Προδημοσίευση του βιβλίου “Αυτοσυμπόνια” της Kristin Neff – Νίκησε την αυτοκριτική

Το βιβλίο “Αυτοσυμπόνια” της Kristin Neff είναι μια ανατρεπτική και βαθιά αναλυτική προσέγγιση στην έννοια της αυτοεκτίμησης και της αυτοφροντίδας.

Η Neff, ψυχολόγος και ακαδημαϊκός, εισάγει την έννοια της “αυτοσυμπόνιας” (self-compassion) ως έναν τρόπο να αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας με κατανόηση και αγάπη, αντί να είμαστε αυστηροί ή επικριτικοί απέναντί του.

Στο βιβλίο αυτό, προσφέρει μια πλήρη θεωρητική και πρακτική ανασκόπηση του θέματος, ενσωματώνοντας ερευνητικά δεδομένα, προσωπικές εμπειρίες και πρακτικές ασκήσεις.

“Αυτοσυμπόνια” από την Kristin Neff

Διαβάστε αποκλειστική προδημοσίευση από το βιβλίο της Kristin Neff, για το οποίο η Αμερικανίδα ακαδημαϊκός, συγγραφέας και podcaster Brené Brown – μια γυναίκα που έχει αφήσει ανεξίτηλο σημάδι στον τομέα της αυτοβελτίωσης και της ηγεσίας – λέει ότι “θα αλλάξει τη ζωή σου“.

Ακολουθεί ένα απόσπασμα από το βιβλίο:

“Έχει περάσει πάνω από μια δεκαετία από τότε που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά η Αυτοσυμπόνια. Τότε οι άνθρωποι ήταν λιγότερο εξοικειωμένοι με την έννοια της αυτοσυμπόνιας, και πολλοί ήταν κάπως καχύποπτοι απέναντί της. Με ρωτούσαν συχνά: «Εάν είμαι καλός/ή με τον εαυτό μου δεν θα γίνω αδύναμος/η, εγωκεντρικός/ή ή τεμπέλης/α;». Ευτυχώς, από τότε τα πράγματα έχουν εξελιχθεί, και η αυτοσυμπόνια θεωρείται πλέον ένα πολύτιμο εργαλείο για την ψυχική υγεία, εν μέρει λόγω της εκθετικής αύξησης των έρευνών που έχουν διεξαχθεί σχετικά με τα οφέλη της. Τη στιγμή που γράφω υπάρχουν περισσότερα από 3.500 δημοσιευμένα άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, διδακτορικές διατριβές και βιβλία σχετικά με το θέμα, ενώ καθημερινά προκύπτουν νέες έρευνες (πολλές από αυτές παρουσιάζονται στο www.self-compassion.org).

Έχουν πραγματοποιηθεί εκατοντάδες μελέτες που δείχνουν ότι η αυτοσυμπόνια δεν σε κάνει αδύναμο/η στην πραγματικότητα πρόκειται για μια εξαιρετικά ισχυρή πηγή δύναμης που μας βοηθά να διαχειριστούμε τις απαιτητικές καταστάσεις και ενισχύει την ψυχική μας αντοχή. Δεν πρόκειται για εγωισμό. Oδηγεί σε μια πιο στοργική και δοτική συμπεριφορά στις σχέσεις μας, και μας επιτρέπει να συνεχίζουμε να δίνουμε στους άλλους χωρίς να «αδειάζουμε». Και, αντί να μας κάνει τεμπέληδες, η αυτοσυμπόνια είναι ένα αναζωογονητικό καύσιμο που μας κινητοποιεί, μας κρατά συγκεντρωμένους στους στόχους μας, μειώνει το άγχος επίδοσης και το πιο σημαντικό μάς επιτρέπει να μαθαίνουμε από τα λάθη μας, ώστε να εξελιχθούμε μέσα από αυτά.

Αυτοσυμπόνια σημαίνει να προσφέρεις στον εαυτό σου την ίδια ζεστασιά, φροντίδα και ενδιαφέρον που θα πρόσφερες σε έναν καλό σου φίλο. Η έρευνα έχει δείξει ότι τα αυτοσυμπονετικά άτομα μπορούσαν ν’ αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της πανδημίας του κορονοϊού με μεγαλύτερη ικανότητα: αισθάνονταν λιγότερο φόβο και μοναξιά, ήταν πιο ικανοποιημένα με τη ζωή τους, ενώ μπορούσαν να φροντίσουν τα παιδιά τους αποτελεσματικά παρά το στρες της ταυτόχρονης τηλεργασίας και των μαθημάτων στο σπίτι. Τα οφέλη της αυτοσυμπόνιας έχουν αποδειχτεί σε πολλούς τομείς: μείωση της εξουθένωσης στους καθηγητές και στους παρόχους φροντίδας, δημιουργία λειτουργικών σχέσεων, υποστήριξη στους αθλητές για να ξεπεράσουν τις αποτυχίες τους, ενίσχυση της συνεργασίας στον εργασιακό χώρο, μείωση των μετατραυματικών συνεπειών του πολέμου ή του καρκίνου και ενθάρρυνση της αφοσίωσης στην καταπολέμηση των κοινωνικών αδικιών. Το συνεχώς διευρυνόμενο σώμα της ακαδημαϊκής έρευνας με θέμα την αυτοσυμπόνια δείχνει ότι μπορεί να μετασχηματίσει ριζικά τη ζωή μας προς το καλύτερο.

Στην πραγματικότητα, η αυτοσυμπόνια είναι κάτι που μπορούμε να έχουμε όλοι. Όταν πρωτοδημοσιεύτηκε η Αυτοσυμπόνια, ο συνάδελφός μου, Chris Germer, κι εγώ αναπτύσσαμε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα οκτώ εβδομάδων που ονομάσαμε Mindful Self-Compassion (MSC). Ιδρύσαμε μαζί τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Center for Mindful Self-Compassion (www.CenterforMSC.org) για να διδάξουμε και να εκπαιδεύσουμε δασκάλους στη MSC. Σήμερα υπάρχουν περίπου 2.500 δάσκαλοι MSC παγκοσμίως (σε όλες τις ηπείρους, εκτός από την Ανταρκτική), ενώ έχουν παρακολουθήσει το πρόγραμμα πάνω από 150.000 άτομα.

Μάλιστα το προσαρμόσαμε έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες συγκεκριμένων ομάδων, όπως οι έφηβοι, οι νεαροί ενήλικες, οι γονείς, τα ζευγάρια, οι αθλητές, οι εκπαιδευτές, οι ψυχοθεραπευτές και οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας. Οι μελέτες δείχνουν ότι η MSC ενισχύει τόσο τη συμπόνια προς τον εαυτό μας, όσο και τη συμπόνια προς τους άλλους, την ενσυνειδητότητα, την ψυχική ευεξία, τη συναισθηματική αντοχή και τη σωματική υγεία (μια μελέτη με διαβητικούς έδειξε ότι μειώνει τα επίπεδα της γλυκόζης).

Επίσης, συγγράψαμε δύο βιβλία για τη MSC: το The Mindful Self-Compassion Workbook και το Teaching the Mindful Self-Compassion Program: A Guide for Professionals – έτσι ώστε να υπάρχει εύκολη πρόσβαση στις πρακτικές της. Είναι μια ιδιαίτερα συναρπαστική εποχή για την αυτοσυμπόνια και αισθάνομαι τιμή που συμβάλλω στη δημιουργία πρακτικών εργαλείων, τα οποία βοηθούν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τις μάχες που δίνουν στη ζωή τους με έναν πιο στοργικό και αποτελεσματικό τρόπο.

Το έργο μου αυτή τη στιγμή εστιάζεται στην εξερεύνηση τόσο της άγριας όσο και της τρυφερής πλευράς αυτού του προσαρμοστικού τρόπου σκέψης. Η τρυφερή αυτοσυμπόνια αφορά στο «να είσαι με» τον εαυτό σου συμπονετικός, ακριβώς όπως ένας γονιός θα πρέπει να είναι με το στενοχωρημένο παιδί του: παρηγορητικός, καθησυχαστικός, πρόθυμος να αποδεχτεί τον πόνο του.

Η αυτοσυμπόνια παρέχει άνευ όρων αποδοχή του εαυτού αντί για ανελέητη αυτοκατάκριση. Όμως, μερικές φορές μοιάζει περισσότερο με μια δυναμική μαμά αρκούδα παρά με μια γλυκιά μητέρα. Η άγρια αυτοσυμπόνια αναλαμβάνει δράση για να μας προστατεύσει, να μας τροφοδοτήσει και να μας κινητοποιήσει. Λέει «όχι» σ’ εκείνους που μας κάνουν κακό χαράζοντας αυστηρά τα όριά μας. Μας δίνει αυτό που έχουμε ειλικρινά ανάγκη –ψυχικά, συναισθηματικά, σωματικά και πνευματικά– χωρίς να υποβαθμίζει τις ανάγκες μας και να τις βάζει κάτω από τις ανάγκες των άλλων, με αποτέλεσμα να γινόμαστε πιο αυθεντικοί και να αισθανόμαστε ολοκληρωμένοι. Και μας ωθεί να προβούμε στις απαραίτητες αλλαγές στη ζωή μας και στην κοινωνία ώστε να μειωθεί ο πόνος. Το πιο πρόσφατο βιβλίο μου, Fierce Self-Compassion: How Women Harness Kindness to Speak Up, Claim Their Power and Thrive, βοηθά τις γυναίκες να διεκδικήσουν τη δυναμικότητά τους (καθώς συχνά ασφυκτιούν μέσα στους ρόλους του φύλου τους), ώστε να μπορέσουν να επιτύχουν στον εργασιακό χώρο, να φροντίζουν τους άλλους χωρίς να χάνουν τον εαυτό τους και να ανθίσουν στην προσωπική ζωή τους.

Όμως, όλα ξεκίνησαν με το βιβλίο Αυτοσυμπόνια, την πρώτη μου βαθιά βουτιά μέσα στο μεταμορφωτικό αποτέλεσμα που βιώνουμε όταν ανοίγουμε την καρδιά μας στον εαυτό μας. Σε αυτές τις σελίδες θα διαβάσεις για τον γιο μου, τον Ρόουαν, ο οποίος είναι στο φάσμα του αυτισμού και όταν ήταν περίπου εννέα ετών απελευθερώθηκε από τις σοβαρές συνέπειές του. Τα συμπτώματά του ήταν πιο έντονα τότε, και μου πρόσφεραν πολλά μαθήματα ζωής σχετικά με το πώς η αυτοσυμπόνια μπορεί να μας βοηθήσει να ανταπεξέλθουμε στις δύσκολες περιστάσεις και να τις αξιοποιήσουμε.

Ο Ρόουαν κι εγώ ζούμε τώρα στο Όστιν, στο Τέξας. Πηγαίνει σ’ ένα εξαιρετικό λύκειο, με ειδικό πρόγραμμα για τον αυτισμό, και θα αποφοιτήσει το 2022. Διαπρέπει σε αυτό το νέο περιβάλλον και ανταποκρίνεται στις αλλαγές εξαιρετικά (ιδιαίτερα για κάποιον που είναι στο φάσμα). Ο Ρόουαν αντιμετώπισε αρκετά καλά το διαζύγιό μου από τον πατέρα του και διαχειρίστηκε με αξιοπρέπεια την αλλαγή στην εκπαίδευσή του, από την κατ’ οίκον διδασκαλία σ’ ένα μεγάλο δημόσιο σχολείο, ακόμη και όταν τα πάντα έκλεισαν αναγκαστικά με την πανδημία. Πρόσφατα απέκτησε δίπλωμα οδήγησης, και μόλις επιστρέψαμε από ένα οδικό ταξίδι 2.000 μιλίων, όπου ο Ρόουαν προσπερνούσε τα μεγάλα φορτηγά στους διαπολιτειακούς αυτοκινητόδρομους λες και είχε γεννηθεί γι’ αυτό. Θέλω να πιστεύω ότι η κουλτούρα της αυτοσυμπόνιας, που συνοδεύει το κάθε του βήμα καθώς μεγαλώνει, τον βοήθησε να γίνει ο εκπληκτικά δυνατός, υπεύθυνος, γοητευτικός, ευγενικός και εύγλωττος νεαρός που είναι σήμερα.

Όσο για εμένα, παίρνω την πρακτική της αυτοσυμπόνιας πιο σοβαρά από ποτέ. Προς το παρόν δεν έχω σύντροφο, και παρόλο που είμαι ανοιχτή στο να βρω και πάλι τον έρωτα, έχω αφοσιωθεί πλήρως στο να διασφαλίσω ότι η ευτυχία μου δεν εξαρτάται από το να έχω κάποιο σύντροφο. Μαθαίνω να προσφέρω στον εαυτό μου εκείνα τα πράγματα που υποτίθεται ότι πρέπει να μας παρέχουν οι άλλοι: αγάπη, υποστήριξη, φροντίδα, αίσθημα αξίας, αφοσίωση. Βλέπω ξεκάθαρα ότι η ουσιαστική σύνδεση θα πρέπει να αναζητηθεί κυρίως μέσα μας. Όταν αναθέτουμε σε τρίτους την κάλυψη των αναγκών μας για αγάπη και συμπόνια, σκορπάμε τη δύναμή μας, ενώ, όταν δίνουμε στον εαυτό μας αυτό που έχουμε πραγματικά ανάγκη και τον αντιμετωπίζουμε με την ευγένεια που του αξίζει, αξιώνουμε τη θέση που μας ανήκει δικαιωματικά στο γενικό γίγνεσθαι. Κι έτσι, μπορώ να πω ειλικρινά ότι τώρα είμαι πιο ευτυχισμένη από ποτέ.

Ελπίζω ότι, καθώς διαβάζεις το βιβλίο αυτό και κάνεις τις ασκήσεις, θα λάβεις το δώρο της δικής σου συμπόνιας και θα αποκομίσεις τα οφέλη της. Εάν κάνεις την αυτοσυμπόνια μέρος της καθημερινότητάς σου –αντιδρώντας με έναν πιο υποστηρικτικό τρόπο στις στιγμές φόβου, αποτυχίας ή ανασφάλειας–, θα νιώσεις τη μεταμόρφωση σχεδόν αμέσως. Σου εύχομαι καλή επιτυχία στο ταξίδι σου.

Kristin Neff – Όστιν, Απρίλιος 2021”

To βιβλίο κυκλοφορεί την Πέμπτη 27 Μαρτίου από τις Εκδόσεις Key Books.