Ο Μάριος Παναγιώτου μάς ξεναγεί στο δικό του ακατοίκητο νησί της Τρικυμίας

Ο Μάριος Παναγιώτου μιλά στο NEWS 24/7 με αφορμή την σαιξπηρική Τρικυμία που σκηνοθετεί στο θέατρο Μουσούρη.

ΓΕΩΡΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
09 Μαΐου 2023 06:28

Ο Μάριος Παναγιώτου σκηνοθετεί στο ιστορικό θέατρο Μουσούρη την «Τρικυμία» του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ στην καινούργια, ειδικά για την παράσταση, μετάφραση του Κ. Αλέξη Αλάτση.

Μια αφήγηση για το δράμα ενός έκπτωτου Δούκα του Μιλάνου και της ανήλικης κόρης του, εξόριστων ναυαγών σε ένα σχεδόν έρημο νησί της Μεσογείου τετρακόσια χρόνια πριν, μια ιστορία λευκής μαγείας, εκδίκησης και συμφιλίωσης που είναι ταυτόχρονα ένας ηχηρός ύμνος στη μαγεία, την ελευθερία και τη δύναμη της θεατρικής ψευδαίσθησης. Σε έναν κόσμο θεαματικό, με τη μαγεία να προκαλεί φυσικά φαινόμενα, με τα φαινόμενα να παραπλανούν τα δραματικά πρόσωπα, με τα δραματικά πρόσωπα να λαχταρούν να ελευθερωθούν από τη φυλακή του παρελθόντος, τη μνησικακία, το πάθος για εξουσία, τίποτα δεν είναι αυτονόητο.

Ελίνα Γιουνανλή

Τι αποκαλύπτει το τράβηγμα κάθε αυλαίας;

Όλη η παράσταση κινείται σε μια περιοχή παραδοξότητας, απορίας και θάμβους. Τι κρύβεται από πίσω; Ένα παιχνίδι μεταξύ κλασικού και σύγχρονου, ελαφρότητας και συγκίνησης, αθωότητας και εφιάλτη.

Ο Μάριος Παναγιώτου αναλύει στο NEWS 24/7 τι ήταν αυτό που τον έκανε να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο κλασικό έργο: “Είναι αλήθεια πως “Η Τρικυμία” του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ είναι ένα έργο που έχει χαρακτηριστεί ποικιλοτρόπως: ο αποχαιρετισμός στη σκηνή του Σαίξπηρ, μια ρομαντική τραγικωμωδία, ένα παραμύθι για μεγάλους, ένα πολιτικό σχόλιο στην αποικιοκρατία… Ως απόφοιτος του τομέα θεατρολογίας-μουσικολογίας του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, πολλές αναλύσεις, μελέτες, άρθρα είχαν πέσει στα χέρια μου κι άλλο τόσο υλικό που είχε να κάνει με την παραστασιογραφία ανεβασμάτων του συγκεκριμένου έργου.

Ήδη, δηλαδή, πολύ καιρό πριν αποφασίσω να το σκηνοθετήσω, ο μύθος της “Τρικυμίας”, η παράδοση και το παρελθόν της, είχε εγγραφεί στη μνήμη μου. Σαν ένας άλλος Πρόσπερο που αφηγείται με κάθε λεπτομέρεια την προδοσία που είχε βιώσει δώδεκα χρόνια πριν, σαν μια Μιράντα που αναρωτιέται αν ό,τι θυμάται το έχει ονειρευτεί, σας ένας Αλόνσο που η θύμηση του παρελθόντος δικαιολογεί το τωρινό του πένθος. Αυτή η μεταιχμιακή κατάσταση είναι που με γοητεύει και με συγκινεί και με οδήγησε να τη χρησιμοποιήσω πρακτικά – ως εργαλείο στη δική μου προσέγγιση: το παρελθόν και το εδώ και τώρα, η ανάμνηση και ο εφιάλτης, το γέλιο και η αλαλιά, ο λόγος σαν παρτιτούρα και η φυσικοφάνεια, το πνεύμα και τα καθαριστικά, η θεατρική ψευδαίσθηση που προσφέρει ένα θέατρο με ιταλική σκηνή και η απομάγευσή του”.

Τι τον δυσκόλεψε σε αυτές τις πρόβες που διήρκησαν 325 ώρες;
Κάτι για το οποίο είμαι υπερήφανος ως προς τη δουλειά αυτή είναι το περιβάλλον και οι συνθήκες εργασίας που κατάφερα να παρέχω στους ηθοποιούς μου καθ’ όλη τη διάρκεια των προβών. Κατ’ αρχάς, κύριό μου μέλημα ήταν να βρω ένα χώρο για πρόβα που να είναι διαθέσιμος αρκετές ώρες μέσα στην ημέρα, μια και είχα ήδη προαποφασίσει να δουλεύω ανά ομάδες – άλλωστε, το έργο του Σαίξπηρ διευκολύνει μια τέτοια επιλογή – και είχα οργανώσει το πρόγραμμα αναλόγως. Ο χώρος προβών Κ94 στην Κυψέλη απεδείχθη ιδανικός να φιλοξενήσει τις πολύωρες πρόβες μας. Όσον αφορά στο ανθρώπινο κομμάτι, οι άξιες συνεργάτιδές μου, Κωνσταντίνα Κάλτσιου (βοηθός σκηνοθέτη) και Νάντη Γώγουλου (σχεδιασμός κίνησης), συνέβαλαν στο να τερματίσω το μαραθώνιο αυτό με όσο το δυνατόν λιγότερη σωματική και ψυχική κόπωση.

Ελίνα Γιουνανλή

Πώς επικοινωνεί αυτή η προσέγγιση με το σήμερα;
Θα απαντήσω εντελώς ειλικρινά και παρακαλώ να μην εκλάβετε την απάντησή μου ως προβοκατόρικη. Δεν επέλεξα το έργο αυτό, ούτε προχώρησα στη συγκεκριμένη σκηνοθεσία, επειδή ήθελα να επικοινωνήσω με το σήμερα. Το σήμερα είναι τόσο σκοτεινό, βρώμικο, απέλπιδο, γεμάτο βία, αδικία και φόβο… Επομένως το να προχωρήσω στο ανέβασμα της “Τρικυμίας”, δείτε το ως μία προσωπική ανάγκη και κίνηση προς την αφοβία.

Άργητα, μειδίαμα, σιωπή…

Σκιαγραφήστε μας τους βασικούς της πρωταγωνιστές
Με την αρχική μου ιδιότητα, αυτή του ηθοποιού, πιστεύω κατ’ αρχήν σε ένα θέατρο συνόλου. Για μένα, όλα τα δραματικά πρόσωπα είναι μοναδικά και σημαντικά. Ως σκηνοθέτης, αυτό που καλούμαι να κάνω, ακόμα και σε ένα έργο πολυπρόσωπο, είναι να φωτίσω το κάθε ένα πρόσωπο ξεχωριστά και να το καταστήσω πρωταγωνιστή και δη σε ένα έργο του Σαίξπηρ που δε φέρει στον τίτλο του το όνομα του ήρωα, αλλά ένα φυσικό φαινόμενο. Αν, λοιπόν, στη δική μου παράσταση βασικός πρωταγωνιστής είναι η “Τρικυμία”, με τρεις λέξεις θα μπορούσα να τον σκιαγραφήσω: άργητα, μειδίαμα, σιωπή. Αυτά είναι τα τρία στοιχεία-εργαλεία με τα οποία δουλέψαμε με την Κωνσταντίνα Κάλτσιου, την Νάντια Κατσούρα και την Σοφία Μαραθάκη, τις ηθοποιούς που υποδύονται τον Άριελ στην παράστασή μου και είναι και αυτά που χρησιμοποιούν, καθώς υποδέχονται τους θεατές λίγα λεπτά πριν ξεκινήσει το έργο.

Με τι θα μπορούσατε να παρομοιάσετε/αντιστοιχίσετε αυτό το νησί που ναυάγησαν οι ήρωες;
Κάθε φορά που διαβάζω την “Τρικυμία” έρχονται στο μυαλό μου οι πρώτοι στίχοι από το ποίημα “Να κρατώ” της Σουηδής ποιήτριας και πεζογράφου Eva Runefelt: «Να κρατώ / κλουβί και παιδί / και να είμαι και τα δύο». Με αυτή την αίσθηση της αιώνιας παιδικότητας, μιας αθωότητας φυλακισμένης που ζητάει να ελευθερωθεί, μιας παραδοξότητας πολλαπλασιαζόμενης που έχει ανάγκη να εξηγηθεί, θα μπορούσα να παραλληλίσω το ακατοίκητο νησί που επιλέγει ως τη σκηνή του έργου του ο Σαίξπηρ.

Συντελεστές

Νέα Μετάφραση – Δραματουργική Επεξεργασία | Κ. Αλέξης Αλάτσης
Σκηνοθεσία | Μάριος Παναγιώτου
Σκηνικά – Κοστούμια | Νίκη Ψυχογιού
Σχεδιασμός Κίνησης | Νάντη Γώγουλου
Σχεδιασμός Φωτισμών | Μαριέττα Παυλάκη
Βοηθός Σκηνοθέτη | Κωνσταντίνα Κάλτσιου
Βοηθός Σκηνογράφου – Ενδυματολόγου | Σοφία Μπαμπανιώτη
Διδασκαλία Φωνής | Ελένη Νταλαχάνη
Φωτογραφίες | Ελίνα Γιουνανλή
Κινηματογράφηση – Trailer | Γρηγόρης Πανόπουλος – MakeYourOwnFilms
Κομμώσεις | Κωνσταντίνος Κολιούσης
Μακιγιάζ | Ηλέκτρα Κατσιμίχα
Υπεύθυνη επικοινωνίας | Ευαγγελία Σκρομπόλα
Ψηφιακή Επικοινωνία |Flipnewmedia
Οργάνωση – Εκτέλεση Παραγωγής | Urban Theatre
Ερμηνεύουν | Κ. Αλέξης Αλάτσης, Βλαδίμηρος Γιαννακάκος, Μαρία Δαμασιώτη, Κωνσταντίνα Κάλτσιου, Νάντια Κατσούρα, Γιώργος Κισσανδράκης, Σοφία Μαραθάκη, Κλεοπάτρα Μάρκου, Αθηνά Μπαλτά, Νίκος Ντάσης, Νάνσυ Σιδέρη, Ραφαήλ Σιδηρόπουλος, Γιώργος Σύρμας