο και μέσα από τη μεταφορά ενός πτηνού και τη νοητή του ελευθερία, το έργο της εντρυφεί στον χαοτικό και ολοζώντανο εσωτερικό κόσμο κάποιου που «δεν ταιριάζει» και που τελικά απελευθερώνεται λυτρωτικά.

Όμοια, ο Αλέξανδρος Σταυρόπουλος στο “On Wednesdays we wear pink” δημιουργεί ένα παραμυθένιο καταφύγιο και ταυτόχρονα χρυσό κλουβί, όπου πέντε ερμηνεύτριες, ως συνειδητοποιημένες φεμινίστριες και δυσερμήνευτες Barbie, επιδίδονται σε μια σειρά από μεταμορφώσεις δοκιμάζοντας τα όρια αυτών των –συχνά στερεοτυπικών– ταυτοτήτων και αναζητώντας την εκπλήρωση των επιθυμιών τους.

Στον ίδιο ρυθμό, η Πατρίσια Απέργη με το έργο “Hero” διερωτάται αν χρειαζόμαστε ακόμα ήρωες και τι σημασία έχουν στην καθημερινότητά μας. Η χορογραφία αφιερώνεται στους ανθρώπους που μετέτρεψαν την ήττα τους σε νίκη και αναδεικνύει το θάρρος, την προσπάθεια, την επιμονή και τη δύναμη που χρειάζεται για να αντιμετωπίσεις την πάλη.

Η εμπειρία, τα συμπεράσματα και το ταμπού του χορού

Μιλήστε για την εμπειρία των προηγούμενων ετών και ίσως για κάποια συμπεράσματα που εξάγατε…

Ο σύγχρονος χορός γενικότερα είναι μία τέχνη που αποζητάει ολοένα και περισσότερο να ανοίξει έναν γόνιμο δίαυλο επικοινωνίας με το ευρύτερο κοινό. Το διαπιστώνουμε μέσα από τα φεστιβάλ και τις παραστάσεις χορού που διοργανώνονται τόσο στην Αθήνα όσο και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας αλλά και μέσα από την έμπρακτη στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού για την υλοποίηση τέτοιων δράσεων.

Παρόλα αυτά, επειδή ο Χορός ως τέχνη συνήθως δεν αφηγείται «ευανάγνωστες ιστορίες», μεγάλο ποσοστό θεατών νιώθει ότι αδυνατεί να ερμηνεύσει εύκολα αυτό που βλέπει και συχνά αποστασιοποιείται προτού καν δοκιμάσει να αποκτήσει μία σχετική τριβή με τη συγκεκριμένη μορφή έκφρασης.

Αν όμως λάβουμε υπόψη ότι οι χορογράφοι φτιάχνουν δικούς τους κινητικούς κόσμους με θέματα που αντλούν από την καθημερινή ζωή, τα βιώματά τους, τα συναισθήματα που όλοι δοκιμάζουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας, είναι τελικά μαγικός -ή και φαντασμαγορικός ακόμα- ο τρόπος που χρησιμοποιούν το σώμα τους για να αφηγηθούν μια ιστορία που αφορά τους θεατές ατομικά και συλλογικά.

Αν παραγκωνιστεί ο «φόβος της άγνοιας» που μπορεί να βιώνει ένας θεατής, η συν-κίνηση χορευτών και θεατών μπορεί να είναι εκστατική.

Tα κορίτσια χορεύουν, τα αγόρια;

Η πλειοψηφία των κοριτσιών ξεκινά χορό σε μικρή ηλικία. Τι γίνεται με τα αγόρια και τον χορό; Ακόμη θεωρείται ταμπού;

Ναι, στην πλειονότητα είναι τα κορίτσια που ξεκινούν χορό σε μικρή ηλικία. Πιο εύκολα παίρνουν την πρωτοβουλία οι γονείς να ενθαρρύνουν ένα κορίτσι να ασχοληθεί με τον χορό από ό,τι ένα αγόρι.

Γι’ αυτό και τα αγόρια αργούν περισσότερο να εκφράσουν ανοιχτά το ενδιαφέρον τους να εισέλθουν στο μαγικό σύμπαν του χορού και όταν το κάνουν, είθισται το street dance να αποτελεί μια από τις πλέον συνηθισμένες πύλες εισόδου.

Τα καλά νέα είναι ότι έχει σημειωθεί βελτίωση ως προς την αναλογία αγοριών που ασχολούνται με τον χορό με φωτεινές μάλιστα περιπτώσεις στο εξωτερικό, αλλά, αναντίρρητα ο χορός για τα αγόρια παραμένει ταμπού με βάση μάλιστα τα έμφυλα στερεότυπα που ακόμα δεν έχουν εξαλειφθεί ειδικά στη χώρα μας.

Αυτό είναι και ένα από τα στοιχήματα του φεστιβάλ: να δίνει βήμα σε χορευτές και χορογράφους οι οποίοι μέσα από την τέχνη τους θα γεφυρώσουν το υπάρχον κενό και ταυτόχρονα θα μιλήσουν για τα αυτονόητα: ότι δηλαδή η επαφή με τον Χορό δεν είναι ζήτημα φύλου και ηλικίας ότι ο ίδιος ο Χορός είναι μία τέχνη που αφορά πυρηνικά κάθε άνθρωπο.

Το πρόγραμμα του φετινού φεστιβάλ πλαισιώνουν παράλληλες συμμετοχικές δράσεις σε συνεργασία με το Duncan Center και το Παιδικό & Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας.