Τι γυρεύει ο άνθρωπος στο διάστημα όταν υπάρχουν τόσα προβλήματα στη Γη;

Είμαστε μόνοι μας στο σύμπαν; Θα μπορέσουμε μια μέρα να εποικίσουμε έναν άλλο πλανήτη; Κορυφαίοι Έλληνες επιστήμονες της NASA, βραβευμένοι μικροί εξερευνητές, φιλόδοξες ομάδες νεαρών επιστημόνων και ερασιτέχνες αστρονόμοι επιχειρούν να απαντήσουν μερικά από τα πιο δύσκολα ερωτήματα που γεννά το σύμπαν και η ανθρώπινη περιπέτεια της κατάκτησης του διαστήματος.

Έχουν περάσει σχεδόν 55 χρόνια από την πρώτη διαστημική πτήση του Γιούρι Γκαγκάριν και η επιστημονική κοινότητα σχεδιάζει την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον πλανήτη Άρη. Τους τελευταίους μήνες οι ανακοινώσεις της NASA, της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας, είναι καταιγιστικές. Οι διαστημικές ανακαλύψεις διαδέχονται η μία την άλλη. Μερικές οφείλονται στη δουλειά δεκαετιών από διακεκριμένους Έλληνες επιστήμονες που έχουν αφήσει το στίγμα τους στην ιστορία της κατάκτησης του διαστήματος.

Οι Έλληνες του διαστήματος

Πίσω από το μυστήριο του σύμπαντος βρίσκονται αρκετά “ελληνικά” μυαλά, που ασχολούνται εδώ και πολλά χρόνια με την εξέλιξη της τεχνολογίας και την εξερεύνηση του ατελείωτου διαστήματος από τον άνθρωπο. Επιστήμονες και ερευνητές που συνέβαλαν αποφασιστικά σε αποστολές “σταθμό” στην ιστορία της εξερεύνησης του σύμπαντος και συνεχίζουν να δίνουν τα φώτα τους στην επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως προκειμένου να γίνει ένα ακόμη βήμα, εν προκειμένω αυτό στο κόκκινο πλανήτη.

Ο ακαδημαϊκός και ομότιμος διευθυντής της Διοίκησης Διαστήματος στο εργαστήριο εφαρμοσμένης φυσικής του πανεπιστημίου John Hopkins, Σταμάτης Κριμιζής, μετρά περισσότερες από είκοσι συμμετοχές σε καίριες αποστολές της NASA – ανάμεσα στις οποίες και τις αποστολές “Voyager” και “New Horizons”.

Ο αστροφυσικός κι ερευνητής Θανάσης Οικονόμου, εξόπλισε μεταξύ άλλων την αποστολή “Pathfinder” με την οποία η NASA πάτησε για πρώτη φορά στον πλανήτη Άρη.

Ο καθηγητής Περικλής Παπαδόπουλος με την ομάδα “Greek Minds At Work” έστειλαν στο διάστημα τον πρώτο ελληνικό δορυφόρο Λ-Sat. Ανάμεσα στους ειδικούς του διαστήματος.

Η διεπιστήμονας Ελένη Αντωνιάδου που με την έρευνά της συνδράμει στη μεγάλη προσπάθεια αποστολής αστροναυτών στον “κόκκινο πλανήτη”.

Όλοι οι παραπάνω εμφανίζονται και μιλούν μαζί για πρώτη φορά στο νέο επεισόδιο του Ορίζοντα του Σωτήρη Δανέζη με τίτλο «Φτιαγμένοι από Αστέρια», αυτήν την Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2016 στις 23.10 στο MEGA.

Η ελληνική ομάδα hackerspace και ο “Αρειανός” Ποπάι

Ο φακός της εκπομπής καταγράφει ακόμη την ελληνική ομάδα του HackerSpace που βραβεύθηκε από τη NASA για την ιδέα της αποστολής ενός διαστημικού θερμοκηπίου στον Άρη. Το πρότζεκτ νέων Ελλήνων Φυσικών βραβεύτηκε στα πλαίσια διαγωνισμού καινοτομίας και ο στόχος του ήταν η δημιουργία του πρώτου διαστημικού θερμοκηπίου καλλιέργειας σπανακιού στον Άρη.

Όπως αναφέρει η ομάδα hackerspace.gr, που κέρδισε τον διαγωνισμό, μέσω του αεροπονικού συστήματος αναπτύσσεται σπανάκι, το οποίο παράγει οξυγόνο που συλλέγεται σε ειδική φιάλη. Το ζήτημα λοιπόν είναι πως ένα τέτοιο θερμοκήπιο δεν προσφέρει απλά και μόνο ένα πρώτης τάξεως σαλατικό, αλλά και καθαρό οξυγόνο, απαραίτητο για τους πρώτους κατακτητές από τη γη. Το θερμοκήπιο είναι ενεργειακά αυτόνομο, χρησιμοποιώντας ως πηγή ενέργειας το ηλιακό φως και έχει κύκλο ζωής 45 ημέρες περίπου, με δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης του μετά από βασικές εργασίες συντήρησης.

“Είναι ένα θερμοκήπιο με διάμετρο περίπου ένα μέτρο και ύψος 60 εκατοστά με ένα μέτρο, στο οποίο έχουμε μέσα ελεγχόμενες συνθήκες πίεσης, θερμοκρασίας και προστασία από την ακτινοβολία του ήλιου στον Άρη” δηλώνει στο MEGA και τη δημοσιογράφο Κωνσταντίνα Καζαντζή ο Βαγγέλης Χλιάρας, μέλος της ομάδας hackerspace.gr.

Η νέα γενιά των Ελλήνων του διαστήματος

Το αφιέρωμα του MEGA περιλαμβάνει και τους μαθητές στο Ζάννειο Πειραματικό Λύκειο που κατέλαβαν τη δεύτερη θέση στον διεθνή διαγωνισμό που έγινε υπό την εποπτεία του MIT, της ΝΑSΑ και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Αντικείμενο του διαγωνισμού υπήρξε ο προγραμματισμός μικρών διαστημικών δορυφόρων (ονομάζονται SPHERES) για την αντιμετώπιση διαφόρων δοκιμασιών.

Οι ερευνητές του MIT επέλεξαν ως δοκιμασία την φωτογράφηση περιοχών σε έναν αστεροειδή. Κάθε ομάδα έπρεπε να προγραμματίσει τον δορυφόρο της ώστε να πάρει όσες περισσότερες φωτογραφίες μπορούσε από συγκεκριμένα σημεία ενός αστεροειδούς τα οποία άλλαζαν με τυχαίο τρόπο. Στη συνέχεια ανέβαζε τον κώδικά της στους servers του MIT και με ένα περιβάλλον προσομοίωσης (simulation) αγωνιζόταν εναντίον άλλων ομάδων. Η ομάδα της οποία ο δορυφόρος έπαιρνε περισσότερες φωτογραφίες από τον αντίπαλο κέρδιζε τον αγώνα και ανέβαινε στην συνολική κατάταξη.

Κατά τη διάρκεια της τελικής φάσης του διαγωνισμού η ελληνική ομάδα ταξίδεψε στο κέντρο ESTEC της ESA στην Ολλανδία όπου μαζί με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές ομάδες που είχαν προκριθεί (και τηn ομάδα από τη Ρωσία) παρακολούθησε σε απευθείας σύνδεση με τον διεθνή διαστημικό σταθμό (και με το MIT όπου είχαν μαζευτεί οι αμερικανικές ομάδες) τους αγώνες, οι οποίοι αυτοί τη φοράν πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα με τους πραγματικούς δορυφόρους Spheres. Η συμμαχία νίκησε και τους δύο αγώνες της ημιτελικής φάσης και προκρίθηκε στον μεγάλο τελικό όπου έχασε από την συμμαχία LakeElevenVadars και κατετάγη τελικά στη 2η θέση παγκοσμίως.

Ο Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας

Στη… διαστημική εκπομπή μιλάνε και τα μέλη του Συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας τα οποία ο φακός ακολουθεί σε μία από τις νυχτερινές εξορμήσεις τους κάτω από τον έναστρο ουρανό.

Δείτε ένα τρέιλερ από την εκπομπή που θα παρουσιάσει τα… άστρα αυτή την Κυριακή στις 23.10 στο MEGA:

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:

ΕΡΕΥΝΑ–ΣΕΝΑΡΙΟ: Σωτήρης Δανέζης

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ–ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: Ιωάννα Λουλούδη

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Τάνια Γεωργουπλή, Ηλιάνα Δανέζη, Κώστας Ονισένκο

ΜΟΝΤΑΖ: Κώστας Χριστακόπουλος, Παύλος Κοντογιώργης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Φάνης Καραγιώργος

ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΜΟΥΣΙΚΗ: Γιώργος Μαγουλάς

ΓΡΑΦΙΚΑ: Κωνσταντίνος Καποτάς

ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Λίτσα Δελή