Μία παράσταση για την queer ορατότητα: Μούσια και τακούνια είναι έκφραση της θηλυκότητας, αν αυτό επιλέγουμε να είναι

Στον δρόμο προς την αναγνώριση και την ορατότητα της LGBTQI+ κοινότητας, ολοένα και περισσότερα έργα με αναφορές στον σεβασμό της διαφορετικότητας και με queer ήρωες, ανεβαίνουν στο θεατρικό σανίδι.

Σε αυτό τον αγώνα για διεκδίκηση και κατάκτηση των αυτονόητων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η θεατρική ομάδα D’ Art επέλεξε ένα από τα λιγότερο γνωστά έργα του David Mamet, την αντισυμβατική κωμωδία με τίτλο “Boston Marriage”, και το ανεβάζει στο Θέατρο Σταθμός. Πρόκειται για ένα έργο το οποίο γράφτηκε το 1999, κόντρα στη διαδεδομένη πεποίθηση πως ο βραβευμένος δραματουργός έγραφε μόνο για άνδρες, ενώ η παράσταση εμπλουτίζεται με queer στοιχεία και αποδεικνύει πως είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.

Βασικοί χαρακτήρες του έργου είναι η Κλερ και η Άννα, δυο γυναίκες της ανώτερης κοινωνικής τάξης, οι οποίες κατά τη συντηρητική και σεμνότυφη Βικτωριανή περίοδο, συνάπτουν έναν γάμο που αποκαλούνταν “Γάμος της Βοστώνης” (Boston Marriage). Έτσι ονομαζόταν, την εποχή εκείνη, η σχέση μεταξύ δύο γυναικών που μπορεί να περιείχε τόσο συναισθηματική όσο και σωματική επαφή, βρίσκοντας η μια στην άλλη συντροφιά, συναισθηματική και οικονομική ασφάλεια. Οι δύο ηρωίδες συγκρούονται όταν η Κλερ βρίσκει ένα νέο έρωτα, ενώ η Άννα γίνεται ερωμένη ενός πλούσιου άνδρα.

Λίγο πριν την πρεμιέρα της παράστασης, απόψε Δευτέρα (04/04), η ομάδα D’ Art μιλά στο NEWS 24/7 για τη σημασία του έργου, την queer προσέγγιση που επιχειρεί και τους στόχους που φέρει.

Το έργο “Boston Marriage” αποτελεί ένα από τα λιγότερο γνωστά έργα του David Mamet στην Ελλάδα και δεν το έχουμε δει να ανεβαίνει συχνά στο θεατρικό σανίδι. Πώς και γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο; Τι σας κέντρισε το ενδιαφέρον;
Προέκυψε η ανάγκη για την αναζήτηση ενός έργου αποκλειστικά με γυναίκες και queer θεματική, κατά προτίμηση κωμωδία. Δύσκολη γκάμα όπως καταλαβαίνετε. Το “Boston Marriage” του David Mamet ήταν εκείνο που ξεχώρισε περισσότερο. Δεν ήταν όμως εύκολο να πραγματοποιηθεί από πολλές απόψεις. Είναι ένα πολύ δύσκολο διαλογικό έργο γραμμένο στην “Αγγλική καθαρεύουσα” plus τους ιδιωματισμούς. Καταφέραμε να το μεταφράσουμε με τη βοήθεια της Φιόρης Στεφανάκου και μετά σιγά σιγά να το επικοινωνήσουμε στους τελικούς συντελεστές, που παρεμπιπτόντως είναι ένας κι ένας στο είδος τους. Θέλαμε σαν ομάδα να δουλέψουμε φέτος μαζί, και το “Boston Marriage” ήταν ένα από τα προτεινόμενα έργα. Τελικά, για καλή μας τύχη, η ομάδα το επέλεξε και να ‘μαστε. Είναι η σχεδόν παρθενική εμφάνιση αυτού του έργου (είχε γίνει ξανά μία προσπάθεια το 2002). Ευελπιστούμε να βάλουμε ένα λιθαράκι και στην ορατότητα και στην κοινοποίηση του συγκεκριμένου κειμένου. Να το συστήσουμε στο ελληνικό κοινό και γιατί όχι μετά, με χαρά, να το δούμε και σε άλλα ανεβάσματα από άλλους θιάσους.

Είναι η σχεδόν παρθενική εμφάνιση αυτού του έργου. Ευελπιστούμε να βάλουμε ένα λιθαράκι στην ορατότητα και στην κοινοποίηση του συγκεκριμένου κειμένου.

Το έργο γράφτηκε το 1999, ενώ αποτελεί ένα από τα ελάχιστα κείμενα με λεσβιακούς χαρακτήρες που γράφτηκαν από άντρα συγγραφέα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι τολμηρό για την εποχή του;
Είναι γεγονός ότι στο κλασσικό και σύγχρονο ρεπερτόριο συναντάμε ως επί το πλείστον συμβατικούς γυναικείους χαρακτήρες και άνδρες συγγραφείς. Για την εποχή που γράφτηκε και για την περίοδο που παίζεται, δεν θα έλεγα ότι είναι τολμηρό. Είναι πολύ πραγματικό. Είναι κατά βάση μία ιστορία αγάπης. Μας υπενθυμίζει ότι ο έρωτας και η έλξη δεν είχαν ποτέ φύλο σε καμία εποχή. Αν γραφόταν και παιζόταν την εποχή που διαδραματίζεται, τότε θα ήταν παραπάνω από τολμηρό.

Το θεατρικό διαθέτει ούτως ή άλλως queer στοιχεία, αν και αυτά “συνομιλούν” με τη Βικτωριανή εποχή. Ποια θα είναι η δική σας προσέγγιση στην παράσταση; Θα υπάρξουν αναφορές στο σήμερα;
Ακριβώς επειδή υπάρχουν queer στοιχεία στο έργο τα αξιοποιήσαμε, ώστε να δομήσουμε ολόκληρο το “σύστημα” της παράστασης, δημιουργώντας μια ισορροπία ανάμεσα στο τότε και το σήμερα, κρατώντας στοιχεία από την αισθητική της Βικτωριανής εποχής και συνδέοντάς τα με σημερινά “υλικά”. Παράλληλα, επιχειρούμε να προσεγγίσουμε την ουσία του queerness, αποφεύγοντας τα στερεότυπα. Συνειδητή επιλογή είναι ο ηθοποιός Θάνος Τσακαλίδης που “συνομιλεί” με το ρόλο της Κάθριν. Μια δήλωση για την trans, non-binary και queer ορατότητα, αφού μούσια και τακούνια είναι έκφραση της θηλυκότητας, αν αυτό επιλέγουμε να είναι.

Επιχειρούμε να προσεγγίσουμε την ουσία του queerness, αποφεύγοντας τα στερεότυπα. Μούσια και τακούνια είναι έκφραση της θηλυκότητας, αν αυτό επιλέγουμε να είναι.

Ποια θέματα θίγει η θεατρική παράσταση και ποιος είναι ο στόχος της για εσάς; Με ποιον τρόπο θα θέλατε να επηρεάσετε/συγκινήσετε τους θεατές και τι θα θέλατε να πάρουν μαζί τους φεύγοντας;
Βασικά θέματα του έργου -και εν συνεχεία και της παράστασης- είναι ο έρωτας, η αγάπη κι η επιβίωση. Αγγίζουμε, επίσης, το ταξικό ζήτημα, μέσα από τη διερεύνηση της σχέσης των δύο κυριών με την υπηρέτρια, και σχολιάζουμε το ρατσισμό, την κακοποίηση, τις σχέσεις εξουσίας, την σαρκική επιθυμία, τον φόβο για μοναξιά. Θα είναι κέρδος να καταφέρουμε να χαρίσουμε άφθονο γέλιο στο κοινό, να απολαύσει τις στιγμές έξαψης, να συγκινηθεί με την ανάγκη για συντροφικότητα, να εκπλαγεί και κυρίως να ανοίξει ένας δίαυλος επικοινωνίας με ζητήματα καίρια και άκρως σημαντικά. Κι ύστερα, φεύγοντας από την παράσταση, την επόμενη ώρα, μέρα, χρόνο, να αναρωτηθεί δύο πράγματα: “ως πού θα έφθανα για την αγάπη;” και “αλήθεια, με τι γέλασα;”.

Θεωρείτε πως έχουν γίνει κάποια βήματα προόδου στην ελληνική κοινωνία τα τελευταία χρόνια; Πόσο δρόμο έχουμε ακόμη μπροστά μας; Πιστεύετε πως η τέχνη έχει τη δύναμη να βοηθήσει στο να αλλάξουν τα πράγματα και να καταρριφθούν τα στερεότυπα;

Ένα είναι σίγουρο: Όλα αλλάζουν. Συνεχώς. Προς το καλύτερο και προς το χειρότερο ταυτόχρονα. Αυτή τη στιγμή χρειάζεται να αναρωτηθούμε ξανά και ξανά για πράγματα που θεωρούμε αυτονόητα. Έχουν γίνει βέβαια σημαντικά βήματα στην αναγνώριση και την ορατότητα της LGBTQI+ κοινότητας, αλλά και των LGBTQI+ καλλιτεχνών και των έργων τους, κυρίως μέσα από αγώνες και φωνές που κάθε μέρα πληθαίνουν και δυναμώνουν. Αυτό, δυστυχώς, έχει πυροδοτήσει και καταστάσεις ακραίας βίας, αφού ο φόβος για την ελευθερία είναι πολύ μεγάλος ακόμα στον άνθρωπο, την πολεμάει με κάθε ευκαιρία. Όλα αυτά δεν είναι παράλογα, αν αναλογιστούμε πόσο στενή είναι ακόμα στην Ελλάδα η σύνδεση του κράτους με την εκκλησία. Η θρησκεία έχει κάνει, δυστυχώς, μεγάλο κακό στην πορεία του ανθρώπου προς την ελευθερία. Έτσι έχουμε γαλουχηθεί εδώ και μόλις το αναγνωρίσουμε θα μπορέσουμε και να το αλλάξουμε. Κι η τέχνη είναι ένας δρόμος. Κι επειδή έχει τη δύναμη, έχει και την υποχρέωση να συμβάλλει σε αυτήν την αλλαγή. Και συμβαίνει, όλο και περισσότερο, είμαστε στο κέντρο του κυκλώνα και μπορεί να μην το βλέπουμε πάντα, αλλά στο πέρασμά του μαζεύει, ξηλώνει, καθαρίζει, εξαγνίζει, κι όταν ηρεμήσει ο άνεμος θα δούμε και θα καταλάβουμε. Ή ίσως είμαστε απλά ρομαντικοί.

Έχουν γίνει σημαντικά βήματα στην αναγνώριση της lgbtqi+ κοινότητας. Αλλά αυτό έχει πυροδοτήσει και καταστάσεις βίας, αφού ο φόβος για την ελευθερία είναι πολύ μεγάλος ακόμα

Πείτε μας λίγα λόγια για την ομάδα D’ Art.
Η ομάδα ξεκίνησε με ένα σχήμα τριών ανθρώπων, την Κρυστάλλη Ζαχαριουδάκη, την Ανθούλα Χαιροπούλου και την Ουίτσι. Γνωρίστηκαν το 2014, όταν σπούδαζαν στο Ωδείο Αθηνών. Η αμοιβαία εκτίμηση, η κοινή ιδεολογική ματιά και η ανάγκη για έναν πιο πυρηνικό τρόπο δουλειάς τις έφερε κοντά και πυροδότησε τη συνεργασία τους. Στο συγκεκριμένο εγχείρημα έχουν προστεθεί στην ομάδα ο ηθοποιός Θάνος Τσακαλίδης, ο σκηνογράφος και performer Κωνσταντίνος Χαλδαίος, ο μουσικός Φάνης Ζαχόπουλος, η ηθοποιός και φωτίστρια Ιωάννα Ζέρβα και η χορεύτρια Δανάη Παζιργιαννίδη. Όλοι οι συντελεστές, συνθέτουν μία κοινή γλώσσα, ένα κοινό λεξιλόγιο, ώστε να συμπράξουν σκηνικά μέσα από ένα σύνολο ερεθισμάτων τριών κόσμων: του φανταστικού, του πραγματικού και του παράλληλου, ώστε να χτίσουν όλες και όλοι μαζί πάνω στη σκέψη πως “όλοι ερχόμαστε από την ίδια πηγή και σε αυτήν επιστρέφουμε μέσα από τη δημιουργία”.

Πληροφορίες για την παράσταση

Ταυτότητα του έργου: Σκηνοθεσία: ομάδα D’ Art/Ερμηνεύουν: Κρυστάλλη Ζαχαριουδάκη, Θάνος Τσακαλίδης, Ανθούλα Χαιροπούλου/Μετάφραση: Φιόρη Στεφανάκου/Επιμέλεια Κειμένου: Κρυστάλλη Ζαχαριουδάκη/Κινησιολογική Επιμέλεια: Δανάη Παζιργιαννίδη, Ανθούλα Χαιροπούλου/Μουσική: Φάνης Ζαχόπουλος/Σκηνογραφία-Ενδυματολογική επιμέλεια: Κωνσταντίνος Χαλδαίος/Κοστούμια: 240791ek/Φωτιστικός Σχεδιασμός: Ιωάννα Ζέρβα/Φωτογραφίες/Trailer/Art-work: Χρήστος Συμεωνίδης/Μουσική Παραγωγή: Ορέστης Πετράκης/Καλλιτεχνική Συνεργάτις: Ουίτσι/Παραγωγή: D’ Art – The Art Society

ΠΡΕΜΙΕΡΑ: Δευτέρα 4 Απριλίου/Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00 έως τις 28 Απριλίου *για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων/Διάρκεια 90’/Διεύθυνση: Θέατρο Σταθμός, Βίκτωρος Ουγκώ 55, Μεταξουργείο, 104 37 Αθήνα Αττικής/Εισιτήρια: /Κανονικό: 13€/Φοιτητικό, Ανέργων, ΑΜΕΑ, άνω των 65: 10€/Προπώληση εισιτηρίων στο ταμείο του θεάτρου και στο viva.gr

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις