Ο Σταύρος Λίτινας χορογραφεί τον Βασιλιά Ληρ – Μια οδυνηρή πορεία αυτογνωσίας που οδηγεί στο φως

Ο χορογράφος και σκηνοθέτης Σταύρος Λίτινας -μετά από το “Δεσποινίς Τζούλια” του Strindberg, το “Κουαρτέτο” του H. Müller, τη “Σαλώμη” του O. Wilde και το “Σπίτι της Μπερνάντα Άλμπα” του F. G. Lorca σε Flamenco εκδοχή- καταπιάνεται με ένα από τα πιο δημοφιλή έργα του παγκόσμιου ρεπερτορίου στη νέα σκηνή του θεάτρου Arroyo. Ο λόγος για το αριστούργημα του William Shakespeare “Βασιλιάς Ληρ”.

Στο έργο του ο Βασιλιάς Ληρ, βασιλιάς της Βρετάνης, σε προχωρημένη ηλικία αποφασίζει να διαιρέσει και να παραχωρήσει το βασίλειό του στις τρεις κόρες του, ζητώντας ως αντάλλαγμα να δηλώσουν δημόσια το μέγεθος της αγάπης τους για αυτόν. Ενθουσιασμένος από τις υπερβολικές κολακείες των δύο μεγαλύτερων θυγατέρων τους, αλλά οργισμένος από την αδράνεια της αγαπημένης του τρίτης, διαιρεί το βασίλειο του στα δυο, αποκληρώνοντας και εξορίζοντας τη μικρότερη θυγατέρα του και εκδιώκοντας τον πιστό του φίλο που την υποστηρίζει. Χωρίς βασιλική εξουσία, εξακολουθώντας όμως να συμπεριφέρεται με αυταρχισμό, συναντά τις ευνοημένες κόρες του και βιώνει την αχαριστία και την αλαζονεία τους. Διωγμένος και απογυμνωμένος από όλες του τις αυταπάτες καταλήγει να περιπλανάται στην ερημιά, σε μια άγρια νύχτα μέσα σε μια φοβερή καταιγίδα, παλεύοντας με τους δαίμονες του…

Ο Σταύρος Λίτινας εξηγεί στο NEWS 24/7 τι ήταν αυτό που τον γοήτευσε ιδιαίτερα στο έργο αυτό λέγοντας “η πτώση του ανθρώπου που χάνει τον κοινωνικό του ρόλο, απαλλάσσεται από τις αυταπάτες του και αποκτά την πραγματική του διάσταση. Πρόκειται για μια οδυνηρή πορεία αυτογνωσίας που οδηγεί στο φως”.

Και συνεχίζει ψυχογραφώντας τον Βασιλιά Ληρ: ““Ο Βασιλιάς Ληρ είναι απόλυτος μονάρχης, με όλα τα χαρακτηριστικά του σκληρού και άκαμπτου ηγέτη που πλέει στην ψευδαίσθηση της παντοδυναμίας του. Παράλληλα όμως φέρει την ενέργεια και τις ιδιοτροπίες ενός κακομαθημένου παιδιού. Οι δύο πρώτες κόρες του, ακόρεστες και ανικανοποίητες, παίζουν το παιχνίδι τους με στρατηγική ακριβείας προκειμένου να αποκτήσουν την πολυπόθητη εξουσία. Η μικρότερη κόρη του αντίθετα, αγγελική στην όψη και στην ψυχή, είναι η μόνη που, ενώ αρνείται να μπει στο υποκριτικό παιχνίδι του πατέρα της, αγωνιά για την τύχη του και τελικά συγκρούεται με τις αδερφές της”.

Ποιες όμως είναι οι δυσκολίες του να μεταγράψετε το αριστούργημα αυτό του Σαίξπηρ σε χοροθέατρο;
Ο Σταύρος Λίτινας εξηγεί: “Οι δυσκολίες είναι τεράστιες, ειδικά σε κείμενα αυτού του μεγέθους. Κάθε επιλογή αφαίρεσης είναι επίπονη και ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος της υπεραπλούστευσης. Όταν, μετά από πολλή μελέτη, αποκαλύπτεται ο πυρήνας του έργου, τότε ξεκινά η σταχυολόγηση των στοιχείων εκείνων που θα μπορέσουν να ανασυστήσουν νοηματικά το κείμενο, με τη χρήση μιας νέας γλώσσας επικοινωνίας.

Το πιο σημαντικό σε αυτό το στάδιο είναι η σκηνική δράση να προκύπτει από μια άλλη δράση και όχι από τις σκέψεις ή το παρελθόν του προσώπου, που ελλείψει λόγου είναι αδύνατον να καταστεί αντιληπτό. Η εξέλιξη της πλοκής παραμένει ευθύγραμμη, με αρχή, μέση και τέλος, όπως και στο έργο του συγγραφέα. Η διαχείριση της κίνησης από ρεαλιστική σε μη ρεαλιστική λειτουργεί άλλοτε ως χρονικός μεταλλάκτης ανάμεσα σε παρελθόν και παρόν, σε ονειρικό και πραγματικό, και άλλοτε ως μεγεθυντικός φακός ενός συμβάντος που αποκτά ιδιαίτερη σημασία στην εξέλιξη της ιστορίας. Στόχος αυτού του εγχειρήματος είναι μια διαφορετική πρόσληψη του έργου. Μια πρόσληψη που, με ενεργοποιημένη τη φαντασία και τις αισθήσεις, θα μας φέρει κοντά στον προβληματισμό του ποιητή πριν αρθρώσει λόγο.”

Πώς επικοινωνεί η παράσταση αυτή με το σήμερα και την πολιτική διάσταση της εξουσίας;
Το έργο, και κατ’ επέκταση η παράσταση, παρακολουθεί τη διαίρεση και μεταβίβαση της εξουσίας από μια γενιά σε μια νεότερη. Αυτό, μαζί με τον τρόπο διαχείρισης της εξουσίας που οδηγεί σε χάος, προσδίδει μια πολιτική διάσταση στο έργο. Το διαχρονικό πεδίο στο οποίο καταδύεται το έργο είναι το κενό αγάπης που είναι η μήτρα κάθε εξουσίας.

Πώς επιλέξατε τις μουσικές της παράστασης; Και τι θα ακούσουμε σε αυτή;
Οι μουσικές επιλογές κινούνται κυρίως στο χώρο του κλασικού με μικρές εξαιρέσεις. Ο πλούσιος κόσμος της κλασικής μουσικής αποπνέει τη δύναμη και παράλληλα τη σκοτεινιά που συνθέτουν την ατμόσφαιρα του έργου. Στην παράσταση ακούγονται, με ιδιότυπη επεξεργασία, έργα του Schubert, του Beethoven, του Caccini να συνομιλούν με αυτά των Radiohead, υπό των κρουστών ήχων του flamenco.

Εσάς τι είναι αυτό που σας θυμώνει γύρω σας και θα θέλατε να το αλλάξετε;
Η αχαριστία! Η αγνωμοσύνη! Δεν αντέχω το ακόρεστο “θέλω” των ανθρώπων που, ενώ έχουν ευεργετηθεί, μπορούν με τεράστια ευκολία να πάνε παρακάτω σα να μην συμβαίνει τίποτα… των ανθρώπων που θεωρούν δική σου αδυναμία και ελάττωμα το “δώσε”. Ο ναρκισσισμός κατακλύζει το γύρω μας και αυτό με θυμώνει. Δεν ξέρω αν η απενεργοποιημένη συνείδηση που εφευρίσκει χιλιάδες δικαιολογίες καθώς και η έλλειψη ενσυναίσθησης οφείλεται σε έλλειψη παιδείας. Το σίγουρο είναι ότι μόνο η ενδοσκόπηση και η αυτογνωσία μπορούν να εξημερώσουν τα ένστικτά μας και να μας οδηγήσουν στη γαλήνη. Τον εαυτό μου παλεύω να αλλάξω. Είναι ο μόνος τρόπος για να αλλάξει κάτι γύρω μου. Η μόνη δυνατή επανάσταση…

Μελλοντικά σχέδια
Τα σχέδιά μου ποικίλουν ανάμεσα στην αρχιτεκτονική και τον χορό και η παράθεσή τους μόνο σύγχυση μπορεί να φέρει. Γενικά δεν μου αρέσει να προγραμματίζω και να σχεδιάζω το μέλλον. Προσπαθώ να είμαι παρών σε κάθε στιγμή που ζω και από εκεί προκύπτει το παρακάτω.

Πληροφορίες

• Σκηνοθεσία-δραματουργία: Σταύρος Λίτινας
• Χορογραφίες: Φανή Δεμέστιχα, Τζέσικα Καϊμπαλή, Μαρία Μανδραγού, Τάσος Μπεκιάρης, Ηλέκτρα Χρυσάνθου, Σταύρος Λίτινας
• Σκηνικά, κοστούμια, μουσική επιμέλεια: Σταύρος Λίτινας
• Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
• Σχεδιασμός ήχου: Γιώργος Ανδριώτης
• Κατασκευή κοστουμιών: Δέσποινα Μουτάφη
• Χειρισμός ήχου & φώτων: Λυδία Τσάτσου-Παρασκευοπούλου
• Σχεδιασμός μακιγιάζ: Όλγα Φαλέι
• Σχεδιασμός κομμώσεων: Θωμάς Γαλαζούλας
• Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
• Video: Πάτροκλος Σκαφίδας
• Social media: Δημήτρης Μιχαηλίδης
• Παίζουν: Βασιλιάς Ληρ: Σταύρος Λίτινας/Γκονεριλ: Ηλέκτρα Χρυσάνθου/Ρέγκαν: Φανή Δεμέστιχα/Κορντέλια: Βάσια Κατσιγιάννη/Εντγκαρ: Άνια Βασιλείου/Εντμοντ: Τζέσικα Καϊμπαλή/Γελωτοποιός: Μαρία Μανδραγού/Τραγούδι: Δανάη Κατσαμένη/ Πιάνο: Αλίνα Αναστασιάδη

Ιnfo

Διάρκεια παράστασης: 1.15’ χωρίς διάλειμμα/ ΘΕΑΤΡΟ ARROYO – Μ. Αλεξάνδρου 128, Κεραμεικός – τηλ 210 3469575/Ημέρες και ώρες παραστάσεων : Σάββατο 21.00 & Κυριακή 20.00/Τιμές : 18€ κανονικό, 15€ φοιτητικό, 10€ ανέργων/Προπώληση: https://www.ticketservices.gr/event/vasilias-lir-theatro-arroyo (online: ticketservices – τηλ. κέντρο 210 7234567 – εκδοτήριο: Πανεπιστημίου 39, Αθήνα)