Χιροσίμα: Σαν σήμερα η ρίψη της ατομικής βόμβας

Στις 6 Αυγούστου του 1945, στις 8.15 το πρωί, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής διέπραξαν ένα μείζον έγκλημα κατά της ανθρωπότητας: έπληξαν με πυρηνικά όπλα μαζικής καταστροφής μια ολόκληρη πόλη και τον άμαχο πληθυσμό της, για πρώτη φορά στην Ιστορία. Την ατομική βόμβα, με το γελοίο παρατσούκλι «Little Boy», δηλαδή «αγοράκι», έριξε ένα βομβαρδιστικό Β-29, με κυβερνήτη τον αντισμήναρχο Πολ Τίμπετς, ο οποίος είχε δώσει στο αεροπλάνο το όνομα της μητέρας του: «Ενόλα Γκέι».

Φυσικά, η ρίψη της ατομικής βόμβας ουρανίου-235 στην πόλη Χιροσίμα της Ιαπωνίας, που εξαέρωσε εν ριπή οφθαλμού εβδομήντα χιλιάδες απλούς ανθρώπους, που εργάζονταν, έκαναν τις δουλειές του σπιτιού ή τα μαθήματά τους στο σχολείο, πλασαρίστηκε ως απαραίτητη, ώστε να αποφευχθεί μια μεγάλη στρατιωτική επέμβαση στην Ιαπωνία, με πολλαπλάσιους νεκρούς. Θεωρήθηκε επίσης ως ο μόνος τρόπος να αναγκαστεί αυτή η χώρα του Άξονα, σύμμαχος της ναζιστικής Γερμανίας και της φασιστικής Ιταλίας, σε άνευ όρων συνθηκολόγηση.

Η αλήθεια είναι πως ο Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν δεν έδωσε και μεγάλο χρονικό περιθώριο στους Ιάπωνες για να παραδοθούν. Έτσι, μόλις τρεις μέρες μετά, στις 9 Αυγούστου, μια ακόμα πυρηνική βόμβα, πλουτωνίου αυτή τη φορά, με το εξίσου βλακώδες προσωνύμιο «Fat man», δηλαδή «χοντρός», εκμηδένισε μονομιάς γύρω στους 60.000 ανθρώπους στην πόλη του Ναγκασάκι. Ε, τότε οι Ιάπωνες αναγνώρισαν, μαζί με όλον τον υπόλοιπο κόσμο, τους αληθινούς νικητές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ως τους μεταπολεμικούς επικυρίαρχους στη Γη, που θα είχαν αποδεδειγμένα τη δυνατότητα να κάνουν σκόνη ψιλή μέσα σ’ ένα λεπτό όποιον θα τους σήκωνε κεφάλι.

Ναι, με τους πυρηνικούς βομβαρδισμούς στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι έπεσε μια φριχτή αυλαία στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, παραμένουν κάποια ερωτήματα: δεν έφτανε η μία βόμβα για να συνθηκολογήσουν οι Ιάπωνες; Μήπως η πρώτη, στη Χιροσίμα, ρίφθηκε μόνο και μόνο για να δοκιμαστεί η ισχύς της σε πραγματικές συνθήκες, εφόσον δεν είχαν γίνει μέχρι τότε δοκιμαστικές εκρήξεις βόμβας ουρανίου; Ακόμα κι αν το «Little Boy», το «Αγοράκι», αποδεικνυόταν ελαττωματικό, οι Αμερικάνοι ήταν εξασφαλισμένοι, καθώς είχαν τη δοκιμασμένη και λειτουργική βόμβα πλουτωνίου, τον «Χοντρό», που έσκασε μια χαρά στο Ναγκασάκι…

Όσο για τους νεκρούς Ιάπωνες, οι συνολικές απώλειες των 130 χιλιάδων αμάχων και στις δύο πόλεις ήταν, ασφαλώς, αρχικές – τα θύματα πολλαπλασιάστηκαν καθώς η ραδιενέργεια άρχισε να σκοτώνει έκτοτε, και συνέχισε για δεκαετίες. Το 1950 ο απολογισμός των θυμάτων από τις δυο πυρηνικές βόμβες είχε φτάσει τα 200.000 άτομα. Ακόμα πεθαίνουν άνθρωποι στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι από διάφορες μορφές καρκίνου εξαιτίας της ραδιενέργειας. Όμως κανείς δεν τιμωρήθηκε για αυτό το μαζικό έγκλημα – οι νικητές είναι εκείνοι που πάντα αφηγούνται την Ιστορία, δεν κάθονται ποτέ στο σκαμνί της Νυρεμβέργης.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.