Σαν σήμερα ιδρύεται ο Ερυθρός Σταυρός

Στις 22 Αυγούστου του 1864 υπογράφεται η Πρώτη Σύμβαση της Γενεύης, για τη βελτίωση της τύχης των τραυματιών και των ασθενών στις ένοπλες δυνάμεις που βρίσκονται σε εκστρατεία. Αυτή η Σύμβαση έθεσε τα θεμέλια στα οποία βασίζονται όλοι οι κανόνες του διεθνούς δικαίου για την προστασία των θυμάτων από τις ένοπλες συγκρούσεις, και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού. Πρακτικά, η 22 Αυγούστου του 1864 είναι η ημερομηνία γέννησης του Ερυθρού Σταυρού.

Αλλά για να καταλάβουμε το πώς και το γιατί της ίδρυσης της μεγαλύτερης μη κυβερνητικής οργάνωσης στον κόσμο, πρέπει να πάμε πέντε χρόνια πίσω. Τον Ιούνιο του 1859, λοιπόν, στη κωμόπολη Σολφερίνο της Λομβαρδίας συγκρούστηκαν οι στρατοί του Κάιζερ Φραγκίσκου Ιωσήφ από τη μια, και των συμμάχων βασιλέων της Γαλλίας και του Πεδεμοντίου από την άλλη. Οι Αυστριακοί είχαν γύρω στους 14.000 νεκρούς και τραυματίες, ενώ οι νικητές, οι Γαλλοπεδεμόντιοι, γύρω στους 15.000.

Αυτόπτης μάρτυρας της αιματηρής σφαγής, αλλά κυρίως της κατοπινής φρίκης, με τις δεκάδες χιλιάδες των τραυματισμένων να εκλιπαρούν για κάποια βοήθεια, ή για ένα σπλαχνικό, γρήγορο θάνατο, ήταν και ο Ελβετός επιχειρηματίας Ζαν Ανρί Ντινάν, ο οποίος, συγκλονισμένος, οργάνωσε ένα δίκτυο παροχής βοήθειας, με τη συνδρομή ντόπιων εθελοντών. Όταν γύρισε στη Γενεύη, δημοσίευσε το «Αναμνήσεις εκ Σολφερίνο» και μέσω της συμμετοχής του στην Κοινωνική και Δημόσια Πρόνοια της Γενεύης, προέτρεψε τη σύγκλιση ενός διεθνούς συνεδρίου, το οποίο οδήγησε στην ίδρυση της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού.

Έτσι, και τότε, γεννήθηκε η ιδέα, αλλά και η οργανωτική δομή του Ερυθρού Σταυρού, που σήμερα είναι ένας μεγάλος διεθνής οργανισμός ανθρωπιστικού χαρακτήρα, ο οποίος προσφέρει βοήθεια στα θύματα των πολέμων. Από τότε ο Ερυθρός Σταυρός περιθάλπει εμπολέμους, προστατεύει αιχμαλώτους, ενώ σε καιρό ειρήνης συντρέχει θύματα καταστροφών και συνδράμει τους πρόσφυγες.

Το έμβλημά του, ο κόκκινος ισοσκελής σταυρός σε λευκό φόντο είναι η ελβετική σημαία με αντεστραμμένα χρώματα, ενώ υπάρχει η Ερυθρά Ημισέληνος και το Ερυθρό Άστρο του Δαυίδ. Τα τελευταία χρόνια συζητείται η υιοθέτηση ενός ουδέτερου εμβλήματος για όλους, ο Κόκκινος Κρύσταλλος, αλλά μάλλον άργησε: όλοι οι άνθρωποι, χριστιανοί, μουσουλμάνοι, εβραίοι και άθεοι, εξακολουθούν να αιμορραγούν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.