Εβραίοι, Ισραηλίτες και Ιουδαίοι

Η λέξη «Εβραίος» προέρχεται από την εβραϊκή ρίζα «ibri», από το ρήμα «abaar» που σημαίνει «διαβαίνω, διασχίζω» και αναφέρεται στο πέρασμα του Ιορδάνη Ποταμού από τους Εβραίους κατά την Έξοδο από την Αίγυπτο προς στην Γη Χαναάν (άλλοι ισχυρίζονται ότι αφορά το πέρασμα από τον Ευφράτη, η τη μετανάστευση του Αβραάμ από τη Μεσοποταμία). «Εβραίος» είναι αυτός που πιστεύει στην εβραϊκή θρησκεία ή αναγνωρίζει τον εαυτό του στο σύνολο των θρησκευτικών και πολιτισμικών παραδόσεων του εβραϊκού πολιτισμού.

Κάποιος λοιπόν μπορεί να είναι ελληνικής καταγωγής Έλληνας πολίτης, αλλά Εβραίος στο θρήσκευμα. Ο «Ισραηλίτης» είναι συνώνυμο του «Εβραίος». Ισραηλίτης σημαίνει «αυτός που ανήκει στο λαό που κατάγεται από τον Ιακώβ». Ο Ιακώβ, λέει η παράδοση, μετά από μια πάλη με έναν άγγελο που του είχε στείλει ο Θεός, άλλαξε το όνομά του, και ονόμασε τον εαυτό του «Ισραήλ», που σημαίνει «ο Θεός τον έκανε πιο δυνατό».

Συνεπώς, «Ισραηλίτες» κατά λέξη είναι οι απόγονοι του Ιακώβ. Τώρα, ο «Ιουδαίος»: ο όρος είναι συνώνυμος του «Εβραίος» και του «Ισραηλίτης». Η ρίζα προέρχεται από το όνομα μιας εκ των πιο σημαντικών των 12 φυλών του Αρχαίου Ισραήλ, της Φυλής του Ιούδα, από τον Ιούδα, γιο του Ιακώβ – «Yehudha» στα εβραϊκά, σημαίνει «αινούμενος», αυτός που τον αινούν, που τον υμνούν, ο δοξασμένος.

Και τέλος, «Ισραηλινός» είναι απλώς και μόνον ο πολίτης του Κράτους του Ισραήλ, ανεξαρτήτως θρησκεύματος: ένας Ισραηλινός συνεπώς μπορεί να είναι Εβραίος, Χριστιανός ή Μουσουλμάνος.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.