Κέντρο: Τι σημαίνει

«Το σημείο που κείται σε ίση απόσταση απ’ όλα τα σημεία της περιφέρειας κύκλου ή της επιφάνειας σφαίρας», αναφέρει το Μείζον Ελληνικό Λεξικό, ως πρώτη σημασία της λέξης «κέντρο». Το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας το ορίζει, κατ’ αρχάς, ως «το σημείο ή το μέρος που βρίσκεται στο μέσον ενός χώρου ή πράγματος».

Όπως καταλαβαίνετε, το Κέντρο, ως πολιτικός χώρος, ευρισκόμενος μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς, είναι ένας μάλλον φαντασιακός, ιδανικός χώρος, και το να ανήκεις σ’ αυτόν θα το έλεγα εκτός των άλλων και πολυτέλεια, όταν προϋποθέτει την απόρριψη των ακραίων θέσεων και την εξεύρεση συμβιβαστικών λύσεων.

Και το λέω αυτό γιατί δεν είναι δυνατόν να είσαι πάντα ψύχραιμος και συμβιβαστικός, γιατί κάποια στιγμή πρέπει να αποφασίσεις με ποιους θα πας, και ποιους θ’ αφήσεις, που λέει και το τραγούδι. Δεν μπορεί να είσαι και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ, που λέγανε παλιά… Η αυστηρή ουδετερότητα, συχνά υποκρύπτει μια τάση να αφήνεις τους άλλους να βγάζουν τα κάστανα από τη φωτιά, καίγοντας τα χέρια τους, ενώ εσύ νίπτεις, βολικά, τα δικά σου.

Τώρα, θα μου πείτε, τί νταλκάς με έπιασε και μιλάω για το –πολιτικό- Κέντρο. Ε, έχουμε τώρα τελευταία μια έντονη κινητικότητα στο κέντρο του πολιτικού φάσματος, που ας πούμε πως καλύπτεται από τον βασικό κορμό του Κινήματος Αλλαγής. Εκεί λοιπόν παρατηρούνται εσχάτως φυγόκεντρες τάσεις: Ποτάμια εκτρέπονται της πορείας τους βγαίνοντας από την κομματική τους κοίτη, ενώ οι εναπομείναντες κεντρώοι αρχίζουν να αλληθωρίζουν έντονα: κάποιοι προς τα δεξιά, οι κεντροδεξιοί, και κάποιοι προς τα αριστερά, οι κεντροαριστεροί…

Κι αυτό δεν είναι παράξενο, γιατί όπως είπα, το να είσαι στο Κέντρο είναι μια λεπτή και δύσκολη υπόθεση. Η ετυμολογία της λέξης το διδάσκει αυτό, καθώς το «κέντρο» προέρχεται από την αρχαία λέξη «κέντρον», που η αρχική σημασία της είναι «αιχμή, αγκάθι, κεντρί»…Τη σημερινή σημασία του, την έλαβε η λέξη «κέντρο» από τον Ευκλείδη, ως γεωμετρικός όρος, από τον 3ο π.Χ. αιώνα, περνώντας μετά σε πολλές ξένες γλώσσες (centre, zentrum κλπ). Το είπα και πριν: είναι δύσκολο να ισορροπείς ιδεολογικά, και κυρίως πολιτικά, καθισμένος πάνω σε ένα αγκάθι…

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.