Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, η απλή αναλογική και η άνοδος του …Χίτλερ και του… Μεταξά!

Κάθε προηγούμενο της μεταπολιτευτικής περιόδου δείχνει να ξεπερνά στις μέρες μας η διαστρέβλωση της ιστορίας, κυρίως για πολιτικές και κομματικές σκοπιμότητες, όπως δείχνει η απόδοση τραγικών στιγμών στην …απλή αναλογική!

Αρχικά, υπουργός Επικρατείας, που εκ της καθηγητικής του ιδιότητας οφείλει να διδάσκει στους φοιτητές του και τους πολίτες γενικότερα την ισότητα της ψήφου, αποδίδει, -ανεξαρτήτως εάν αργότερα επιχείρησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις- από το βήμα της Βουλής, την ανάδειξη του Χίτλερ στην εξουσία, στην …απλή αναλογική! Την Κυριακή και τη Δευτέρα, δημοσιεύματα σε έγκυρες εφημερίδες άφηναν να εννοηθεί ότι και ο …Μεταξάς ήρθε στην εξουσία με την απλή αναλογική. Ίσως, μάλιστα, για να χαριτολογήσουμε, οι συγγραφείς των κειμένων δεν ήταν και πολύ καλά …μελετημένοι, γιατί θα έπρεπε να είχαν προσέξει ότι η αναλογική που ψηφίστηκε το 1932 και με αυτό το εκλογικό σύστημα έγινε η κυβέρνηση Μεταξά, εφαρμόστηκε και στις εκλογές του 1946 και του 1950 και, συνεπώς, γιατί να μην της φορτώσουμε και τον εμφύλιο και το μετεμφυλιακό καθεστώς; Και ακολουθώντας τον συλλογισμό τους, αν η απλή αναλογική έφταιγε για την άνοδο του Μεταξά στην εξουσία, γιατί τα συστήματα της ενισχυμένης αναλογικής στις εκλογές του ‘58, του ‘61 και του ‘63, δεν ανέκοψαν την έλευση της χούντας την 21η Απριλίου του 1967; Θυμάται, άραγε, κανείς το “τριφασικό” του 1956, που το δεύτερο κόμμα πήρε περισσότερους βουλευτές από το πρώτο; Και γιατί οι εκλογές με το μπόνους των 50 εδρών το 2009 και το ‘12 δεν απέτρεψαν τη μεγαλύτερη καταστροφή της μεταπολίτευσης, με τα Μνημόνια και την οικονομική κρίση; Προσοχή: Ο υπογράφων έχει επιχειρηματολογήσει ότι το εκλογικό σύστημα διαμορφώνει το πολιτικό σύστημα, είναι δε χαρακτηριστικό πως στη διάρκεια της μεταπολίτευσης έχουμε 18 εκλογικές αναμετρήσεις με 7 εκλογικά συστήματα- γεγονός που δείχνει ότι σχεδόν η κάθε κυβέρνηση χρησιμοποιεί τον εκλογικό νόμο για τις δικές της πολιτικές σκοπιμότητες και τα δικά της κομματικά οφέλη. Είναι, όμως, άλλο αυτό και άλλο εντελώς τα ανιστόρητα επιχειρήματα ότι για τον Χίτλερ και τον Μεταξά έφταιγε η …απλή αναλογική!

Για όψιμους θιασώτες της ενισχυμένης από το χώρο της κεντροαριστεράς, επίσης, έχουμε να θυμίσουμε όχι απλώς ότι η απλή αναλογική υπήρξε θεμελιώδης δέσμευση της 3ης του Σεπτέμβρη, (ανεξαρτήτως εάν δεν εφαρμόστηκε ποτέ όταν ο Ανδρέας και το ΠΑΣΟΚ ήρθαν στην εξουσία), αλλά και ότι το 2014 σύσσωμη η ΚΟ της Χαριλάου Τρικούπη κατέθεσε πρόταση νόμου υπέρ της απλής αναλογικής! Κάποιες …κακές γλώσσες υποστηρίζουν ότι το έκανε για να φράξει την έλευση του ΣΥΡΙΖΑ και του Τσίπρα στην εξουσία, καθώς αμέσως μετά εκτίμησε ότι η απλή αναλογική φέρνει …ακυβερνησία, αλλά είναι απλώς …κακές γλώσσες. Όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ, το 2015 δεν ψήφισε την απλή αναλογική και έκανε εκλογές με το μπόνους των 50 εδρών που έδινε στο πρώτο κόμμα ο νόμος Παυλόπουλου, καθώς το συγκεκριμένο εκλογικό σύστημα τη συγκεκριμένη στιγμή λειτουργούσε υπέρ του.

Τέλος, να θυμίσουμε ότι ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Πρόεδρος της ΝΔ και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στις 3 Οκτωβρίου του 1987, είχε προκαλέσει τον Ανδρέα Παπανδρέου να διενεργήσει αμέσως εκλογές με απλή αναλογική.

Είναι χαρακτηριστικό πως περιγράφει τα γεγονότα εκείνης της εποχής, ο συνάδελφος Άρης Ραβανός στο “Βήμα”, στις 7 Ιουνίου το 2016:

«Τότε είχαμε το εξής ενδιαφέρον γεγονός: Ο Κ. Μητσοτάκης, σε βάρος των κομματικών του συμφερόντων και της πάγιας θέσης του για ενισχυμένη αναλογική, αποδέχεται την απλή, έστω και μόνο για τις επόμενες εκλογές, με την προϋπόθεση αυτές να προκηρυχθούν σύντομα.

Τελικά, στα μέσα Μαρτίου του 1989, δίνεται στη δημοσιότητα το νέο εκλογικό νομοσχέδιο που προσεγγίζει την απλή αναλογική. Το νέο εκλογικό σύστημα ψηφίζεται από την Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ με πολλές διαρροές και τη Ν.Δ. (!), ενώ καταψηφίζεται από ΚΚΕ και ΕΑΡ λόγω της διατήρησης του «συν 1».

Οι εκλογές έγιναν αλλά ο εκλογικός νόμος της στέρησε το μαγικό αριθμό των 151 εδρών. Η Ν.Δ. κέρδισε την πρώτη αναμέτρηση τον Ιούνιο του 1989, τη δεύτερη τον Νοέμβριο του 1989 και χρειάστηκε μια τρίτη αναμέτρηση τον Απρίλιο του 1990 και η προσχώρηση βουλευτή από τη ΔΗΑΝΑ για να σχηματισθεί η πλειοψηφία των 151 βουλευτών.

Οι συνειρμοί από μόνοι τους λένε πολλά. Η ιστορία μας δίνει απαντήσεις. Αρκεί κανείς να την διαβάζει προσεκτικά για να μπορεί να εξάγει χρήσιμα γι’ αυτόν συμπεράσματα. Ο νοών νοείτω…»

Ειδικά με το τελευταίο, συμφωνούμε απολύτως. Το προσεκτικό διάβασμα, άλλωστε, δεν χωρά ανιστόρητες-και επικίνδυνες- ερμηνείες πως η απλή αναλογική ήταν αυτή που έφερε στην εξουσία τον …Χίτλερ και τον …Μεταξά!