Η ιστορία των μεταλλείων στη Χαλκιδική

Η ιστορία ξεκινά από τη ΜΕΤΒΑ, θυγατρική της ΕΤΒΑ. Το ελληνικό κράτος αποφάσισε τη δημιουργία μεταλλουργίας χρυσού στα τέλη της δεκαετίας του 80. Η επιχείρηση πιέζει να γίνει μεταλλείο χρυσού αλλιώς δεν θα είναι βιώσιμο.

Ως τότε το μεταλλείο προχωρούσε στην εξόρυξη μόνο νικελίου και σιδηροπυρίτη. Τότε λοιπόν η ΜΕΤΒΑ  δανειοδότησε τα μεταλλεία τα στήριξε και συγχρόνως έκανε προσπάθεια να δημιουργήσει νέα μονάδα στην Ολυμπιάδα της Χαλκιδικής. Ξεσηκώθηκε όμως ο κόσμος, τότε ήταν και δύσκολες οι συνθήκες για το ΠΑΣΟΚ, ήταν το “βρώμικο 89” και τελικά ακυρώθηκε η κίνηση.

Ακολουθεί η TVX, επίσης καναδική εταιρεία, το 1996. Είχαν προηγηθεί το Δεκέμβριο του 95 δύο άκαρποι διαγωνισμοί.

Η εταιρεία αποφάσισε να κάνει εργοστάσιο εξόρυξης χρυσού στην Ολυμπιάδα και να εκμεταλλευτεί τα υπάρχοντα μεταλλεία στην περιοχή Μάντεμ Λάκος (Μαύρες Πέτρες).

Προσέφυγε τότε ο δήμος όμως στο ΣτΕ και τελικά το Συμβούλιο της Επικρατείας δικαίωσε την προσφυγή του Δήμου, με το εξής σκεπτικό:

“Η ζημιά από την όλη διαδικασία θα ναι μεγαλύτερη από οποιοδήποτε αναμενόμενο κέρδος”. Η απόφαση δημοσιεύθηκε το 2003.

Ακολουθεί ακόμα μία αρνητική απόφαση του Συμβουλίου και έτσι διακόπτονται οι εργασίες και στις Μαύρες Πέτρες.

Η TVX χρεοκόπησε, πολλοί εργαζόμενοι, 480 συγκεκριμένα, μείναν στο δρόμο και τότε εμφανίζεται στο προσκήνιο ο Χρήστος Πάχτας, ως υπουργός Οικονομικών, ο οποίος υποσχέθηκε να βρεθεί λύση. Η κυβέρνηση καταρτίζει ειδικό κοινωνικό πρόγραμμα το οποίο απορροφά όλους τους εργαζόμενους των μεταλλείων.

Το 2003 λοιπόν δημιουργείται η “Ελληνικός Χρυσός”, με τον νόμο 3220. Τότε μεταβιβάζεται όλη η περιουσία των μεταλλείων στο ελληνικό δημόσιο και μετά στην “Ελληνικός Χρυσός”, υποστηρίζουν άνθρωποι οι οποίοι γνωρίζουν τα γεγονότα.

Τυπικά φαίνεται πως η TVX εξαγοράστηκε το 2004 από την “Ελληνικός Χρυσός” για 11 εκατ. ευρώ και ο νέος αγοραστής απαλλάχτηκε από τα παλαιά χρέη, ενώ μετά η ίδια εταιρεία εξαγοράστηκε πάλι από από την “El Dorado Gold”.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως τα μεταλλευτικά δικαιώματα παραχωρήθηκαν με ειδικό νόμο από τη Βουλή.

Το μεταλλείο ξεκινά και πάλι την λειτουργία του το 2005 με την παραγωγή συμπυκνωμάτων μολύβδου και ψευδαργύρου.

Κι ενώ όλα αυτά λαμβάνουν χώρα, το 2006 κατατίθεται ως προμελέτη, ενιαίο επιχειρηματικό σχέδιο για την παράλληλη ανάπτυξη και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Ολυμπιάδας και των Σκουριών, το οποίο προβλέπει και τη δημιουργία μεταλλουργίας χρυσού στην περιοχή του Μάντεμ Λάκκου, και το Μάιο του ίδιου χρόνου υποβάλλει Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΠΠΕ).

Το 2009 φτάνει με τη μορφή της πρότασης στο υπουργείο. Στις 28 Αυγούστου του 2009 ο τότε υπουργός Γ. Σουφλιάς υπογράφει το έγγραφο – προμελέτη.

Τον Αύγουστο του 2010 η “Ελληνικός Χρυσός” προχωρά στην κατάθεση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στο ΥΠΕΚΑ και ζητά την άδεια για την επένδυση στα μεταλλεία Κασσάνδρας, ώστε να ιδρυθεί μεταλλουργία χρυσού στο Μάντεμ Λάκκο αλλά και να αξιοποιηθούν τα κοιτάσματα σε Ολυμπιάδα και Σκουριές.

Τον Νοέμβριο υποτίθεται πως ξεκινά η διαβούλευση. Λέμε υποτίθεται διότι αν και οργανώθηκε κύκλος συζητήσεων σε Αθήνα και Πολύγυρο, εντούτοις, όπως καταγγέλλουν κάτοικοι της Ιερισσού, δεν ήρθαν παρά μόνο μία φορά για διαβούλευση στον Πολύγυρο και εκείνη τη φορά δεν τους επιτράπηκε να μιλήσουν, αφού η αίθουσα είχε κατακλυστεί και ουσιαστικά απαγορευθεί η είσοδος σε όσους ήταν εναντίον της εξόρυξης.

Ξεκινάνε στην Ιερισσό οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας.

Τον Φεβρουάριο του 2012 εγκρίνονται οι τεχνικές μελέτες των υποέργων “Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών” και “Μεταλλευτικές εγκαταστάσεις Ολυμπιάδας” του έργου «Μεταλλευτικές-Μεταλλουργικές Εγκαταστάσεις Μεταλλείων Κασσάνδρας» από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.

Παρόλα αυτά οι “κακές γλώσσες” λένε πως έπρεπε να φύγει η Τίνα Μπιρμπίλη και να έρθει ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου για να υπογράψει – εγκρίνει τη μελέτη και να δοθεί η άδεια για να ξεκινήσουν οι εργασίες.