Χαυτεία: Από πού κρατά η σκούφια τους;

Τα Χαυτεία είναι μια περιοχή στην πλατεία Ομονοίας. Μιλάμε για κάποια οικοδομικά τετράγωνα, που περιβάλλουν τη διασταύρωση της Αιόλου με τη Σταδίου. Η περιοχή πήρε το όνομά της από το καφενείο κάποιου Χαύτα, που λειτουργούσε εκεί τον 19ο αιώνα. Αυτά λέει η Γουικιπίντια, η διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια, όμως ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, αυτός ο ακάματος γραφιάς, λογοτέχνης και δημοσιογράφος, έγραφε στην «Εφημερίδα», τον Ιούλιο του 1913:

«Δεν ζη κανείς εις τας Αθήνας αν δεν περνά μίαν τουλάχιστον ώραν την ημέραν εις τα Χαυτεία. Είναι πράγματι το κέντρον, η καρδιά των Αθηνών… Και όταν λέγωμεν Χαυτεία, δεν εννοούμεν πλέον το μικρό εκείνο τμήμα της οδού Πατησίων, το μεταξύ των οδών Σταδίου και Βερανζέρου. Τα σημερινά Χαυτεία, μεγαλωμένα σαν την Ελλάδα, περιλαμβάνουν και την αρχήν της οδού Πανεπιστημίου μέχρι των “Βουστασίων” και του Πανελληνίου και την αρχήν της οδού Σταδίου μέχρι του “Κέντρου” και την πλευράν ακόμη της πλατείας της Ομονοίας, επί της οποίας απλούται η “Ήβη”.

Το παλαιόν όνομα, το οποίον έμεινεν από το ξενοδοχείον ή το πεταλωτήριον -δεν ενθυμούμαι καλά, ο φίλος μου κ.Καμπούρογλου θα ενθυμήται καλλίτερα-, κάποιου Χαύτα, επεξετάθη και επεκτείνεται ολονέν εις όλην την περιοχήν. Και από πρωίας μέχρις βαθείας νυκτός, η περιοχή αυτή είναι πλημμυρισμένη από τον ποικιλότερον κόσμον, παρουσιάζουσα μεγαλητέραν ζωήν και κίνησιν από κάθε άλλο μέρος των Αθηνών».

Έτσι ήταν τα Χαυτεία, περισσότερο από έναν αιώνα πριν. Ένα από τα ζωτικά όργανα του αθηναϊκού οργανισμού. Σήμερα, το τελευταίο πράγμα που απασχολεί όλο αυτό το πολύχρωμο, πολυεθνικό πλήθος που συμφύρεται στην περιοχή των Χαυτείων, είναι το είδος του μαγαζιού που διατηρούσε ο Χαύτας, ο νονός της περιοχής: καφενείο, πεταλωτήριο ή ξενοδοχείο;

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.