Ρόδος: Από πού κρατά η σκούφια της Μέρος 2ο

Για τη γέννηση ή τη δημιουργία της Ρόδου υπάρχουν ένα σωρό μυθολογικές ιστορίες. Την πιο γλαφυρή την αναφέρει ο Πινδαρος: όταν ο Δίας και οι άλλοι θεοί αποφάσισαν να μοιράσουν τη γη, ξέχασαν να κρατήσουν έναν κλήρο για το θεό Ήλιο που ήταν στη δουλειά του, φωτίζοντας τον κόσμο…

Όταν ο Ήλιος διαμαρτυρήθηκε γιατί τον είχαν ρίξει, ο Δίας ήταν έτοιμος να ξανακάνει την κλήρωση, αλλά ο Ήλιος δεν τον άφησε, καθώς είπε πως μέσα από τη θάλασσα είδε να αναδύεται μια εύφορη χώρα. Και τότε ζήτησε από τη Λάχεση, τη μία από τις τρεις Μοίρες, και τον Δία να δώσουν όρκο, πως όταν το νησί αυτό τελικά αναδυθεί θα είναι δικό του για πάντα, όπως και έγινε.

Τώρα, η ιστορία του νησιού είναι πλούσια. Να πω πως είναι αποτυπωμένη όχι μόνο στους αρχαίους ναούς και τα μεσαιωνικά της μέγαρα, αλλά και στα επώνυμα των ανθρώπων της, σ’ αυτές τις προφορικές ιστορικές κιβωτούς.

Τί να πρωτοπεί κανείς για την ιστορία της Ρόδου; Η Λίνδος, η Κάμειρος κι η Ιαλυσός των Δωριέων. Η σπουδαία πολεοδομία της αρχαίας πόλης της Ρόδου από τον Ιππόδαμο. Ο Κολοσσός, το γιγάντιο άγαλμα προς τιμήν του θεού Ήλιου από το χέρι του γλύπτη Χάρη, που είχε το ίδιο ύψος με το Άγαλμα της Ελευθερίας στη Νέα Υόρκη, ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, που όμως κατάντησε να πουληθεί για το μέταλλό του, φορτωμένος σε εννιακόσιες καμήλες, από τους Σαρακηνούς, εννιακόσια χρόνια μετά τήν κατάρρευσή του από σεισμό…

Τό Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ, που εγκαταστάθηκαν στο σμαραγδένιο νησί, λαμπρύνοντάς το με τα υπέροχα οικοδομήματά τους για περισσότερα από διακόσια χρόνια, από τον 14ο μέχρι τον 16ο αιώνα, και μετά η Τουρκοκρατία και η Ιταλοκρατία…

Το 1912 ιταλικά στρατεύματα καταλαμβάνουν τη Ρόδο και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα. Οι Ροδίτες ελπίζουν ότι η ιταλική κατοχή θα είναι προσωρινή. Όμως οι Ιταλοί απέβλεπαν σε προσάρτηση της Ρόδου και των άλλων νησιών στην Ιταλία και εμπόδισαν κάθε ενωτική κίνηση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο η Αντάντ υπόσχεται στην Ιταλία την επίσημη αναγνώριση της κατοχής ως μόνιμης, γεγονός που επισφραγίζεται με τη Συνθήκη της Λωζάνης.

Από τις αρχές της δεκαετίας του ’20 οι Ιταλοί διοικητές φαρμόζουν πολιτική εξιταλισμού των νησιών. Η διοικητική και δικαστική εξουσία ασκείται από Ιταλούς, επίσημη γλώσσα είναι η ιταλική, η διδασκαλία της ελληνικής καταργείται, το εμπόριο και η βιομηχανία βρίσκονται σε ιταλικά χέρια, ενώ πραγματοποιείται ένα πλήθος δημόσιων έργων. Πολλά κτίρια αυτής της περιόδου υπάρχουν ακόμα συνεισφέροντας στον ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του νησιου. Τελικά όμως παρότι πάντοτε το εποφθαλμιούσαν, οι Ιταλοί δεν καταφέρνουν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο να κρατήσουν το Νησί του Ήλιου…

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.