Μπόμπιρας: Από πού προέρχεται η λέξη

Μια ωραία λέξη για το πιτσιρίκι, το μικρό παιδί, και ειδικότερα το αεικίνητο, ανήσυχο και πανέξυπνο αγόρι, όπως λέει το Μείζον Ελληνικό Λεξικό, είναι και το «μπόμπιρας». Όμως ποτέ δεν σκεφτήκαμε, οι περισσότεροι από εμάς τουλάχιστον, πως ο αξιολάτρευτος μπόμπιρας που μας ζαλίζει το κεφάλι με την υπέροχη παιδική του φλυαρία, έλκει την ετυμολογική καταγωγή του από την ιταλική λέξη «bombero». Αυτός ο μπομπέρο όμως, κατάγεται, κοίτα να δεις τώρα, από τη γνωστή λέξη βόμβα!

Ναι, ναι, μιλάμε γι’ αυτό το επικίνδυνο πράγμα που εκρήγνυται με καταστρεπτικές συνέπειες. Τώρα, η λέξη βόμβα είναι αντιδάνειο – αυτό σημαίνει πως ναι μας ήρθε από τα ιταλικά, από την λέξη «bomba», η οποία προέρχεται από το λατινικό «bombus», πλην όμως αυτό παράγεται από το αρχαιοελληνικό «βόμβος»! Αυτός ο βόμβος, δηλαδή ο βαρύς, υπόκωφος και συνεχής ήχος σε χαμηλή κλίμακα, όπως ο ήχος που βγάζουν κάποια έντομα όταν πετούν, είναι ηχομιμητική λέξη, όπως λέει το Λεξικό τη Νέας Ελληνικής Γλώσσας, η οποία λέξη ανήκει σε μια μεγάλη ομάδα εκφραστικών όρων που σημαίνουν «κάνω θόρυβο, ηχώ, στροβιλίζω»…

Μετά από όλη αυτή την γλωσσική περιπέτεια, αυτή την περιπλάνηση στα σημαίνοντα και ., παράγει θόρυβο. Όχι σαν μπόμπα που σκάει, ευτυχώς, μάλλον σαν μεγάλο ζουζούνι που βομβεί. Αν εξαφανίζονταν οι μπόμπες, κι έπαιρναν τη θέση τους έξυπνοι, θορυβώδεις και αξιαγάπητοι μπόμπιρες, πόσο πιο ωραίος θα ήταν ο κόσμος…

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.