Μαρίνα Σάττι – Από τη Eurovision, κορυφαία του χορού στην Επίδαυρο

Πλούσιο και πολυεπίπεδο είναι το φετινό καλλιτεχνικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, και ανάμεσα στις παραστάσεις ξεχωρίσαμε ένα όνομα που ήδη απασχολεί τα Μέσα, αλλά για τελείως άλλο λόγο.

Στην Επίδαυρο φέτος θα δούμε και τη Μαρίνα Σάττι, η οποία τον ερχόμενο Μάιο θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στον διαγωνισμό της Eurovision με το τραγούδι “Ζάρι”. Η γνωστή καλλιτέχνιδα – που τη στιγμή της ανακοίνωσης του προγράμματος του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών μάθαμε ότι έχασε τον πατέρα της – μαζί με τη χορωδία της, ένα γυναικείο σύνολο που ερμηνεύει πολυφωνικά παραδοσιακά τραγούδια απ’ όλο τον κόσμο, θα απαρτίζουν τον Χορό στην τραγωδία «Ικέτιδες» του Αισχύλου που θα σκηνοθετήσει η Μαριάννα Κάλμπαρη.

Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Θεάτρου Τέχνης επιστρέφει στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και ανεβάζει τις “Ικέτιδες” του Αισχύλου, έναν ύμνο στη δημοκρατία και την αξιοπρέπεια της γυναίκας. Το 2017 η Κάλμπαρη είχε κάνει το ντεμπούτο της στην Επίδαυρο με την παράσταση “Μήδεια” στην ποιητική μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά, με υπότιτλο “Η βαρβαρότητα του έρωτα” και πρωταγωνιστές τους Μαρία Ναυπλιώτου και Χάρη Φραγκούλη.

“Ικέτιδες” του Αισχύλου ένα έργο βαθιά πολιτικό

Εξήντα χρόνια μετά την πρώτη παρουσίαση του έργου στην Επίδαυρο, το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν σε συνεργασία με το Θέατρο του Νέου Κόσμου ανεβάζει τις Ικέτιδες του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη: ένα ποιητικό αλλά και βαθιά πολιτικό έργο στο κέντρο του σύγχρονου προβληματισμού για την έννοια του ασύλου σε μια δημοκρατική κοινωνία – ιδιαίτερα όταν στη θέση του διωκόμενου βρίσκονται οι γυναίκες.

Η παράσταση ενώνει λυτρωτικά τις φωνές των αρχαίων ηρωίδων με εκείνες των σημερινών, μέσα από έναν εντυπωσιακό Χορό πενήντα νέων γυναικών, με προεξάρχουσες στο λόγο τη Λένα Παπαληγούρα και τη Λουκία Μιχαλοπούλου (στους ρόλους της Υπερμνήστρας και της Αμυμώνης αντίστοιχα) και στο τραγούδι τη Μαρίνα Σάττι.

Τον Χορό απαρτίζουν μέλη της γυναικείας χορωδίας Chóres, νέες ηθοποιοί-σπουδάστριες της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης και χορεύτριες-ακροβάτισσες της ομάδας «Και όμως κινείται» (με κορυφαία τη Χριστίνα Σουγιουλτζή). Στον ανδρικό ρόλο του Πελασγού, βασιλιά του προελληνικού πελασγικού φύλου ‒που πιστεύεται ότι υπήρξε μητρογραμμικό‒, η Λυδία Κονιόρδου. Τις δύο μορφές της πατριαρχικής εξουσίας ενσαρκώνουν ο Άκης Σακελλαρίου και ο Γιάννης Τσορτέκης.

Η τραγωδία του Αισχύλου Ικέτιδες (1.073 στίχοι) εξιστορεί την ικεσία των Δαναΐδων και του πατέρα τους προς την πόλη του Άργους, για να αποφύγουν τον αιμομικτικό γάμο με τους γιους του Αιγύπτου. Στις “Ικέτιδες” κομβική θέση έχει ο Χορός, ο οποίος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της τραγωδίας.

Το 1964 οι “Ικέτιδες” ανέβηκαν στην Επίδαυρο σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού με την Άννα Συνοδινού και την Ελένη Χατζηαργύρη σε ρόλους Α και Β κορυφαίων στο Χορό των Δαναΐδων, με κοστούμια του  Γιάννη Μόραλη και μουσική του Ιάννη Ξενάκη. Μία από τις ιστορικές παραστάσεις των “Ικετίδων” ήταν το 1977 σε σκηνοθεσία του Σπύρου Ευαγγελάτου, μετάφραση Κ.Χ. Μύρη και μουσική σύνθεση του Μίκη Θεοδωράκη.

Οι Δαναΐδες Ικέτιδες μιλούν για τις ανάγκες που οδηγούν τους ανθρώπους να ξεριζωθούν από τη γη τους

Στο έργο (που είναι το πρώτο και το μοναδικό που έχει διασωθεί από την τετραλογία του Αισχύλου «Δαναΐδες») πρωταγωνιστεί ένα συλλογικό γυναικείο πρόσωπο: ο Χορός των πενήντα Δαναΐδων που, μαζί με τον πατέρα τους Δαναό εγκαταλείπουν τη Λιβύη και την Αίγυπτο και ζητούν άσυλο στην πόλη του Άργους. Σαν την προγόνισσά τους την Ιώ, που η Ήρα καταδίωκε ανελέητα στέλνοντάς της μια ενοχλητική βοϊδόμυγα, τον «οίστρο», για να τη βασανίζει, οι Δαναΐδες πασχίζουν τώρα να ξεφύγουν από τους πενήντα γιους του Αιγύπτου που απαιτούν να τις παντρευτούν με τη βία. Ο μύθος θέτει το ζήτημα της ταυτότητας και της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία, εξιστορώντας παράλληλα το χρονικό της εγκατάστασης και της επικράτησης του ελληνικού φύλου στη χώρα των Πελασγών, των λεγόμενων «Προελλήνων».

Οι Δαναΐδες Ικέτιδες μιλούν για τις ανάγκες που οδηγούν τους ανθρώπους να ξεριζωθούν από τη γη τους, την άγρια μοίρα του πρόσφυγα, την αξία της δικαιοσύνης, τις αρχές της δημοκρατίας. Πάνω απ’ όλα όμως μιλούν για τον αγώνα της Γυναίκας ενάντια στον Άνδρα που με τη βία ζητά να της επιβληθεί.

Η Μαρίνα Σάττι –  όπως έχει πει σε συνέντευξή της, έχει εμφανιστεί τέσσερις φορές στη σκηνή της Επιδαύρου. Η γνωστή μουσικός και ερμηνεύτρια έχει βρεθεί στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου μαζί με τις fonέs, ερμηνεύοντας τον Χορό των Ωκεανίδων στον “Προμηθέα Δεσμώτη” που σκηνοθέτησε η Μάρθα Φριντζήλα – και είχε αναλάβει τη μουσική διδασκαλία.