Σαν σήμερα εγκαινιάστηκε το Λούβρο

Στις 10 Αυγούστου του 1793, πριν από 225 χρόνια, άρχισε να λειτουργεί ως Μουσείο το περίφημο ανάκτορο του Λούβρου στο Παρίσι. Επί Γαλλικής Επανάστασης λοιπόν οριστικοποιήθηκε η μετατροπή του μεγάλου κτιριακού συγκροτήματος σε Μουσείο, το οποίο ονομάστηκε «Κεντρικό Μουσείο των Τεχνών», «Μουσείο της Δημοκρατίας» και τελικά «Γαλλικό Μουσείο».

Όταν εγκαινιάστηκε ως μουσείο, τα τρία τέταρτα των εκθεμάτων του προέρχονταν από τις βασιλικές συλλογές, πριν την Επανάσταση, ενώ τα υπόλοιπα προέκυψαν από την περιουσία της Εκκλησίας και των αριστοκρατών της Γαλλίας που δημεύτηκε… Για να καταλάβουμε το μέγεθος του πλούτου που φυλάσσεται στο Λούβρο, να πούμε πως αυτή τη στιγμή εκτίθενται γύρω στα 35.000 έργα τέχνης, δηλαδή το 8% των αποκτημάτων του, που υπολογίζονται στα 445.000 κομμάτια. Οι μόνιμες συλλογές του μουσείου καταλαμβάνουν συνολικά έκταση 60.600 τετραγωνικών μέτρων, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και τα τα ελληνικά αντικείμενα, που καλύπτουν 25 αίθουσες ή χώρους.

Η λέξη «Λούβρο», σύμφωνα με το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, στα γαλλικά «Louvre», είναι αβέβαιης ετυμολογίας. Το πρώην φρούριο του 12ου αιώνα, και κατοπινό βασιλικό ανάκτορο, πιθανώς να πήρε το ονομά του από τη μεσαιωνική λατινική λέξη «lupara», που σημαίνει «κατοικία σκύλων ασκημένων στο κυνήγι του λύκου», από το λατινικό «lupus», που σημαίνει «λύκος». Ή, κατά μία άλλη εκδοχή, το «Louvre», προέρχεται από το σαξονικό «Lower», που σημαίνει «οχυρό».

Τώρα, για τα ανεκτίμητα αριστουργήματα που είναι συγκεντρωμένα στο Λούβρο, τί να πούμε; Πως, για παράδειγμα, ο Ναπολέων είχε ξαμολήσει λόχους αρχαιολόγων, οι οποίοι κατάκλεψαν αναρίθμητες αρχαιότητες σε Ιταλία, Αυστρία, Γερμανία, Ελλάδα, Τουρκία, Αίγυπτο και Μέση Ανατολή, για να λαμπρύνει το Λούβρο, κάνοντας μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα; Τί να πούμε; Για τα εκπληκτικά κομμάτια από το Ιράν, το Ιράκ, τη Μεσοποταμία, την Κύπρο, την Παλαιστίνη, τη Συρία, τη Σαουδική Αραβία; Τί να πούμε, για την Αφροδίτη της Μήλου και τη Νίκη της Σαμοθράκης, που δεν είναι παρά δύο μόνο υπέροχες σταγόνες σε έναν ασύλληπτο ωκεανό αρχαίας τέχνης, η οποία ασφαλώς δεν βλάστησε, δεν αναπτύχθηκε στα γαλλικά χώματα, αλλά έφτασε εκεί, ως λάφυρο, κλεψιμέικο, ή προϊόν αγοπραπωλησίας;

Εντάξει, φωνάζουμε για το λόρδο Έλγιν, και τα Μάρμαρα του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο, και καλά κάνουμε, αλλά εάν με κάποιο μαγικό τρόπο το Λούβρο επέστρεφε στους νόμιμους κατόχους τους όλους τους αλλότριους εκπληκτικούς θησαυρούς που κατέχει, δεν θα ήταν τίποτα άλλο από ένα πελώριο, άδειο, σκονισμένο κέλυφος.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.