Ομοφυλόφιλοι και Υιοθεσία: Τα ερωτήματα που αποφεύγουμε (επιμελώς) να απαντήσουμε

Το NEWS 247 ανοίγει το θέμα των υιοθεσιών εξετάζοντάς το σφαιρικά σε μία προσπάθεια να διαφανούν όλες οι πλευρές του. Ένα ζήτημα πάντα επίκαιρο, συνδεδεμένο με την αγάπη, την προσφορά, τη στοργή αλλά και τη γραφειοκρατία ιδιαίτερα όταν αναφερόμαστε στην ελληνική πραγματικότητα.

Φανταστείτε πόσο πιο σύνθετο γίνεται το ζήτημα, όταν σε αυτή την περίπλοκη διαδικασία εμπλέκεται και ο παράγοντας των ομοφυλόφιλων γονέων. Τότε η υιοθεσία γίνεται διακύβευμα και ξεσπά πολεμική για το κατά πόσο αυτό είναι αποδεκτό ή και υγιές σε πολλές των περιπτώσεων.

Για να κατανοηθεί το θέμα σε μεγαλύτερο βαθμό θα πρέπει να εξεταστεί εντός συγκεκριμένου πλαισίου. Έτσι μία μικρή αναδρομή στον όρο της ομοφυλοφιλίας ίσως καταδείξει τους λόγους διαμόρφωσης του σημερινού κλίματος.

Ο όρος ”ομοφυλόφιλος” εισήχθη στη δεκαετία του 1860 και μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες η σεξουαλική προτίμηση παρέμενε εγκληματική δραστηριότητα και τιμωρούνταν με θανατική ποινή. Σε αυτή τη βάση εξηγείται εν μέρει η εχθρότητα που χαρακτηρίζει τις συναισθηματικές στάσεις πολλών ανθρώπων.

Η ομοφυλοφιλία, αν και στις μέρες μας αποτελεί ένα φαινόμενο με το οποίο η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτισμένων κοινωνιών είναι ιδιαιτέρως εξοικειωμένη, καθώς αντιμετωπίζεται πλέον εκλογικευμένα και χωρίς την μεσαιωνική προκατάληψη των περασμένων δεκαετιών, δεν τυγχάνει εξίσου δικαιικής αναγνώρισης και προστασίας.

Το γεγονός αυτό που αποδεικνύει  την τύποις και όχι την κατ’ ουσία αποδοχή της από το κοινωνικό σύνολο και την πολιτεία,  καθιστά πρόδηλη την αμηχανία και την διστακτικότητα του νομοθέτη στο να την συμπεριλάβει στις προβλέψεις του.

Η δύσκολη διαχείριση του ζητήματος προσκρούει σε αναχρονιστικές αντιδράσεις με αποτέλεσμα σε νομικό επίπεδο να δημιουργεί νομοθετικό κενό.

Το τελευταίο, δεν είναι τίποτα άλλο πάρα από την ωμή άρνηση του να ικανοποιήσει την ανάγκη ρύθμισης των ομοφυλοφιλικών σχέσεων εξίσου με τις ετεροφυλοφιλικές. Η πρακτική αυτή, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό , παραγνωρίζοντας την ανάγκη τους  για συμβίωση αλλά και υιοθέτηση τέκνων προκαλεί άκρως ρατσιστικά αποτελέσματα και καταστρατηγεί τα διεθνώς κατοχυρωμένα ανθρώπινα δικαιώματα.

Το νομοθετικό κενό-Η φυγόπονη στάση του νομοθέτη

Τα άρθρα 1542-1544 του Αστικού Κώδικα θέτουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί υιοθεσία ανήλικου από ενήλικο. Πιο συγκεκριμένα, οι περιορισμοί που τίθενται ως προς τις ιδιότητες του υιοθετούντος αφορούν τη δικαιοπρακτική του ικανότητα και την διαφορά ηλικίας που θα πρέπει να έχει σε σχέση με τον υιοθετούμενο και εκτιμάται από τον νομοθέτη ως ικανοποιητική.

Περαιτέρω, δεν γίνεται καμία αναφορά στους εν λόγω περιορισμούς για το φύλο ή, πολλώ δε μάλλον, για τον σεξουαλικό προσανατολισμό του υιοθετούντος. Συνεπώς καθίσταται σαφές ότι ένας ομοφυλόφιλος μπορεί κατ΄αρχήν να προβεί σε υιοθεσία ανηλίκου κατά μόνας και ως προς το δικαίωμα του αυτό γνωρίζει ίσης μεταχείρισης με τους ετεροφυλόφιλους από τον συντακτικό νομοθέτη.

Ζήτημα γεννάται όμως αναφορικά με το άρθρο 1545 του Αστικού Κώδικα το οποίο δεν επιτρέπει να υιοθετείται το ίδιο πρόσωπο ταυτόχρονα από περισσότερους εκτός και αν αυτοί είναι σύζυγοι.  Είναι φανερό πως ένα ομοφυλόφυλο ζευγάρι , από την στιγμή που δεν του είναι δυνατόν να τελέσει γάμο, δεν μπορεί να υιοθετήσει από κοινού τέκνο και έτσι του στερεί τη δυνατότητα δημιουργίας ισχυρού νομικού συνδέσμου  με πρόσωπο, αποστερώντας του πλήρως την δυνατότητα δημιουργίας οικογένειας νομικά προστατευμένης.

Γρηγόρης Βαλλιάνατος: Στην ανατροφή του παιδιού δεν παίζει ρόλο το φύλο των γονέων

Το NEWS 247 επικοινώνησε με τον Γρηγόρη Βαλλιανάτο πρόεδρο της Φιλελεύθερης Συμμαχίας, δημοσιογράφο και ακτιβιστή για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων.

”Πρώτα από όλα θα ήθελα να διευκρινίσω πως είναι θέση μου να μην την αναφέρω ως υιοθεσία αλλά ως παιδοθεσία. Είναι προσβλητικό να χρησιμοποιείται ο όρος υιοθεσία, όταν υιοθετούνται κορίτσια” δήλωσε χαρακτηριστικά.

”Η όλη ιστορία εμένα με αφορά ως προς το συμφέρον του παιδιού. Η παγκόσμια έρευνα σε χώρες που η υιοθεσία γίνεται επί δεκάδες χρόνια, όπως η Αμερική και ο Καναδάς, αλλά και οι σχετικές εταιρείες ψυχιάτρων και παιδοψυχιάτρων έχουν δείξει πως στην ανατροφή των παιδιών δεν παίζει κανένα το φύλο των γονιών. Όσα ήταν να βγουν γκέι θα βγουν γκέι και όσα ήταν να βγουν στρειτ θα βγουν στρέιτ”.

Δηλώνει κατηγορηματικά πως η έρευνα σε εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά σε διάστημα δέκα χρόνων η μία από την άλλη, έχει αποδείξει πως δεν παίζει κανένα απολύτως ρόλο στη διαμόρφωση των σεξουαλικών τους προτιμήσεων αν οι γονείς τους είναι ομοφυλόφιλοι ή ετεροφυλόφιλοι.

” Το θέμα είναι αν οι γονείς είναι κατάλληλοι για να έχουν ένα παιδί. Αυτό είναι και ένα κριτήριο που εξετάζει και στην Ελλάδα ο νομοθέτης. Για εμένα είναι το μόνο κριτήριο που έχει σημασία, καθώς δεν μπορούμε να λέμε πως εξ’ ορισμού οι ομοφυλόφιλοι ή ετεροφυλόφιλοι δεν είναι ικανοί για γονείς”.

Μάλιστα με μία δόση χιούμορ σημειώνει πως: ”Η φυλακή είναι γεμάτη από παιδιά ετεροφυλόφιλων γονέων, ότι οι ομοφυλόφιλοι γεννήθηκαν όλοι από ετεροφυλόφιλους και ότι οι αδερφοί Ξηρού ήταν παιδιά ενός παπά και μίας παπαδιάς.”

”Στην Ελλάδα τα παιδιά μπορούν να υιοθετηθούν είτε από δύο άτομα διαφορετικού φύλου, είτε από ένα. Δεν είναι περίεργο ομοφυλόφιλοι να έχουν υιοθετήσει παιδιά, χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Χατζηδάκις. Δεν έχει συμβεί από ζευγάρια ομοφυλόφιλων και σε αυτό το σημείο θα χρειαστεί μία αλλαγή του νόμου προς την κατεύθυνση του να είναι το ζευγάρι κατάλληλο να μεγαλώσει ένα παιδί. Αυτή η παράμετρος για εμένα θα πρέπει να ισχύει καθολικά” συμπληρώνει.

”Στο εξωτερικό πάρα πολλές χώρες πλέον επιτρέπουν την υιοθεσία παιδιού από γονείς του ίδιου φύλου. Να σημειωθεί πως στην Αμερική πολλά χρόνια πριν έχει γίνει νόμιμη η υιοθεσία ενώ συζητείται ακόμα το θέμα του γάμου”.

Μάλιστα ανέφερε και μία συγκινητική λεπτομέρεια λέγοντας: ”Οι ομοφυλόφιλοι άνδρες και γυναίκες υιοθέτησαν καταρχήν παιδιά άρρωστα ή θύματα πολέμου και ορφανά”. ”Για αυτό ήταν ικανοί, για άλλα όχι” συμπλήρωσε σκωπτικά.

Τέλος σημείωσε πως: ”Ο κώδικας υιοθεσιών στην Ελλάδα είναι ένα αναχρονιστικό θεσμικό πλαίσιο το οποίο θα πρέπει να αλλάξει πάρα πολύ γρήγορα για το καλό πρώτα από όλα των παιδιών αυτών που παραμένουν στα ιδρύματα”.

Η κατηγορηματική στάση της εκκλησίας

Η στάση της εκκλησίας είναι κατηγορηματική και επιβεβαιώνει την αδυναμία της κοινωνίας να δεχτεί πως η υιοθεσία ενός παιδιού είναι μία κίνηση αγάπης που θα πρέπει να προκαλεί μόνο θετικά συναισθήματα και να έχει την υποστήριξη όλων.

Ο Μητροπολίτης Δημητριάδος ανέφερε χαρακτηριστικά: “Νομίζω πως η εκκλησία θα είναι κάθετη και αρνητική σε αυτό το θέμα έτσι και αλλιώς. Δεν μπορεί ένα παιδί να μεγαλώσει φυσιολογικά μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον”.

Οι χώρες που θεωρούν νόμιμη την υιοθεσία από ομοφυλόφιλα ζευγάρια

Η υιοθέτηση παιδιού από δύο άνδρες ή δύο γυναίκες είναι νόμιμη σε 14 χώρες του κόσμου, ενώ τίθεται και πάλι η καταλληλότητα του ατόμου και όχι ο σεξουαλικός του προσανατολισμός. Δεδομένου ότι πολλές φορές τα συντάγματα και τα καταστατικά δεν έχουν προνοήσει για τα δικαιώματα της γκέι κοινότητας, οι δικαστικές αποφάσεις συχνά καθορίζουν το κατά πόσο μπορούν ομοφυλόφιλα ζευγάρια μπορούν να υιοθετήσουν.

Η Ολομέλεια του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάνθηκε πως η απαγόρευση στα ζευγάρια ομοφυλοφίλων, να υιοθετούν ο ένας το παιδί του άλλου συνιστά καθεστώς διακρίσεων και παραβίαση του δικαιώματος σεβασμού στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή.

Ποιες είναι όμως εκείνες οι χώρες που έχουν νομιμοποιήσει το σεξουαλικό προσανατολισμό και έχουν επιτρέψει στα ομοφυλόφιλα ζευγάρια να υιοθετήσουν παιδιά, ικανοποιώντας την ανάγκη τους να θεωρούνται κανονικά άτομα με την ίδια οικονομική και συναισθηματική ασφάλεια με τα ετερόφυλα ζευγάρια.

• Αργεντινή (2010)
• Βέλγιο (2006)
• Βραζιλία (2010)
• Καναδάς (1999)
• Δανία (2010)
• Ισλανδία (2006)
• Ολλανδία (2001)
• Νορβηγία (2009)
• Νότια Αφρική(2002)
• Ισπανία (2005)
• Σουηδία (2002)
• Ηνωμένο Βασίλειο: Αγγλία και Ουαλία (2005), Σκωτία (2009) και Βόρεια Ισλανδία
• Ουρουγουάη (2009)
• Αυστραλία: Δυτική Αυστραλία (2002), Επικράτεια Αυστραλιανής Πρωτεύουσας (2004), Νότια Ουαλία (2010)
• Μεξικό: Πόλη του Μεξικού (2010) και Coahuila
• Ηνωμένες Πολιτείες: Rhode Island (1993), Περιφέρεια της Κολούμπια (1995), New Jersey (1998), Νέα Υόρκη (2002), Καλιφόρνια (2003), Ιντιάνα (2006), Maine (2007), Φλώριντα (2010), Αρκάνσας (2011), Κονέκτικατ, Ιλλινόις, Μασαχουσέτη, Όρεγκον, Βερμόντ, New Hampshire, Ουάσιγκτον, Χαβάη, Αϊόβα, Νεβάδα, Delaware και Γκουάμ.

Αν όλοι κατονοήσουν πως η επιθυμία να δώσει κανείς στέγη, στοργή και πάνω από όλα αγάπη σε ένα παιδί που έχει εγκαταλειφθεί δε σχετίζεται με τις σεξουαλικές επιθυμίες και δε γνωρίζει φύλο τότε η παγκόσμια κοινωνία θα κάνει ένα βήμα μπροστά προς την ουσιαστική προάσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών.