“ΑΝ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΑΝ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΣΤΗ ΡΟΔΟ, ΘΑ ΕΙΧΑΜΕ ΚΑΕΙ ΖΩΝΤΑΝΟΙ”

Την Κυριακή 23/7 η επίσημη ενημέρωση της Πολιτικής Προστασίας ενημέρωσε πως η Ρόδος καίγεται.

Μαζί με ότι “στη μάχη της κατάσβεσης της πυρκαγιάς έχουν ριχτεί 204 πυροσβέστες με 13 πεζοπόρα τμήματα και 39 οχήματα ενώ στη Ρόδο έφτασαν, το βράδυ του Σαββάτου (22/07), νέες ενισχύσεις με δύο C-130 που απογειώθηκαν από Ελευσίνα.

Πρόκειται για δύο ομάδες από το Μηχανοκίνητο Ειδικό Τμήμα Πυροσβεστικών Επιχειρήσεων με 40 πυροσβεστες και 10 οχήματα και μια ομάδα ΕΜΟΔΕ (δασοπυροσβέστες) με 14 πυροσβεστες και ένα όχημα.

Με το C-130 μετέβη στη Ρόδο, μάλιστα, και κλιμάκιο της Διεύθυνσης Εγκλημάτων Εμπρησμού που θα διερευνήσει τα αίτια της πυρκαγιάς”.

Μόνο που η Ρόδος καιγόταν ήδη για 3 ημέρες.

Και αυτά που έλεγε η επίσημη ενημέρωση, δεν αντιστοιχούσαν ακριβώς στην πραγματικότητα.

Ο κύριος που ακολουθεί και ανήκει στους χιλιάδες εθελοντές που ενεργοποιήθηκαν από την πρώτη φωτιά, αντέκρουσε τα επίσημα στοιχεία, ενημερώνοντας πως υπήρχαν 7 εναέρια “συν το ελικόπτερο της πυροσβεστικής, το οποίο πετά για να βλέπει πού υπάρχουν ανάγκες, ώστε να μεταφερθούν εκεί πληρώματα.

“Αν δεν υπήρχαν στο νησί εθελοντές, θα είχε καταστραφεί ολοσχερώς”

“Οι πυροσβέστες μειονεκτούν αριθμητικά, απέναντι στους εθελοντές. Δεν υπάρχει καμία οργάνωση, κανένας από την κράτος δεν έδρασε άμεσα, δεν υπάρχει κανένας μηχανισμός και δεν υπάρχει στήριξη από πουθενά.

Είναι δυνατόν να στέλνουν την έκτη ημέρα των πυρκαγιών πυροσβεστικά οχήματα με πλοίο, αντί να τα φέρουν με C130; Να χρειάζονται 16 με 18 ώρες για να πιάσει το πλοίο λιμάνι, διάστημα που θα μπορούσαμε να έχουμε εκμεταλλευτεί για κατάσβεση της φωτιάς;”

Όλα αυτά τα στοιχεία θα μπορούσαν να αμφισβητηθούν, αν δεν τα επιβεβαίωναν πολλοί άλλοι Ρόδιοι κυρίως μέσω των social media, όταν κατάλαβαν πως αυτός ήταν ο μόνος να προκαλέσουν τους αρμόδιους να ασχοληθούν.

Και το κατάλαβαν, όταν είδαν την Πολιτεία να επικοινωνεί όσα γίνονταν στο νησί τέταρτη ημέρα, οπότε άρχισαν και τα μηνύματα για τις εκκενώσεις. Έως τότε υπήρχε σιωπή. Μεσολάβησε η αποκάλυψη της πραγματικότητας σε όλη την Ευρώπη από τουρίστες, μέσω του TikTok και του Instagram.

Από εκείνη την ημέρα και μέχρι την Τρίτη 25/7, 8η ημέρα των φωτιών στη Ρόδο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι αυτά που προσφέρουν όσα δεν κατάφερε να κάνει εγκαίρως ο κρατικός μηχανισμός.

Έτσι είδαμε και άλλες σχετικές τοποθετήσεις, περί εγκατάλειψης.

Όπως αυτή.

Ο κάτοικος στο Κιοτάρι είπε την Κυριακή 23/7 πως “δεν υπάρχει συντονισμός, ελικόπτερα ή κάτι άλλο. Η φωτιά έσβησε στη θάλασσα. Η κυβέρνηση έλεγε πως επιχειρούν 14 Canadair, ενώ είχαμε ένα ελικόπτερο το πρωί.

Έγιναν δυο το απόγευμα πριν πέσει ο ήλιος και σταματήσει η επιχείρηση. Πολλοί πήραμε τους τουρίστες στα σπίτια μας, τους κοιμήσαμε και τους ταΐσαμε”, αφού η Πολιτεία απουσίαζε.

Όλα τα παραπάνω τα επιβεβαιώνει και η Σεβαστή, κάτοικος περιοχής που απειλείτο για ημέρες.

“Αν δεν ήταν οι εθελοντές, θα είχαμε καεί ζωντανοί” μάς λέει κατ’ αρχάς, πριν προχωρήσει στα αδιαμφισβήτητα στοιχεία που αποδεικνύουν κάθε της λέξη.

“Πρώτα γίναμε ρεντίκολο παγκοσμίως και μετά ασχολήθηκε η Πολιτεία”

“Ποστάρουμε διαρκώς σχετικά stories στα social media ώστε να βλέπουν όσοι περισσότεροι γίνεται την πραγματικότητα, για να έλθει βοήθεια” λέει η Σεβαστή, πριν προσθέσει ότι “αν δεν ήταν οι εθελοντές που ξέρουν και τα μέρη και άρα ήξεραν πού και πώς να πάνε για να βοηθήσουν, δεν θα είχαμε ελπίδα.

Πολλοί είναι αγρότες.

Ξέρουν να κόβουν δέντρα και να ανοίγουν δρόμους. Δεν ξέρουν βέβαια, πώς λειτουργεί η φωτιά. Δεν έχουν περάσει εκπαίδευση. Έκαναν ό,τι μπορούσαν, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους. Και πλήρωσαν από την τσέπη τους καύσιμα και ό,τι άλλο χρειάστηκαν.

Η περιφέρεια εμφανίστηκε για να ενημερώσει πως δίνει δωρεάν καύσιμα την 8η ημέρα.

Το πιο εξοργιστικό ήταν πως στα media υπήρχε απόλυτη σιγή τις τρεις πρώτες ημέρες. Όταν την 4η άρχισαν φωτιές να απειλούν ένα μεγάλο ξενοδοχείο και μάς είχαν κάνει ήδη ρεντίκολο οι ξένοι στα social media, άρχισαν να ασχολούνται επιτελικά, μαζί μας.

Τότε άρχισαν και τα μηνύματα της Πολιτικής Προστασίας.

Η οικογένεια μου κατάγεται από τη Μαλώνα. Είναι στη μέση του νησιού, πάνω από τη Ρόδου-Λίνδου που είναι η εθνικής οδός. Απέναντι μας στα 4 χιλιόμετρα βρίσκεται το Χαράκι, όπου υπάρχουν μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Όχι μεγάλα ξενοδοχεία.

Η φωτιά βρισκόταν μέχρι το βράδυ της Δευτέρας 24/7 μεταξύ Μαλώνα και Μάσαρη. Το μέτωπο ερχόταν από τον Απόλλωνα -από βορειοδυτικά. Υπήρχε και ένα άλλο που ερχόταν από το νότο, από το Γενάδι.

Ήμασταν τυχεροί, γιατί την Κυριακή 23/7 άλλαξε κατεύθυνση ο άνεμος κι έτσι γλιτώσαμε.

Μας είπαν να εγκαταλείψουμε τα σπίτια μας.

Τρέξαμε να πάρουμε τους παππούδες μας από τα σπίτια τους. Ευτυχώς όλοι έχουμε κάποιον συγγενή που μπορεί να βοηθήσει. Όλοι εξυπηρετηθήκαμε μεταξύ μας.

“Η πολιτεία δεν έκανε απολύτως τίποτα. Ήμασταν μόνοι”

“Μιλάμε για χωριά που κατοικούνται κατά 80% από ηλικιωμένους και ανήμπορους ανθρώπους. Πολλοί δεν μπορούν καν, να περπατήσουν μόνοι. Δεν μπορούσαν να αναπνεύσουν από την κάπνα που υπήρχε για τρεις μέρες. Η ζέστη εν τω μεταξύ, ήταν αφόρητη.

Τη Δευτέρα 24/7 μάς είπαν πως τα πράγματα είναι καλύτερα, οπότε πήραμε τους ανθρώπους μας να τους γυρίσουμε στα σπίτια τους. Τελικά, δεν μας το επέτρεψαν”.

Ο συναγερμός έληξε την Τρίτη 25/7.

“Τη Δευτέρα 24/7 υπήρχε μεγάλη αναζωπύρωση στον Απόλλωνα. Οι εθελοντές δίνουν και τη ψυχή τους για να σώσουν τα μέρη τους, αλλά δεν έχουν τις κατάλληλες γνώσεις επί της πυρόσβεσης. Είναι έτσι, πιθανό οι αναζωπυρώσεις να οφείλονται σε παραλείψεις.

Οι ίδιοι άνθρωποι καταλάγιασαν πολλές πυρκαγιές, συμπεριλαμβανομένης αυτής που έφτασε οριακά έξω από τη Μαλώνα και το Μάσαρη.

Αν ‘έφευγε’ από εκεί και πήγαινε βόρεια, θα καιγόταν το μισό νησί, αφού από εκεί έως το Αφάντου και το Φαληράκι υπάρχει τεράστια δασική περιοχή.

Αν δεν κατάφερναν τα παλικάρια μας να ελέγξουν τη φωτιά στο Μαλώνα, θα ήμασταν καταδικασμένοι.

Ήλθαν και Ρουμάνοι πυροσβέστες και μας βοήθησαν, με δυο πυροσβεστικά οχήματα. Παράλληλα, βοήθησαν ιδιώτες με βυτία και αγροτικό εξοπλισμό, με κίνδυνο της περιουσίας και της ζωής τους και γνωρίζοντας πως αν πάθουν κάτι ή πάθουν οτιδήποτε τα οχήματα τους, δεν θα αποζημιωθούν ποτέ.

Αυτοί κατάφεραν και σταμάτησαν τη φωτιά.

Δεν ξέρω τι αριθμούς δίνουν επισήμως. Ξέρω ότι τα εναέρια που είχαμε ήταν ελάχιστα. Τα περισσότερα πέταξαν στο δάσος του Απόλλωνα προς το Γενάδι, γιατί εκεί ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Σε εμάς ήλθαν στο τέλος, όταν απελπιστήκαμε και η φωτιά είχε φτάσει έξω από την εκκλησία του χωριού.

Εμφανίστηκαν περισσότερα εναέρια την 6η και την 7η ημέρα.

Φυσικά και έχουν καεί περιουσίες συγχωριανών. Είναι τεράστια η οικολογική καταστροφή. Ελάφια, λαγοί και διάφορα άλλα είδη κατεβαίνουν στα χωριά και ψάχνουν τροφή και νερό.

Είναι κατακαμένα και κατατρομαγμένα όλα τα ζώα. Άλογα έτρεχαν στους δρόμους -ευτυχώς τα ελευθέρωσαν- και πολλοί κτηνίατροι τρέχουν με βαν στις πληγείσες περιοχές, με αυταπάρνηση.

Οι περισσότεροι ιδιώτες γιατροί βοηθούν στα επείγοντα, εθελοντικά.

Όλα αυτά συμβαίνουν χωρίς να υπάρχει κέντρο συντονισμού για να ξέρουμε τι συμβαίνει”.

Τι έκανε η πυροσβεστική της Ρόδου

Σύμφωνα με πληροφορίες που προκύπτουν από άσκηση που έγινε στο παρελθόν, η Πυροσβεστική Υπηρεσία της Ρόδου έχει 19 υπαλλήλους. Για αυτούς και για όσους άλλους εμφανίστηκαν “οι εθελοντές ήμασταν εκείνοι που φροντίσαμε και για αυτούς, ώστε να τους βρούμε καταλύματα να ξεκουραστούν για 2-3 ώρες πριν φύγουν πάλι για τις εστίες. Έχουν εξοντωθεί.

Είναι ντροπή που ένα νησί σαν το δικό μας δεν έχει επαρκή πυρόσβεση.

Ο επίσημος πυροσβεστικός σταθμός εν τω μεταξύ (όχι εκείνοι των εθελοντών) είναι στο κέντρο της Ρόδου. Το πυροσβεστικό όχημα χρειάζεται τουλάχιστον 20 λεπτά για να ‘βγει’ από το κέντρο και να φτάσει στην εθνική οδό την ημέρα, αφού όλοι είμαστε στο κέντρο για τις δουλειές μας και υπάρχει κίνηση.

Οι στενοί δρόμοι δεν επιτρέπουν την εύκολη διέλευση. Δεν έχεις πού να κάνεις δεξιά ή αριστερά για να δώσεις προτεραιότητα στο όχημα αυτό.

Είμαι αρχιτέκτων μηχανικός και ο πατέρας μου πολιτικός μηχανικός. Έχουμε θέσει πολλές φορές το θέμα μετακόμισης του σταθμού, σε μέρος που θα κάνει πιο εύκολη την πρόσβαση προς την όποια περιοχή του νησιού.

Ο Δήμος και η περιφέρεια έχουν πάρει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για να κάνουν αντιπυρικές ζώνες και όπως καταθέτουν άνθρωποι που ξέρουν τα χωριά τους, δεν έχει γίνει τίποτα.

Στις ειδήσεις λένε για την τρομερή οργάνωση του δήμου και της περιφέρειας. Δεν έκαναν τίποτα. Το προσωπικό δεν σήκωνε τα τηλέφωνα για να οργανώσει την κατάσταση. Ήταν εξαφανισμένο.

Οι μεγαλοξενοδόχοι είναι οι άρχοντες του τόπου. Τι τους στοιχίζει να δώσουν όλοι από ένα ποσό για να έχουμε επαρκή πυρόσβεση; Ομολογουμένως είναι ασφαλισμένες οι επιχειρήσεις τους. Αλλά εικόνες σαν τις φετινές μάλλον δεν βοηθούν στην ενίσχυση του τουρισμού.

Την ίδια ώρα, με ενίσχυση στην πρόληψη και τη δασοπυρόσβεση μπορούμε να συνεχίσουμε να ζούμε από τον τουρισμό -κάτι που ισχύει για το 80% των Ρόδιων”.

“20.000 τουρίστες ήταν στο έλεος”

“Όταν άρχισαν οι εκκενώσεις, την τέταρτη ημέρα, άνοιξαν και τα δυο πρώτα κέντρα φιλοξενίας. Την αρχή την έκανε ο Δήμος της Καλλιθέας, ανοίγοντας το γήπεδο μπάσκετ. Ακολούθησε ιδιωτικό σχολείο και μετά άλλα σχολεία.

Είχαμε ποστάρει στα social media πληροφορίες επικοινωνίας για όσους είχαν μείνει στο δρόμο. Μάς καλούσαν και πηγαίναμε να τους πάρουμε με λεωφορεία ή μίνι βαν ιδιωτών ή επαγγελαμτικά μεταφορικά οχήματα που τους μετέφεραν στους χώρους φιλοξενίας ή στο αεροδρόμιο, δωρεάν.

Η επίσημη επιστράτευση έγινε αφότου είχαμε τακτοποιήσει όλους τους αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους δεν είχαν έστω ενημέρωση από τα μεγαλύτερα ξένα ταξιδιωτικά πρακτορεία. Τους παράτησαν στο έλεος. Κάποια στιγμή εστάλη ένα email που ανέφερε πως θα γινόταν επιστροφή χρημάτων εφόσον δεν άλλαζε η ημερομηνία επιστροφής. Οι περισσότεροι βέβαια, είχαν φύγει.

Υπήρχαν άνθρωποι που ήταν σε παραλίες και είχαν μόνο τα κινητά τους μαζί τους, τα οποία συνηθέστερα δεν είχαν μπαταρία. Άρα δεν είχαν κανέναν τρόπο επικοινωνίας ή πληροφόρησης. Τους μάζεψαν φέρι μπόουτ. Τα μέλη του Λιμεναρχείου δεν έχουν αφήσει τα πόστα τους όλες αυτές τις ημέρες. Συντονίζουν τους ιδιώτες και κάνουν και αυτά τη δουλειά του Δήμου και της περιφέρειας.

Εν τω μεταξύ, τα σχολεία άνοιξαν χάριν πρωτοβουλίας ιδιωτών και των διευθυντριών των δημοσίων σχολείων. Δεν υπήρξε κάποια σχετική εντολή ή/και οδηγία από το κράτος.

Μιλάμε για καταστάσεις πολέμου.

Μετά τηλεφωνούσαν οι Δήμοι στις διευθύντριες και ρωτούσαν “δώστε την εικόνα της κατάστασης”. Όχι τι θα ήταν χρήσιμο να γίνει, αφού οι εθελοντές είχαμε όλη την καλή διάθεση, αλλά δεν είχαμε την τεχνογνωσία. Δεν ξέραμε τι έπρεπε να κάνουμε.

Για αυτό και τις πρώτες ημέρες υπήρχε ανοργανωσιά. Δεν είχαμε καθοδήγηση από κρατικό φορέα.

Κατόπιν αρχίσαμε να ψωνίζουμε είδη υγιεινής, πρώτης ανάγκης και ξηρές τροφές. Τα χρήματα μας τα έδιναν κυρίως φίλοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Πολλά ιδιωτικά μαγειρεία έφτιαχναν -δωρεάν- ζεστό φαγητό που μοίραζαν σε όλα τα κέντρα.

Οι τουρίστες ήταν τρομαγμένοι και κουρασμένοι, αλλά όχι όσο σοκαρισμένοι ήμασταν εμείς οι Ρόδιοι που βλέπαμε τον τόπο μας να καταστρέφετε.

Γιαγιάδες μας φιλούσαν τα χέρια, άλλοι μας αγκάλιαζαν και όλοι μας ευχαριστούσαν.

Κάποιοι πρόλαβαν να πάρουν τα πράγματα τους πριν εγκαταλείψουν τα ξενοδοχεία. Άλλοι -οι λιγότεροι- έμειναν μόνο με τα μαγιό τους. Οι περισσότεροι έφευγαν απευθείας για το αεροδρόμιο όπου προκλήθηκε το αδιαχώρητο.

Με καθυστέρηση κάποιων ημερών, εμφανίστηκαν εκπρόσωποι των πρεσβειών για να βοηθήσουν τους ανθρώπους που είχαν χάσει τα διαβατήρια τους.

Έως τότε οι εθελοντές καλούσαμε στους tour operators για να τακτοποιήσουμε τα της επιστροφής τους.

Τα γραφεία της περιφέρειας και του δήμου ήταν κλειστά”.

Συνολικά άνοιξαν 30 κέντρα φιλοξενίας για 20.000 πυρόπληκτους τουρίστες. Την Τρίτη 25/7 είχαν μείνει σε αυτά ελάχιστα άτομα. Οι περισσότεροι προωθήθηκαν σε ξενοδοχεία ή σπίτια εθελοντών.

Προφανώς κάποιοι παρέμειναν εκτός τόπου και χρόνου. Όπως αυτοί που έδωσαν κλήση σε υδροφόρα.

Ενώ λοιπόν, καιγόταν η Ρόδος για μια εβδομάδα, η κύρια πηγή ενημέρωσης και συντονισμού των Ρόδιων για όσα συνέβαιναν στον τόπο τους, η σελίδα Κυκλώνας Ρόδου στο Facebook (ανήκει σε μετεωρολόγο και γίνεται cross checking του περιεχομένου των αναρτήσεων”, λέει η Σεβαστή)-, ενημέρωσε πως η τροχαία σταμάτησε εθελοντή που επιστράτευσε βυτιοφόρο όχημα για έλεγχο στοιχείων.

Διαπιστώθηκε πως το όχημα ήταν ανασφάλιστο το τελευταίο 24ωρο, του δόθηκε κλήση 500 ευρώ και του αφαιρέθηκαν οι πινακίδες.

Η Σεβαστή προσθέτει εκείνους “τους ελάχιστους” που μόλις άρχισε η καταστροφή άρχισαν να υπερχρεώνουν τις αναγκαίας, πια υπηρεσίες τους “ενώ το ΚΤΕΛ Ρόδου συνέχισε να παίρνει κόμιστρο (5.50 ευρώ) μετά το μήνυμα για εκκένωση της Λίνδου.

Την ίδια ώρα, μια ιδιωτική επιχείρηση είχε διαθέσει τα λεωφορεία της δωρεάν για τη μεταφορά των τουριστών από τις πληγείσες περιοχές στην πόλη.

“Ένα άλλο περιστατικό ντροπής είναι αυτό με την υπάλληλο της ΔΕΥΑΡ (Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Δήμου Ρόδου) που όταν της τηλεφώνησε στις 12.30 υπάλληλος εταιρίας πετρελαίου, η οποία συντονίζει τον ανεφοδιασμό των βυτίων (με δωρεάν προσφορά καυσίμων), της είπε ‘πρέπει να τα φέρετε τώρα, γιατί στη 1 σχολάω και δεν θα υπάρχει κάποιος να παραλάβει’.

Πάντα υπάρχουν αυτοί που δεν νοιάζονται.

Ευτυχώς για εμάς, οι περισσότεροι τρέξαμε να βοηθήσουμε.

Όσα έχουν καταφέρει οι εθελοντές στην πυρόσβεση δεν είναι απλά θαύμα, αλλά κάτι περισσότερο.

Είναι ήρωες.

Αν δεν ήταν αυτοί να επιχειρούν με ό,τι είχαν στη διάθεση τους (πριόνια, αγροτικά και βυτία) θα είχαμε καεί ζωντανοί”.