Ιστορίες Ελληνίδων που προσπάθησαν να αντισταθούν και φιμώθηκαν ανεβαίνουν στο σανίδι

Ιστορίες Ελληνίδων από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα – επιμελώς αποσιωπημένες – που αντιστάθηκαν στο παραδοσιακό σχήμα της υποτακτικής συζύγου και νίκησαν. Ιστορίες Ελληνίδων που προσπάθησαν να αντισταθούν και φιμώθηκαν. Γυναίκες που παλεύουν καθημερινά να αποδείξουν την επάρκεια του φύλου τους. Στιγμές από τον αέναο αγώνα της γυναικείας χειραφέτησης που άλλαξαν συνειδήσεις. Από τα μαθήματα οικιακής οικονομίας και τη λαϊκή κουλτούρα που διαμόρφωσαν και συντήρησαν την υποβαθμισμένη θέση της γυναίκας στο συλλογικό ασυνείδητο, μέχρι την Καλλιρρόη Παρρέν και την Αύρα Θεοδωροπούλου που έθεσαν τις βάσεις του φεμινισμού στη χώρα μας.

Ο λόγος για την παράσταση «Η εκπαίδευση εις τα του οίκου δια νεαράς κορασίδας» που συσκηνοθετούν ο Χάρης Κρεμμύδας και ο Θανάσης Ζερίτης στον Κάτω Χώρο του θεάτρου του Νέου Κόσμου, όπου τρεις γυναίκες από σκηνής μάς αφηγούνται και αναρωτιούνται μαζί μας: Πώς θα είχε διαμορφωθεί η πραγματικότητα, αν διδασκόμασταν την ιστορία από τα μάτια των γυναικών που κόντρα σε όλα τα στερεότυπα, άφησαν το χέρι και πάτησαν στα πόδια τους;

Το έργο αφορά σε ιστορίες γυναικών που κατάφεραν να αντιταχθούν στον στερεότυπο της σιωπηλής νοικοκυράς και χειραφετήθηκαν, διαταράσσοντας τις πατριαρχικές δομές της κοινωνίας.

“Το έργο αφορά σε ιστορίες γυναικών που κατάφεραν να αντιταχθούν στον στερεότυπο της σιωπηλής νοικοκυράς και χειραφετήθηκαν, διαταράσσοντας τις πατριαρχικές δομές της κοινωνίας. Πρόκειται για μια παράσταση που επιδιώκει να αναδείξει τους σταθμούς της γυναικείας χειραφέτησης στην Ελλάδα με βασικούς άξονες το μάθημα της οικιακής οικονομίας που διδάσκονταν στα σχολεία Θηλέων και άγνωστες γυναίκες της αρχαιότητας αλλά και της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας που άλλαξαν τον κόσμο. Η δραματουργία ακολουθεί μια μεικτή μορφή, με αυτοσχεδιαστικά υλικά από τους συντελεστές προσαρμοσμένα στο θέμα, λόγους φεμινιστριών και πρωτότυπα κείμενα που φωτίζουν το θέμα” αναφέρει χαρακτηριστικά στο NEWS 24/7 η Νεφέλη Μαϊστράλη.

Η Αριστέα Σταφυλαράκη αναφέρεται στο γιατί πρέπει να ακουστούν οι ιστορίες αυτών των γυναικών που είναι επιμελώς αποσιωπημένες: “Όταν μιλάμε για την ιστορία ενός τόπου θα πρέπει να έχουμε όσο το δυνατόν πιο σφαιρική εικόνα των πραγμάτων, και οι γυναίκες αυτές υπήρξαν και πολλές φορές διέπρεψαν σε πράγματα που έχουν επηρεάσει το ρου της ιστορίας. Τώρα το γιατί είναι επιμελώς αποσιωποιημένες δεν το γνωρίζω ακριβώς. Μπορώ μόνο να φανταστώ ότι σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο τα επιτεύγματα μιας γυναίκας κρίνονταν ως ασήμαντα ή -ακόμα χειρότερα- πολύ σημαντικά για να χρεώνονται σε γυναίκα. Οπότε είτε αποσιωπούνταν είτε τα καρπώνονταν άλλοι. Όπως και να ‘χει αυτό που μας αφορά δεν είναι να κρίνουμε αλλά να μεταδώσουμε αυτή την καινούρια γνώση.

Σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο τα επιτεύγματα μιας γυναίκας κρίνονταν ως ασήμαντα ή -ακόμα χειρότερα- πολύ σημαντικά για να χρεώνονται σε γυναίκα.

Όσο για τη γυναίκα που θαυμάζει περισσότερο; “Η γυναίκα που θαυμάζω είναι αυτή που έχει καταφέρει να χειραφετηθεί, να προσδιορίσει τον εαυτό της και τα θέλω της απαλλαγμένη από τις αγκυλώσεις που μας προκαλεί η κοινωνία που μεγαλώσαμε. Δουλεύοντας το ζήτημα αυτό στις πρόβες συνειδητοποίησα ότι “η χειραφέτηση” δεν είναι κάτι τόσο απλό όσο το είχα στο μυαλό μου και ότι ακόμα και σε μένα υπάρχουν πράγματα τόσο ριζωμένα που σχεδόν με τρομάζουν. Και μόνο να μπει κανείς στη διαδικασία της συνειδητοποίησης είναι ένα μεγάλο βήμα. Ο κόσμος δεν είναι άσπρο μαύρο, έχει πολλές γκρίζες ζώνες που όταν τις γνωρίσεις μπορεί να είναι πολύ απελευθερωτικές”.

Όσο οι γυναίκες θεωρούνται κτήματα ή πλάσματα που δήθεν από τη φύση τους είναι πιο αδύναμα, για όσο μεγαλώνουμε παιδιά με πρότυπα συγκεκριμένες “αντρικές” και “γυναικείες” συμπεριφορές, φοβάμαι πως δε θα απαλειφθούν οι γυναικοκτονίες.

Η Ελένη Κουτσιούμπα μάς εξηγεί το πως επικοινωνεί το κείμενο αυτό με το σήμερα που τους τελευταίους μήνες μετράμε απανωτές γυναικοκτονίες: “Το κείμενο στο οποίο καταλήξαμε, με τη συνολική του τοποθέτηση, αλλά και τα παραδείγματα των γυναικών για τις οποίες μιλάμε, θα θέλαμε να λειτουργεί ενδυναμωτικά, υποστηρικτικά και εμπνευστικά, ως προς κάθε θηλυκότητα και όχι μόνο. Η βία, η κοινωνική ανισότητα και ο διαχωρισμός υπάρχει, δυστυχώς, σε κάθε έκφανση της καθημερινότητας και αφορά στον καθένα. Ειδικά για τις γυναίκες όμως, αφού αυτές είναι το κύριο θέμα της παράστασης, η αλληλεγγύη και η εμψύχωση για να βρει η κάθε μια τη φωνή της και να πατήσει πραγματικά στα πόδια της με θάρρος, είναι κύριο μέλημα. Και ίσως έτσι να βάζουμε και εμείς λίγο το χεράκι μας ώστε κάποια στιγμή να μη μετράμε πια γυναικοκτονίες. Πράγμα που φυσικά δεν αρκεί. Όσο οι σχέσεις των ανθρώπων στηρίζονται σε οικονομικές βάσεις, όπως πολύ ωραία είχε πει η Αύρα Θεοδωροπούλου, όσο οι γυναίκες θεωρούνται κτήματα ή πλάσματα που δήθεν από τη φύση τους είναι πιο αδύναμα, για όσο μεγαλώνουμε παιδιά με πρότυπα συγκεκριμένες “αντρικές” και “γυναικείες” συμπεριφορές, φοβάμαι πως δε θα απαλειφθεί αυτό το φαινόμενο. Στα αλήθεια δε μπορώ να πω πως ξέρω τι είναι κάθε φορά αυτό που οπλίζει το χέρι ενός άντρα, αλλά είμαι σίγουρη πως η λύση θα έρθει μέσα από την παιδεία.

Η καθημερινότητα και η επικαιρότητα όμως δείχνει ότι ο δρόμος είναι μακρύς και ίσως δεν είμαστε τόσο κοντά στο να είμαστε τόσο ανοιχτοί όσο διατυμπανίζουμε.

“Η γυναίκα κρίνεται από την ελληνική κοινωνία σχεδόν σε καθημερινή βάση. Εξωτερική εμφάνιση, επαγγελματική πορεία, ο ρόλος της ως μητέρα, ο σεξουαλικός της προσανατολισμός, οι ηθικός της κώδικας και άλλα πολλά βρίσκονται στο επίκεντρο με αποτέλεσμα να της ασκείται τρομερή πίεση. Πίεση που προέρχεται από ένα σωρό εσωτερικευμένα στερεότυπα τα οποία πολλές φορές δεν φτάνουν καν στο συνειδητό ανδρών και γυναικών. Δημιουργούνται λοιπόν συγκεκριμένες προσδοκίες που άθελα ή ηθελημένα συνηγορούν σε ένα πατριαρχικό τρόπο δράσης και σκέψης που στερούν στη γυναίκα την ελευθερία της επιλογής. Μιας επιλογής που θα την έκανε ελεύθερη και απαλλαγμένη από κάθε εξουσία σε ένα κόσμο που έχει φτιαχτεί από λευκούς προνομιούχους άνδρες για λευκούς προνομιούχους άνδρες. Αυτό αναπόφευκτα αντικατοπτρίζεται σε ένα μέρος της κοινωνίας που προσπαθεί πλέον να είναι ανοιχτό στις επιλογές της γυναίκας είτε είναι συμβατικές είτε είναι αντισυμβατικές. Η καθημερινότητα και η επικαιρότητα όμως δείχνει ότι ο δρόμος είναι μακρύς και ίσως δεν είμαστε τόσο κοντά στο να είμαστε τόσο ανοιχτοί όσο διατυμπανίζουμε. Ίσως, όταν φτάσουμε πιο κοντά στην ισότητα των φύλων να δούμε και την κοινωνία να είναι ουσιαστικά ανοιχτή στις επιλογές που κάνει η εκάστοτε γυναίκα. Τόσο ώστε να μην απασχολεί κανέν@ πόσο ανοιχτοί είμαστε” αναφέρει ο σκηνοθέτης της παράστασης Χάρης Κρεμμύδας σχολιάζοντας το πόσο είναι “ανοιχτή” η ελληνική κοινωνία απέναντι στη γυναίκα.

Τέλος, ο Θανάσης Ζερίτης απαντά στην ερώτηση που θέτει και το ίδιο το δελτίο Τύπου: “Πώς θα είχε διαμορφωθεί η πραγματικότητα, αν διδασκόμασταν την ιστορία από τα μάτια των γυναικών που κόντρα σε όλα τα στερεότυπα, άφησαν το χέρι και πάτησαν στα πόδια τους;”
“Αυτή η ερώτηση αποτέλεσε και την εκκίνηση της παράστασης μας. Φυσικά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την απάντηση αλλά είμαι σχεδόν βέβαιος ότι τα πράγματα στη χώρα μας θα ήταν διαφορετικά. Η εκπαίδευση παίζει καταλύτικό ρόλο στη κοινωνία και τα περισσότερα από τα στερεότυπα που μας ακολουθούν διαμορφώνονται σε μεγάλο βαθμό μέσα στις σχολικές αίθουσες. Θέλουμε να είμαστε αισιόδοξοι βέβαια. Τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ. Σε καμία περίπτωση δεν πιστεύω ότι τα σχολεία μας θυμίζουν τα σχολεία του 1950, ωστόσο είμαι σίγουρος ότι έχουμε πολύ δρόμο ακόμα να διανύσουμε προς αυτή την κατεύθυνση”.

Info: Συντελεστές της παράστασης: Σκηνοθεσία : Χάρης Κρεμμύδας, Θανάσης Ζερίτης/Συγγραφή και επιμέλεια κειμένων: Νεφέλη Μαϊστράλη/Δραματουργική επεξεργασία: Νεφέλη Μαϊστράλη, Θανάσης Ζερίτης, Χάρης Κρεμμύδας/Σκηνικά-Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα /Μουσική σύνθεση/επιμέλεια: Σταύρος Γιαννουλάδης /Κινησιολογία: Πάνος Τοψίδης /Μουσική διδασκαλία: Ευαγγελία Καρακατσάνη/Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή/ Παίζουν: Ελένη Κουτσιούμπα, Νεφέλη Μαϊστράλη, Αριστέα Σταφυλαράκη

Έναρξη: Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2021 Έως Τρίτη 18 Ιανουαρίου 2022/Μέρες & Ώρες Παραστάσεων : Δευτέρα & Τρίτη: 21:15 /Τιμές εισιτηρίων: 15€ γενική είσοδος , 10€ μειωμένο / ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ: 80 λεπτά/ Τιμές εισιτηρίων: 15€ κανονικό, 170€ μειωμένο (ισχύει για φοιτητές, άνεργους)/Εισιτήρια για την παράσταση προπωλούνται: https://www.viva.gr/tickets/theater/ekpaideusi-dia-nearas-korasidas/

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.