Ταξί: Από πού κρατά η σκούφια του

Στο Λονδίνο, την Άνοιξη του 1907, ακούστηκε για πρώτη φορά η λέξη “taximeter cab” (Τάξιμίτερ καμπ) – το γνωστό μας ταξί. Το “τάξιμίτερ καμπ” ήταν εκείνο το αυτοκίνητο, το οποίο μισθωνόταν από έναν πελάτη για να τον μεταφέρει σε μια συκεκριμένη απόσταση. Το αντίτιμο της διαδρομής υπολογιζόταν ακριβώς χάρη στο “τάξιμίτερ”, εκείνο δηλαδή το όργανο που εφευρέθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, για να μετράει την απόσταση και τον αντίστοιχο ναύλο – μιλάμε βέβαια για το ταξίμετρο.

Η λέξη “taximeter” προήλθε από το γαλλικό “taximetre”, κι αυτό από το γερμανικό “taxameter”. Η λέξη προέρχεται από το λατινικό “taxa”, που σημαίνει “φόρος, χρέωση”, από το ρήμα “taxo”, δηλαδή “αξιολογώ, διατάσσω, κατατάσσω, ακουμπώ, εκτιμώ την αξία ενός πράγματος, φορολογώ”.Το ωραίο είναι πως αυτό το λατινικό ρήμα, “taxo”, που είναι ο μακρινός πρόγονος του ταξί, παράγεται από το ελληνικό ρήμα “τάσσω”, δηλαδή “τοποθετώ στην κατάλληλη θέση, ορίζω, προσδιορίζω”, σύμφωνα με το Μείζον Ελληνικό Λεξικό.

Συνεπώς η λέξη ταξί είναι ένα ακόμα αντιδάνειο. Η κίτρινη φυλή, οι ένδοξοί μας ταρίφες, που κυβερνούν το στόλο με τα μόμπιλα, οι Άρχοντες του Δρόμου, μπορούν να είναι υπερήφανοι: το ταξί τους έχει ελληνική ρίζα. Κάτι που βέβαια δεν δίνει σε κανένα την άδεια να μαρκαλεύει το ταξίμετρό του, παρόλη την ελληνική του ετυμολογική προέλευση.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.