Λεύκωμα και άλμπουμ: ποια είναι η σημασία τους

Όσοι και όσες δεν έγραψαν τις βαθυστόχαστες εφηβικές τους ανοησίες στα λευκώματα των αγοριών και κοριτσιών που ήθελαν «να τα φτιάξουν» μαζί τους, ας μην μπουν στον κόπο να διαβάσουν αυτό το κείμενο – η γενιά του Φέισμπουκ και του Ίνσταγκραμ δεν πρόκειται ποτέ να καταλάβει πόσο φορτισμένη συναισθηματικά ήταν η λέξη «λεύκωμα» για τους παλιότερους.

Το «λεύκωμα» είναι η μετάφραση στα ελληνικά της λέξης «άλμπουμ», από το λατινικό «album», το ουδέτερο του επιθέτου «albus», δηλαδή «λευκός». Το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας αναφέρει πως η λέξη «άλμπουμ» αρχικά αναφερόταν σε (λευκές) επιφάνειες τοίχων ή πίνακες που προορίζονταν για την αναγραφή ανακοινώσεων ή πληροφοριών. Μετά, το «άλμπουμ» έφτασε να προσδιορίζει τα λευκά φύλλα θρησκευτικών βιβλίων, όπου καταγράφονταν σημαντικά οικογενειακά συμβάντα, όπως οι γεννήσεις και οι θάνατοι. Αυτό συνέβαινε βέβαια όταν δεν υπήρχε κανένα άλλο βιβλίο στο σπίτι, εκτός από τη Βίβλο – οι ακαλλιέργητοι, αλλά ευλαβέστατοι κάτοχοι και μελετητές της, χρησιμοποιούσαν τις λευκές σελίδες του ιερού βιβλίου για να καταγράφουν ό,τι άξιζε να θυμούνται…

Ε, από τότε, το άλμπουμ, δηλαδή το λεύκωμα, κατέληξε να χαρακτηρίζει κάθε αναμνηστική συλλογή σημειώσεων. Ή ακόμα και συλλογή άλλων αντικειμένων, όπως οι φωτογραφίες, ή ακόμα και δίσκους μουσικής. Πάντως, εσείς οι κάποιας ηλικίας, μην πετάξετε τα εφηβικά λευκώματά σας: θα φανούν χρήσιμα στα εγγόνια σας, όταν θα κάνουν το διδακτορικό τους στην ανθρωπολογία, για να μην πω στην αρχαιολογία.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.