8 ΣΠΟΥΔΑΙΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΟΥ 2023 ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΗΔΗ ΔΕΙ
Καθώς αφήνουμε το ‘22 πίσω μας, κοιτάζουμε μπροστά και ξεχωρίζουμε τις απόλυτες must-see ταινίες του ‘23 που έχουμε ήδη δει.
Ένας φίλος κάποτε είχε την πιο αστεία αντίδραση όποτε του έδειχνα ένα τρέιλερ ταινίας. «Ωραία, πότε βγαίνει αυτό;». Σε 8 μήνες του έλεγα, και τσαντιζόταν. «Τότε τι μου το έδειξες τώρα;! Απλά για να ξέρω ότι υπάρχει και να το θέλω για τόσο καιρό;;»
Το σκέφτομαι καμιά φορά όταν κάνω ανταπόκριση από κάποιο φεστιβάλ για το NEWS 24/7, όπως τις Κάννες πέρσι. Από εκεί γράφουμε πάντα για ταινίες κάποιες εκ των οποίων ναι, κυκλοφορούν άμεσα ή έστω αμέσως μετά το καλοκαίρι και γίνονται σημείο συζήτησης εδώ και τώρα (όπως ας πούμε το Top Gun: Maverick ή η Απόφαση Φυγής στις τελευταίες Κάννες) και μετά υπάρχουν οι άλλες οι ταινίες που είτε αργούν πολύ να κυκλοφορήσουν παγκοσμίως, είτε στην Ελλάδα τις βλέπουμε με μικρή καθυστέρηση ώστε πιθανώς να συμπέσουν γύρω από οσκαρικές συζητήσεις.
Σε κάθε περίπτωση, η ουσία είναι πως ένα ποσοστό ταινιών που θα κυκλοφορήσουν το ‘23, τις έχουμε δει ήδη. Και κάποιες μας άρεσαν πολύ κιόλας!
Με σεβασμό κι αγάπη προς τον φίλο της εισαγωγής λοιπόν, αυτή είναι μια πρώτη, μικρή ματιά στους επόμενους κινηματογραφικούς μήνες, και στα απολύτως καλύτερα που έχουν να μας δώσουν.
Babylon
Τι είναι: Ένας μεγάλος πρωταγωνιστής του σινεμά. Μια κοπέλα που θέλει όσο τίποτα να γίνει σταρ. Ένα παιδί για όλες τις δουλειές που είναι προορισμένος για κάτι πολύ μεγαλύτερο. Ιστορίες ανόδου και πτώσης πολλών διαφορετικών χαρακτήρων κατά την περίοδο της μεγάλης μετάβασης από τον βωβό στον ομιλούντα κινηματογράφο πριν από σχεδόν έναν αιώνα.
Ποιοι είναι μέσα: Ξέφρενη Μάργκο Ρόμπι, αστείος Μπραντ Πιτ, η ανακάλυψη Ντιέγκο Κάλβα κι ένας Τόμπι Μαγκουάιρ σε ερμηνεία-ανέκδοτο. Με την καλή έννοια. Μάλλον. Σκηνοθετεί ο Ντάμιεν Σαζέλ του La La Land, με φοβερό σάουντρακ από τον Τζάστιν Χέργουιτς της ίδιας ταινίας.
Με τι περγαμηνές έρχεται: 5 υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα (Ταινία, Α’ Γυναικείος, Α’ Ανδρικός, Β’ Ανδρικός, Μουσική) και μπόλικα βραβεία από ενώσεις κριτικών την ώρα που όμως δυστυχώς απέτυχε παταγωδώς στα ταμεία της Αμερικής.
Και γιατί είναι τόσο καλό τελοσπάντων: Είναι μια κινηματογραφική παράκρουση, με έναν τόνο που ακροβατεί ανάμεσα σε σουρεάλ καρτούν και υπαρξιακή σπουδή, με ένα σωρό σκηνές ανθολογίας (το γύρισμα της πρώτης ταινίας της ηρωίδας της Μάργκο Ρόμπι, για παράδειγμα), με μια συναρπαστική προσέγγιση στην «μαγεία του σινεμά» (η ταινία μοιάζει εξίσου κυνική όσο και μαγεμένη απέναντι στον κόσμο του Χόλιγουντ), μια τριπλή παράλληλη δραματουργία ανόδου και πτώσης που κρατά το θεατή σε εγρήγορση, και ένα φινάλε που τολμά: Ή θα το βρεις εντυπωσιακό τολμηρό, ή θα κάνεις eye-roll.
Πότε θα δούμε: 19 Ιανουαρίου στις αίθουσες
All the Beauty and the Bloodshed
Τι είναι: Ντοκιμαντέρ για τη ζωή και την καριέρα της θρυλικής φωτογράφου και ακτιβίστριας Ναν Γκόλντιν, παράλληλα με την εξιστόρηση του πώς μέσα από τους αγώνες της (και του ακτιβιστικού γκρουπ P.A.I.N. που ίδρυσε) τα έβαλε με την πανίσχυρη οικογένεια των Σάκλερ αναδεικνύοντας τον ρόλο τους στην μεγάλη κρίση οπιοειδών στην Αμερική.
Ποιοι είναι μέσα: Η ίδια η Γκόλντιν έχει μεγάλο ρόλο στη δημιουργία του φιλμ, το οποίο σκηνοθετεί η εξαιρετική Λόρα Πόιτρας– βραβευμένη ήδη με Όσκαρ για το επίσης φανταστικό CitizenFour για τον Έντουαρντ Σνόουντεν.
Με τι περγαμηνές έρχεται: Χρυσό Λιοντάρι στο φεστιβάλ Βενετίας.
Και γιατί είναι τόσο καλό τελοσπάντων: Παίρνοντας ως σημείο εκκίνησης τον ακτιβιστικό αγώνα τηςΓκόλντιν απέναντι στην οικογένεια Σάκλερ της Purdue Pharma, το φιλμ ενώνει πολιτικό αγώνα, προσωπικές αναμνήσεις, και τελικά την Ιστορία ενός ολόκληρου καλλιτεχνικού ρεύματος των ΗΠΑ. Η Πόιτρας πετυχαίνει μια συγκλονιστική ισορροπία, με το ντοκιμαντέρ της να μην παραμένει ποτέ μόνο ένα ευθύγραμμο πράγμα. Αλλά να αγκαλιάζει δεκαετίες απώλειας και αντίστασης μέσα από το προσωπικό πορτρέτο μιας θρυλικής καλλιτέχνη, και πάντα υπό το πρίσμα ενός θαυμαστού ακτιβιστικού αγώνα.
Πότε θα δούμε: 2023
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Η Λόρα Πόιτρας μιλάει αποκλειστικά στο News24/7 από την Βενετία
The Banshees of Inisherin
Τι είναι: Κατά τη διάρκεια του ιρλανδικού εμφυλίου το 1923, δύο φίλοι έξαφνα βρίσκονται στα μαχαίρια, με την κόντρα τους να φτάνει στα άκρα. Γιατί; Έλα ντε.
Ποιοι είναι μέσα: Κόλιν Φάρελ, Μπρένταν Γκλίσον, Μπάρι Κίγκαν, Κέρι Κόντον, άπαντες σε εκπληκτική φόρμα και σε εξαιρετικά πιθανό κουαρτέτο ερμηνευτικών υποψηφιοτήτων στα Όσκαρ. Γράφει και σκηνοθετεί ο Μάρτιν ΜακΝτόνα του Αποστολή στη Μπριζ και του Τρεις Πινακίδες, με μουσική του σπουδαίου Κάρτερ Μπέργουελ του Carol.
Με τι περγαμηνές έρχεται: Βραβείο σεναρίου και ερμηνείας (για τον Φάρελ) στη Βενετία, κάτι εξαιρετικά πιθανό να επαναληφθεί και στα Όσκαρ. Ως τότε, εκτός από διάφορα βραβεία ενώσεων κριτικών, η ταινία έχει προταθεί για 8 Χρυσές Σφαίρες, περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη φέτος.
Και γιατί είναι τόσο καλό τελοσπάντων: Η ταινία διαδραματίζεται στην ουσία σε ένα φυσικό παραθαλάσσιο σκηνικό και τρία πετρόκτιστα, με ένα καστ 3-4 ατόμων σε μια διαρκή μεταξύ τους ένταση, που παίρνει τη μορφή μιας απλουστευτικής μεν, δυνατής δε συμβολικής διάστασης περί του εμφυλίου που μαίνεται στην ηπειρωτική χώρα, ακριβώς απέναντι. (Τις κανονιές τις ακούμε αλλά οι εχθροπραξίες ποτέ δεν φαίνονται.) Οι φίλοι βρίζονται και βρίσκονται στα μαχαίρια επί δυο ώρες, με μια κλιμάκωση σοκαριστική όσο και συναισθηματική κι έναν Κόλιν Φάρελ σκέτη λατρεία. Πνευματώδης αλλά και τραχιά τραγικωμωδία, γεμάτη πίκρα, χιούμορ και καρδιά.
Πότε θα δούμε: 2 Φεβρουαρίου
Saint Omer
Τι είναι: Μια γυναίκα από τη Σενεγάλη που κατηγορείται πως εγκατέλειψε το 15μηνο παιδί της να πεθάνει, και μια συγγραφέας παρίσταται στη δίκη προκειμένου να εμπνευστεί από το γεγονός για να γράψει μια επαναδιατύπωση της Μήδειας.
Ποιοι είναι μέσα: Η σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ Άλις Ντιόπ στην πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας.
Με τι περγαμηνές έρχεται: Αργυρός Λέοντας στο φεστιβάλ Βενετίας. Βρίσκεται στην shortlist των ταινιών που θα διεκδικήσουν το φετινό Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας, έχοντας στο μεταξύ βρεθεί σε δεκάδες λίστες κριτικών με τα καλύτερα της χρονιάς.
Και γιατί είναι τόσο καλό τελοσπάντων: Η Ντιόπ χρησιμοποιεί τη ντοκιμαντεριστική ματιά της για να αφηγηθεί τόσο την ιστορία της μητέρας όσο και την ιστορία όπως την αντιλαμβάνεται μέσα από το βλέμμα της η αφηγήτρια και το κάνει με έναν σοκαριστικά ευθύ τρόπο, μην αφήνοντάς τον θεατή να αποδράσει στιγμή. Συζητά για ζητήματα φυλετικά και ταξικά ως άρρηκτα συνδεδεμένα, σε μια Γαλλία που ζει πάνω στην αποικιοκρατικό παρελθόν της, με μια κάμερα κλειδωμένη πάνω σε πρόσωπα και στον χώρο που αυτά τοποθετούνται. Μια ταινία δύσκολο να την ξεχάσεις.
Πότε θα δούμε: 2023
Tar
Τι είναι: H ζωή, η καριέρα και η πτώση της καταξιωμένης συνθέτη και μαέστρου Λύντια Ταρ ύστερα από κατηγορίες που γίνονται εναντίον της.
Ποιοι είναι μέσα: Η Κέιτ Μπλάνσετ σε ρόλο καριέρας και η σπουδαία Νίνα Χος του γερμανικού Phoenix. Σκηνοθετεί ο Τοντ Φιλντ του In the Bedroom, και τον οποίο επίσης θα θυμάστε ως πιανίστα/παλιόφιλο του Τομ Κρουζ στο Eyes Wide Shut.
Με τι περγαμηνές έρχεται: Κέρδισε βραβείο γυναικείας ερμηνείας στη Βενετία, πλασαρίστηκε σε ένα σωρό μεγάλες λίστες του ‘22, είναι υποψήφιο για 3 Χρυσές Σφαίρες και αναμένεται να έχει δυνατή εμφάνιση και στα Όσκαρ.
Και γιατί είναι τόσο καλό τελοσπάντων: Είναι τόσο λεπτομερές και συναρπαστικό το προφίλ της Ταρ που χτίζει η ταινία, που μεγάλο μέρος των θεατών στην Αμερική θεώρησε δεδομένο πως πρόκειται για αληθινό άτομο στου οποίου τη ζωή βασίζεται η ταινία (κάτι που δεν ισχύει). Είναι μια ιστορία γεμάτη προσωπικούς θριάμβους και αποτυχίες, γεμάτη τραγωδία αλλά και σπαρταριστό μαύρο χιούμορ, η οποία ακολουθεί μια σύνθετη ιστορία ανόδου και πτώσης γεμάτη κενά και φαντάσματα (του παρελθόντος ή και όχι μόνο), ίσως το πιο ενδιαφέρον κείμενο πάνω στην «cancel culture» που υπάρχει αυτή τη στιγμή: Οι ιδέες του φιλμ θα συζητούνται και θα αναλύονται διεξοδικά χωρίς ποτέ να μπορέσεις με ευκολία να τις κατατάξεις σε ένα προφανές, καθαρό, ασφαλές σημείο. Πάντα θα έχει κάτι νέο να δώσει.
Πότε θα δούμε: 9 Φεβρουαρίου
Godland
Τι είναι: Στην Ισλανδία του 19ου αιώνα, ένας λουθηρανός ιερέας από τη Δανία αναλαμβάνει μια αποστολή επιμόρφωσης και καταγραφής. Ταξιδεύει στην Ισλανδία με σκοπό να επιβλέψει το χτίσιμο μιας νέας εκκλησίας, και παράλληλα καταγράφει τη ζωή του τόπου μέσα από εικόνες που παίρνει. Όμως το αφιλόξενο τοπίο κι η αδυναμία του να συνεννοηθεί με τους ντόπιους, θα δοκιμάσουν σκληρά την πίστη του.
Ποιοι είναι μέσα: Σκηνοθετεί ο Χλίνουρ Πάλμασον του Μια Λευκή, Λευκή Μέρα (από τις καλύτερες ταινίες του 2020), από τα πιο σημαντικά ανερχόμενα ονόματα του ευρωπαϊκού σινεμά.
Με τι περγαμηνές έρχεται: Πρεμιέρα σε Κάννες κι έπειτα σε Τορόντο.
Και γιατί είναι τόσο καλό τελοσπάντων: Μια απίστευτης σκληρής ομορφιάς ταινία πάνω στη σχέση του ανθρώπου με το τοπίο, πάνω στην αποικιοκρατία και στο πώς καταγράφεται (κι από ποιους, και με τι κριτήρια) η ίδια η ανθρώπινη ιστορία, πάνω –τελικά– στον Χρόνο και στον Θάνατο. Η ταινία παίρνει όλο της χρόνο ώστε να καταγράψει το τοπίο αφήνοντάς μας να το βιώσουμε σα να επρόκειτο κι εμείς να αναμετρηθούμε μαζί του, πριν φέρει τον ιερέα εν μέσω μιας νέας (για εκείνον) κοινότητας που προκαλεί κάθε του κομμάτι πίστης, ηθικής και κοσμοθεωρίας.
Πότε θα δούμε: 2023
Το Μπλε Καφτάνι
Τι είναι: Ράφτης σε μια παραδοσιακή συνοικία του Μαρόκου που παραμένοντας πιστός στην επαγγελματική του παράδοση, πραγματοποιεί την ίδια στιγμή τη ριζοσπαστικότερη επανάσταση όλων, καθώς τα αισθήματά του για έναν άλλο άντρα αρχίζουν να βγαίνουν στην επιφάνεια. Πώς θα αντιδράσεις η σύζυγός του;
Με τι περγαμηνές έρχεται: Παίχτηκε στις Κάννες, ήταν η πρόταση του Μαρόκου για τα φετινά Όσκαρ, αλλά το πιο ενδιαφέρον ήταν πως όταν προβλήθηκε στις Νύχτες Πρεμιέρας φέτος κέρδισε τόσο το βραβείο των κριτικών κινηματογράφου, όσο και το βραβείο κοινού.
Και γιατί είναι τόσο καλό τελοσπάντων: Εντοπίζει τη σύνδεση χειροπιαστού και παθιασμένου, παράδοσης και ανατροπής, λέγοντας μια κλασικής δομής ιστορία με τα πιο κλασικά υλικά. Κρύβοντας όμως στις ραφές της βελονιές μεγαλείου. Στο τέλος της προβολής στις Νύχτες οι πάντες γύρω μου έμοιαζαν συναισθηματικά αδειασμένοι, αγκαλιάζονταν τρυφερά, κοιτάζονταν με αγάπη.
Πότε θα δούμε: 2023.
One Fine Morning
Τι είναι: H Σάντρα πρέπει να διαχειριστεί την επιδείνωση μιας νευροεκφυλιστικής αρρώστιας του πατέρα της, την ώρα που η συνάντηση με έναν παλιό της γνωστό φουντώνει ένα νέο πάθος.
Ποιοι είναι μέσα: Λέα Σεϊντού, έτσι κι αλλιώς από τις καλύτερες ηθοποιούς αυτή τη στιγμή, σε μια πραγματικά εξαιρετική ερμηνεία. Σκηνοθετεί η Μία Χάνσεν-Λοβ του Bergman Island.
Με τι περγαμηνές έρχεται: Πρεμιέρα στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στις Κάννες, όπου και πήρε το βραβείο Καλύτερου Ευρωπαϊκού Φιλμ από τα Europa Cinemas. (Το Δεκαπενθήμερο δεν έχει παραδοσιακά βραβεία όπως όλα τα άλλα τμήματα, παρά 4 μεμονωμένα βραβεία που απονέμουν κάποιοι φορείς.)
Και γιατί είναι τόσο καλό τελοσπάντων: Η Χάνσεν-Λοβ οπτικοποιεί, υπό μία έννοια, την ίδια την αίσθηση της ζωής, όπου ακόμα και το κάθε τι κοσμογονικό μοιάζει στο τέλος σαν μια σειρά από snapshots της ίδιας μας της εμπειρίας. Στην ταινία της τα πάντα μοιάζουν πεζά και διόλου αξιοσημείωτα, κι όμως η εστίαση σε μια ηρωίδα και στον τρόπο που αντιδρά και αφουγκράζεται τα πάντα, μαζί με το ρυθμικό μοντάζ, τη διακριτική χρήση του κάδρου και ένα περίτεχνα ελλειπτικό σενάριο, έχουν ως αποτέλεσμα μια φιλμική αποτύπωση της ίδιας της εμπειρίας του να ζεις, να απορροφάς, να αντιδράς και –τελικά– να συνεχίζεις. Πάντα.
Πότε θα δούμε: 2023
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Η Λέα Σεϊντού στο News24/7 από τις Κάννες