Η Δέσποινα Αναστάσογλου και ο Δημήτρης Αγαρτζίδης προσπαθούν να “δουν” μέσα στα σκοτάδια

Το εμβληματικό έργο της νεοελληνικής δραματουργίας “Η Νύχτα της Κουκουβάγιας” του Γιώργου Διαλεγμένου ανεβαίνει από τις 26 Μαρτίου στην Κάμιρο σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αγαρτζίδη & Δέσποινας Αναστάσογλου (Elephas tiliensis) με τους ίδιους και τους Μαρία Γκιώνη, Παρασκευή Δουρουκλάκη, Έκτορα Λυγίζο και Θεοδώρα Τζήμου στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Μια παράσταση-αλληγορία για τη ζωή και τον θάνατο, σκληρή και σαρκαστική, για την αναπόφευκτη στιγμή που κάθε άνθρωπος αντικρίζει το σκοτάδι του παρελθόντος του· για την κάθαρση που το σκοτάδι φέρνει στο παρόν του.

Κεντρικός ήρωας του έργου ο Ίων που εργάζεται στο τμήμα απολεσθέντων οστών ενός νεκροτομείου. Εκατοντάδες ονόματα και κόκκαλα ανθρώπων που έχουμε πια ξεχάσει, σαν να μην υπήρξαν, περνούν καθημερινά μπροστά στα μάτια του. Σήμερα είναι η δική του στιγμή. Ένα επαγγελματικό τηλεφώνημα θα είναι η αφορμή για να περάσει κι αυτός στον Κάτω Κόσμο. Εκεί τον περιμένει η Πελαγία, πρώην ερωμένη του, η οποία αυτοκτόνησε εξαιτίας του. Η Πελαγία λατρεύει τις κουκουβάγιες. Ως άλλη Λώρα του Γυάλινου Κόσμου συλλέγει οτιδήποτε έχει σχέση με αυτές. Όταν έρχεται η ώρα της κατάβασης του πρώην εραστή της στον Κάτω Κόσμο, ακόμα και στο βαθύτερο σκοτάδι, το μυθικό νυχτοπούλι θα δει τα πάντα. Τώρα ο Ίων πρέπει να αντιμετωπίσει το παρελθόν του.

Η Νύχτα της Κουκουβάγιας των Elephas tiliensis εστιάζει στην Παύση μέσα στον χρόνο, στη στιγμή που ο άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με τις επιλογές και τις ενοχές του, στη στιγμή που αναστοχάζεται για να επουλώσει το τραύμα του παρελθόντος, διεκδικώντας ένα ζωντανό παρόν.

Εμείς μιλήσαμε με τον Δημήτρη Αγαρτζίδη και τη Δέσποινα Αναστάσογλου για την παράσταση αυτή που καλεί τους θεατές να αναλογιστούν τον εαυτό τους στην κρίσιμη στιγμή, στο κρίσιμο Τώρα, να ορίσουν τον τρόπο που στέκονται απέναντι στο διαφορετικό, στο «μη κανονικό», στη δική τους «Πελαγία», σε αυτό που παρεκκλίνει των καθημερινών συμβάσεων που αφαιρούν, μέρα τη μέρα, τη σάρκα και το αίμα της ζωής τους. Μιας ζωής στην οποία συχνά καταλήγουμε απόντες, ως άλλοι Ίωνες. Ο θάνατος εδώ δεν είναι το τέλος, όπως, κατά τον συγγραφέα, η τελική τελεία δεν δηλώνει και το οριστικό κλείσιμο του έργου.

“Το έργο το είχα δει στην παράσταση του Λευτέρη Βογιατζή, την οποία θυμάμαι έντονα. Θυμάμαι τα μάτια της Μαρίας Σκουλά σε εκείνη την παράσταση. Ο λόγος του Διαλεγμένου είναι απολαυστικός να τον επεξεργάζεσαι, να τον μιλάς, να τον δουλεύεις και να τον ακούς. Το έργο μιλάει για τον θάνατο και πώς βλέπουμε τη ζωή και την καθημερινότητα μέσα από το πρίσμα του θανάτου. Διερευνά τι τελικά αξίζει και έχει νόημα για να πούμε ότι ζήσαμε πραγματικά αυτή τη διαδρομή ως εδώ. Αυτό ήταν το έναυσμα και μετά η συνάντηση με τον ίδιο τον Γιώργο Διαλεγμένο που φέρει κάτι μοναδικό, όπως επίσης η συνύπαρξη με τους ανθρώπους τους συγκεκριμένους, που δίνει νόημα σε αυτό το ανέβασμα” αναφέρει ο Δημήτρης Αγαρτζίδης στη συζήτησή μας και συνεχίζει σκιαγραφώντας τους ήρωες του έργου “βασικός ήρωας είναι ο Ίων. Το έργο ξεκινά τη στιγμή του θανάτου του. Γίνεται ένα Flash back και ένα Flash Forward, θα λέγαμε, στη στιγμή αυτή και εστιάζει στα πρόσωπα που πέρασαν μέσα από τη ζωή του. Πρώτα απ’ όλα στην Πελαγία, την ερωμένη του, την οποία τόσο πολύ απογοήτευσε και πλήγωσε, ώστε την οδήγησε στην αυτοκτονία και μετά σε όλο το οικογενειακό περιβάλλον γύρω από αυτά τα δύο πρόσωπα που συνθέτουν μια μικρή κοινωνία, καθρέφτη της μεγάλης κοινωνίας που ζούμε. Μιας κοινωνίας που πνίγει τις επιθυμίες και κυρίως πνίγει όσους δεν αντέχουν τη σκληρή πραγματικότητα”.

Το έργο μιλάει για τον θάνατο και πώς βλέπουμε τη ζωή και την καθημερινότητα μέσα από το πρίσμα του θανάτου. Διερευνά τι τελικά αξίζει και έχει νόημα για να πούμε ότι ζήσαμε πραγματικά αυτή τη διαδρομή ως εδώ.

Τι συμβολίζει όμως στο έργο η κουκουβάγια; “Η κουκουβάγια βλέπει μέσα στα σκοτάδια. Έτσι κι εμείς με έναν τρόπο, ενώ είναι τόσο δύσκολο μέσα στη θολή καθημερινότητα, την ταχύτητα και τη βιασύνη των στιγμών που περνούν χωρίς καν να καταλαβαίνουμε τι έχει νόημα και τι όχι, αν καθίσουμε και σταθούμε στο σκοτάδι μας, αν καταφέρουμε να μείνουμε ψύχραιμοι μέσα σε αυτό που δεν έχουμε μάθει να βλέπουμε, ίσως σιγά-σιγά θα μπορέσουμε να κινούμαστε και να ζούμε μέσα σε αυτό. Χωρίς φόβο” σχολιάζει η Δέσποινα Αναστάσογλου.

Αναφορικά δε με το πώς συνομιλεί το έργο αυτό με το σήμερα αναφέρει πως “μετά την οικονομική κρίση και τα δύο χρόνια της πανδημίας, τώρα ένας πόλεμος δίπλα στην πόρτα μας, μας κάνει να αναλογιζόμαστε πραγματικά τι έχει πάει λάθος και πού πρέπει να εστιάσουμε για να μπορούμε να είμαστε καλά στην ψυχή μας, να μπορούμε να αντλούμε χαρά και νόημα στην κάθε μας μέρα. Το έργο μιλάει γι’ αυτό, για το πώς κάθε στιγμή μπορεί να αποκτήσει νόημα ή να μην αποκτήσει, ανάλογα με το πώς εμείς χειριζόμαστε τον εαυτό μας, με το πώς συμπεριφερόμαστε στον εαυτό μας, πώς συμπεριφερόμαστε στους άλλους, πώς συμπεριφερόμαστε στο περιβάλλον, στον πλανήτη, σε όλη την ύπαρξη”.

Το έργο εστιάζει στην Παύση μέσα στον χρόνο, κάτι δηλαδή που όλοι βιώσαμε κατά τη διάρκεια των απανωτών εγκλεισμών μας. Πιστεύετε πως άλλαξε κάτι μέσα μας; Αναθεωρήσαμε;
Δημήτρης Αγαρτζίδης: Η συνήθεια είναι πολύ καλά τοποθετημένη μέσα μας και απαιτεί μια διαφορετική αντιμετώπιση όλης της ζωής μας, για να μπορέσει να μετακινηθεί ο εαυτός μας. Παρότι το χρονικό διάστημα της πανδημίας ήταν και είναι μεγάλο, από μόνο του δεν νομίζω ότι είναι αρκετό να μας μετακινήσει, αν δεν υπάρξει μια ειλικρινής ανασκόπηση και επανατοποθέτηση γενικότερα στα πράγματα. Νομίζω ότι ακόμα είναι νωρίς για να κάνουμε μία αποτίμηση, αλλά τα σημάδια δεν τα θεωρώ ιδιαίτερα ενθαρρυντικά μέχρι στιγμής. Θετική σε μια πρώτη σκέψη είναι η συσπείρωση σε σχέση με παραβιαστικές συμπεριφορές στοn χώρο του θεάτρου και αλλού. Νομίζω τώρα πια η συσπείρωση αυτή θα κάνει αυτούς που είχαν στο μυαλό τους και ήταν εθισμένοι σε τέτοιες συμπεριφορές να το σκεφτούν μια φορά παραπάνω πριν προβούν σε οποιαδήποτε πράξη.

Πώς αλήθεια μπορούμε να δώσουμε αξία και νόημα στις ίδιες μας τις ζωές;
Δέσποινα Αναστάσογλου: Νομίζω ότι αυτό είναι ένα προσωπικό θέμα πρώτα, για να μπορέσει μετά να γίνει κοινωνικό και πολιτικό. Η αλήθεια είναι ότι εκπαιδευόμαστε πολύ λάθος από πολύ μικροί, υπάρχουν πολλές παθογένειες στην ελληνική οικογένεια και σίγουρα στο ελληνικό – και όχι μόνο – εκπαιδευτικό σύστημα, τα οποία μας μαθαίνουν να λειτουργούμε στρεβλά και αυτοκαταστροφικά, χωρίς καν να το αντιλαμβανόμαστε. Οπότε νομίζω ότι η πρώτη κίνηση είναι να καταφέρουμε να στραφούμε στον εαυτό μας ως άλλες κουκουβάγιες, για να μπορέσουμε να δούμε και να αντιμετωπίσουμε τα σκοτάδια μας. Έτσι θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας και κατ’ επέκταση τους δίπλα μας και το σύνολο γενικότερα.

Πώς είναι να κάνετε πρόβες σε αυτήν την πολεμική ατμόσφαιρα;
Δέσποινα Αναστάσογλου: Σε μία σκηνή του έργου, κατά τη διάρκεια μίας οικογενειακής συγκέντρωσης αναφέρεται ότι οι άνθρωποι διαμαρτύρονται και ότι ο Μεταξάς θέλει να νοικοκυρέψει τη χώρα. Και βρισκόμαστε εμείς σε μια άλλη συγκέντρωση, αυτήν της πρόβας και δεν μπορούμε παρά να σκεφτούμε τις αναλογίες, την αδιανόητη συνθήκη που επικρατεί. Είναι πραγματικά οδυνηρό, πόσο επικεντρώνονται στο χρήμα τα πράγματα και όχι στον ίδιο τον άνθρωπο. Είναι πραγματικά λυπηρό και θέλει πολύ μεγάλη αντοχή και δύναμη να μπορείς να συγκεντρωθείς σε αυτό που κάνεις και να πιστέψεις ότι έχει ένα νόημα και ότι μπορεί κάποιον να τον βοηθήσει στη ζωή του πραγματικά.

Τι θα αλλάζατε γύρω σας αν μπορούσατε;
Δημήτρης Αγαρτζίδης: Θα άλλαζα σίγουρα την εκπαίδευση. Νομίζω ότι είναι ένα θέμα ευρύτερης καλλιέργειας το να μπορούμε να αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα με κέντρο τον άνθρωπο και όχι την ύλη, τα χρήματα και το κέρδος. Νομίζω μετά θα μπορούσαν να επανατοποθετηθούν τα πάντα. Από τις μικρές μας κοινωνίες μέχρι τον πλανήτη, τη φύση και όλα τα ζωντανά στα οποία συμπεριφερόμαστε ως κατώτερα είδη, με τα γνωστά αποτελέσματα. Όλα αυτά μοιάζουν ουτοπικά, αν δεν τα σκέφτεσαι όμως, ή τα ονειρεύεσαι, δεν μπορείς να πάρεις ανάσα.

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Αγαρτζίδης, Δέσποινα Αναστάσογλου/Εικαστική εγκατάσταση, Κοστούμια: Λυδία Ανδριώτη/Μουσική: Κωστής Ζουλιάτης/Φωτισμοί: Ναυσικά Χριστοδουλάκου/Φωτογραφίες & trailer: Θωμάς Μπέλτσιος/Βοηθός σκηνοθετών: Μαρία Γκιώνη/Παίζουν: Δημήτρης Αγαρτζίδης, Δέσποινα Αναστάσογλου, Μαρία Γκιώνη, Παρασκευή Δουρουκλάκη, Έκτορας Λυγίζος, Θεοδώρα Τζήμου/Μουσικός επί σκηνής: Κωστής Ζουλιάτης/Η παράσταση περιέχει γυμνό και είναι κατάλληλη για θεατές άνω των 15 ετών.

Μέρες παραστάσεων: Σάββατο, Κυριακή, Δευτέρα και Τρίτη από 26 Μαρτίου έως 19 Απριλίου/Ώρα: 21.00/Τιμές εισιτηρίων: 18€ κανονικό, 14€ φοιτητικό, ανέργων, 65+, ΑμΕΑ/Κάμιρος:/Ιθάκης 32, Κυψέλη / Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις