Όταν οι φασίστες ελέγχουν τα όνειρα που βλέπουμε κάθε βράδυ

Στην παράσταση “Διάφανος Ύπνος” που ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Σταύρου Στάγκου στο Θέατρο OLVIO, τα όνειρα έχουν πολλές διαστάσεις και κυρίως δύσκολες.

Το έργο έχει βασιστεί στο βιβλίο της Charlotte Beradt «Τα όνειρα στο Τρίτο Ράιχ» και κρύβει πίσω του μια αληθινή ιστορία αντίστασης στον ολοκληρωτισμό (όχι όπως την έχουμε στο μυαλό μας) και το τραγικό ερώτημα αν ο φασισμός επηρεάζει μέχρι και τα όνειρα των ανθρώπων που τον βιώνουν.

Οι συντελεστές της παράστασης μίλησαν στο NEWS 24/7 για το αν μπορεί ένα απολυταρχικό καθεστώς να ελέγξει μέχρι και τα όνειρα των ανθρώπων και τι σημαίνει αυτό στο σήμερα.

Πώς γράφτηκε το βιβλίο «Τα όνειρα στο Τρίτο Ράιχ»; Μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία το 1933, η Γερμανοεβραία δημοσιογράφος Charlotte Beradt, που ζούσε στο Βερολίνο, ξυπνούσε κάθε νύχτα λουσμένη στον ιδρώτα, με τα δόντια σφιγμένα από τον τρόμο. Έβλεπε στα όνειρά της να την πυροβολούν, να τη βασανίζουν και να της παίρνουν το σκαλπ οι Ναζί και τα τάγματα εφόδου. Κάποια στιγμή σκέφτηκε ότι ίσως δεν είναι η μόνη που βλέπει τέτοια όνειρα. Άρχισε αθόρυβα να ρωτά ανθρώπους και να καταγράφει τα όνειρα που είχε προκαλέσει το καθεστώς. Η καταγραφή αυτή έγινε μια «νέα και ρητή απόδειξη της δικτατορίας».

Γράφοντας αυτά τα «ημερολόγια της νύχτας» σε κώδικα και κρύβοντάς τα στις ράχες βιβλίων από την εκτεταμένη βιβλιοθήκη της, τα έβγαζε λαθραία από τη χώρα, ένα προς ένα. Το βιβλίο γράφτηκε πάνω σε αυτές τις καταγραφές που προήλθαν από την σκληρή πραγματικότητα του πρώιμου Τρίτου Ράιχ και που πήραν χαρακτήρα ιστορικής πηγής.

Εκεί φαινόταν η ικανότητα του ολοκληρωτικού καθεστώτος να ασκήσει απόλυτο έλεγχο πάνω στους πολίτες, δεδομένου ότι ακόμα και κατά τη διάρκεια του ύπνου, όταν οι άνθρωποι υποτίθεται πως είναι μόνοι με τον εαυτό τους, η προπαγάνδα και οι απάνθρωπες απαγορεύσεις, εισέβαλαν άλλοτε απροκάλυπτα και άλλοτε ύπουλα στα όνειρά τους για να τους συνθλίψουν.

Διάφανος Ύπνος – Μπορεί κάποιος να ελέγξει τα όνειρά μας;

Στην παράσταση “Διάφανος Ύπνος” παρακολουθούμε την πορεία πέντε ανθρώπων διαφορετικών ηλικιών, διαφορετικής κοινωνικής θέσης και διαφορετικών απόψεων που συναντώνται κάθε χρόνο από το 1933 μέχρι το 1939 στην ετήσια χοροεσπερίδα της μικρής τους πόλης στην Νότια Γερμανία για να χορέψουν Swing και Charleston.

Εκεί αναβιώνουν μια παλιά μεσαιωνική παράδοση και μοιράζονται κάποιο όνειρό τους από την χρονιά που πέρασε. Σιγά σιγά ο φόβος, η απόγνωση και η φρίκη εισβάλλουν στον ύπνο των ανθρώπων και τους καθιστούν ευάλωτους στον έλεγχο και την τιμωρία από την ναζιστική εξουσία που παραμονεύει.

Μήπως στη σημερινή εποχή έχουμε την αντίληψη/αυταπάτη ότι κανείς δεν μπορεί να μας ελέγξει σε τέτοιο βαθμό;

Σταύρος Στάγκος – “Οι μορφές ελέγχου είναι ίσως πιο εξελιγμένες και πανταχού παρούσες”

Ο σκηνοθέτης Σταύρος Στάγκος μας λέει: “Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα στηρίζονται σε δυο άξονες: πρώτον τον απόλυτο έλεγχο κάθε πλευράς της ζωής και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, είτε αφορούν την πολιτική λειτουργία των πολιτών, είτε αφορούν απλές κοινωνικές δραστηριότητες -όπως η ψυχαγωγία και η άθληση- και δεύτερον την καλλιέργεια φόβου και καχυποψίας στους πολίτες η οποία διαπερνά ακόμα και τις οικογενειακές τους σχέσεις.

Αυτός ο συνδυασμός καταργεί κάθε ίχνος ελεύθερου χώρου στους ανθρώπους και σαν φυσικό επακόλουθο η τρομακτική καθημερινή πραγματικότητα εισβάλλει και στο κόσμο των ονείρων. Σήμερα στον αποκαλούμενο «ελεύθερο κόσμο» δεν υπάρχουν βέβαια οι πολιτικές απαγορεύσεις που υπάρχουν στα ολοκληρωτικά καθεστώτα και ζούμε με την ψευδαίσθηση της ελευθερίας του ατομικού μας χώρου. Οι μορφές ελέγχου της συνείδησης και έμμεσα και άμεσα όμως είναι ίσως πιο εξελιγμένες από ποτέ και πανταχού παρούσες.

Αναφορικά με το πόσο επίκαιρη μοιάζει η παράσταση σήμερα ο σκηνοθέτης μας λέει: “Πρόθεσή μας είναι να «αποκαλύψουμε» τον τρόμο που επικρατούσε μέσα στη Γερμανία από την άνοδο του Χίτλερ και η οποία είναι λίγο γνωστή στο ευρύ κοινό. Τρόμος και φρίκη η οποία βέβαια αφορούσε αυτούς που αντιδρούσαν στο καθεστώς ή αυτούς που το ναζιστικό κόμμα θεωρούσε πολίτες δεύτερης κατηγορίας( κομμουνιστές, σοσιαλιστές, συνδικαλιστές,  Εβραίους, Ρομά, ομοφυλόφιλους). Δυστυχώς ένα μεγάλο μέρος του γερμανικού λαού επικροτούσε όλη αυτή την κατάσταση. Και εκεί ακριβώς έγκειται και η επικαιρότητα της παράστασης: σε μια εποχή που η ακροδεξιά ιδεολογία ανεβαίνει επικίνδυνα σε όλη την Ευρώπη, πρέπει να υπενθυμίσουμε στους ανθρώπους τη φρίκη που συνεπάγεται για την ζωή τους η πιθανή επικράτηση τέτοιων ιδεολογιών. Μια φρίκη γεμάτη θάνατο, που καταστρέφει τον έρωτα, την φιλία, την εμπιστοσύνη, την δημιουργικότητα και πνίγει κάθε ανάσα ελευθερίας.”

Η σκηνή της παράστασης που ξεχωρίζει; “Όταν η αίσθηση της εμπιστοσύνης έχει αρχίσει να διαλύεται ανάμεσα στους ήρωες του έργου, η Εμμα διηγείται ένα όνειρο της στο οποίο όλα τα έπιπλα και αντικείμενα του σπιτιού αποκτούν φωνή και καταδίδουν όποιες σκέψεις ή συζητήσεις κάνει η οικογένεια της ενάντια στο καθεστώς.”

Γιάννης Μπουραζάνας – “Απλοί άνθρωποι παραπλανήθηκαν από εκείνους που παρουσιάστηκαν ως σωτήρες”

«Κι αν μια μέρα ξυπνήσω σε μια πραγματικότητα που ο εφιάλτης ξανάρχεται το ίδιο ύπουλα; Τι θα διαλέξω να κάνω;» είναι μια αιχμηρή φράση του Γιάννη Μπουραζάνα στην παράσταση. “Τα όνειρα εξ ορισμού, αποτυπώνουν τις ελπίδες, τους φόβους, τις προσδοκίες, τα απωθημένα συναισθήματα και τις ανομολόγητες σκέψεις μας” μας λέει και συνεχίζει: “Όταν ο Χίτλερ ανέβηκε στην εξουσία, για πολλούς ήταν ο εκφραστής της καινούργιας μέρας που θα ανέτειλε για την Γερμανία – που βίωνε τότε μία πολύ σοβαρή οικονομική κρίση. Η ελπίδα που φώτισε για λίγο τις ψυχές των ανθρώπων, κατακρημνίστηκε από τις νέες πρακτικές του καθεστώτος που, σιγά σιγά αποκάλυπτε το αληθινό του πρόσωπο. Όπως ήταν λογικό, ο φόβος και η απαγόρευση να εκφραστούν οι αντιρρήσεις και οι ανησυχίες, έβρισκε ως τόπο εκτόνωσης τα όνειρα. Στην σημερινή εποχή νομίζω πως  έχουμε όλοι καταλάβει ότι με την τρέχουσα τεχνολογία και την πρόοδό της, είναι βέβαιο ότι υπάρχει απόλυτος έλεγχος. Όχι τόσο σε ό,τι αφορά τα όνειρα αλλά στη δυνατότητα που έχει το σύστημα να κατευθύνει τις επιθυμίες και τις απόψεις μας προς αυτό που θεωρεί ότι θα μας φανεί σωστό. Έτσι μας δημιουργεί έναν ψευδή μικρόκοσμο ασφάλειας και ‘ευζωίας’.”

Αναφορικά με το πώς συνομιλεί η παράσταση με το σήμερα, μας λέει: “Η αφήγηση των ονείρων, που αλλάζουν από χρονιά σε χρονιά, αλλά και ο τρόπος που αλληλεπιδρούν οι χαρακτήρες, βάζει τους θεατές – χωρίς και οι ίδιοι να το συνειδητοποιούν – να πάρουν θέση απέναντι σε αυτούς και αυτά που βιώνουν. Η αποκάλυψη ότι οι απλοί άνθρωποι ζούσαν τον ζόφο, παραπλανημένοι από εκείνους που παρουσιάστηκαν ως σωτήρες τους, είναι νομίζω μια πολύ δυνατή αφυπνιστική εμπειρία.”

Τάσος Σωτηράκης – “Επικοινωνούμε μέσα από ένα πληκτρολόγιο νομίζοντας πως αυτή είναι η εξέλιξη”

Ο ηθοποιός Τάσος Σωτηράκης – ο “Άρης” Βελουχιώτης της Σοφίας Αδαμίδου – μας λέει: “Ένα απολυταρχικό καθεστώς που προάγει τον φόβο και τον τρόμο δε θα αργήσει να εισβάλει μέχρι και στα όνειρα των ανθρώπων. Τα όνειρα μετατρέπονται σε εφιάλτες και στο τέλος φτάνουμε στο σημείο να μην ονειρευόμαστε και να μην ελπίζουμε σε τίποτα καλύτερο. Κλεινόμαστε στον μικρόκοσμό μας. Χάνουμε την εμπιστοσύνη μας στον διπλανό, ακόμα και στον ίδιο μας τον εαυτό. Ένα τέτοιο καθεστώς μπορεί να πείσει τον άνθρωπο ότι μόνο αυτό μπορεί να τον σώσει, κλέβοντας ουσιαστικά ό,τι πνευματικότητα και δύναμη υπάρχει μέσα του. Ό,τι μπορεί να τον κάνει δυνατό και κυρίαρχο του εαυτού του. Οτιδήποτε θα τον κάνει να αντισταθεί και να παλέψει για το δικό του καλύτερο αύριο.

Στην σημερινή εποχή όλο αυτό έρχεται με μία κάλυψη μέσα από της υπερπληροφόρηση. Αυτή όμως η υπερπληροφόρηση μας απομακρύνει από την ιστορία μας. Από την σχέση μας με τα βιβλία. Από την σχέση μας με την τέχνη και τον πολιτισμό. Μας αποξενώνει κοινωνικά, οικογενειακά, πολιτικά και μας κάνει να κλεινόμαστε ακόμα περισσότερο στον εαυτό μας. Επικοινωνούμε μέσα από ένα πληκτρολόγιο νομίζοντας πως αυτή είναι η εξέλιξη, αλλά δε βλέπουμε ότι μέσα από αυτό υπάρχει ένας απόλυτος έλεγχος. Έχουμε χάσει κάθε ελευθερία. Καθετί που κερδήθηκε ιστορικά με αγώνες. Πιστεύουμε όμως πως μπορούμε να το χτυπήσουμε αυτό μέσα από τσιτάτα που γράφουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πίσω από απρόσωπα προφίλ. Έχουμε την ψευδαίσθηση της ελευθερίας και της χαράς, ενώ βιώνουμε τον απόλυτο έλεγχο. Ζούμε σε απολυταρχικό καθεστώς με την αυταπάτη της ελευθερίας και της ελεύθερης βούλησης και γνώμης, αλλά ουσιαστικά φοβόμαστε πως αν αντισταθούμε θα χάσουμε ακόμα και αυτά τα λίγα που έχουμε για να ζούμε. Και τα όνειρα ένα όπλο αντίστασης.”

Στην ερώτηση με ποιους τρόπους το έργο καλεί το κοινό να σκεφτεί τον ρόλο της καταπίεσης και της ατομικής ελευθερίας στη σύγχρονη κοινωνία, ο Τάσος μας απαντά: “Με το να βγει από την λήθη. Και ο τρόπος να βγεις από την λήθη είναι να δεις την αλήθεια. Η οποία είναι σκληρή. Πάντα ήταν. Η ιστορία δυστυχώς επαναλαμβάνεται. Και κάθε φορά, ανάλογα τις συνθήκες επαναλαμβάνεται με άλλους τρόπους. Η παράσταση μας πραγματεύεται, μέσα από τα όνειρα των ηρώων, τα γεγονότα της περιόδου 1933-39 στην Γερμανία με την άνοδο του Χίτλερ και του ναζισμού. Με άλλους τρόπους, με άλλες μεθόδους και με άλλες τεχνικές βλέπουμε πως η ιστορία γυρίζει και ξαναγυρίζει. Ο θεατής δεν μπορεί να μην κάνει τον παραλληλισμό εκείνης της περιόδου με το σήμερα. Σήμερα όμως έχει την γνώση που μας άφησαν οι παλαιότερες γενιές για να το αντιμετωπίσει και, εάν δεν την έχει μπορεί να την αναζητήσει μέσα στα βιβλία. Πιστεύω ακράδαντα ότι η λύση σε όλα μας τα προβλήματα είναι η παιδεία. Χωρίς παιδεία και αναζήτηση δεν μπορεί να προχωρήσει ο άνθρωπος. Όταν το πνεύμα μας είναι ανοιχτό και κοιτάει μπροστά δεν μπορεί τίποτα να το σταματήσει.”

Η φράση του έργου που τον προβληματίζει; “Στο τελευταίο του όνειρο, αφού έχει δει την πραγματικότητα ο ρόλος που παίζω, κλείνει με την φράση: ξυπνάω μέσα στο έλεος της αμφιβολίας. Αμφιβάλλουμε για πολλά πράγματα καθημερινά στη ζωή μας. Το να ξυπνάμε αμφιβάλλοντας και για αυτά που ονειρευόμαστε το θεωρώ τρομακτικό...!”

Μάρω Παπαδοπούλου – “Ο φόβος εξακολουθεί να είναι μέσο ελέγχου, αλλά για το… ‘καλό’ μας”

Για την ηθοποιό Μάρω Παπαδοπούλου, η βασική μέθοδος και λειτουργία των απολυταρχικών καθεστώτων είναι ο έλεγχος των ανθρώπων, με κάθε τρόπο. Της ελευθερίας τους, της συνείδησης τους, των δικαιωμάτων τους, ακόμα και της φυσικής τους υπόστασης. “Στην παράσταση βλέπουμε αυτό τον έλεγχο να διεισδύει ακόμα και στο υποσυνείδητο, μέσω των ονείρων. Σήμερα έχουμε την αυταπάτη, ότι είμαστε ελεύθεροι, γιατί ο έλεγχος γίνεται με πιο ύπουλα μέσα. Στο όνομα της ασφάλειας και της ευημερίας μας. Ο φόβος εξακολουθεί να είναι μέσο ελέγχου, αλλά για το καλό μας. Και δυστυχώς αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τα απολυταρχικά καθεστώτα. Εκεί τουλάχιστον ο «εχθρός» είναι φανερός.”

Πόσο επίκαιρος είναι ο “Διάφανος Ύπνος” σήμερα; “Το έργο αποκαλύπτει μια πτυχή της ιστορίας όχι πολύ γνωστή: τι συνέβη στη ναζιστική Γερμανία πριν τον πόλεμο. Πώς ο Χίτλερ κατάφερε να τον ακολουθήσει και να τον πιστέψει μια ολόκληρη χώρα εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο Χίτλερ δεν ήταν ακριβώς δικτάτορας, είχε εκλεγεί νόμιμα. Και στην πορεία με την προπαγάνδα και τη βία έφτασε στις γνωστές σε όλο τον κόσμο θηριωδίες. Σ’ αυτό που και σήμερα ονομάζουμε φασισμό. Σήμερα τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα, αλλά υπάρχουν και κοινά. Πού στρέφεται ας πούμε ο κόσμος μετά από μια οικονομική ή άλλη κρίση; Σε ποιους ηγέτες; Σε ποιες αξίες; Όσον αφορά την καταπίεση και την ελευθερία, τα όρια είναι δυσδιάκριτα, εκτός από τις προφανείς περιπτώσεις όπου υπάρχει απολυταρχισμός και βία.”

Απομονώνοντας μια φράση από τον ρόλο της, μας λέει: «Μα είναι άνθρωποι με τους οποίους μεγαλώσαμε… λέει η ηρωίδα μου αναφερόμενη στις διώξεις των Εβραίων που υποστηρίζει ένας άλλος χαρακτήρας του έργου. Σήμερα διώκονται οι πρόσφυγες, οι αλλόθρησκοι, οι διαφορετικοί. Είναι τρόπος ελέγχου διαχρονικά η μισαλλοδοξία και ο τεχνητός διαχωρισμός μεταξύ των ανθρώπων. Θα κλείσω με τους στίχους του John Lennon. Ακούγονται ουτοπικοί αλλά είναι αληθινοί: «Imagine there’s no countries/ It isn’t hard to do/ Nothing to kill or die for/ And no religion too».

Γιάννης Τσότσος – “Πρέπει να ξυπνήσουμε ‘εχθές’ γιατί οι εφιάλτες δεν αργούν να έρθουν”

Για τον ηθοποιό Γιάννη Τσότσο όσο περνάνε τα χρόνια δυστυχώς αυξάνονται τα απολυταρχικά καθεστώτα και η ματιά του σήμερα είναι στραμμένη στην Παλαιστίνη… “Και γιατί όχι, ναι θα μπορούν να ελέγξουν μέχρι και τα όνειρα των ανθρώπων. Και αυτό είναι που αναδεικνύει και το έργο μας. Όσο υπάρχουν ζωντανοί εφιάλτες έξω-  πχ “Αυτά που συμβαίνουν στην Παλαιστίνη” – το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων, και ας με πουν απόλυτο, κάνει τα στραβά μάτια, έκανε και θα κάνει απέναντι σε γενοκτονίες, και σε πολέμους!  Νομίζω, σήμερα ακόμα πιο πολύ, υπάρχουν μεγαλύτερα ποσοστά προπαγάνδας, έλλειψη μελέτης και δυστυχώς περισσότερος ρατσισμός. Πρέπει να ξυπνήσουμε “εχθές” γιατί οι εφιάλτες δεν αργούν να έρθουν!“.

Πώς το έργο καλεί το κοινό να σκεφτεί; “Οι τρόποι των ονείρων, που διαδέχονται το ένα το άλλο, μετά από κάθε χρονολογία. Στο έργο μας στην αρχή τα όνειρα μας είναι πιο ανάλαφρα αλλά πάντα με αιχμές για το τι θα επακολουθήσει, και όσο περνάνε τα χρόνια βαραίνουν όλο και πιο πολύ. Το ελπιδοφόρο είναι, ότι όταν φτάσουμε στον πάτο, έρχεται η επανάσταση, ας ελπίσουμε λοιπόν σε αυτό. Μία ευκαιρία στον θεατή να σκεφτεί καλά, και να επαναστατήσει.”

Και η φράση που ξεχωρίζει στο έργο; “Της έχω παίξει τόσα κομμάτια, σπουδαίων μουσικών, δικά μου, με τόση αγάπη που με κοίταξε απόψε δεν μ’ έχει κοιτάξει ποτέ άλλοτε!  Αυτή η φράση, δείχνει το τρυφερό βλέμμα της μάνας, απέναντι στον γιο, το βλέμμα της προστασίας, το βλέμμα του “είμαι εδώ” και θα είμαι για πάντα, το βλέμμα της τρυφερότητας, το βλέμμα της αλήθειας, το βλέμμα της στοργής! Το βλέμμα της μάνας, είναι μοναδικό.”

Μαρία Παπαφωτίου – “Ακόμα και στις πιο άκαμπτες συνειδήσεις υπάρχει μια μικρή προβληματισμένη φωνούλα”

Η ηθοποιός Μαρία Παπαφωτίου μας λέει ότι η παράσταση είναι βασισμένη κατά κύριο λόγο στις ατμόσφαιρες. “Μέσα από αυτόν τον δρόμο λοιπόν, ο θεατής φεύγει γεμάτος αισθήσεις που στη συνέχεια επεξεργάζεται περισσότερο ψυχικά, συγκινησιακά και λιγότερο νοητικά. Κάτι που είναι και ”θεατρικό” ζητούμενο. Ακόμα και στις πιο άκαμπτες συνειδήσεις υπάρχει μια μικρή προβληματισμένη φωνούλα σε σχέση με τα κοινωνικά μοντέλα που παράγουμε και συντηρούμε. Κατά τη δική μου γνώμη είναι μείζον ζήτημα η ατομική ελευθερία και η καταπάτησή της ποικιλοτρόπως και ο Διάφανος Ύπνος το θίγει πλαγίως και εντέχνως.”

Τα θέματα που θίγονται στο σήμερα; “Η απόλυτη στενότητα μέσα στην οποία δρα και αναπτύσσεται ένα τέτοιο καθεστώς έχει αδιαμφισβήτητα τη δύναμη να εγκλωβίσει και να χειραγωγήσει τον ανθρώπινο νου. Κάτι αντίστοιχο αλλά σε μικρογραφία μπορούμε να εντοπίσουμε και στις στενότερες σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, όπου η πίεση και ο έλεγχος κάνουν καλά τη δουλειά τους. Υπάρχει όμως, ευτυχώς, ένα μεγάλο ‘αλλά’ που αποδεικνύει πως μόνο κοντόφθαλμα μπορούν να λειτουργήσουν αυτές οι μέθοδοι. Μιας και το αχαλιναγώγητο της ανθρώπινης ψυχής πάντα βρίσκει τον δρόμο να ξεγλιστρήσει και εν τέλει να απελευθερωθεί από τον ζυγό. Ακόμα και με το κόστος της αυτοθυσίας.”

Ποια φράση της Χίλντα, του ρόλου που ερμηνεύει τη συγκινεί περισσότερο; ”Δεν έχω προκηρύξεις εναντίον του καθεστώτος. Μακάρι να είχα. Δεν είμαι τόσο γενναία, λέει η Χίλντα, που είναι ίσως η επαναστατικότερη φιγούρα του έργου. Αυτό όμως δεν της αρκεί. Θέλει να το μετατρέψει σε μαχητικότητα, σε αδιάκοπο αγώνα και να μη μείνει σε μια απλώς επαναστατική διάθεση ξεσηκώματος. Αυτό με συγκινεί όχι μόνο πάνω της αλλά και σε κάθε άνθρωπο που συναντώ και είναι πράγματι ”ξεβολεμένος” και έτοιμος να πέσει στον λάκκο με τα λιοντάρια.”

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

ΔΙΑΦΑΝΟΣ ΥΠΝΟΣ

• Σκηνοθεσία: Σταύρος Στάγκος
• Δραματουργία – συγγραφική ομάδα (αλφαβητικά):
• Αλέξης Αλάτσης, Νατάσα Φαίη Κοσμίδου, Έρση Νιαώτη, Σταύρος
• Στάγκος
• Σκηνικό: Δάφνη Φωτεινάτου
• Κοστούμια: Νατάσσα Δημητρίου
• Φωτισμοί: Γιώργος Αγιαννίτης
• Χορογραφίες: Κική Μπάκα
• Μουσική: Σαβίνα Γιαννάτου
• Βοηθός σκηνοθέτης: Μαριάννα Καραστάθη
• Γραφικά: Αριστέα Γεωργοπούλου
• Παραγωγή: EPOPSIS

Ηθοποιοί (αλφαβητικά): Σοφίνα Λαζαράκη, Γιάννης Μπουραζάνας, Μάρω Παπαδοπούλου, Μαρία Παπαφωτίου, Τάσος Σωτηράκης, Γιάννης Τσότσος. Εισιτήρια more.com

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΑΓΡΑ (2015)

Η παράσταση επιχορηγήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού &Αθλητισμού.