Παρασκευή και 13: γιατί θεωρείται γρουσούζικη ημέρα

Σήμερα είναι Παρασκευή και 13 – μια γρουσούζικη μέρα, σύμφωνα τουλάχιστον με τους Αγγλοσάξονες, όταν παραδοσιακά, στην Ελλάδα, η δυσοίωνη ημερομηνία ήταν η Τρίτη και δεκατρείς. Ομως, γιατί η Παρασκευή και 13 είναι μια αρνητική μέρα; Διότι, την Παρασκευή, 13 Οκτωβρίου του 1307, δηλαδή πριν από 711 χρόνια, ο βασιλιάς της Γαλλίας, ο Φίλιππος ο Τέταρτος, ο επονομαζόμενος «Ωραίος», σε συνεργασία με τον Πάπα Κλήμη τον Ε’, εξαπέλυσε μια άνευ προηγουμένου αιφνίδια και μαζική σφαγή εναντίον του Τάγματος των Ναϊτών Ιπποτών, που είχε την έδρα του στην Ιερουσαλήμ.

Στρατιώτες του Γάλλου βασιλιά χωρίς καμιά προειδοποίηση συνέλαβαν, βασάνισαν και εξολόθρευσαν εκατοντάδες ιππότες, μεταξύ των οποίων και το Μεγάλο Μάγιστρο του Τάγματος, τον Ζακ ντε Μολέ. Αυτός, ένας από τους ισχυρότερους άντρες της εποχής του, πέθανε στην πυρά 7 χρόνια αργότερα, στο Παρίσι, σε μια νησίδα στο Σηκουάνα, ενώπιον του Φιλίππου. Βέβαια, ο βασιλιάς και ο Πάπας δεν παρέλειψαν να δημεύσουν την τεράστια περιουσία του Τάγματος των Ναϊτών, κινητή και ακίνητη – μιλάμε για αμύθητα πλούτη και τεράστιες εκτάσεις στους Ιερούς Τόπους αλλά και στην Ευρώπη.

Επισήμως ο Φίλιππος τιμώρησε το Τάγμα των Ναϊτών για αίρεση και σατανισμό. Ανεπισήμως, για να προστατεύσει το θρόνο του, καθώς οι υπερασπιστές του Παναγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ με τον καιρό είχαν παραγίνει πλούσιοι και ισχυροί, και δεν καταλάβαιναν Χριστό, που λένε. Μάλιστα, οι Ναΐτες Ιππότες, γνωστοί και ως Φτωχοί Συστρατιώτες του Χριστού και του Ναού του Σολομώντα («Pauperes commilitones Christi Templique Solomonici» στα λατινικά) ήταν οι πρώτοι που εφηύραν το τραπεζικό σύστημα και τις επιταγές πολύ καιρό πριν τους Φλωρεντίνους τραπεζίτες!

Η αλήθεια είναι πως κατάφεραν πολλά μέσα στους δύο, σχεδόν, αιώνες λειτουργίας τους: το Τάγμα των Μοναχών-Πολεμιστών ιδρύθηκε το 1118 από μια ομάδα οκτώ ιπποτών, με σκοπό την προστασία των προσκυνητών στους Αγίους τόπους. Μετά το ξερίζωμα του τάγματος, να πούμε πως πυρήνες ιπποτών που γλίτωσαν το διωγμό, βρήκαν καταφύγιο στη Βρετανία, όπου και ίδρυσαν τις πρώτες τεκτονικές Στοές… Αλλά η σφαγή του 1307 ήταν τέτοια, που η Παρασκευή και 13 έχει επιβιώσει στην ευρωπαϊκή συλλογική μνήμη ως η κατ’ εξοχήν αποφράδα ημέρα.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.