Σύνταξη: Η σωτηρία της πατρίδας

Την αποκάλεσαν «το εθνικό μαξιλαράκι». Το σίγουρο είναι ότι από τότε που άρχισε η Κρίση και τα συνακόλουθα Μνημόνια, εάν δεν υπήρχε αυτή, οι απεγνωσμένοι άνεργοι θα έβγαιναν στους δρόμους και θα λεηλατούσαν τα σούπερ μάρκετ για να ταΐσουν τα παιδιά τους. Είναι, κατά κάποιον τρόπο, η εθνική μας σωτηρία τα τελευταία χρόνια, παρόλο που με κάθε Μνημόνιο, όλο και λεπταίνει – πρώτα έχασε το όποιο λίπος της, μετά όμως το μαχαίρι πήγε βαθύτερα, και άρχισε να αφαιρεί το κρέας.

Σε μερικές περιπτώσεις, αυτό το μαχαίρι των περικοπών και της αυστηρής, της θανάσιμα άτεγκτης λιτότητας, άγγιξε το κόκαλο. Παλιότερα, οι λίγοι προνομιούχοι από τους πολλούς κατόχους της, περνούσαν μπέικα, ζάχαρη, μιλάμε: – κάτι στρατιωτικοί που την έπαιρναν, χοντρή-χοντρή, στα πενήντα τους, κάτι δημόσιοι υπάλληλοι πολυτελείας, κάτι μεγαλοτραπεζικοί ζούσαν με αυτήν αν όχι σαν βασιλείς, οπωσδήποτε σαν κόμισσες και βαρονέτοι.

Όμως σήμερα, όπως είπα, αν και ψαλιδισμένη, ακόμα αποτελεί τον εθνικό μας προφυλακτήρα – βασικά προφυλάσσει το κράτος από την εξέγερση των υπηκόων του… Ο κάτοχος μιας τέτοιας, αν και επανειλημμένως κουτσουρεμένη, συντηρεί σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και οικογένειες των τεσσάρων ατόμων, παρόλο που ο ίδιος είναι αναγκασμένος να πηγαίνει στη λαϊκή αγορά αργά το μεσημέρι, για να μαζεύει τα πολύ ώριμα -δεν λέω σάπια- λαχανικά που οι μανάβηδες παράτησαν στο πεζοδρόμιο. Φυσικά, ο λόγος είναι για τη σύνταξη. Αυτή, που υπάρχει κίνδυνος να ξανακοπεί, να ξαναψαλιδιστεί, να ξανασυμπιεστεί, ώστε να βγούμε από τα Μνημόνια αφυδατωμένοι και αποβουτυρωμένοι, χωρίς ίχνος δημοσιονομικού λίπους στα οικονομικά μας.

Ο λόγος είναι για τη σύνταξη, που η οργανωμένη κοινωνία δίνει στον απόμαχο εργαζόμενο, όχι από καλοσύνη, αλλά σαν ανταπόδοση, μιας και αυτός ο κακομοίρης, όλη του την επαγγελματική ζωή, υφίστατο γι’ αυτό το σκοπό γενναίες κρατήσεις στην αμοιβή του. Με άλλα λόγια, το κράτος δεν κάνει χάρη στους συνταξιούχους – τους τα χρωστάει αυτά τα λεφτά που τους δίνει. Η σύνταξη, σύμφωνα με το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, έχει διάφορες σημασίες.

Κατ’ αρχάς είναι η παραγωγή γραπτών κειμένων, μετά είναι η συντακτική δομή μιας γλώσσας, επίσης ο συνδυασμός αριθμών, συμβόλων και απεικονίσεων για τη γραφική αναπαράσταση μεγέθους ή πράγματος (σύνταξη εκλογικού καταλόγου, για παράδειγμα), και τέλος, λέει το Λεξικό, είναι η σημασία της λέξης «σύνταξη» που μας ενδιαφέρει, δηλαδή η μηνιαία παροχή χρηματικού ποσού προς ασφαλισμένο όταν αυτός αποσύρεται από την εργασία του.

Η αρχαία λέξη «σύνταξις» παράγεται από το ρήμα «συντάσσω», από τα «συν» και «τάσσω», και σημαίνει αρχικά την «οργάνωση, τη διευθέτηση κατά σειρά και τάξη», ενώ μεταγενέστερες είναι οι σημασίες «σύνταξη όρων προτάσεως» και «αμοιβή στρατιωτών, ιερέων και άλλων μη μάχιμων πολιτών». Θα έπρεπε να αναγερθεί ένα μνημείο στο Σύνταγμα, δίπλα στον Άγνωστο Στρατιώτη, αφιερωμένο στον Άγνωστο Συνταξιούχο.

Εάν δεν ήταν αυτοί οι «μη μάχιμοι πολίτες», ο μπαμπάς και η μαμά, ο παππούς και η γιαγιά, με τη συνταξούλα τους, ο κοινωνικός ιστός θα είχε διαρραγεί προ πολλού. Εάν δεν ήταν αυτοί, θα το είχαμε κλείσει το μαγαζί, την Ελλάδα εννοώ, και τότε οι δανειστές και οι θεσμοί και η Τρόικα και τα λοιπά γραβατωμένα αρπακτικά του παγκοσμίου χρηματοπιστωτικού συστήματος, που καταβροχθίζουν ολόκληρες χώρες για πρωινό, θα ήθελα να δω πώς θα έπαιρναν τα δανεικά τους πίσω διπλά και τρίδιπλα, όπως συμβαίνει τώρα.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.