Ποιος διάολο είναι ο παγοπώλης που έρχεται;

Το σπάνιο έργο του Ευγένιου Ο’ Νηλ, «Ο Παγοπώλης έρχεται» θα σκηνοθετήσει ο Ακύλλας Καραζήσης – ο πρώτος προσκεκλημένος σκηνοθέτης υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Δημήτρη Καραντζά στο Θέατρο Προσκήνιο. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους θα δούμε τον ίδιο και τους Έλενα Τοπαλίδου, Γιώργο Κατσή, Χαρά Μάτα Γιαννάτου, Κωνσταντίνο Πλεμμένο, Ελίνα Ρίζου και Gary Salomon.

Ο Τόπος είναι η πίσω αίθουσα και ένα μέρος του μπαρ του Harry Hope, σε μια λαική γειτονιά μιας αμερικανικής μεγαλούπολης.
Ο Χρόνος: το καλοκαίρι του 1912, αλλά θα μπορούσε να είναι και σήμερα.
Πρώην αναρχικοί, πρώην τζογαδόροι, πρώην φοιτητές, πρώην πλασιέ, πρώην μπάρμαν, και νυν μπεκρήδες απαρτίζουν το ιδιόρρυθμο κοινόβιο αυτού του μπαρ.
Στον ασάλευτο αυτό κόσμο των μεθυσμένων ονειροβατών δίνει κίνηση η αναμονή και η άφιξη του σταρ της βραδιάς. Ο Χίκυ, ένας πλανόδιος πλασιέ, που έρχεται κάθε χρόνο τέτοια μέρα και πυροδοτεί την απόλυτη κραιπάλη. Όμως αυτή τη φορά έρχεται μεταμορφωμένος.
Από δω και πέρα το έργο σαν κάθε τραγωδία που σέβεται τον εαυτό της, έχει συγκρούσεις, φόνους, έρωτες και πολλές ακόμη πνευματικές περιπέτειες. Ισορροπεί συνέχεια ανάμεσα στο αστυνομικό και στο κοινωνικό δράμα, στο φανταστικό και στο ρεαλιστικό, ανάμεσα στο Noir και σε ένα ιδιόρρυθμο road movie Δωματίου.

Και όλα αυτά Περιμένοντας τον Παγοπώλη.

Ποιος διάολο, όμως, είναι ο παγοπώλης;

Σε αυτήν την ερώτηση επιχείρησαν να απαντήσουν ο σκηνοθέτης και οι πρωταγωνιστές της παράστασης

Ακύλλας Καραζήσης: “Ένα ψέμα ονείρου απέναντι στην αλήθεια”

Ο “Παγοπωλης” δεν είναι κάποιο συμβολικό πρόσωπο. Ο Ο’ Νηλ διαλέγει έναν έμμεσο τίτλο, ένα πρόσωπο το οποίο αναφέρεται μέσα στο έργο χάριν αστεισμού. Οι ήρωες περιμένουν κάποιον που πράγματι έρχεται. Αλλά δεν είναι ο Παγοπώλης, είναι κάποιος που τους κάνει ένα αστείο με έναν άγνωστο και μάλλον έναν μη υπαρκτό παγοπώλη. Πρόκειται για έναν συνδυασμό ενός φανταστικού προσώπου με μία πράξη η οποία λαμβάνει τελικά χώρα, γιατί έρχεται πραγματικά αυτός που περιμένουν, που είναι ο Χίκι, ένας βασικός ήρωας του έργου. Όταν το δει κανείς το έργο, καταλαβαίνει ποιος παντοπώλης. Όμως δεν έχει κάποια σημασία ειδική.

Όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο, όταν πάμε στο θέατρο, όταν βλέπουμε σινεμά, θέλουμε να ξεφύγουμε από αυτό το σήμερα, και θέλουμε να φανταστούμε μια άλλη ζωή, μια εναλλακτική ζωή, να κάνω ένα ταξίδι μες στο χρόνο, να ζήσω μια περιπέτεια μέσα από άλλες ζωές. Αυτό λοιπόν που προσφέρει το θέατρο και αυτό προσφέρει και αυτό το έργο.

Στο έργο αυτό είναι όλοι πρώην, πρώην φοιτητές, πρώην τζογαδόροι, πρώην αναρχικοί, και νυν μπεκρήδες και ζουν σε ένα μπαρ ιδιότυπο, που έχει από πάνω δωμάτια. Το μπαρ ανήκει στον λεγόμενο Harry Hope, Χάρι ο Ελπίδας, ο οποίος γιορτάζει μια φορά τον χρόνο τα γενέθλιά του εκεί. Εκείνη τη μέρα πάντα, έρχεται ένας πλασιέ φίλος τους, ο Χίκι, κι αυτός κάνει το αστείο με τον Παγοπώλη και πάντα τους κερνάει και πίνουνε και κάνουν μια κραιπάλη για δυο τρεις μέρες. Όσο αντέξουν.

Αυτή τη φορά λοιπόν, ο Χίκι έρχεται αλλαγμένος, μεταμορφωμένος. Δε θέλει να πιει, θέλει να τους δείξει την αλήθεια, να τους δείξει δηλαδή, ότι ζουν με ψευδαισθήσεις, ότι αυτές τις συντηρεί το ποτό και γι αυτό πρέπει να το κόψουν. Και εκεί γίνεται η ανατροπή. Το έργο φυσικά δεν είναι διδακτικό και ηθικολογικό. Αλλά, είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον, γιατί δημιουργείται αυτή η σύγκρουση μεταξύ ψέματος,αυτού που συνηθίζουμε να λέμε ψέμα ενός ονείρου, έτσι και της αλήθειας.

Αυτός λοιπόν έχει γίνει οπαδός της αλήθειας, ενώ μέχρι προχθές ήταν μαζί τους. Αυτοί ζουν μέσα στα όνειρα. Αν πάτε σε ένα μπαρ της Καλλιδρομίου, θα τα συναντήσετε αυτά τα όνειρα. Οι θαμώνες λένε “θα γράψω ένα βιβλίο, θα γυρίσω μια ταινία” και αυτός τους λέει “τίποτα δε θα κάνετε, απλώς είστε μπεκρήδες”. Αυτό όμως δεν είναι κακό γιατί αυτοί οι άνθρωποι ζουν με αυτό το πράγμα και ζουν καλά. Και αυτός τους απορρυθμίζει.

Εάν μας ενδιαφέρει το σήμερα το ζούμε, δεν πάμε στο θέατρο. Όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο, όταν πάμε στο θέατρο, όταν βλέπουμε σινεμά, θέλουμε να ξεφύγουμε από αυτό το σήμερα, και θέλουμε να φανταστούμε μια άλλη ζωή, μια εναλλακτική ζωή, να κάνω ένα ταξίδι μες στο χρόνο, να ζήσω μια περιπέτεια μέσα από άλλες ζωές. Αυτό λοιπόν που προσφέρει το θέατρο και αυτό προσφέρει και αυτό το έργο.

Έλενα Τοπαλίδου: “Ο ήρωάς μου δίνει μια «κλωτσια» στα κούφια όνειρα που φέρνουν δυστυχία”

Το έργο «Ο Παγοπωλης έρχεται» φέρνει στη σκηνή ένα κοινόβιο από πλάσματα γήινα που κάποτε στη ζωή τους υπήρξαν «κάτι» αλλά τώρα δεν είναι «τίποτα». Όλοι κάποτε είχαν προσδοκίες, επιθυμίες, ιδεώδη, πιστη, ιδανικά, καθημερινότητα ενεργητική. Όμως η πραγματικότητα της ζωής, υπέρσκληρη, τους έκοψε τα φτερά και τους οδήγησε κάτω από την ίδια στεγη, ένα θλιβερό «μπαρ» μέσα στο οποίο αναζητούν την παρηγοριά στο ποτό και σε μια ατέρμονη αναμονή ενός Αύριο που θα τους ξανακάνει να ονειρευτούν από την αρχή. Τους ενώνει η ίδια ανημπόρια να αναλάβουν τον εαυτό τους, η ίδια αδυναμία να πατήσουν ξανά στα πόδια τους. Η ίδια ακινησία.

Είναι αινιγματικός ο τίτλος του έργου, έχει «κίνηση», θυμίζει τρένο, δεν έχει χρόνο, δε δηλώνει σκοπό, δεν είναι συντελεσμένος.

Περιμένουν τον αγαπημένο φίλο Χικι, έναν ταλαντούχο της κραιπάλης, χωρατατζή πλασιέ, ο οποιος έρχεται κάθε χρόνο για να τους διασκεδάσει με το γαργαλιστικο αστείο του για κάποιον «παγοπωλη» που του έκλεψε τη γυναίκα. Όμως αυτή τη φορά ο Χικι έρχεται μεταμορφωμένος, ξενέρωτος, χειριστικος και αποφασισμένος να σώσει την παρέα όπως έσωσε τον εαυτό του, δίνοντας μια «κλωτσια» στα κούφια όνειρα που φέρνουν δυστυχία.

Ο δικός μου ρόλος είναι ο Χικι. Έρχεται όντως αλλαγμένος και με διακαή πόθο να σώσει τους φίλους του, αλλά κατά βάθος κρύβει ένα τρομερό, θλιβερό, αναπάντεχο μυστικό.

Θέλω να γράψω για τον αινιγματικό τίτλο του έργου. Είναι ένας τίτλος που έχει «κίνηση», θυμίζει τρένο, δεν έχει χρόνο, δε δηλώνει σκοπό, δεν είναι συντελεσμένος. Στο έργο είναι ένας εραστής, αλλά ένας εραστής που αποδεικνύεται σωτήριος για τον δυστυχή σύζυγο. Άρα ο παγοπώλης που έρχεται είναι ένα μυστήριο, μια υπόσχεση που αλλάζει συνεχώς μορφές, ανάλογα με την εποχή, τον κάθε άνθρωπο, την κάθε παρέα ανθρώπων.

Σήμερα κάνει ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση γιατί δεν υπάρχουν παγοπωλες. Αρα ποιος μπορεί να είναι αυτός ο τύπος που θα φέρει τον πάγο στο σπίτι.;

Γιώργος Κατσής: “Η Ελλάδα σήμερα, αντέχεται χωρίς να πιεις; Είναι αδύνατον”

Ο παγοπώλης είναι ο άντρας με τον οποίο η γυναίκα του Χίκι – του καταλυτικού χαρακτήρα της παράστασης – τον απατάει ή τουλάχιστον εκείνος πιστεύει ότι τον απατάει. Όταν έρχεται να επισκεφτεί τους άλλους χαρακτήρες κάνει αστεία με αυτό. Δεν τον βλέπουμε ποτέ τον Παγοπώλη. Ακούμε για αυτόν όμως. Κι έτσι χωρίς να δούμε ποτέ κάποιον δημιουργούμε μια εικόνα για αυτόν. Γίνεται μέχρι κι ο τίτλος ενός έργου.

Η μέθη, το πιοτό είναι ακρογωνιαίος λίθος μιας ζωής που είναι τόσο ματαιωμένη όσο των χαρακτήρων του έργου.

Το γοητευτικότερο κομμάτι της ιστορίας, η φωτιά πάνω απ΄την οποία σκύβω είναι το Αλκοόλ και η Μέθη. Σκέφτομαι πολύ πάνω σε αυτό. Προσπαθώ να θυμηθώ ποια ήταν η τελευταία μέρα που δεν ήπια ουτε σταγόνα, και δεν υπάρχει, πρέπει να φτάσω χρόνια πίσω. Από αυτούς που γνωρίζω, περνά κανείς τη μέρα του χωρίς να πιεί έστω μία μπύρα ή ένα ποτήρι κρασί; Η μέθη, το πιοτό είναι ακρογωνιαίος λίθος μιας ζωής που είναι τόσο ματαιωμένη όσο των χαρακτήρων του έργου.

Η Ελλάδα σήμερα, αντέχεται χωρίς να πιεις; Μπορούν να υπάρξουν χωρίς να πιουν οι άνθρωποι; Είναι αδύνατον. Το ποτό και η σταδιακή αυτοκαταστροφή του σώματος που σου προσφέρει είναι το κοντινότερο αίσθημα αποδοχής του αναποφευκτου θανάτου σου. Με κάθε πρόβα λοιπόν, χωρίς να πίνω επί σκηνής, εγώ συμφιλιώνομαι με τον δικό μου θάνατο και των θανάτων ανθρώπων που ήξερα και τους θυμάμαι να χαμογελάνε, να μιλάνε, να έχουν ύλη…

Αυτός είναι ο Παγοπώλης. Ο Χάρος.

Κώστας Πλεμμένος: “Ζω περιμένοντας τον θάνατο”