Σαν σήμερα γεννιέται η συγγραφέας του Φρανκενστάιν

Πριν από 221 χρόνια, στις 30 Αυγούστου του 1797, γεννιέται μία συγγραφέας, που θα δώσει στον κόσμο έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς του μύθους – τον Φρανκεστάιν. Ας την πάρουμε όμως την ιστορία από την αρχή: είμαστε στο 1816 και η Μαίρη Σέλλεϋ μαζί με τον σύζυγό της, τον ποιητή Πέρσι Σέλλευ, φιλοξενούνται στη βίλα του Λόρδου Βύρωνα στην Ελβετία. Η παρέα των Βρετανών νεαρών λογίων διασκεδάζει με παράξενες ιστορίες, και τότε, γεννιέται στο μυαλό της Μαίρης Σέλλεϋ ο μύθος του Φρανκεστάιν.

Η Μαίρη ξεκινάει να γράφει, και σε ένα χρόνο το μυθιστόρημα είναι έτοιμο. Ο «Φρανκεστάιν ή ο σύγχρονος προμηθέας» τελικά θα εκδοθεί το 1818, και θα έχει τεράστια επιτυχία. Σ’ αυτή, την χαρακτηριζόμενη ως γοτθική και ρομαντική νουβέλα, η Μαίρη Σέλλεϋ αφηγείται την ιστορία ενός φοιτητή της ανατομίας και της χειρουργικής, που ανακαλύπτει τον τρόπο να δίνει ζωή σε νεκρή σάρκα, μέσω του ηλεκτρισμού. Έτσι, ο νεαρός επιστήμονας θα δημιουργήσει έναν άνθρωπο, θα τον «συνθέσει» από μέλη πτωμάτων, και θα του εμφυσήσει ζωή. Ναι, κάπως σαν μικρός Θεός…

Όμως το «Τέρας του Φρνακεστάιν», όπως θα ονομαστεί το φρικαλέο δημιουργημά του, θα προκαλέσει τον τρόμο και την απέχθεια στους ανθρώπους. Το μυθιστόρημα είναι σαγηνευτικό, καθώς πέρα από την σπουδαία πλοκή, λέει πολλά πράγματα για τα όρια, και κυρίως για την ηθική της επιστήμης – απαντά στο ερώτημα όχι αν μπορούμε να κάνουμε κάτι, αλλά εάν πρέπει, εάν είναι σωστό να το κάνουμε…

Ο Φρανκεστάιν της Μαίρης Σέλλεϋ συνεχίζει να γοητεύει το κοινό δυο αιώνες μετά την πρώτη του έκδοση, αποτελώντας τον πυρήνα έμπνευσης, γύρω από τον οποίο πλήθη συγγραφέων, σκηνοθετών και εικαστικών καλλιτεχνών έχουν υφάνει το δικό τους μύθο. Φαντάζομαι ότι ούτε η ίδια η Μαίρη Σέλλευ, η κόρη του φιλοσόφου Ουίλιαμ Γκόλντουιν και της συγγραφέως Μαίρης Γουόλστονκραφτ, θα φανταζόταν την εντελώς αναπάντεχη επιτυχία του πνευματικού της παιδιού. Όμως, μερικές φορές μια κουβέντα έξυπνων και ελλόγιμων ανθρώπων δίπλα στο τζάκι, ενισχυμένη με αλκοόλ και φαντασία, μπορεί να αποβεί πολύ παραγωγική.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.