Είναι αργά στα 40 για μια νέα επαγγελματική αρχή;

Την περασμένη εβδομάδα, το κτίριο του Impact Hub στην Αθήνα γέμισε σαραντάρηδες. Άνδρες και γυναίκες κατέκλυσαν την αίθουσα εκδηλώσεων και παρακολούθησαν με ενδιαφέρον την παρουσίαση του “40+ Project: The GameChangers” , μια πρωτοβουλία του BeyondCSRnet σε συνεργασία με το Impact Hub Athens για την προώθηση της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας ως μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης και την χαρτογράφηση στην Ελλάδα και την Ε.Ε της Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας και του επαγγελματικού επαναπροσδιορισμού στις ηλικίες άνω των 40 ετών. Τους ανθρώπους δηλαδή που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση σε ό,τι αφορά τη μείωση εισοδημάτων και την ανεργία, ενώ παράλληλα διαθέτουν πολύτιμη εμπειρία και τεχνογνωσία.

Όπως εξήγησε στο News247 η Παυλίνα Πρωτέου, ιδρύτρια και Διευθύνουσα Σύμβουλος του BeyondCSRnet, τo 40+ Project θα παρέχει online και offline συμβουλευτικές υπηρεσίες, ανταλλαγή τεχνογνωσίας, μεταξύ 40+ startuppers και κοινωνικών επιχειρηματιών ή και πρωτοβουλιών που προωθούν αυτήν την ιδέα, καθώς και 40+ επαγγελματιών που έχουν επαναπροσδιορίσει την καριέρα τους και μπορούν να λειτουργήσουν ως μέντορες. Πεδίο δραστηριοποίησης αποτελούν οι τέσσερις πυλώνες της Βιώσιμης Ανάπτυξης (Περιβάλλον, Οικονομία, Κοινωνία, Τέχνες και Πολιτισμός) και αναπτυξιακό/επιχειρηματικό μοντέλο αυτό της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας.

Εργαλεία δικτύωσης και χρηματοδότησης

“Τι ωραίο κοινό. Μπορεί να μην είστε πια εικοσάρηδες, αλλά δείχνετε όλοι υπέροχοι!” είπε παίρνοντας τον λόγο ο Ολλανδός πρέσβης στην Ελλάδα, Κάσπαρ Βέλντκαμπ, σε μια συντονισμένη προσπάθεια όλων των ομιλητών να καταρρίψουν το στερεότυπο που θέλει την καινοτόμο και νεοφυή επιχειρηματικότητα να αφορά κυρίως τους εικοσάρηδες.

Ειδικότερα, ο κύριος Βέλντκαμπ, αναφέρθηκε στο Orange Grove, έναν χώρο δικτύωσης και εκπαίδευσης που έχει δημιουργήσει η ολλανδική πρεσβεία στην Αθήνα και έχει μέχρι στιγμής αναδείξει πενήντα νεοφυείς επιχειρηματίες. “Υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός Ελλήνων υψηλού μορφωτικού επιπέδου που έχουν μείνει άνεργοι λόγω της κρίσης και προσπαθούμε να τους κρατήσουμε εδώ, να αναχαιτίσουμε το brain drain” είπε ο Ολλανδός πρέσβης καλώντας τους ανθρώπους αυτούς να επισκεφθούν το Orange Grove και να συζητήσουν με επιχειρηματίες, μέντορες και εκπαιδευτές. “Μπορείτε να προχωρήσετε μπροστά, πέρα από την κρίση”, είπε χαρακτηριστικά. “Δεν πιστεύω ότι η καινοτομία μπορεί να προέλθει μόνο από εικοσάρηδες”.

Στη συνεργασία Ελλάδας – Ισραήλ για την υποστήριξη και χρηματοδότηση σχεδίων και project κοινωνικής επιχειρηματικότητας αναφέρθηκε η πρέσβειρα του Ισραήλ στην Ελλάδα, Ιριτ Μπεν. “Αυτήν τη στιγμή τρέχει μια διαδικασία χρηματοδότησης που θα είναι ανοιχτή έως τις 15 Απριλίου για υποβολή προτάσεων. Αν έχετε μια καλή ιδέα, βρείτε ένα  Ισραηλινό εταίρο και κάντε αίτηση”, είπε η κυρία Μπεν, καλώντας τους επίδοξους νεοφυείς επιχειρηματίες να μην αποθαρρύνονται από την ενδεχόμενη αποτυχία. “Θα αποτύχετε μία, θα αποτύχετε δύο, η τρίτη φορά όμως θα είναι επιτυχημένη” είπε χαρακτηριστικά.

Μια ιδέα επιτυγχάνει όταν καλύπτει πραγματικές ανάγκες της χώρας και της κοινωνίας

Η κυρία Μπεν χαρακτήρισε το Ισραήλ “start up nation” με 5000 περίπου νεοφυείς επιχειρήσεις, επισημαίνοντας ότι είναι η πέμπτη χώρα στον κόσμο σε ό,τι αφορά την κοινωνική επιχειρηματικότητα.  “Εμείς ξεκινήσαμε 40 χρόνια πριν αυτό που ξεκινάτε εσείς σήμερα”, είπε και κάλεσε τους Έλληνες να διδαχθούν από το παράδειγμα του Ισραήλ, όπου όλα βεβαίως ξεκίνησαν με την υποστήριξη του κράτους. “Ο ιδιωτικός τομέας θα κάνει τη δουλειά, αλλά για να την κάνει χρειάζεται την υποστήριξη του κράτους και των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων” πρόσθεσε, τονίζοντας ότι για να είναι μια ιδέα επιτυχημένη πρέπει να καλύπτει πραγματικές ανάγκες μιας χώρας και της κοινωνίας. “Στο Ισραήλ για παράδειγμα έχουμε πολλά αυτοκινητιστικά ατυχήματα, περισσότερα κι από την Ελλάδα! Γι’ αυτό φτιάξαμε την εφαρμογή Mobileye, η οποία μάλιστα μόλις πωλήθηκε στην Intel έναντι 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Και αυτό είναι ένα πραγματικό success story” . Τέλος, σε ό,τι αφορά την κοινωνική επιχειρηματικότητα η κυρία Μπεν εξήγησε ότι στο Ισραήλ αναπτύσσεται με επίκεντρο τους μεγάλους δήμους, έναν ρόλο που εδώ στην Ελλάδα μπορούν οπωσδήποτε να παίξουν οι δήμοι της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.

Το παρών στην ημερίδα έδωσε ο Δημήτρης Καψάλης, εκπροσωπώντας το υπουργείο Επικρατείας, τονίζοντας τον κρίσιμο ρόλο του υπουργείου στον συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων μερών. Από την πλευρά του ο βουλευτής Κορινθίας της ΝΔ Χρήστος Δήμας, επεσήμανε ότι χρειαζόμαστε ένα πιο φιλικό κράτος, ευέλικτο κι αποτελεσματικό. “Όταν κάποιος έχει μια πρωτοποριακή ιδέα, πρέπει να έχει την δυνατότητα να την υλοποιήσει αμέσως, αλλιώς θα επιδιώξει να την υλοποιήσει στο εξωτερικό” είπε μεταξύ άλλων ο κύριος Δημας. Παράλληλα, η ευρωβουλευτής Εύα Καϊλή αναφέρθηκε στα εργαλεία χρηματοδότησης που δίνει η Κομισιόν όχι μόνο “για να αρχίσεις μια μικρομεσαία επιχείρηση, αλλά και για να την μεγαλώσεις και να έχεις και μια δεύτερη ευκαιρία σε περίπτωση που αποτύχεις”.

11 εκατομμύρια εργαζόμενοι στην Ευρώπη

Τα προγράμματα νεοφυών επιχειρήσεων στην Ευρώπη χαρτογράφησε και η Άννα Δάντη από την αντιπροσωπεία Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα, επισημαίνοντας ότι από 2 εκατομμύρια τέτοιες επιχειρήσεις έχουν προκύψει 11 εκατομμύρια εργαζόμενοι. Η κυρία Δάντη αναφέρθηκε μεταξύ άλλων σε έναν ευρωπαϊκό διαγωνισμό καινοτομίας που βρίσκεται σε εξέλιξη με έπαθλο 50.000 ευρώ και εκπαίδευση στην Ισπανία.

Ωστόσο, η Ιωάννα Σαμπράκου, αντιπρόεδρος της Ένωσης Μηχανικών Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας (ΕΜηΠΕΕ) υπογράμμισε ότι η ηλικιακή ομάδα 40+ δεν έχει βοηθηθεί έως σήμερα, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά στην Ευρώπη γενικότερα, γι’ αυτό και επεσήμανε πως “ σκοπός της πρωτοβουλίας που λανσάρουμε σήμερα είναι η αντιμετώπιση της ανεργίας στους Έλληνες άνω των 40”.

Ένα νέο μοντέλο διαχείρισης καριέρας με επίκεντρο τους 40ρηδες

Ενδιαφέροντα στοιχεία για την αλλαγή επαγγελματικής σταδιοδρομίας στα 40 παρουσίασε Μαρία Παφιώλη από την CV Experts, κάνοντας λόγο για ένα νέο μοντέλο διαχείρισης καριέρας, καθώς παλιά μπορεί να βλέπαμε ανθρώπους να παίρνουν σύνταξη από μια εταιρία, ενώ σήμερα αλλάζουν 5-6 θέσεις εργασίας. “Πρέπει να ανανεώνουμε συνεχώς τις δεξιότητές μας και να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας” είπε η κυρία Παφιώλη, διευκρινίζοντας ότι από το 2007 συνομιλεί με ανθρώπους σε φάση αλλαγής καριέρας που στην πλειοψηφία τους βρίσκονται στην ηλικιακή ομάδα 35+, 45+.

Κατά την κυρία Παφιώλη οι συνηθέστεροι λόγοι που οι Έλληνες σαραντάρηδες μπαίνουν σε διαδικασία μιας νέας επαγγελματικής αρχής είναι οι ακόλουθοι:

1. Απόλυση και άλλες αιφνίδιες αλλαγές στον χώρο εργασίας.
2. Κάνουν μία δουλειά που δεν τους ταιριάζει.
3. Βιώνουν στρεσογόνες συνθήκες σε πολύ υψηλό βαθμό.
4. Θέλουν να επανακτήσουν τον έλεγχο της ζωής τους, έχοντας κατά το παρελθόν ακολουθήσει τις επιθυμίες των γονιών τους ή κοινωνικές επιταγές.
5. Επιζητούν καλύτερη ανταμοιβή, όχι μόνο υλική, αλλά και σε επίπεδο αναγνώριση της εργασίας τους.

Γιατί η νεοφυής και η κοινωνική επιχειρηματικότητα χρειάζεται τους 40ρηδες

Υπάρχει σχέση ανάμεσα στην ηλικία των επιχειρηματιών και την ωριμότητα των επιχειρήσεων; Υπάρχει, σύμφωνα με τα όσα διαπιστώνει ο Σπύρος Αρσένης από την εμπειρία του στα προγράμματα της Εθνικής Τράπεζας για μικρομεσαίες και νεοφυείς επιχειρήσεις, σημειώνοντας παράλληλα ότι ο κόσμος που ασχολείται με την καινοτομία και τις νεοφυείς επιχειρήσεις στην Ελλάδα ολοένα και αυξάνεται ηλικιακά. “Ο διαγωνισμός της ΕΤΕ για νέες startup τρέχει εδώ και 7 χρόνια και δέχεται περίπου 450.000 αιτήσεις το χρόνο, με το 30% των αιτούντων να είναι άνθρωποι 35 ετών και άνω. Παράλληλα διαπιστώνουμε μια σχέση ανάμεσα στην ηλικία των επιχειρηματιών και την ωριμότητα των επιχειρήσεων” είπε ο κύριος Αρσένης, υπογραμμίζοντας ότι “οι 40+ μπαίνουν στην τάση  για δημιουργία καινοτόμων επιχειρήσεων δυναμικά και αυξάνονται”.

“Και τι έγινε που φτάσαμε τα 40;” διερωτήθηκε η Βίκυ Κλήμη, η οποία ξεκίνησε τη δική της επιχείρηση από το μηδέν στα 33 της, όντας χωρισμένη με ένα παιδί και χωρίς καμία βοήθεια. “Σήμερα σκέφτομαι να ανοίξω μία δεύτερη” πρόσθεσε.

“Eγώ έγινα stratupper στα 42”, είπε από πλευράς του ο Σωκράτης Πλούσσας, πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Νεοφυών Επιχειρήσεων, αναφερόμενος στις δυσκολίες αλλά και στον ενθουσιασμό που έχει ένα δημιουργικό μυαλό άνω των 40. “Τα πράγματα είναι δύσκολα γιατί το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα έρθει η Google την επόμενη μέρα να αγοράσει την ιδέα σου” επεσήμανε ανακαλώντας μια προσωπική εμπειρία, όταν ο ίδιος κέρδισε ένα βραβείο και ο υπουργός που το απένειμε εξέφρασε την άποψη ότι είναι μια καλή ιδέα που όμως δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί… Παρόλα αυτά ο ίδιος προχώρησε και ανταμείφθηκε. “Σας παρακαλώ να γίνετε startupper μετά τα 40. Η κοινότητα των νεοφυών επιχειρήσεων μας χρειάζεται, χρειάζονται τους μεγαλύτερους, γιατί το έχουν ξανακάνει, έχουν επιτύχει, έχουν αποτύχει και έχουν μάθει από αυτό”.

Η κοινότητα των νεοφυών επιχειρήσεων μας χρειάζεται, χρειάζονται τους μεγαλύτερους, γιατί το έχουν ξανακάνει, έχουν επιτύχει, έχουν αποτύχει και έχουν μάθει από αυτό

Στην κοινωνική επιχειρηματικότητα ως όχημα βιώσιμης ανάπτυξης, αναφέρθηκαν, τέλος, ο Ντίνος Μαχαίρας, διευθυντής της οργάνωσης Earth, και η Τάνια Μπιζούμη από την Ashoka Greece.

“Κάποτε υπήρχαν δύο άκρα, οι επιχειρήσεις που είχαν ως αποκλειστικό σκοπό το κέρδος και οι ΜΚΟ που έκαναν φιλανθρωπία. Η κοινωνική επιχειρηματικότητα έρχεται να ενώσει τα δύο αυτά άκρα” είπε ο κύριος Μαχαίρας, κάνοντας λόγο για επιχειρηματικότητα που είναι καλή για τη γη και τον άνθρωπο. “Παράλληλα έχουν τεθεί 17 παγκόσμιοι στόχοι που είναι ένας κοινός μπούσουλας μέχρι το 2030 για βιώσιμη ανάπτυξη. Η κοινωνική επιχειρηματικότητα θα είναι ένα από τα εργαλεία που θα μας βοηθήσουν να τους υλοποιήσουμε” κατέληξε ο διευθυντής της Earth.

Από πλευράς της η Τάνια Μπιζούμη, στάθηκε στην ανάγκη για συνέργειες, ορμώμενη από την εμπειρία της Ashoka, η οποία συνιστά το μεγαλύτερο δίκτυο κοινωνικών επιχειρηματιών σε 88 χώρες. “Είναι απαραίτητες οι συνέργειες. Ούτε το κράτος ούτε οι επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να φέρουν αλλαγή από μόνοι τους. Ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας και τις ικανότητές μας κι ας κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε”.