Λόφος Φιλοπάππου: Ένας λόφος με ιστορία

Ούτε είναι όλοι οι πρόσφυγες από τη Συρία το ίδιο, ούτε τα μνημεία γι’ αυτούς μοιάζουν. Οι σύγχρονοι θαλασσοπνίγονται για να φτάσουν στην Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τους βουνά πλαστικών σωσιβίων, άλλοι όμως, πολύ παλιότεροι, αφήνουν πίσω τους μαρμάρινα μαυσωλεία…

Ο λόγος για τον Φιλόπαππο, όπως είναι γνωστός ο Ιούλιος Αντίοχος Φιλόπαππος, εγγονός του Αντίοχου του Δ’, του τελευταίου βασιλιά της Κομμαγηνής, που είναι η σημερινή Συρία… Όταν λοιπόν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Βεσπασιανός κατέλυσε το βασίλειο της Κομμαγηνής, ο Φιλόπαππος με την οικογένειά του βρήκε καταφύγιο στην Ελλάδα.

Αλλά, όπως τραγούδησε και η Λάιζα Μινέλι στο Καμπαρέ, «money makes the world go round», το χρήμα κινεί τον κόσμο. Ο Φιλόπαππος λοιπόν, αυτός ο «Σύρος», όπως τον έλεγε περιφρονητικά ο Παυσανίας, έφερε πολλά λεφτά μαζί του, τόσα, που του εξασφάλισαν την ιδιότητα του Αθηναίου πολίτη και το ζηλευτό τίτλο του Ύπατου της Αθήνας.

Και για να αφήσει το όνομά του αξέχαστο στο διηνεκές, το 115 μ.Χ. κατασκεύασε το ταφικό του μνημείο στο Λόφο των Μουσών, απέναντι από την Ακρόπολη, λες και ήταν κανέναν φαραώ, παρόλο που οι Αθηναίοι στραβομουτσούνιασαν, τόσο από το ακαλαίσθητον του μαυσωλείου, όσο και απο την ιερή θέση όπου αναγέρθηκε, χωρίς όμως να δώσουν συνέχεια στο ζήτημα, καθώς τα μπικικίνια και η πολιτική δύναμη, ως γνωστόν, κυβερνούν τον κόσμο. Αυτή, συνοπτικά, είναι η ιστορία του ονοματοδότη του μνημείου, του λόφου και μετά της συνοικίας του Φιλοπάππου, ενός παλιού πρόσφυγα από τη Συρία…

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.