Για όλες τις φορές που πήρα ταξί αντί να περπατήσω 10′: Γυναίκες και άντρες μιλούν για την πατριαρχία
Γυναίκες και άνδρες με τις μαρτυρίες τους δίνουν σχήμα και μορφή σε μία χαώδη έννοια: την Πατριαρχία. Εξηγούν πώς τη βιώνουν στην καθημερινότητά τους, πώς επηρεάζει τις ζωές τους και γιατί μας αφορά όλους.
- 24 Ιανουαρίου 2021 08:19
Ένας τεράστιος δημόσιος διάλογος έχει ανοίξει τον τελευταίο καιρό με αφορμή την καταγγελία για σεξουαλική παρενόχληση από τη Σοφία Μπεκατώρου με θύτη παράγοντα της Ομοσπονδίας Ιστιοπλοΐας. Πολλές γυναίκες πήραν τη σκυτάλη, αντλώντας δύναμη από τη Σοφία και ακολούθησε ένα κύμα καταγγελιών-από αθλήτριες και μη- για βιασμούς και σεξουαλικές παρενοχλήσεις.
Σαν να περίμεναν το “σύνθημα”, σαν όλες αυτές οι γυναίκες να αισθάνθηκαν πως έφτασε η στιγμή να σπάσουν τη σιωπή τους, υπερβαίνοντας εαυτόν (ποιος είπε πως είναι εύκολο να μιλήσεις δημόσια για κάτι που σε έχει τραυματίσει;) και να βγάλουν στην επιφάνεια μία απόλυτα δυσάρεστη εμπειρία που όμως πάντα βρισκόταν εκεί.
Ο σεξισμός και οι πατριαρχικές αντιλήψεις βρίσκονται παντού και θύματά της δεν είναι μόνο οι γυναίκες. “Γυναίκα οδηγός, τι περίμενες..”, “Μην ντύνεσαι προκλητικά, αν σε βιάσουν εσύ θα φταις”, “Μην γυρνάς αργά τη νύχτα μόνη σου, είναι επικίνδυνο”, “Πρέπει να μάθεις να φτιάχνεις κανά καλό πιάτο, ποιος θα σε πάρει αν δεν ξέρεις να μαγειρεύεις;”, “Πάλι υστερία έχεις; (υστέρα=μήτρα), αλλά και “Ο γιος μου πρέπει να ναι άντρακλας”, “Μην την αφήνεις να κεράσει ποτέ αυτή”. Αναμφίβολα όλοι μας έχουμε ακούσει έστω και μία από τις παραπάνω εκφράσεις. Εκφράσεις που μαρτυρούν το γεγονός ότι ζούμε σε μία κοινωνία με βαθιά ριζωμένη την πατριαρχία.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνη την καλοκαιρινή ημέρα που περίμενα στη στάση το λεωφορείο μαζί με την αδερφή μου. Να ‘ταν 2-3 η ώρα το μεσημέρι.. Στο σημείο βρισκόμασταν μόνο εμείς και ένας 30άρης. Ενώ μιλούσαμε, παρατηρώ με την άκρη του ματιού μου από τη μεριά του άνδρα περίεργες κινήσεις. Γυρνάω και τον βλέπω να μας παρατηρεί και να έχει βγάλει από το παντελόνι το μόριό του. Αυτοϊκανοποιούνταν! Η πρώτη αντίδραση της αδερφής μου ήταν πως έπρεπε να φύγουμε. Δεν είχε και άδικο, ένας μυώδης άνδρας και δύο φαινομενικά “αδύναμα” κορίτσια. Εκνευρίστηκα τρομερά. Του έβαλα τις φωνές. Αυτός όχι μόνο δεν μαζεύτηκε, αλλά μας κοιτούσε με ένα σαδιστικό χαμόγελο και συνέχιζε ανενόχλητος να “περνάει καλά”. Αποφάσισα να κάνω νόημα σε έναν οδηγό λεωφορείου να σταματήσει και έτρεξα σοκαρισμένη να του διηγηθώ τι συνέβαινε για να πάρω σαν απάντηση: “Και εγώ τι θες να κάνω;’. Έκλεισε την πόρτα και συνέχισε το δρομολόγιό του.
Ο άνδρας είχε μαζέψει τα παντελόνια του και είχε εξαφανιστεί…
Πριν αναρωτηθείς, φίλε αναγνώστη, τι σχέση έχει η ιστορία μου με την πατριαρχία και το σεξισμό, εφόσον, εν προκειμένω, μιλάμε για μία κλασική περίπτωση επιδειξία, περίμενε να σου εξηγήσω τι εννοώ. Ενστικτωδώς μετά το συμβάν, μπήκα στη διαδικασία να σκεφτώ εάν έφταιγε το γεγονός ότι φορούσαμε σορτσάκια. Εάν έπρεπε να στεκόμαστε όρθιες, μακριά του. Κατέληξα πως εάν ακόμα ένας άντρας ήταν παρών τίποτα δεν θα είχε συμβεί. Γιατί πολύ απλά “δεν θα τον έπαιρνε”. Λόγω της σωματικής υπεροχής και μόνο, ένας άνδρας έχει λιγότερες πιθανότητες να γίνει μάρτυρας τέτοιων περιστατικών, έχει λιγότερες πιθανότητες να φοβηθεί να γυρίσει αργά στο σπίτι για να μην τον ακολουθήσουν, για να μην πέσει θύμα βιασμού, για να μην δολοφονηθεί. Και άσε αυτά, τα “βαριά” σκηνικά. Δες πιο κοντά. Αναρωτήθηκες γιατί τα παιδιά παίρνουν το επώνυμο του πατέρα; Γιατί μία γυναίκα δυσκολεύεται να σκύψει για να δέσει τα κορδόνια της μπροστά σε κόσμο; Γιατί υπάρχουν “αντρικά” και” γυναικεία” επαγγέλματα;
Με αφορμή τη μεγάλη διάσταση που έχει πάρει το θέμα, επιδίωξα να δώσω έναν ορισμό του τι εστί πατριαρχία, χωρίς να ψάξω σε λεξικά και εγκυκλοπαίδειες, αλλά ρωτώντας άνδρες και γυναίκες μέσω του Instagram για να μου περιγράψουν οι ίδιοι, μέσα από δικά τους βιώματα και από την καθημερινότητά τους, τι θα πει γι’ αυτούς Πατριαρχία. Για να δώσουμε σχήμα και μορφή σε μία μεγάλη και χαώδη έννοια που είναι ύπουλα ριζωμένη στις αντιλήψεις της κοινωνίας και που υποβόσκει σε όλους τους τομείς της ζωής. Γιατί φαινομενικά είμαστε όλοι αντισεξιστές, όλοι υπέρμαχοι της ισότητας. Τι συμβαίνει όμως πραγματικά;
“Μου είπε να βάψω τα νύχια μου, μπας και νιώσω χρήσιμη”
Αυτή τη στιγμή οι δείκτες του ρολογιού δείχνουν 20 λεπτά μετά τα μεσάνυχτα, και συνειδητοποιώ με μεγάλη μου έκπληξη ότι μέσα σε λιγότερο από ένα 24ωρο, έχω βιώσει δύο φορές την ψυχολογική βία του σεξισμού και της πατριαρχίας. Συγκεκριμένα, μου έγινε σεξιστικό σχόλιο σήμερα το πρωί, από καθηγητή στη σχολή μου, στο οποίο δεν αντέδρασα ούτε εγώ ούτε τα 2-3 ακόμη άτομα που ήταν παρόντες, γιατί βλέπεις, δεν ήθελα να στοχοποιηθώ από τον συγκεκριμένο και να κοπώ στο μάθημα. Εξάλλου, δεν μου έκανε καν εντύπωση, είναι κάτι το αναμενόμενο, είναι η νορμάλ συμπεριφορά των μεσήλικων πανεπιστημιακών καθηγητάδων. Κατέχουν τη γνώση πάνω σε ένα αντικείμενο, και αυτό τους καθιστά παντοδύναμους, και ελεύθερους να πουν –και να κάνουν- ό,τι θέλουν, ιδιαίτερα όσο αυτό αφορά στο γυναικείο φύλο. Επίσης πριν μερικές ώρες, σε δημόσιο ποστ σε ομάδα στο facebook όπου γινόταν διάλογος πάνω σε ένα θέμα κοινωνικοπολιτισμικής φύσης, κάποιος που κρυβόταν πίσω από ένα προφίλ με ψευδώνυμο, μου είπε να πάω να βάψω τα νύχια μου, μπας και νιώσω χρήσιμη.
Ίσως αύριο να έχω ξεχάσει τι έγινε σήμερα. Και αυτό γιατί πλέον δεν ζούμε σε μια ξεκάθαρα πατριαρχική κοινωνία, όπου οφθαλμοφανώς η γυναίκα θεωρείται υποδεέστερη και αναγκάζεται να μην δουλεύει, να ασχολείται μόνο με το σπίτι, να έχει ως μοναδικό ρόλο την ανατροφή παιδιού και τη φροντίδα του συζύγου, αλλά η πατριαρχία είναι πιο ύπουλα ριζωμένη στις αντιλήψεις της κοινωνίας, και υποβόσκει σε όλους τους τομείς της ζωής –κοινωνική, ερωτική, οικογενειακή, εργασιακή, πολιτική ζωή, με τρόπο σταθερό και μόνιμο, ώστε να φτάνουμε σε σημείο συχνά να μην προβληματιζόμαστε καν για την ανισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα. Η ίδια η κοινωνία μας από την στιγμή που γεννιόμαστε δεν μας δίνει το δικαίωμα στην πραγματική ισότητα. Η γυναίκα γεννιέται το ανίσχυρο φύλο, ο άντρας το ισχυρό. Η πατριαρχία κυριαρχεί στα πάντα γύρω μας, και το γύρω μας πάντα διαμορφώνεται σύμφωνα και αρμονικά με αυτήν. Τα παραδείγματα στα οποία αναβλύζει η παγιωμένη ιδέα της είναι παντού στην καθημερινότητά μας, τόσο που ίσως δεν έχουμε αναρωτηθεί και ποτέ. Γιατί μια γυναίκα που μένει μόνη αναγκάζεται να βάλει αντρικό όνομα στο κουδούνι της για να νιώσει ασφάλεια; Γιατί το παιδί ενός ζευγαριού να πάρει το επώνυμο του πατέρα; Γιατί μου επιβάλλεται να φοβάμαι να βγω μόνη μου μια βόλτα στις 3 το πρωί ;
Είναι μια ακόμη χειμωνιάτικη και γκρίζα Τετάρτη, σ’ αυτή την μάλλον μπλε κοινωνία.
Η συμπεριφορά μου αυτή τον έκανε να γίνεται βίαιος και να με χτυπάει και αυτή η αντίφαση στο χαρακτήρα του υποστήριζε πως οφειλόταν αποκλειστικά σε μένα γι’ αυτό και με τιμωρούσε. Άργησα να αντιδράσω… όποιος λέει γιατί τώρα όχι τότε είναι εντελώς ανίδεος και γι’ αυτό ένοχος.
“Δεν φταίω εγώ που είστε εύθικτες”
Είχαμε μάθημα διαδικτυακά και ο καθηγητής μας ζήτησε να ανοίξουμε τις κάμερες όλοι για να νιώθει και αυτός πιο άνετα. Ανοίξαμε μόνο εγώ και μια άλλη κοπέλα. Μία συμφοιτήτριά μας δήλωσε πως κάποιοι δεν νιώθουν άνετα να ανοίξουν την κάμερα και έτσι τελείωσε η κουβέντα. Συνεχίστηκε το μάθημα με εμάς τις δύο να έχουμε ανοιχτή κάμερα και ο καθηγητής κάθε τόσο έκανε σχόλια για τα μαλλιά της μίας και το μπλουζάκι της άλλης, λέγοντας πως “είναι πιο ωραία τώρα που καλοκαίριασε και φοράμε κοντομάνικα γιατί προ covid μας βλέπανε μόνο με τις ιατρικές ρόμπες” (σ.σ. πρόκειται για φοιτήτρια ιατρικής σχολής).
Έκανε και διάφορα άλλα άβολα και σεξιστικά σχόλια με αποκορύφωμα στο τέλος του μαθήματος που ζήτησε ξανά σε όλους να ανοίξουν τις κάμερες ακόμη και αν φοράνε πιτζάμες “τα αγόρια με πιτζάμες τα κορίτσια χωρίς”, όπως είπε. Το λυπηρό είναι ότι κανείς δεν αντέδρασε, ούτε καν εγώ και η κοπέλα που είχαμε ανοιχτές κάμερες. Ευτυχώς, σε δεύτερο χρόνο έγινε καταγγελία στον συγκεκριμένο καθηγητή του οποίου η “απολογία” ήταν ένα κείμενο που συνοψίζεται στο ” είμαι οικογενειάρχης και συγγνώμη αν κάποιες παρεξηγήσατε τη διάθεση μου αλλά δεν φταίω εγώ που είστε εύθικτες”.
Με χτυπούσε γιατί ήμουν “ανήθικη”
Η πρώτη μου σχέση ήταν με το γιατρό της μαμάς μου λίγο μετά το θάνατό της. Εγώ 18 και εκείνος 35. Ήταν ερωτευμένος, με κατανόηση για τον πόνο της απώλειας που βίωνα. Από τη μια. Από την άλλη ζήλευε, θεωρούσε ότι έχω έναν ανήθικο τρόπο να προκαλώ ερωτικά άγνωστους άντρες, να τους κάνω να με κοιτούν και να με σκέφτονται σεξουαλικά. Η συμπεριφορά μου αυτή τον έκανε να γίνεται βίαιος και να με χτυπάει και αυτή η αντίφαση στο χαρακτήρα του υποστήριζε πως οφειλόταν αποκλειστικά σε μένα γι’ αυτό και με τιμωρούσε. Άργησα να αντιδράσω… όποιος λέει γιατί τώρα όχι τότε είναι εντελώς ανίδεος και γι’ αυτό ένοχος.
“Όλες οι φορές που πήρα ταξί αντί να περπατήσω 10 λεπτά από το μετρό στο σπίτι”
Η πατριαρχία εκφράζεται σε όλες αυτές τις στιγμές που σκέφτηκα τι να βάλω ανάλογα με το μέρος που θα πάω, σε όλες τις φορές που πήρα ταξί από το μετρό για να γυρίσω στο σπίτι μου (μία διαδρομή 10 λεπτών με τα πόδια) γιατί “που να περπατάει μια κοπέλα μόνη της το βράδυ σε ένα σκοτεινό και απόμερο δρόμο”. Είναι όλες αυτές οι φορές που βρέθηκα μπροστά σε χυδαία βλέμματα και γελάκια, όλα τα “ψιτ” και τα “ει κοπελιά” που άκουσα στο δρόμο, όλα τα “κατά λάθος” πιασίματα στα ΜΜΜ και τα μπαρ.
Είναι οι φορές που ο άλλος δεν με κατάλαβε γιατί “πού να ξέρει τι σκέφτομαι με το γυναικείο μυαλό μου”, οι φορές που αναγκάστηκα να φωνάξω για να ακουστώ στο αμφιθέατρο ακούγοντας σχόλια για τη “λεπτή και αδύναμη” φωνή μου, είναι οι φορές που άκουσα προσωπικά και σεξιστικά σχόλια από τους καθηγητές μου. Είναι η φορά που ο άλλος μου ρίχτηκε και με φίλησε με το ζόρι και μόνο όταν έτρεξα προς τους φίλους μου απομακρύνθηκε. Είναι όλες αυτές οι ιστορίες που μας έχουν συμβεί , που τις “ξεχνάμε”, πολλές φορές δεχόμαστε ή δεν πολυσυζητάμε και κάποια στιγμή (με ή χωρίς αφορμή ) αποφασίζουμε να πούμε… και είναι πολλές.
“Πατριαρχία για μένα είναι…”
Πατριαρχία για εμένα είναι όταν πρέπει να κάνεις κάτι χρήσιμο ως γυναίκα, για να εξασφαλίσεις το σεβασμό, την αποδοχή και την προσοχή.
Όταν πρέπει να αποδείξεις πως μπορείς να είσαι όμορφη, έξυπνη και ικανή ταυτόχρονα.
Όταν μπορείς να κάθεσαι, να μιλάς και να ζεις όπως θες, χωρίς να αυτό χαρακτηρίζεται “αντρικό”.
Όταν πίσω από την ύπαρξη κάθε γυναίκας πρέπει να υπάρχει μια σκοπιμότητα.
Όταν εύχεσαι να φτάσεις ασφαλής μέχρι το σπίτι και σήμερα το βράδυ.
Όταν ακούς ότι “το παιδί θα σε ολοκληρώσει” και “αυτός είναι ο σκοπός της ζωής μιας γυναίκας”.
Όταν θεωρείται φυσιολογικό να αμείβεσαι λιγότερο από έναν άντρα για την ίδια δουλειά και δικαίωμα του κάθε αφεντικού και καθηγητή να απαιτεί να κάθεσαι στα πόδια του.
Όταν τα πρότυπα γυναικείας ομορφιάς που αναπαράγονται γύρω σου είναι πορνογραφικά και πλαστικά.
Όταν σου ζητάνε να γράψεις “τι είναι Πατριαρχία για σένα” και ρωτάς αν έχεις όριο λέξεων.
Επίσης μην το ξεχνάμε:
Έχεις κότσια
Έχεις αρχίδια
Φοράς παντελόνια
“Όταν ο πατέρας της κολλητής μου πήγε να με φιλήσει και εγώ δεν βρήκα ποτέ το θάρρος να το πω”
Στο σχολείο είχα μια κολλητή. Μαζί πηγαίναμε σχολείο, μαζί διαβάζαμε, πολλές φορές μέναμε και η μια στο σπίτι της άλλης. Σχεδόν ζήλευα τη σχέση της με τους γονείς της, νέοι άνθρωποι, ορεξάτοι, περιπετειώδεις. Βγήκαν τα αποτελέσματα των πανελληνίων και η φίλη μου, μου ανακοίνωσε όλο χαρά ότι το βράδυ “θα μας βγάλει” ο μπαμπάς της. Πήγαμε για φαγητό και μετά βόλτα στη θάλασσα. Ενώ μπήκε η φίλη μου να βουτήξει ο μπαμπάς της βρήκε ευκαιρία να μου ευχηθεί καλή σταδιοδρομία με έναν ιδιαίτερα θερμό τρόπο, αγκαλιάζοντάς με και προσπαθώντας να με φιλήσει. Αηδίασα και το επόμενο διάστημα εξαφανίστηκα χωρίς να βρω ποτέ το θάρρος να εξηγήσω το γιατί στη φίλη μου. Να το καταγγείλω; Δεν μου πέρασε καν από το μυαλό..
“Το περιστατικό με την πρώην συγκάτοικό μου”
Η πατριαρχία έχει πολλές εκφάνσεις και διαφορετικό αποτύπωμα στο βίωμα της καθεμιάς. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που θυμάμαι είναι αυτό της πρώην συγκατοίκου μου. Η κοπέλα ήταν έγκυος και ο σύντροφός της την κακοποιούσε συστηματικά σε ψυχολογικό και στη συνέχεια σε σωματικό επίπεδο. Ιδιαίτερα όταν αυτή ήθελε να τον χωρίσει ή σκεφτόταν το ενδεχόμενο της έκτρωσης.
Στην προσπάθειά μου να τον διώξω από το σπίτι, μετά από έναν έντονο καυγά, άρχισε να με κλωτσάει. Η αστυνομία κατέφτασε μετά από λίγο και παρ’ οτι υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες, δεν κατέγραψαν το περιστατικό. Αντίθετα μας αντιμετώπισαν ως “γυναίκες σε κατάσταση υστερίας” και αρκέστηκαν σε ερωτήσεις όπως “τι δουλειά έχεις εσύ και ανακατεύεσαι;” ή “αν ισχύουν αυτά που λες γιατί η κοπέλα δεν κατεβαίνει να μιλήσει η ίδια;”. Ακόμα και όταν κατέβηκε από το διαμέρισμα και μίλησε για τη κακοποίηση της, η βοήθεια τους ήταν ελάχιστη και επικεντρώθηκαν κυρίως σε σχόλια όπως ῾”και αυτός πατέρας του παιδιού είναι, δεν έχει λόγο;”, “εσύ πατέρα δεν έχεις να σε βοηθήσει;”.
“Ο θείος ήρθε κοντά μου και με αγκάλιασε “δήθεν” προστατευτικά”
Πήγαινα δημοτικό όταν αποφασίσαμε μια Κυριακή με τους γονείς μου να πάμε για μπάνιο στη θάλασσα. Πήραμε μαζί μας τον κολλητό φίλο του μπαμπά μου και γείτονα, τόσο “δικό μας” άνθρωπο που τον αποκαλούσα θείο. Ενώ κολυμπούσα χωρίς πρόβλημα και είχα απομακρυνθεί λίγο από τους γονείς μου νιώθω τον “θείο” να έρχεται κοντά μου και να με αγκαλιάζει δήθεν προστατευτικά. Θυμάμαι την ενόχλησή μου με την αναίτια σωματική επαφή και την έκπληξή μου με το ταραγμένο του λαχάνιασμα. Απομακρύνθηκα γρήγορα αλλά δεν είπα τίποτα στους γονείς μου.
“Πατριαρχία είναι η κατάσταση της οικογένειάς μου”
Πατριαρχία για εμένα είναι η κατάσταση της οικογένειάς μου. Ο πατέρας μου δουλεύει 12 ώρες, στη μητέρα μου της έχει επιβληθεί να μεγαλώσει τα παιδιά παρατώντας τη δουλειά της και μένοντας άνεργη για 20 χρόνια, μία κατάσταση που πλέον δεν μεταβάλλεται λόγω συνήθειας. Βασιζόμενη στα παραπάνω, βίωνα και βιώνω συχνά μία υποβάθμιση από τον πατέρα μου προς τη μητέρα μου, όχι απαραίτητα με βρισιές, αλλά με συγκεκριμένο ύφος. Ναι με ενοχλεί. Ναι δεν θέλω να συμβεί το ίδιο και σε μένα. Υποστηρίζω την ισότητα μεταξύ των φύλων αλλά και τον αμοιβαίο σεβασμό.
Ενώ μπήκε η φίλη μου να βουτήξει ο μπαμπάς της βρήκε ευκαιρία να μου ευχηθεί καλή σταδιοδρομία με έναν ιδιαίτερα θερμό τρόπο, αγκαλιάζοντάς με και προσπαθώντας να με φιλήσει. Αηδίασα και το επόμενο διάστημα εξαφανίστηκα χωρίς να βρω ποτέ το θάρρος να εξηγήσω το γιατί στη φίλη μου. Να το καταγγείλω; Δεν μου πέρασε καν από το μυαλό.
“Τόσο καλό κορίτσι αλλά κρίμα που μπήκε στο Πολυτεχνείο. Είναι αυτή δουλειά για γυναίκες;”
Πατριαρχία είναι όταν είσαι η μικρή της οικογένειας και όλοι μιλούν για πολιτικά αλλά εσύ δεν μπορείς γιατί “τα κορίτσια δεν μιλούν για πολιτική”.
Όταν η μεγάλη σου ξαδέρφη περνά από τις πρώτες ηλεκτρολόγων μηχανικών στο ΕΜΠ και ενώ μέχρι στιγμής είναι η λαμπρή της οικογένειας ξαφνικά λένε “μπράβο στο κορίτσι, τόσο καλή μαθήτρια, αλλά κρίμα τώρα μπήκε Πολυτεχνείο να γίνει μηχανικός. Είναι αυτή δουλειά για γυναίκες;”.
“Άντρες με κοιλίτσα είναι σαν καραμελίτσα”
Πατριαρχία είναι όταν ένας άντρας ντρέπεται που η σύντροφός του βγάζει περισσότερα χρήματα από εκείνον, όταν είναι φυσιολογικό μια μητέρα να μένει στο σπίτι για να φροντίσει τα παιδιά αλλά για έναν πατέρα είναι αξιέπαινο ή και ντροπιαστικό. Όταν μόνο οι γυναίκες θα σηκωθούν να μαζέψουν το οικογενειακό τραπέζι, όταν ακούς τη φράση “άντρες με κοιλίτσα είναι σαν καραμελίτσα”, όταν μία γυναίκα που έχει έντονη σεξουαλική ζωή είναι πουτάνα αλλά ο άντρας είναι player και μάγκας, όταν παρενοχλείσαι πλέον τόσο συχνά λεκτικά που δεν σου φαίνεται καν αξιοσημείωτο.
“Σε συζητήσεις προσπαθώ να αποδείξω πως μετράει η γνώμη μου”
Έχω πιάσει τον εαυτό μου σε συζητήσεις να προσπαθώ να αποδείξω ότι μετράει η γνώμη μου ως γυναίκα.
Φοβάμαι να γυρίσω σπίτι μου αν έχει νυχτώσει. Περπατάω και αλλάζω δρόμους ώστε να ‘ναι πιο φωτισμένα και κάθε τρεις και λίγο γυρνάω να δω αν με ακολουθεί κανείς.
Έχω σκεφτεί να αγοράσω σπρέι πιπεριού να κρατάω και σε όποιον το λέω μου απαντά πως είναι παράνομο. Όμως και ο βιασμός παράνομος δεν είναι;
“Οι θέσεις που άλλαξα σε λεωφορείο και μετρό”
Πατριαρχία είναι ο φόβος και οι απειλές που έχω δεχτεί κατά τη μετακίνησή μου στην πόλη. Τα πολλά βλέμματα που έχω αποφύγει, οι θέσεις που άλλαξα στο λεωφορείο και στο μετρό. Και το γεγονος πως η πόλη για μια έφηβη δεν είναι πραγματικά ασφαλής.
Με τις φίλες μου, όπου πηγαίνουμε διακοπές ρωτάμε, κυρίως αγόρια, τι πιστεύουν πως σπουδάζουμε. Όλο αυτό το “παιχνίδι’ άρχισε επειδή κάποιοι έλεγαν πως επειδή είμαστε κορίτσια θα σπουδάζουμε παιδαγωγικά ή φιλοσοφική, ενώ εμείς είμαστε μηχανικοί. Η πλάκα είναι ότι κάθε φορά που το ρωτάμε, πάντα παίρνουμε σαν απάντηση τους συγκεκριμένους τομείς.
“Θύματα της πατριαρχίας δεν είναι μόνο οι γυναίκες”
Η πατριαρχία για μένα έχει βιωθεί και εδραιωθεί μέσα μου μέσα στα κλειστά όρια της οικογένειας. Στην οικογένειά μου το πρότυπο ήταν ο πατέρας να φέρνει τα λεφτά και η μητέρα να είναι στο σπίτι και να φροντίζει τα παιδιά. Μια διάστασή της που για μένα είναι πολύ σημαντική είναι η τοξική αρρενωπότητα που είναι αποτέλεσμα της πατριαρχικής κοινωνίας και θύματά της είναι τόσο οι γυναίκες όσο και οι άντρες. Οι άντρες είναι το ίδιο θύματα της τοξικής αρρενωπότητας όταν πρέπει συνεχώς να φτάνουν κάποια στάνταρς προσδοκιών και δύναμης, εξουσίας. Οι αδυναμίες, οτιδήποτε θεωρείται “πιο θηλυπρεπές” δεν επιτρέπεται.
Τι λένε οι άντρες για την Πατριαρχία
“Ο πατέρας μου πάντα έλεγε..”
Ο πατέρας μου πάντα έλεγε ότι ο άνδρας φτιάχνει το χρήμα και η γυναίκα το φαΐ, ότι ο άνδρας είναι για εξω κι η γυναίκα για το σπίτι. Όταν ο πατέρας μου τα έβαζε με τη μάνα μου, της έλεγε ότι αυτή και η μάνα της ευθύνονται που ο παππούς μου κρεμάστηκε, όταν η μάνα μου ηταν 12, γιατί μπορεί να ήταν αλκοολικός, βίαιος και τζογαδόρος, αλλά καμία τους δεν τον καταλάβαινε.
Ακόμη, ο πατέρας μου έλεγε ότι εγώ, ο γιος του, θα έπρεπε να έχω πολλές γκόμενες για να μπορεί να περηφανεύεται στο καφενείο. Και επίσης έλεγε οτι αν ο γιος του ήταν γκέι, θα αγόραζε ενα όπλο και θα τον σκότωνε, για να ξεπλύνει το όνομα της οικογένειας.
Όταν η μανα μου έπεσε σε βαριά κατάθλιψη, ο πατέρας μου ελεγε ότι θα τη χωρίσει, γιατί δεν μπορεί να ζει στο ίδιο σπίτι με μια τρελή.
Ο πατέρας μου πάντα έλεγε ότι υπεύθυνη για την ανατροφή ενος παιδιού είναι αποκλειστικά η μάνα. Και τώρα που έχω κόψει επαφές μαζί του, εκείνος κατηγορεί τη μάνα μου οτι εκείνη ευθύνεται που δεν του μιλάω, γιατί δεν ήταν ποτέ καλή μάνα και γιατί δεν μου έμαθε πως πρέπει να αγαπώ, να ανέχομαι και να σέβομαι τον πατέρα μου, όσο μαλ…ας κι αν είναι.
“Όταν η αδερφή σου φοβάται να κυκλοφορεί μόνη το βράδυ”
Πατριαρχία είναι να μου λέει η αδελφή μου ότι φοβάται να κυκλοφορεί το βράδυ μόνη σε κάποιες περιοχές ή να μην αισθάνεται άνετα ούτε να οδηγεί. Πατριαρχία είναι όταν η καλύτερή σου φίλη ομολογεί πως ο παντρεμένος διευθυντής στη δουλειά της την έπεσε και εκείνη να προσπαθεί να τον αποφεύγει όσο μπορεί. Πατριαρχία είναι οι άντρες φίλοι σου να σου λένε “έλα μωρέ γιατί δεν τη γαμάς μία φορά και μετά παράτα την”. Πατριαρχία είναι να πρέπει να εξηγήσεις εσύ ο άντρας στη γυναίκα που δουλεύει στην επιχείρησή σου γιατί το θύμα που κατήγγειλε βιασμό δεν μπορούσε να “μιλήσει νωρίτερα” .
“Όταν αισθάνομαι άσχημα που με κερνάει γιατί είμαι άντρας”
Πατριαρχία είναι να ρωτάει η γιαγιά σου πότε θα πας στρατό αλλά την αδερφή σου πότε θα βρει άντρα. Όταν υποσυνείδητα αισθάνομαι άσχημα που με κερνάει γιατί είμαι άντρας. Όταν η κοπέλα μου με παίρνει τηλέφωνο τα ξημερώματα επειδή κάποιος την ακολουθεί καθώς γυρνάει σπίτι.
“Όταν το κύριο θέμα με τους συναδέλφους πρέπει να είναι ο κώλος που περνάει”
Πατριαρχία είναι όταν δουλεύεις σερβιτόρος και το κύριο θέμα συζήτησης με τους συναδέλφους πρέπει να είναι “ο κώλος που περνάει”.
“Όταν ένας άνδρας μου φέρεται άσχημα να το καταπίνω, αλλά αν το κάνει μία γυναίκα να θέλω να τη δείρω”
Η πατριαρχία είναι η ολοκληρωτική επιβολή από το αντρικό φύλο στο γυναικείο. Πατριαρχία είναι η δικαιολόγηση μιας σεξιστικής επίθεσης – βιασμού επειδή “τι έκανες μόνη σου – τι φόραγες”. Πατριαρχία είναι το να περπατάει ένας άντρας αμέριμνος το βράδυ, να συναντάει κάποιον άγνωστο και να μη φοβάται αλλά η αντίστοιχη γυναίκα να έχει σφίξει γροθιά και να είναι έτοιμη να αποκρούσει πιθανή επίθεση. Πατριαρχία είναι όταν μου φέρεται άσχημα ένας άντρας να το καταπίνω, αλλά αν μια γυναίκα μου φερθεί άσχημα το πρώτο που θα σκεφτώ είναι να την δείρω. Γιατί με παίρνει, γιατί είμαι άντρας και αυτή γυναίκα.
Διαβάστε τις Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο, με την αξιοπιστία και την εγκυρότητα του News247.gr.