Μελομακάρονο: Από πού κρατά η σκούφια του

Ένα πολύ διαδεδομένο γλύκισμα των εορτών είναι και το μελομακάρονο, που οι Μικρασιάτες το λένε φοινίκι. Ζουμερό και μελωμένο, καθώς είναι φτιαγμένο από αλεύρι, συμιγδάλι, λάδι, χυμό πορτοκαλιού και μέλι, κάποιοι προτιμούν το μελομακάρονο έναντι των κουραμπιέδων, που έχουν μια, πως να το πω, σκονισμένη γεύση.

Λοιπόν, αυτό το νόστιμο γλυκό των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, έλκει την καταγωγή του από το μέλι και το μακαρόνι. Για το μέλι δεν χρειάζεται να πούμε κάτι, πιστεύω, αλλά η προέλευση της λέξης «μακαρόνι» είναι ενδιαφέρουσα. Υπάρχουν δύο εκδοχές για την προέλευσή της: είτε από το βενετικό «macaroni», από το λατινικό ρήμα «maccare», που σημαίνει «κόβω», είτε από την ιταλική λέξη «maccarone», η οποία προκύπτει από την αρχαιοελληνική λέξη «μακαρία»!

Ναι, ναι, μιλάμε για αυτή τη μακαρία, τη «μακαριά», όπως είναι ακόμα γνωστό το νεκρόδειπνο, το γεύμα που παραθέτουν οι οικείοι του συγχωρεμένου στους συγγενείς και φίλους…

Πάντως, η εξέλιξη της γλώσσας μέσα στο χρόνο είναι κάτι θαυμαστό – από τη θλιμμένη μακαριά, έχουμε περάσει στην χαρμόσυνη, εορταστική γεύση του μελομακάρονου. Του οποίου η κατάχρηση, να προσθέσω, προσθέτει εκατοστά στη μέση των ανθρώπων, και κάνει τη ζυγαριά να στενάζει στα μεθεόρτια. Ωστόσο, μια ζωή την έχουμε.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.