Τι άλλαξε τη δεκαετία του 2000 και μετά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου;

Η δεκαετία του 2000- που μάλλον ξεκινάει με το τρομοκρατικό χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους το 2001- αποτελεί τη δεκαετία που συνυπάρχουν δύο ιστορικά παραδείγματα: είναι η εποχή που επιβιώνουν υποσχέσεις οικουμενικής ειρήνης, αλλά και εποχή νέων τύπων τρομοκρατίας και πολέμων, νέων ατομικών και συλλογικών φόβων. Και κυρίως η δεκαετία αυτή είναι ταυτόχρονα εποχή της αφθονίας, αλλά και η ματαίωσή αυτής της υπόσχεσης.

Η Κεντρική Σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά φιλοξενεί ένα…. μεγάλο show: τον ”Άτλαντα της δεκαετίας του 2000”, τη νέα παράσταση του Παντελή Φλατσούση. Μία παράσταση που με τη συνθήκη του show και με εκτεταμένη χρήση τεχνολογίας, live video, ζωντανή μουσική και μία εξαιρετική ομάδα ηθοποιών επιχειρεί να ξαναθυμηθεί τα χρόνια της δεκαετίας του 2000 και να δώσει μαζί με το κοινό απαντήσεις στα ερωτήματα: Αθήνα 2004, 11η Σεπτεμβρίου, Euro 2004, κατάρρευση Lehman Brothers, Eurovision 2005, Αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, δολοφονία Αλέξη Γρηγορόπουλου, παγκόσμια οικονομική κρίση, μετρό, τσουνάμι……..Θυμόμαστε πώς ήταν ο κόσμος πριν από αυτά; Τι συνέβη; Πού βρισκόμαστε; Προς τα πού πηγαίνουμε;

 

“Είναι πολλές οι αφορμές για αυτή την παράσταση. Η δεκαετία του 2000 είναι σε προσωπικό και ατομικό επίπεδο η εφηβική και νεανική μου ηλικία. Επίσης σε ένα πιο συλλογικό επίπεδο αυτά τα χρόνια είναι και η ”αισθηματική αγωγή” μιας γενιάς, αυτής που γεννήθηκε από τα μέσα και τέλη της δεκαετίας του 1980 και ίσως τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990. Αυτά έπαιξαν έναν ρόλο, αλλά δεν ήταν αρκετά ως καύσιμο για να πάρει μπροστά το συγκεκριμένο πρότζεκτ. Η φωτιά ας το πούμε έτσι, μπαίνει από όλα όσα αντιπροσωπεύει αυτή η δεκαετία σε πολλαπλά πεδία της ιδιωτικής και δημόσιας ζωής μας, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς” σημειώνει στο NEWS 24/7 ο Παντελής Φλατσούσης εξηγώντας τι ήταν αυτό που τον ώθησε να κάνει αυτήν την παράσταση.

Και συνεχίζει “εκκινούμε, στην παράσταση, από την ελληνική εμπειρία, όχι μόνο, γιατί είναι το οικείο σε εμάς βίωμα, αλλά και γιατί θα μπορούσαμε να δούμε την ελληνική εμπειρία ως ένα case study διεθνοποίησης του εγχώριου βίου σε κάθε επίπεδο.

Από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και το Euro -πάλι του έτους 2004, από το οποίο συμπληρώνεται μία εικοσαετία, ένας σημαντικός κύκλος, που πιθανόν μας επιτρέπει να αρχίσουμε να επεξεργαζόμαστε και να αναστοχαζόμαστε την εμπειρία μας- έως την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, συμβαίνει το εξής: τα διεθνή γεγονότα έχουν πρωτοφανή αντίκτυπο εντός της χώρας, την οποία μέχρι τότε θεωρούσαμε άτρωτη από τις διεθνείς εξελίξεις λόγω του ότι ανήκε στην περιφέρεια, ενώ την ίδια στιγμή τα εγχώρια συμβάντα αντανακλούν ή και προοιωνίζουν συχνά παγκόσμιες εξελίξεις, όπως καθαρά βλέπουμε τον Δεκέμβρη του 2008”.

Το τέλος μιας εποχής…

“Μιλάμε για αυτά στην παράσταση, ναι και είναι η επιθυμία μας να μην μιλήσουμε για μια γενιά ή μία ομάδα ατόμων, αλλά να δούμε πώς διαμορφώνεται ένα κοινωνικό μωσαϊκό, αλλά και πως αναδύονται ή καλύτερα παίρνουν την πιο καθαρή μορφή τους τότε, τη δεκαετία του 2000, παραδείγματα σε κάθε πεδίο της ζωής μας (οικονομικό, κοινωνικό, τεχνολογικό, πολιτικό, γεωπολιτικό κλπ) που ξεκινάει τότε και διαμορφώνει πλήρως τις ζωές μας σήμερα.

Για παράδειγμα εκείνη η δεκαετία είναι το τέλος μιας εποχής ή μιας περίπου δεκαετίας, όπου ο κόσμος ήταν σαφέστατα μονοπολικός. Η ιστορία της δεκαετίας του 2000 από την 11η Σεπτεμβρίου και μετά είναι και η ιστορία της ανάδυσης ενός νέου πολυπολικού και ασταθούς παραδείγματος με εξελίξεις, που σαφέστατα έχουν να κάνουν και με εγχώρια συμβάντα και τις καθημερινές δικές μας ζωές στην Ελλάδα και τις επηρεάζουν άμεσα. Αυτή βέβαια είναι η μεγάλη εικόνα.

Στην παράσταση αυτό είναι το φόντο, αλλά δεν μας ενδιαφέρει καθόλου μια παράθεση γεγονότων. Μας ενδιαφέρει πώς όλα αυτά βιώθηκαν, πώς άλλαξαν οι ζωές μας. Ποιες συνέχειες και ποιες ασυνέχειες υπάρχουν με το σήμερα;

Τι άλλαξε εκείνη η δεκαετία του μακρινού και κοντινού ταυτόχρονα 2000 και τι αφήσαμε πίσω μας για πάντα; Όταν φτιάχναμε το κείμενο αυτής της παράστασης μαζί με τις δύο δραματουργούς της παράστασης (σ.σ Ιωάννα Λιούτσια και Παναγιώτα Κωνσταντινάκου) παρατήρησα, ότι ανέπτυσσα μια σχεδόν φλωμπερική εμμονή στην λεπτομέρεια των ζωών μας τότε, που πιθανότατα χάθηκε: από ονόματα δρόμων και χρονικές στιγμές έως τις τεχνολογικές συσκευές που αντικαταστάθηκαν με νέες πιο εξελιγμένες.

Αν και πιστεύω, ότι το θέατρο είναι ένας χώρος της λυτρωτικής αφήγησης και της κοινής παραμυθίας και αυτό αναζητώ ως καλλιτεχνική φόρμα και εδώ και σε άλλες παραστάσεις μου, αυτές οι μικρές polaroids από την δεκαετία του 2000 ήταν ο τρόπος μας να ”αναπαραστήσουμε” αυτή τη δεκαετία. Να την αναπαραστήσουμε μέσα από την πράξη της αφήγησης φυσικά, μέσα από ένα ιδιότυπο αρχείο βιωμένων στιγμών. Και για μένα είναι και ένας τρόπος να αναζητήσω νέες οδούς να μιλήσω για την ιστορικότητα, την αλληλεπίδρασή της με το σήμερα και τις ζωές μας, τις ζωές κάθε ατόμου.

Γιατί βλέπω ότι καλλιτεχνικά τα θέματα αυτά εξακολουθούν να με απασχολούν, σταδιακά όμως σταματά ίσως και απόλυτα να με απασχολεί το καθαρό θέατρο ντοκιμαντέρ και θέλω να περάσω σε μορφές θεάτρου, που μου δίνουν τη δυνατότητα να επεξεργαστώ αλλιώς τα κοινά μας βιώματα, όπως κι εδώ” καταλήγει ο Παντελής Φλατσούσης.

Αλέξης Γρηγορόπουλος: Η δολοφονία που έμεινε ανεξίτηλη.

Ρωτήσαμε τους συντελεστές της παράστασης  ποιο είναι το θυμούνται οι συντελεστές της παράστασης πιο έντονα στον ”Άτλαντα της δεκαετίας του 2000” και όλοι εστίασαν στη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου.

Ο Αναστάσης Γεωργούλας σημειώνει “η αλήθεια είναι ότι τη δεκαετία του 2000 εγώ ήμουνα μικρός, οπότε αυτά τα γεγονότα δεν τα έχω ζήσει πραγματικά, τα θυμάμαι πιο πολύ μέσα από συζητήσεις άλλων ή παιδικές αναμνήσεις. Παρόλα αυτά, η δολοφονία του Γρηγορόπουλου είναι ένα γεγονός που με επηρέασε καθώς τα απόνερα αυτού τα βίωσα ως έφηβος.

Νομίζω ότι αυτό το συμβάν διαμόρφωσε πολιτικά μια ολόκληρη γενιά. Είναι ένα περιστατικό που με εξόργισε ως έφηβο και συνεχίζει να με σοκάρει ακόμα, μάλλον ποτέ δεν θα το συνηθίσω, πόσο μάλλον όταν αντίστοιχα περιστατικά εξακολουθούν να συμβαίνουν και να μας υπενθυμίζουν πόσο αδίστακτοι μπορούν να γίνουν κάποιοι άνθρωποι όταν έχουν εξουσία στα χέρια τους και πόσο λίγο μετράνε οι ζωές μας για αυτούς”.

Ο Γιώργος Γλάστρας αποκαλύπτει πως “ένα γεγονός που θα μείνει στη μνήμη μου ανεξίτηλο και που ξεχωρίζει σε ένταση και σημασία είναι ό,τι συνέβη τον Δεκέμβριο του 2008. Ζήσαμε δραματικές στιγμές που διέφεραν σε ένταση, ψυχική και συναισθηματική εμπλοκή από όσα είχαμε βιώσει μέχρι τότε.

Η δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου και τα γεγονότα που ακολούθησαν, πέρα από το ότι ήταν συγκλονιστικά συμβάντα, δημιούργησαν την αίσθηση της κομβικής για τη σύγχρονη ιστορία στιγμής. Μιας κομβικής στιγμής για τη ζωή στην Αθήνα, για τη ζωή στην Ελλάδα. Υπήρχε βαθιά η αναγνώριση μιας τομής: ενός ανέμελου πριν κι ενός τρομακτικού μετά, εκφρασμένο με κινήσεις συμπυκνωμένης απορίας, φόβου και οργής. Το έζησα στο κέντρο των γεγονότων και θυμάμαι να το μοιραζόμαστε με φίλους και συνεργάτες στο θέατρο, ως το αποκλειστικό ζήτημα όχι μόνο συζήτησης αλλά και ζωής”.

Η Στεφανία Ζώρα επίσης εστιάζει στη δολοφονία Γρηγορόπουλου λέγοντας “το γεγονός που θυμάμαι πιο έντονα είναι η δολοφονία του Γρηγορόπουλου, τον Δεκέμβριο του 2008. Ήταν η χρονιά που γινόμουν δεκαοχτώ χρονών και το γεγονός αυτό συνδέεται άμεσα με το πώς βίωσα την έννοια της ενηλικίωσης. Τη μέρα εκείνη ήμουν στη Θεσσαλονίκη, στη Δραματική Σχολή που σπούδαζα. Μόλις έμαθα τί είχε συμβεί, γινόταν η πορεία στο δρόμο και βγήκα έξω μόνη.

Θυμάμαι έντονα, ενώ περπατούσα, να με κατακλύζει ένα αίσθημα θυμού και μοναξιάς. Σαν να ένιωθα ότι αλλάζει κάτι μέσα μου και στον κόσμο γύρω μου. Ήταν ένα βίωμα αφυπνιστικό σε σχέση με την πολιτική μου συνείδηση, στην αρχή της ενηλικίωσης. Νιώθω ότι με καθόρισε βίαια, συνειδητοποιώντας ότι δεν είμαι ασφαλής, ούτε εγώ, ούτε οι φίλοι μου, ούτε οι περισσότεροι πολίτες αυτής της χώρας. Ήρθα ξαφνικά αντιμέτωπη με την ελληνική πραγματικότητα, ενώ μεγάλωνα σε ένα περιβάλλον πολύ προστατευμένο. Σαν να έσκασε αυτή η φούσκα. Νιώθω ότι μέσα σε αυτή την πορεία, ενηλικιώθηκα”.

Το Παιδί Τραύμα -που στην παράσταση ακούγονται τα νέα ακυκλοφόρητα τραγούδια του -αναφέρει πως “θυμάμαι ένα σημείο της παράστασης που ο Ανάστασης λέει «είναι οι ζωές μας, δεν πάει άλλο». Αναφέρεται στη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου το 2008. Ήταν ένα γεγονός που με είχε συγκλονίσει ως προς το μέγεθος της φρικαλεότητας και του κυνισμού.

Ζούσα στην Πάτρα τότε και παρακολουθούσα λίγο άναυδος τη φάση. Πάντα ήλπιζα πως μέσω της αυθόρμητης κοινωνικής εξέγερσης του 2008, τα πράγματα θα καλυτέρευαν και ότι τα Δεκεμβριανά θα ήταν η αρχή του τέλους της κρατικής βίας. Όντως «δεν πήγαινε άλλο». Δυστυχώς όμως πήγε κι άλλο και πάει κι άλλο. Η κρατική ασυδοσία είναι παντού και τα Δεκεμβριανά μου άφησαν μια γλυκόπικρη γεύση της τελευταίας εξέγερσης. Αλλά είναι πάντα εκεί για να μας θυμίζουν ότι αν θέλουμε ν’ αλλάξει κάτι πρέπει να το απαιτήσουμε”.