Θριάσιο: Ένα μυστηριακό τοπίο

Η Μάνδρα, η Μαγούλα, η Νέα Πέραμος, που κατακλύστηκαν από τα σαρωτικά λασποκύματα τον περασμένο Νοέμβρη, είναι κάποιοι από τους οικισμούς του Θριάσιου Πεδίου, μαζί με την Ελευσίνα και τον Ασπρόπυργο. Οι εικοσιένας άνθρωποι που χάθηκαν στη λάσπη, πέθαναν τραγικά σ’ ένα μυστηριακό τόπο.

Αυτή η πεδιάδα δυτικά των Αθηνών, που την αγκαλιάζουν το όρος Πατέρας στα δυτικά, η Πάρνηθα στα βόρεια, τα όρη Αιγάλεω και Ποικίλο στα ανατολικά – νοτιοανατολικά, με τον κόλπο της Ελευσίνας στα νότια, από την αρχαιότητα είχε συνδεθεί με τα Ελευσίνια Μυστήρια. Το όνομά της η πεδιάδα το πήρε από τον ήρωα της περιοχής Θριάσιο. Αυτός ο Θριάσιος, όπως και ο αρχαίος Δήμος Θρίας, όπου είναι σήμερα ο Ασπρόπυργος, πήραν το όνομά τους από τις Θρίες. Αυτές ήταν φτερωτές νύμφες, τροφοί του Απόλλωνα, που κατοικούσαν στο Παρνασσό και μπορούσαν να μαντέψουν το μέλλον από την κίνηση των χαλικιών μέσα στο νερό. Έτσι, τα μικρά χαλίκια που χρησιμοποιούνταν στην μαντική τέχνη, ονομάστηκαν Θρίες.

Μια άλλη μυθολογική παράδοση λέει πως ο Απόλλωνας παραπονέθηκε στον Δία γιατί η Αθηνά του έκλεψε το προνόμιο να είναι ο αποκλειστικός αναμεταδότης των βουλών του Νεφεληγερέτη. Όταν ο πατέρας θεών και ανθρώπων τον δικαίωσε, η Αθηνά, πολύ ενοχλημένη, πέταξε μακριά αυτά τα μαντικά χαλικάκια, τις θρίες, στην πεδιάδα, η οποία από τότε πήρε το όνομα Θριάσιο πεδίο.

Χαριτωμένα όλα αυτά, όμως δεν ξέρω πόση από την αρχαία μαγεία υπάρχει ακόμα – όση γλίτωσε από τα διυλιστήρια και τις υψικαμίνους, παρασύρθηκε από το τσουνάμι της λάσπης.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.