Πέτρου και Παύλου σήμερα

Σήμερα είναι η γιορτή των αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Να πούμε πως ο Απόστολος Πέτρος, ο μαθητής του Ιησού Χριστού, θεωρείται , από τους Ρωμαιοκαθολικούς, ως ο ιδρυτής της Εκκλησίας της Ρώμης. Θα θυμάστε, υποθέτω, τον θυρεό του πάπα – με την παπική τιάρα και τα δυο κλειδιά που συμβολίζουν την εξουσία που δόθηκε, υποτίθεται, από τον Ιησού στον Πέτρο για να διοικεί την εκκλησία, να κλειδώνει και να ξεκλειδώνει την πόρτα του Παραδείσου… Αυτή η εξουσία περνάει από τον Πέτρο στους διαδόχους του, δηλαδή στους πάπες: μια πολύ βολική για το Βατικανό ερμηνεία των Γραφών.

Ο Πέτρος, σύμφωνα με το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, είναι ένα κύριο όνομα που προέρχεται  από την αρχαία λέξη «πέτρος», δηλαδή «λίθος, πέτρα», με αλλαγή γένους. Στην Καινή Διαθήκη το όνομα εμφανίζεται σαν μετάφραση του αραμαϊκού όρου «Cepha», που σημαίνει ακριβώς «πέτρα, βράχος». Στην εξελληνισμένη μορφή είναι «Κηφάς». Στο ευαγγέλιο του  Ιωάννη αναφέρεται : «συ ει Σίμων ο υιός Ιωάννου. Συ κληθήση Κηφάς, ο ερμηνεύεται Πέτρος». Ο Ματθαίος λέει «σύ εἶ ὁ Πέτρος, καί ἐπί ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τήν ἐκκλησίαν, καί πύλαι ἅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς»…  Μέσω του λατινικού όρου «Petrus» το όνομα του αποστόλου διαδόθηκε ευρέως σε πολλές γλώσσες (Peter, Pierre, Pedro, Pyotr, κλπ).

Να πούμε πως, όπως ο Σίμων ονομάστηκε Πέτρος, έτσι και ο Σαούλ ονομάστηκε Παύλος. Στα χρόνια του Χριστού, ήταν συνήθεια των Ιουδαίων της Διασποράς να λαμβάνουν και ένα λατινικό ή ελληνικό όνομα, σχετικό με το παραδοσιακό δικό τους. Όμως ο Παύλος, ο «ισαπόστολος», δεν τον πρόλαβε τον Ιησού: γεννήθηκε στην Ταρσό της Κιλικίας το 5, περίπου, και πέθανε το 66-68 μ.Χ. στη Ρώμη.

Ο Σαούλ, ή Σαύλος, είναι ένα κλασικό παράδειγμα φανατικού – από απηνής διώκτης των Χριστιανών έγινε ο ιδρυτής, ουσιαστικά, της Χριστιανικής θρησκείας. Μια θαυμάσια λογοτεχνική επεξεργασία του χαρακτήρα του Πέτρου υπάρχει, στον «Τελευταίο Πειρασμό», του Νίκου Καζαντζάκη.

Το όνομα «Παύλος» προέρχεται από το λατινικό «Paulus», που σημαίνει «μικρός», ένα επίθετο που συνόδευε ως παρωνύμιο ορισμένα ρωμαϊκά, κυρίως, ονόματα, όπως λέει ο κύριος Μπαμπινιώτης. Το «Paulus» είναι το ρωμαϊκό αντίστοιχο του «Junior»… Ως κύριο όνομα τιμήθηκε από Πατριάρχες, επισκόπους, πάπες και ηγεμόνες, εκτός βέβαια από τον Απόστολο των Εθνών.

Τώρα, η παύλα ουδεμία σχέση έχει με τον Παύλο, να το ξεκαθαρίσουμε αυτό: είναι ένα σημείο στίξης και συμβολίζεται με μια γραμμούλα. Με αυτή δηλώνεται η αλλαγή του προσώπου που ομιλεί, ή χρησιμοπoιείται για να παρεμβληθεί στο λόγο φράση. Επίσης, η παύλα συμβολίζει και τη μουσική παύση. Εάν συνοδεύεται και από την τελεία, τότε παραπέμπει, ως σχήμα λόγου, στον οριστικό, τελεσίδικο τερματισμό. «Παύλα» σημαίνει «παύση, διακοπή», και αυτό είναι λογικό, μιας και παράγεται από το ρήμα «παύω». Αυτό που δεν είναι λογικό, και που με προσβάλλει προσωπικώς, είναι ότι κάποιοι αδαείς επιμένουν να συσχετίζουν ετυμολογικώς την παύλα με τον Παύλο. Έτσι λοιπόν, δράττομαι της ευκαιρίας για να βάλω τελεία και παύλα σ’ αυτή την παρανόηση.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.