Χεβρώνα: Η ζωή υπό κατοχή. Συγκλονιστικές μαρτυρίες πίσω από το Τείχος

Η ActionAid μας έβαλε έστω για λίγα λεπτά στη θέση ενός ανθρώπου, που ζει στην Παλαιστίνη.

Ή για την ακρίβεια, στην θέση ενός ανθρώπου που προσπαθεί να ζήσει στα εδάφη που καταπατήθηκαν από το Ισραήλ και έχει αναγκαστεί να διαβιώνει σε καθεστώς διαρκούς ανελευθερίας.

Τον Μάιο 2014, 20 Έλληνες εθελοντές της ActionAid πήγαν στη Χεβρώνα, στη Δυτική Όχθη, σε ένα ταξίδι ενσωμάτωσης και βιώσαν, έστω και για λίγο, τι σημαίνει να ζεις εκεί.

Φιλοξενήθηκαν σε σπίτια Παλαιστινίων που τους συγκίνησαν βαθιά με τη φιλοξενία τους, τον ηρωισμό τους και τις ιστορίες τους. Ταυτόχρονα, αυτή η εμπειρία καταγράφονταν από συνεργείο με σκοπό την παραγωγή τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ.

Η ActionAid διοργάνωσε μια βιωματική έκθεση που ξεκίνησε την Παρασκευή και συνεχίζεται στις 8 και 9 Νοεμβρίου στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στο Γκάζι.

Το NEWS 247, ήταν εκεί. Για μισή περίπου ώρα, οι επισκέπτες μπήκαμε στη θέση των κατοίκων της Χεβρώνας, αν μπορεί τουλάχιστον να αναπαρασταθεί κάτι τέτοιο ρεαλιστικά, σε συνθήκες ειρήνης.

Παρόλα αυτά, οι άνθρωποι της οργάνωσης κατάφεραν να περάσουν μέσα από τη δράση τους το αίσθημα εγκλωβισμού, τρομοκρατίας και ασφυξίας.

Η ιστορία ξετυλίχθηκε μέσα από την αφήγηση και την πορεία του Αρίφ ο οποίος προσπαθούσε μαζί με τους εθελοντές να περάσει τους ελέγχους για να φτάσει στην οικογένεια του. Κάποια από τα πράγματα του, ένα μαντήλι και μια φωτογραφία ήταν πιθανό να κατασχεθούν. Έτσι, τα έδωσε σε άτομα από το κοινό που “έπαιζαν” τον ρόλο των πραγματικών εθελοντών που βρέθηκαν στην περιοχή.

Κατά τη διάρκεια του περάσματος από τον στρατό του Ισραήλ, ο Αρίφ συνελήφθη χωρίς λόγο και οδηγήθηκε στην απομόνωση. Οι εθελοντές, κατάφεραν τελικά να παραδώσουν τα πράγματα του στην γυναίκα του.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων πολεμικών συγκρούσεων στη  Γάζα, 2.158 Παλαιστίνιοι έχασαν τη ζωή τους και 2.000 παιδιά έχουν μείνει ορφανά, ενώ 110.000 άνθρωποι είδαν τα σπίτια τους να καταστρέφονται.

Τα δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτρισμού έχουν καταστραφεί, ενώ τα περισσότερα νοσοκομεία εξακολουθούν να λειτουργούν χωρίς φάρμακα, εξοπλισμό και με ελάχιστο προσωπικό.

Οι φωτογραφίες είναι από την προσομοίωση στην οποία λάβαμε μέρος:

Οι Ισραηλινοί πετάνε τα σκουπίδια τους πάνω από τα συρματοπλέγματα που οδηγούν τους Παλαιστίνιους στις περιοχές που βρίσκονται τα σπίτια τους:

Οι έλεγχοι είναι καθημερινό φαινόμενο και εξονυχιστικοί ενώ οι Παλαιστίνιοι είναι αναγκασμένοι να ανανεώνουν συνεχώς τις άδειες εργασίας τους, ενώ υφίστανται ψυχολογικό πόλεμο στα “check points”:

Η πορεία μας μέσα στην αίθουσα προσομοίωσης στην Τεχνόπολη:

“Μην αγγίζετε τους φράχτες, μπορεί να σας πυροβολήσουν ανά πάσα ώρα και στιγμή”. Οι Ισραηλινοί χτίζουν σπίτια και γειτονιές ολόκληρες μέσα στα εδάφη των Παλαιστινίων, όπως αναφέρει η ActionAid:

Τα παιδιά στο Κατεχόμενο Παλαιστινιακό Έδαφος βιώνουν το συνεχή φόβο, όσο κι αν προσπαθούν να τα προστατέψουν οι γονείς τους. Ζουν υπό ισραηλινή κατοχή που κάνει τη ζωή τους πιο δύσκολη και πιο επικίνδυνη κάθε μέρα.

Παιδιά που πηγαίνουν σε σχολεία που βρίσκονται κοντά στους παράνομους εποικισμούς τους Ισραήλ μπορεί να δεχτούν επίθεση από πέτρες από τους έποικους που δεν ανέχονται να περνούν δίπλα τους. Παιδιά που είναι άρρωστα μπορεί να μην καταφέρουν να φτάσουν στο γιατρό ή στο νοσοκομείο διότι ο δρόμος έχει αποκλειστεί από τον ισραηλινό στρατό ή οι ισραηλινοί στρατιώτες δεν τους άφησαν να περάσουν από το σημείο ελέγχου. Παιδιά μπορεί να δουν τους πατεράδες τους και τις μητέρες τους να φυλακίζονται ή συχνά ακόμα και τα ίδια καταλήγουν στα κρατητήρια. Παιδιά ζουν σε σπηλιές ή σε σκηνές, επειδή δεν επιτρέπεται στους γονείς τους να χτίσουν ένα σπίτι.

Σε αυτό το περιβάλλον ζουν τα παιδιά και οι υπόλοιποι κάτοικοι της Νοτιοδυτικής Χεβρώνας, όπου το πρόγραμμα Αναδοχής Παιδιού ξεκινάει.

Η περιοχή κατοικείται από περίπου 33.000 ανθρώπους, οι οποίοι βιώνουν ιδιαίτερες δυσκολίες, καθώς ζουν σε εδάφη, όπου οι ισραηλινές δυνάμεις κατοχής ελέγχουν και τη διοίκηση και την ασφάλεια (περιοχή C).

Η ActionAid δουλεύει στο Κατεχόμενο Παλαιστινιακό Έδαφος από το 2007. Εστιάζει στην ενδυνάμωση των κατοίκων της Δυτικής Όχθης που ζουν υπό Ισραηλινή κατοχή ώστε να υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους από τις δυνάμεις κατοχής και να απαιτούν λογοδοσία από την Παλαιστινιακή Αρχή.

Ενδυναμώνει επίσης, τις γυναίκες και τους περιθωριοποιημένους κατοίκους για να βελτιώσουν τη ζωή τους και να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους τόσο μέσα στο σπίτι τους όσο και από τις αρχές.

Η Χεβρώνα μέσα από φωτογραφίες και επισημάνσεις εθελοντών που βρέθηκαν στην Παλαιστίνη:

“Tι σημαίνει τελικά το ταξίδι στην Παλαιστίνη για μένα: είδα από κοντά τον απόλυτο αγώνα του ανθρώπου απέναντι στο απάνθρωπο. Ένιωσα τι σημαίνει η υπέρτατη αξία της ελευθερίας”.

Ορέστης Μακρής, εθελοντής

O Αρίφ στο ντοκιμαντέρ “Μήνυμα από την Παλαιστίνη”:

“Ονειρεύομαι μία ήσυχη ζωή, όπως κάθε πατέρας.

Τα παιδιά μου να μεγαλώσουν με ειρήνη και ασφάλεια, χωρίς να ταπεινώνονται.

Θέλω τα παιδιά μου να σπουδάσουν όπως όλα τα παιδιά του κόσμου”.

Η πολύπαθη Χεβρώνα.

“H Σέλμα και ο Νταγού, 7 και 11 χρονών, είναι τα 2 απο τα 5 παιδιά της οικογένειας που μας φιλοξένησε στο Beit Ummar”.

Χριστίνα Τσαρούχη, εθελόντρια

“Ώρα διαλείμματος Παλαιστινιακού παιδικού σταθμού στη Χεβρώνα. Ζώντας σε περιοχή με περιορισμούς στην κινητικότητα των Παλαιστινίων κατοίκων, ο σταθμός αυτός είναι ένα ασφαλές καταφύγιο των παιδιών για κάποιες ώρες της μέρας”.

Αννέζα Βιδάκη, εθελόντρια

“… Έρημη πόλη… χωρίς ζωή… μόνο φυλάκια ελέγχου και στρατιώτες …ένα μέρος που όλα συνεχίζουν να ζουν απλώς επειδή κάποτε υπήρξαν…”.

Θάλεια Γιαννοπούλου, εθελόντρια

“Δίπλα στο τείχος, χωριό Αl Freijat, Δυτική Όχθη”.

Αμβρόσιος Καρδάρης, εθελοντής

Η ζωή στη Χεβρώνα

Η Χεβρώνα είναι παλαιστινιακή πόλη στη Δυτική Όχθη, 30 χιλιόμετρα νότια της Ιερουσαλήμ. Στην απογραφή του 2007, η Χεβρώνα είχε συνολικά 163.146 κατοίκους από τους οποίους περίπου 500 ήταν Ισραηλινοί έποικοι. Είναι η μεγαλύτερη πόλη στη Δυτική Όχθη και η δεύτερη μεγαλύτερη στο Κράτος της Παλαιστίνης μετά τη Γάζα. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 930 μέτρων στα βουνά της Ιουδαίας.

Το 1099 κατελήφθη από τους Σταυροφόρους και το 1187 από τους μουσουλμάνους, με αρχηγό τον Σαλαντίν. Στις αρχές του 16ου αιώνα πέρασε στη κατοχή των Οθωμάνων και το 1917 των Βρετανών και παρέμεινε σε βρετανική κατοχή μέχρι το 1948, όταν και τη Δυτική Όχθη κατέλαβαν οι Ιορδανοί.

Το Ισραήλ κατέλαβε τη περιοχή μετά τον πόλεμο των έξι ημερών.

Η Χεβρώνα είναι πολυάσχολος εμπορικός κόμβος στη Δυτική Όχθη, συνεισφέροντας περίπου το ένα τρίτο του ΑΕΠ της περιοχής, κυρίως από τις πωλήσεις μαρμάρου από τα λατομεία.

Επίσης είναι γεωργικό κέντρο γνωστό για τα σταφύλια και τα σύκα τους, ενώ στη πόλη υπάρχουν εργαστήρια κεραμικής και υαλοποιίας. Η παλαιά πόλη χαρακτηρίζεται από στενά δρομάκια, πέτρινα σπίτια με επίπεδες σκεπές και παλιά καταστήματα. Στη πόλη εδρεύει το Πανεπιστήμιο της Χεβρώνας και το Πολυτεχνείο της Παλαιστίνης.

Η εφιαλτική καθημερινή ζωή

Οι κάτοικοι λένε ότι λόγω του κλεισίματος του σημείου ελέγχου (τσεκ-πόιντ), έχουν αναγκαστεί να ακολουθούν μια διαδρομή 3 με 4 χιλιομέτρων που παρακάμπτει όλη την περιοχή, ενώ τα σπίτια και οι επιχειρήσεις τους απέχουν μόλις μερικά μέτρα.

Οι ισραηλινές κατοχικές δυνάμεις έχουν περιορίσει δραστικά την πρόσβαση των Παλαιστινίων στην οδό Σουχάντα ήδη από το 1994, μετατρέποντας την καρδιά της πολύβουης Παλιάς Πόλης της Χεβρώνας σε μια βαριά στρατιωτικοποιημένη πόλη-φάντασμα. Ισχυρίζονται ότι το κάνουν για την προστασία των περίπου 500 Εβραίων εποίκων που έχουν καταλάβει σπίτια στην περιοχή και έχουν εκδιώξει τους κατοίκους τους.

Παρά το κλείσιμο της οδού, οι Παλαιστίνιοι πρέπει να διασχίζουν την περιοχή για να κινηθούν στο κέντρο της Χεβρώνας και το κλείσιμο του σημείου ελέγχου έχει προκαλέσει σοβαρά εμπόδια. Το σημείο ελέγχου έκλεισε αρχικά μετά τη ρίψη μολότοφ πάνω σε αυτό, αλλά οι ζημιές έκτοτε αποκαταστάθηκαν, ενώ προστέθηκαν τσιμεντένια διαχωριστικά κι ένας νέος πύργος ελέγχου που βλέπει στην παρακείμενη οδό Μπερσίμπα.

“Η ισραηλινή κατοχή προσπαθεί να εξαναγκάσει τους παλαιστινίους κατοίκους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στην οδό Σουχάντα ώστε να μπορέσουν εύκολα οι έποικοι να καταλάβουν την περιοχή” δήλωσε στο πρακτορείο Maan πριν λίγο καιρό ένας ακτιβιστής από τη Συμμαχία της Νεολαίας Ενάντια στους Εποικισμούς της Χεβρώνας. Παρά την πίεση από την κατοχή και τους εποίκους στην οδό Σουχάντα και στην κοντινή γειτονιά Τελ Ρουμέιντα, ο παλαιστινιακός πληθυσμός είναι αποφασισμένος να παραμείνει στα σπίτια του και δεν πρόκειται να τα αφήσει ποτέ στους εποίκους, είπε.

Ένας άλλος ακτιβιστής από τη Συμμαχία Υπερασπιστών των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Χεβρώνας δήλωσε στο Maan ότι αφού πριν τους εμπόδισαν, στη συνέχεια οι ισραηλινές δυνάμεις άφησαν τους μαθητές του σχολείου Κουρτουμπα –που είναι περικυκλωμένο από έναν ισραηλινό εποικισμό- να περάσουν από το σημείο ελέγχου, παρά τον αποκλεισμό. Επιπλέον, ο ακτιβιστής είπε ότι επιτράπηκε επίσης η διάβαση στους ηλικιωμένους άνω των 70 ετών.

Αν και η οδός Σουχάντα είναι συνήθως κλειστή για τους περισσότερους Παλαιστίνιους, οι Εβραίοι έποικοι επιτρέπεται να διασχίζουν την περιοχή. Ο δρόμος είναι χωρισμένος από τσιμεντένια οδοφράγματα για να τους διαχωρίζει από τους λίγους Παλαιστινίους που επιτρέπεται να τον διασχίσουν, αφού πρώτα αποδείξουν στο σημείο ελέγχου ότι αυτός ο δρόμος αποτελεί τον μοναδικό τρόπο πρόσβασης στο σπίτι τους. Ωστόσο, πολλοί κάτοικοι αναγκάζονται να μπαίνουν στα σπίτια τους από τα παράθυρα που είναι σε παρακείμενους δρόμους καθώς η οδός Σουχάντα είναι συχνά κλειστή ακόμα και για εκείνους κατά τη διάρκεια των εβραϊκών εορτών ή των διαδηλώσεων.

Φυλακίζοντας παιδιά

Το 2013 περίπου 1.000 παιδιά από την Παλαιστίνη συνελήφθησαν από τις ισραηλινές αρχές, με τους δικηγόρους να καταγγέλλουν συστηματική κακοποίηση των ανήλικων κρατουμένων, που περιλαμβάνει ξυλοδαρμούς, αναγκαστικές ομολογίες και άλλα βασανιστήρια. Παρά τις αντιδράσεις από ακτιβιστές και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο ισραηλινός στρατός παραμένει ακλόνητος.

Σύμφωνα με το Spiegel, περίπου κάθε χρόνο 700 ανήλικοι Παλαιστίνιοι συλλαμβάνονται από τον ισραηλινό στρατό. Το 2013 ο αριθμός αυτός ξεπέρασε τους 1.000. Οι πιο πολλοί κατηγορούνται πως πέταξαν πέτρες σε στρατιωτικά οχήματα και οχήματα εποίκων. Σύμφωνα με στρατιωτική νομοθεσία που εφαρμόζεται για τους Παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης, τα παιδιά ηλικίας 12 ετών και άνω αναγνωρίζονται ως ποινικά υπόλογοι για τις πράξεις τους και αντιμετωπίζουν ποινές φυλάκισης έως και έξι μήνες για τη ρίψη μιας πέτρας.

Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναφέρουν πως οι ενέργειες του ισραηλινού στρατού στη Δυτική Όχθη εντάσσονται στο πλαίσιο της στρατηγικής του εκφοβισμού, ώστε τα παιδιά να τρομοκρατηθούν και να μείνουν μακριά από διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις στο μέλλον. Παράλληλα ο στρατός μέσω των ανακρίσεων επιχειρεί να συγκεντρώσει πληροφορίες για τις οικογένειες των ανηλίκων, μέλη των οποίων ενδέχεται να συμμετέχουν στο κίνημα ενάντια στην ισραηλινή κατοχή.

Ισραηλινοί δικηγόροι που εκπροσωπούν συχνά τα παιδιά αναφέρουν πως οι ανήλικοι κρατούμενοι σε αρκετές περιπτώσεις αναγκάζονται να ομολογήσουν πράξεις που δεν έχουν διαπράξει. Υπογράφουν έγγραφα υπό την απειλή βίας αλλά και με εκβιασμούς, όπως για παράδειγμα πως αν δεν υπογράψουν ο πατέρας τους θα χάσει τη δουλειά του στο Ισραήλ.

Το περασμένο έτος, η οργάνωση Breaking the Silence, μια οργάνωση που δημιουργήθηκε από πρώην στρατιώτες του Ισράηλ, συγκέντρωσε περίπου χίλιες μαρτυρίες που περιγράφουν κακοποίηση ανηλίκων. Πολλές μαρτυρίες προέρχονται από τους ίδιους τους στρατιώτες.

Εξάλλου όπως αναφέρει ένας πρώην στρατιώτης σε ένα ντοκιμαντέρ της οργάνωσης η κυρίαρχη άποψη στον στρατό του Ισραήλ είναι πως “Κάθε Παλαιστίνιος είναι εχθρός και θα πρέπει να υπερασπιστείς τη γη σου”.

Στη Χεβρώνα, το πρόγραμμα Αναδοχής Παιδιού θα στηρίξει παιδιά που ζουν με το φόβο της κατοχής με ειδικά προγράμματα ψυχοκοινωνικής στήριξης, θα υποστηρίξει ευάλωτα παιδιά ώστε να ολοκληρώσουν τη βασική τους εκπαίδευση, θα δημιουργήσει πρόγραμμα αύξησης εισοδήματος για τις γυναίκες ώστε να ενδυναμωθεί η θέση τους στην κοινωνία τους και θα δημιουργήσει προγράμματα εκπαίδευσης και ενδυνάμωσης των κατοίκων για να ελέγχουν την τοπική κυβέρνηση και την Παλαιστινιακή Αρχή και να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους σε σχέση με την ισραηλινή κατοχή.

“Οι Έλληνες εδώ και χρόνια δείχνουν την αλληλεγγύη τους στους Παλαιστίνιους. Είμαστε σίγουροι ότι θα ανταποκριθούν και αυτή τη φορά και θα στηρίξουν το πρόγραμμα Αναδοχής Παιδιού που θα δώσει ελπίδα σε μια πολύ δύσκολη γειτονιά της Χεβρώνας. Η ActionAid θα τη στηρίζει για τα επόμενα δέκα χρόνια με προγράμματα ανάπτυξης και ενδυνάμωσης που θα βελτιώσουν τη ζωή τόσο των παιδιών όσο και των μεγάλων”, δήλωσε ο Γεράσιμος Κουβαράς, Γενικός Διευθυντής της ActionAid Ελλάς.

Η ActionAid πραγματοποιεί πρόγραμμα και στη Γάζα για την ανακούφιση οικογενειών που έχουν χάσει τα πάντα και για την ψυχολογική στήριξη των παιδιών και οικογενειών της περιοχής. Προβλέπεται να παραμείνουμε στη Γάζα για όσο χρειαστεί και τα προγράμματά μας να γίνουν τελικά αναπτυξιακά με στήριξη γυναικών για τη δημιουργία εισοδήματος.

Γίνε Ανάδοχος Παιδιού στην Παλαιστίνη

Η  ActionAid βρίσκεται στη Γάζα για να υποστηρίξει τους πληγέντες τόσο στις βασικές τους ανάγκες, όσο και για να τους βοηθήσει να ξαναστήσουν τη ζωή τους. Παρέχει κουπόνια σε οικογένειες, ώστε να αγοράσουν τρόφιμα και είδη υγιεινής. Μέχρι τώρα, περισσότεροι από 7.000 άνθρωποι έχουν ωφεληθεί. Παράλληλα κάνει διανομή φαρμάκων και οργανώνει προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης σε γυναίκες και παιδιά, ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τα τραύματα που άφησαν οι πολεμικές επιθέσεις. 

Στήριξτε τη δράση, κάνοντας μία δωρεά για τη Γάζα

Βιωματική έκθεση «Μπες στη θέση μου: Παλαιστίνη»:

• Σάββατο 8 και Κυριακή 9 Νοεμβρίου, ώρες: 10:00 – 22:00
• Αίθουσα: Δ7 – Νέοι Φούρνοι, «Τεχνόπολις» Δήμου Αθηναίων, Πειραιώς 100, Γκάζι – σταθμός μετρό Κεραμεικός
• Είσοδος: 2€

Το Σάββατο 8 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθούν στον πολυχώρο «Gazoo» δύο προβολές του νέου ντοκιμαντέρ της ActionAid «Μήνυμα από την Παλαιστίνη» που αποτυπώνει την εμπειρία των Ελλήνων που έζησαν για μια εβδομάδα με οικογένειες από τη Χεβρώνα και τις ιστορίες που άκουσαν. Μετά την κάθε προβολή θα μιλήσουν Ανάδοχοι Παιδιού που επισκέφτηκαν την κατεχόμενη Παλαιστίνη τον Μάιο του 2014 και Παλαιστίνιοι από την ActionAid Παλαιστίνης που θα έρθουν στην Αθήνα ειδικά για τις δύο αυτές προβολές.

Δύο προβολές του ντοκιμαντέρ «Μήνυμα από την Παλαιστίνη»:

• Σάββατο 8 Νοεμβρίου, ώρες: 17:00 με 19:00 και 20:30 με 22:30
• «Gazoo», Πειραιώς 102-104, Γκάζι, δίπλα στην «Τεχνόπολις» – σταθμός μετρό Κεραμεικός
• Είσοδος: ελεύθερη
• Δήλωση συμμετοχής στο 210 62 41 819 (παρακαλούμε δηλώστε προτίμηση ώρας)

Φωτογραφίες: ActionAid, NEWS 247