Σταύρος Ξαρχάκος: Mετά το πρώτο σαρωτικό Sold Out ακόμη μία βραδιά για το θρυλικό Ρεμπέτικο

Μετά το σαρωτικό sold out, oι μουσικές και τα τραγούδια που σφράγισαν το Ρεμπέτικο, την ταινία-σταθμό στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, παρουσιάζονται για πρώτη φορά σαράντα (40) χρόνια μετά στο Ηρώδειο.

NEWSROOM
31 Αυγούστου 2023 13:18

Την Κυριακή 3 Σεπτεμβρίου και την Πέμπτη 12 Οκτωβρίου η σκηνή του Ηρωδείου μετατρέπεται σε ρεμπέτικο πάλκο! Μπροστά στα μάτια μας, ο Σταύρος Ξαρχάκος -μαζί με 20 ακόμα μουσικούς, τραγουδιστές και ψάλτες- θα μας μεταφέρει τη συγκίνηση, τον διονυσιασμό, το φως, αλλά και τα γοητευτικά σκοτάδια των ορχηστρικών και των τραγουδιών του εμβληματικού αυτού έργου που φέτος κλείνει σαράντα (40) χρόνια από τότε που ρίζωσε στις καρδιές μας.

Σαράντα (40) χρόνια πριν, παρά τις επιθυμίες εταιρειών, επέλεξε να βρει φωνές που να ταιριάζουν σ´ αυτό που ονειρεύτηκε, φωνές με βίωμα και ιδιαίτερο χρώμα. Έτσι και τώρα επιλέγει την ομαδικότητα στην παρουσίαση αυτού του έργου χωρίς κραυγαλέα ονόματα και δίνει τον πρώτο λόγο στην ορχήστρα του.

Όλοι μαζί παίζουν, τραγουδούν, συνθέτουν μια σύγχρονη ρεμπέτικη κομπανία, δημιουργείται η συνθήκη του ρεμπέτικου πάλκου του 2023, με μουσικούς του σήμερα, με τη σύγχρονη μουσική ματιά του Σταύρου Ξαρχάκου πάνω στο ιστορικό πλέον αυτό έργο του και μας αποκαλύπτουν, πώς σαράντα (40) χρόνια μετά, το έργο αυτό συνεχίζει να εξελίσσεται, να πρωτοπορεί και να εκφράζει τα μύχια της ανθρώπινης ψυχής.

Η ιστορία

Ήταν το 1983 όταν o Κώστας Φέρρης σκηνοθέτησε και παρουσίασε, σε σενάριο του ίδιου και της Σωτηρίας Λεονάρδου, την ταινία «Ρεμπέτικο», μια ταινία ορόσημο, η οποία με αφορμή την πορεία μιας τραγουδίστριας του ρεμπέτικου (υπονοείται η Μαρίκα Νίνου), κατέγραψε την Ελλάδα του μεσοπολέμου, τα ρεμπέτικα, τη ζωή των καλλιτεχνών, τη ζωή στα προσφυγικά.

Για τις ανάγκες της ταινίας ο Σταύρος Ξαρχάκος δημιούργησε νέα τραγούδια φτιαγμένα με παλιά συνταγή που έδιναν την αίσθηση ότι πρόκειται για παλιά ρεμπέτικα. Ο δίσκος ”Ρεμπέτικο” από τότε γνώρισε πολλές επανακυκλοφορίες και τεράστια αποδοχή, πούλησε περισσότερα από 250.000 αντίτυπα και έδωσε νέα ώθηση στο ρεμπέτικο.

Τα τραγούδια «Καίγομαι», «Μάνα Μου Ελλάς», «Το Δίχτυ», «Το Πρακτορείο», «Στου Θώμα», «Στης Πίκρας Τα Ξερόνησα», «Μπουρνοβολιά», «Στην Αμφιάλη», γνώρισαν ευρύτατη αποδοχή, κηρύχτηκαν διαχρονικά και έγραψαν τη δική τους αυτόνομη ιστορία. Από τότε μέχρι σήμερα άλλωστε τα έχουμε ακούσει σε άπειρες διασκευές και εκδοχές, από καλλιτέχνες όλων των ειδών, Έλληνες και όχι μόνο.

Όπως γράφει και ο Γιώργος Νοταράς στο βιβλίο του «Το ελληνικό τραγούδι των τελευταίων 30 χρόνων»: «Το ταλέντο του Ξαρχάκου πέτυχε κάτι μοναδικό: να γεννήσει ρεμπέτικα, με βάση όλα τα κλισέ και όλους τους δρόμους του είδους. Πήρε στα χέρια του τους ειδικούς κώδικες και τα κλειδιά και τα χρησιμοποίησε με τη μεγαλύτερη δυνατή προσήλωση και αυστηρότητα. Η ποίηση του Γκάτσου έπαιξε καταλυτικό ρόλο…»

Η ιστορία του εξωφύλλου

Τη δική του ιστορία έχει και το εξώφυλλο του δίσκου. Θυμίζουμε ότι στα χρόνια του βινυλίου το εξώφυλλο ήταν πολύ σοβαρή υπόθεση για τη συνολική έκδοση και τις ιδέες που ήθελε να “περάσει” στο κοινό ο δημιουργός. Τα έργα τέχνης του Τσαρούχη, του Σταθόπουλου, του Μυταρά, του Φασιανού κι άλλων σημαντικών ζωγράφων έρχονταν να συμπληρώσουν με ιδιαίτερο τρόπο το μουσικό περιεχόμενο δίνοντας μια “ταυτότητα”. Στην περίπτωση του Ρεμπέτικου, ο συνθέτης για άλλη μία φορά ήθελε ένα έργο του Τσαρούχη με τον οποίο διατηρούσε έναν ισχυρό συναισθηματικό δεσμό.

Διπλός δίσκος που κυκλοφόρησε από τη CBS το 1983, με τη μουσική και τα τραγούδια από την ομώνυμη ταινία του Κώστα Φέρρη. Εξώφυλλο Τσαρούχης

Τα εξώφυλλα του Ρεμπέτικου ήταν … δύο, με την έννοια ότι αρχικά είχε συμφωνηθεί να χρησιμοποιήσουν ένα άλλο πορτρέτο, ζωγραφισμένο από τον Τσαρούχη – μια κλασική προσωπογραφία ενός νέου με μουστάκι και ένα σταυρουδάκι στον λαιμό.

Τότε έλαβε χώρα μία μεγάλη συζήτηση – με την καλή έννοια – για το αν θα έπρεπε ίσως να διαλέξουν για εξώφυλλο κάποιον άλλον πίνακα που να “συνδέεται” περισσότερο με τη μουσική. Και έτσι πήγαν πάλι στο ατελιέ του Τσαρούχη, όπου μαζί επέλεξαν το τελικό εξώφυλλο – μια ανδρόγυνη μορφή, χαρακτηριστική της αισθητικής του καλλιτέχνη, που κρατάει ένα λαούτο (ή μαντολίνο).

Γιάννης Τσαρούχης και η Λίλα ντε Νόμπιλι (Ιταλίδα σκηνογράφος, ενδυματολόγος και ζωγράφος) σε φωτογραφία του 1985. Από την έκθεση του Μουσείου Μπενάκη με τίτλο ''Lila de Nobili - Γιάννης Τσαρούχης - Μια Συνάντηση'' (2002). 2002 ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η εμβληματική φωτογραφία των δύο ανδρών στο ατελιέ του Τσαρούχη, με τον Ξαρχάκο σκεπτικό και τον ζωγράφο να βάζει με στοχοπροσήλωση τις τελευταίες πινελιές στον καμβά, τραβήχτηκε από τη δημιουργία του πρώτου εξωφύλλου για το “Ρεμπέτικο“, αυτό το οποίο τελικά δεν χρησιμοποιήθηκε.