8 ΚΑΛΟΙ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΣ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ
Ένα ταξίδι-αστραπή στην πρωτεύουσα της Ηπείρου και 8 tips για να τα γνωρίσεις καλύτερα.
Θρύλοι, παραδόσεις και ιστορία αιώνων υφαίνουν τη μοναδική προσωπικότητα της πόλης των Ιωαννίνων, όπου το παλιό συναντά το καινούργιο, σε διαδρομές και αξιοθέατα που παίζουν με τον χωροχρόνο.
Τα Γιάννενα, η ιστορική πόλη των γραμμάτων, των ευεργετών και των τεχνών – “η πρώτη στ’ άρματα, στα γρόσια και τα γράμματα” κατά τη λαϊκή ρήση – δε μας απογοητεύει ποτέ στις ξαφνικές ή προγραμματισμένες εξορμήσεις μας.
Κάθε φορά που την επισκεπτόμαστε περπατώντας στα σοκάκια της νιώθουμε την αίσθηση μιας άλλης εποχής, αλλά και τον παλμό της νέας γενιάς που βλέπει τα πράγματα μέσα από 3D γυαλιά.
Κάτι μαγικό περιμένουμε να συμβεί στην πόλη των Ιωαννίνων. Μια ψηφιακή έκθεση έρχεται να αλλάξει το πρόσωπο της πόλης και να αναδείξει κρυφές πτυχές της, που ανασυστήνονται και ξαναγεννιούνται για να κομίσουν νέες ιδέες και προοπτικές.
Μετά την Αθήνα και το Πεδίον του Άρεως, όπου τα ψηφιακά Plásmata συγκέντρωσαν περισσότερους από 400.000 επισκέπτες, η Στέγη ταξιδεύει στην ιστορική πόλη των Ιωαννίνων, από 16 Ιουνίου έως 9 Ιουλίου 2023 και παρουσιάζει τα “Plásmata ΙΙ: Ioannina”. Δεν πρόκειται για μία ακόμη έκθεση, αλλά μια πολυεπίπεδη εμπειρία όπου διαπλέκονται η τέχνη, η τεχνολογία, η πόλη και η φύση.
Τα Plásmata ΙΙ παρουσιάζουν στα Ιωάννινα μια σειρά έργων τέχνης για το ψηφιακό σύμπαν και για τους κόσμους που φτιάχνουμε και στους οποίους τελικά ανήκουμε.
Εμείς συγκεντρώσαμε 8 καλούς λόγους για να κανονίσεις ένα ταξίδι αστραπή στα όμορφα Ιωάννινα. Πέρα από τα φοιτητικά στέκια, τα μπαρ και τα εστιατόρια μπορείς να γνωρίσεις την πόλη στην πράξη. Βάλε αθλητικά και περπάτησέ την.
1. Αλλόκοτα Plásmata
Ένας πολύ καλός λόγος για να ταξιδέψεις για τα Γιάννενα είναι τα “Plásmata ΙΙ: Ioannina”, η ψηφιακή “εμπειρία” που ετοιμάζει η Στέγη και θα κατακλύσει την πόλη (16/6-9/10) με όσους τρόπους μπορείς να φανταστείς. Στο εικαστικό κομμάτι σε περιμένουν 19 έργα της έκθεσης, αλλά και οι ιστορίες που χαρακτηρίζουν 10 τοπόσημα των Ιωαννίνων (που σε κάποιες περιπτώσεις είναι “μυστικά”). Τα έργα μάς καλούν να περιπλανηθούμε σε 29 διαφορετικούς σταθμούς, σε μια διαδρομή κατά μήκος της μεθορίου του Κάστρου και της λίμνης, όπου “ζωντανεύουν” τα “Plásmata” Ελλήνων και διεθνών καλλιτεχνών (τα περισσότερα σε νέες αναθέσεις). Τα έργα είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, καθώς η Στέγη έχει ετοιμάσει παράλληλες συναυλίες, workshops, συζητήσεις, περιηγήσεις, για θεατές κάθε ηλικίας, με ελεύθερη είσοδο. Περισσότερες πληροφορίες εδώ…
2. Βόλτα στη Λίμνη Παμβώτιδα
Η πόλη των Ιωαννίνων είναι χτισμένη γύρω από τη μαγευτική λίμνη Παμβώτιδα, την έβδομη μεγαλύτερη της χώρας και μία από τις ομορφότερες της Ελλάδας. Το αρχαίο όνομα Παμβῶτις σημαίνει “αυτή που τρέφει τους πάντες” και είναι μία από τις αρχαιότερες λίμνες παγκοσμίως (υπολογίζεται περίπου 7 εκ. ετών). Σχηματίζεται από τα νερά των πηγών που αναβλύζουν στους πρόποδες του όρους Μιτσικέλι.
Η περιοχή της λίμνης είναι προστατευόμενος βιότοπος του Natura 2000 και στα νερά της καθρεφτίζονται παραμυθένια τα βουνά της Ηπείρου. Πολλές είναι οι ιστορίες που υφαίνουν τον θρύλο της λίμνης με πιο γνωστή αυτή της κυρά Φροσύνης. Μια μυθική μορφή, η κυρά Φροσύνη των Ιωαννίνων πνίγηκε από τον Αλή Πασά μαζί με άλλες 16 ακόμα γυναίκες επειδή είχε ερωτικό δεσμό με τον πρωτότοκο γιο του, τον Μουχτάρ (ή όπως λέει μία άλλη εκδοχή επειδή απέρριψε το ερωτικό ενδιαφέρον του ίδιου του Πασά).
Εδώ ολόκληρη η παραλίμνια περιοχή αποτελεί ιδανικό μέρος για περπάτημα, για τρέξιμο, για ποδήλατο ή απλώς για αγνάντι κατά μήκος της περαντζάδας.
3.Το ατμοσφαιρικό Κάστρο
Δύο είναι τα στοιχεία που δίνουν με τρόπο αυταπόδεικτο το στίγμα της πόλης, και αυτά είναι το νερό και η πέτρα. Αν “κάλυψες” τη Λίμνη ξεκίνα να γνωρίσεις τα λιθόστρωτα πέτρινα καλντερίμια του επιβλητικού κάστρου της πόλης των Ιωαννίνων που χτίστηκε το 525 μ.Χ. και πρόκειται για το αρχαιότερο βυζαντινό φρούριο στην Ελλάδα. Εκεί η ατμόσφαιρα έχει τελείως άλλη αίσθηση.
Περνώντας την μεγάλη πύλη με το οικόσημο του Αλή Πασά, μεταφερόμαστε σε μια άλλη εποχή, τότε που το κάστρο ήταν το μεγαλύτερο διοικητικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. Εδώ αναπτύχθηκαν τα ελληνικά γράμματα και δίδαξαν οι μεγάλοι δάσκαλοι του Γένους, εδώ σπούδασαν την τέχνη του πολέμου οι μεγάλοι οπλαρχηγοί.
Το κάστρο χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα: τον εξωτερικό περίβολο, τη ΒΔ ακρόπολη, όπου δεσπόζει το Ασλάν Τζαμί, τη ΝΑ ακρόπολη με το περίφημο Ιτς Καλέ και, τέλος, την καθαυτό Καστροπολιτεία, την παλαιά, περίτειχη πόλη των Ιωαννίνων. Η έκταση μέσα στα τείχη του είναι 200 στρέμματα περίπου. Ο όρος “Ιτς Καλέ” σημαίνει “εσωτερικό κάστρο” και μέσα σε αυτό βρίσκονταν τα ανάκτορα του Αλή Πασά.
Το Κάστρο αποτελεί κεντρικό σημείο και της ιδιαίτερης διαδρομής της έκθεσης “Plásmata ΙΙ: Ioannina” που θα μας δώσει την αφορμή να ανακαλύψουμε τοπόσημα και κρυφές γωνιές μέσα στο κάστρο που δεν γνωρίζαμε την ιδιαίτερη ιστορία τους.
4. Βαρκάδα για το Νησί
Στολίδι της λίμνης των Ιωαννίνων είναι το Νησάκι της – που λέγεται απλά το Νησί – και αναδύεται πανέμορφο μέσα από την πρωινή ομίχλη. Το Νησάκι αποτελεί ένα από τα δύο κατοικημένα νησιά σε λίμνη στην Ελλάδα, το άλλο είναι ο Άγιος Αχίλλειος Πρεσπών. Έχει μόνιμο πληθυσμό 250 κατοίκων και απέχει μόλις 10 λεπτά από τον Μώλο με καραβάκι.
Εκεί μπορείς να κάνεις τη βόλτα σου στον γραφικό οικισμό, αλλά και να δοκιμάσεις τηγανητά βατράχια, χέλια και πέστροφες στα γραφικά ταβερνάκια. Εδώ η ιστορία είναι ζωντανή και ένας τρόπος να τη μάθεις είναι μία επίσκεψη στο μουσείο του Αλί Πασά και τον οντά που βρήκε τραγικό θάνατο από τους Τούρκους στρατιώτες.
Εξαίσια δείγματα ηπειρώτικης τέχνης είναι οι βυζαντινές μονές, Φιλανθρωπινών και Στρατηγοπούλου, που έχουν μεγάλη ιστορική και θρησκευτική αξία, ενώ η επίσκεψη στη μονή του Προφήτη Ηλία στο υψηλότερο σημείο του νησιού, αποζημιώνει με τη μαγευτική της θέα.
5. Η ιερή τέχνη της αργυροχοΐας των αιώνων
Όλη η πόλη είναι γεμάτη μαγαζάκια με καταπληκτικά κοσμήματα και περισσότερα για την τέχνη της αργυροτεχνίας θα μάθεις στο ομώνυμο Μουσείο. Βρίσκεται στο Κάστρο, και συγκεκριμένα στον δυτικό προμαχώνα της νοτιοανατολικής ακρόπολης (Ιτς Καλέ).
Πρόκειται για ένα τεχνολογικό μουσείο, καθώς πραγματεύεται την τεχνολογία της αργυροχοΐας κατά την προβιομηχανική περίοδο, αλλά ταυτόχρονα και για περιφερειακό μουσείο, με την έννοια ότι εστιάζει στην ιστορία της αργυροχοΐας στην περιοχή της Ηπείρου.
Αν η χαρά σου είναι τα μουσεία, μπορείς να δοκιμάσεις την τύχη σου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων, στο Λαογραφικό Μουσείο ή και στο Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων Ιωαννίνων.
6. Movement Radio και μουσική στην πόλη
Αν περπατώντας στην πόλη ακούσεις ξαφνικά μουσική, όχι δεν ακούς φωνές σαν την Ζαν Ντ’ Αρκ, αλλά κάτι “μαγειρεύει” το Movement Radio, ο διαδικτυακός σταθμός της Στέγης, που έχει αναλάβει τη μουσική επιμέλεια στα “Plásmata ΙΙ: Ioannina” και εκπέμπει καθημερινά από τα Γιάννενα κατά τη διάρκεια της έκθεσης.
Έως τις 9 Ιουλίου το Movement Radio θα κινείται στα Γιάννενα μ’ ένα τροχήλατο στούντιο, εκπέμποντας μουσική 24/7, δίνοντας ρυθμό στην πόλη με ζωντανές εμφανίσεις, DJ sets, συζητήσεις, συνεντεύξεις και ραδιοφωνικά προγράμματα και δημιουργώντας ένα σημείο συνάντησης μεταξύ της τοπικής μουσικής σκηνής των Ιωαννίνων αλλά και καλλιτεχνών από την Αθήνα και το εξωτερικό.
Από τα Παλιά Σφαγεία, τα Λιθαρίτσια και το Τζαμί της Καλούτσιανης, το Movement Radio οργανώνει μια πληθώρα από μουσικά δρώμενα: χιπ χοπ και ραπ ζωντανές εμφανίσεις και DJ sets από τους Moose και Χαρά, αλλά και από τους DJs Black Athena, Escapade και Kairo. Selections από εδραιωμένους local DJs, όπως οι Built On Soil και Νίκος Τσίνος, αλλά και punk rock εμφανίσεις των Moses Remax, Elephant, Schizodolls από τα Γιάννενα και των Enough! από την Αθήνα.
Στο πρόγραμμα και μια πολυμεσική συναυλία από το ONX Studio, τον «επιταχυντή» καριέρας του Ιδρύματος Ωνάση και του New Museum στη Νέα Υόρκη, ο οποίος εστιάζει στις ψηφιακές τεχνολογίες και στην καλλιτεχνική δημιουργία, με πειραματικούς club ήχους από τους Janet Davis, Whystine, S.T.M.C, Poor J’Darr και Voltnoi. Καλοκαιρινά μονοπάτια με dub, dancehall, calypso και lovers rock από τους KEMAΛ και A@H2O, και experimental μελωδικές εξερευνήσεις από τον Στέλιο Λαλούση και τη Lou, καθώς και πολλά ακόμα ονόματα.
Η μοναδική Μαρίνα Σάττι απογειώνει τη “μουσική εκκίνηση” της έκθεσης “Plásmata ΙΙ” στις 16 Ιουνίου στην πλατεία Μαβίλη έχοντας στις βαλίτσες της τα νέα της τραγούδια “Πάλι”, “Πόνος Κρυφός”, “Σπίρτο και Βενζίνη”, σε ένα ξεχωριστό μουσικό event που θα γεφυρώσει την παράδοση με τον ηλεκτρονικό ήχο. Στο επιβλητικό κάστρο του Ιτς Καλέ στις 29 Ιουνίου περιμένουμε με ανυπομονησία την εμφάνιση της Ιταλίδας συνθέτριας Caterina Barbieri, μιας από τις πιο ενδιαφέρουσες φωνές της ηλεκτρονικής μουσικής σύμφωνα με τον διεθνή μουσικό Τύπο. Δες αναλυτικά το πρόγραμμα του Movement Radio.
7. Φύση και τεχνολογία
Κάτι ερωτήματα όπως: “Πώς η τέχνη γίνεται ο τρόπος να συναντηθούν δημιουργικά το ψηφιακό και το τοπικό, η φύση και ο άνθρωπος, η ιστορία και οι θρύλοι;” και “Πώς τα μανιτάρια μπορούν να μας βοηθήσουν να καταπολεμήσουμε τη ρύπανση στον πλανήτη” – και άλλα πολλά – μπορούν να απαντηθούν σε μια σειρά από εκπαιδευτικά προγράμματα στο πλαίσιο της έκθεσης “Plasmata II” που ανοίγουν έναν διάλογο ανάμεσα στο υλικό και το άυλο και μας καλούν να αναζητήσουμε τις καταβολές μας για να ονειρευτούμε το μέλλον μας.
Μια σειρά από περιηγήσεις σε επιλεγμένα έργα κατά μήκος της παραλίμνιας διαδρομής από τις 17 Ιουνίου και μετά, εργαστήρια για τη συνύπαρξη φύσης και τεχνολογίας, την τέχνη της βιβλιοδεσίας, τις τεχνικές παραγωγής μαλλιού και τις διαφορετικές μεθόδους καλλιέργειας μανιταριών, μας καλούν να ανακαλύψουμε τα “Plásmata” με έναν δημιουργικό, διαδραστικό τρόπο. Αναλυτικά εδώ.
Το Σάββατο 17 Ιουνίου ενεργοποιούνται από τους δημιουργούς τους και φιλοξενούνται στους χώρους των αντίστοιχων εικαστικών εγκαταστάσεων και πέρα από αυτούς, τρία έργα της έκθεσης “Plasmata II”. Οι περφόρμανς αυτές περιλαμβάνουν στοιχεία από την παράδοση και τον πολιτισμό των Ιωαννίνων και της Ηπείρου. Το εντυπωσιακό έργο του Πάνου Σκλαβενίτη με τίτλο “#thehead | Zéte” στήνει μια γιορτή με αφορμή το καρναβαλικό, οι WordMord με το έργο τους “Λιμνήμη, Λιμνήμη, Λιμνήμη (μονοπάτια διαφυγής / θυελλώδη νήματα)” μας προσκαλούν σε μια περιπατητική περφόρμανς με αφορμή ένα μη δυαδικό και υβριδικό πλάσμα της λίμνης, ενώ η Μαρία Λουίζου με το “Six breaths per minute” μεταμορφώνει κεραμικά γλυπτά σε μουσικά κελύφη εμπνευσμένη από το ηπειρωτικό μοιρολόι κι ενάντια σε κάθε μορφή βίας.
8. Μπαρότσαρκα στην πόλη με τα “άπειρα” μαγαζιά
Σε κοντινή απόσταση από τη λίμνη σε περιμένει η γραφική γειτονιά Σκάλα, γνωστή για τα πέτρινα κτίριά της που είναι παλιά βυρσοδεψεία και – κάποια από αυτά – έχουν γίνει μπαρ. Μαγαζιά για διασκέδαση βρίθουν και σε στοές στα Γιάννενα, που κάποτε λειτουργούσαν σαν αγορές, όπου κανείς έβρισκε εκεί από επεξεργασμένα δέρματα μέχρι έπιπλα και ποτά.
Χάζι στη στοά Λιάμπεη και τη στοά Μαραμένου, και μετά στάση στην αγαπημένη πλατεία της πόλης, την πλατεία Μαβίλη, που πήρε το όνομά της από τον Κερκυραίο ποιητή, Λορέντζο Μαβίλη, ο οποίος έχασε τη ζωή του στη μάχη για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων.
Τα “Montage”, “Spitaki”, “Τρυποκάρυδος”, “Το μικρό μπαρ”, “Denoar”, “Σκάλα” και “Λητσέρι” είναι ελάχιστες μόνο από τις βραδινές επιλογές στα Γιάννενα, στα οποία ποτέ δεν θα βαρεθείς να νυχτοπερπατάς.
