Οπαδός: Τι σημαίνει η λέξη

Σκέφτομαι πως η νοηματική διαφορά μεταξύ οπαδού και φιλάθλου, είναι αντίστοιχη εκείνης μεταξύ εθνικιστή και πατριώτη. Για να το κάνω λιανά, ο οπαδός λατρεύει μια ομάδα, ή ένα κόμμα, όντας απολύτως και ηλιθιωδώς σίγουρος πως όλες οι άλλες ομάδες ή τα κόμματα, είναι για τα μπάζα, κάτι που δεν συμβαίνει με τον φίλαθλο, που έχει μεν τις προτιμήσεις του, πλην όμως δεν υποτιμά καμιά άλλη ομάδα. Αναλόγως, ο εθνικιστής θεωρεί τη δική του πατρίδα ανώτερη όλων, εν αντιθέσει με τον πατριώτη, που απλώς αγαπά την πατρίδα του, χωρίς όμως να μισεί τις άλλες. Και χωρίς να θέλει να τις κατακτήσει, εννοείται…

Το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας ορίζει τον οπαδό ως «αυτόν που υποστηρίζει πρόσωπα, ιδέες, θεσμούς ή ομάδες σε πολιτικό, ιδεολογικό, κοινωνικό, θρησκευτικό ή άλλο επίπεδο». Επίσης, είναι αυτός «που υποστηρίζει με φανατισμό κάτι ή κάποιον, που το πάθος του υπερβαίνει τη λογική». Αυτό, και με το συμπάθιο, είναι ευφημισμός. Ο οπαδός έχει αφήσει το μυαλό του σπίτι, ο οπαδός δεν είναι άνθρωπος αυτόνομος, παρά ένα εξάρτημα, ένα μηδενικό, που μαζί με άλλα μηδενικά απαρτίζουν τους μεγάλους αριθμούς, ο οπαδός είναι απλώς ένας ακόλουθος. Ξέρω τί λέω: η λέξη «οπαδός» παράγεται από το αρχαίο ρήμα «οπάζω», που σημαίνει «ακολουθώ, καταδιώκω».

Μακάρι κάποια στιγμή οι οπαδοί να ανακτούσαν, με κάποιο μαγικό τρόπο, την ανθρώπινη υπόστασή τους, και αντί να ακολουθούσαν, αίφνης να καταδίωκαν το ίνδαλμα, που προσκυνούσαν μέχρι τότε. Αλλά θα μου πείτε, όλα αυτά, οι μεγάλες ιδέες, οι μεγάλες ομάδες, οι μεγάλοι αφέντες δεν έχουν ανάγκη από ανθρώπους που συλλογιούνται ελεύθερα, αλλά από οπαδούς που φωνάζουν ρυθμικά.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.