AXEL VERVOORDT: Ο ΜΑΓΟΣ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΗΣ ΤΩΝ ΣΠΙΤΙΩΝ ΤΟΥ ΜΠΙΛ ΓΚΕΙΤΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΙΜ ΚΑΡΝΤΑΣΙΑΝ

Ο Βέλγος σχεδιαστής και διακοσμητής εσωτερικών χώρων Axel Vervoordt έχει -καθόλου άδικα- χαρακτηριστεί ως “μαέστρος του μινιμαλισμού”. Περιζήτητος και ακριβοθώρητος έχει διακοσμήσει τα σπίτια δεκάδων διασήμων ανά την υφήλιο, από του Μπιλ Γκέιτς και του Στινγκ μέχρι και της Κιμ Καρντάσιαν και του Κάνιε Γουέστ.

Εραστής της Wabi φιλοσοφίας που υμνεί την απλότητα τόσο σε επίπεδο αισθητικής, όσο και σε επίπεδο νοοτροπίας και στάσης ζωής, ο Axel Vervoordt δημιουργεί χώρους μοναδικούς, σεβόμενος απόλυτα τα στοιχεία της φύσης και τη σχέση τους με το υπάρχον περιβάλλον και παίζοντας μοναδικά με την τέχνη του φωτισμού. Βασικό χαρακτηριστικό του, ο τρόπος που αξιοποιεί παλιά έπιπλα και αντίκες εστιάζοντας στη γνησιότητα των πραγμάτων και των υλικών, στην ομορφιά της ατέλειας και στο πέρασμα του χρόνου.

Μισή ώρα έξω από την Αμβέρσα, στο Βέλγιο, υπάρχει ένα μέρος μαγικό, όπου η τέχνη, η αρχιτεκτονική και η φύση γίνονται ένα, με φόντο ένα εντυπωσιακό προσωπικό έργο ομορφιάς και αισθητικής. Ο λόγος για το περίφημο Kanaal, ένα μετασκευασμένο βιομηχανικό αποστακτήριο που ο Axel Vervoordt έχει μεταμορφώσει σε μια “ιερή” πολιτιστική κοινότητα, το οποίο και επισκεφθήκαμε ένα βροχερό χειμωνιάτικο πρωινό.

Ο διάσημος διακοσμητής απέκτησε, το 1999, ένα συγκρότημα αποθηκών από κόκκινα τούβλα και σιλό αποθήκευσης σιτηρών ενός πρώην αποστακτηρίου βύνης (του 1857). Και δημιούργησε, μέσα σε 55.000 τετραγωνικά μέτρα, ένα φιλόδοξο πολιτιστικό και οικιστικό συγκρότημα.

Η προσέγγιση του Vervoordt στο πρότζεκτ αυτό αντανακλά ολόκληρη τη φιλοσοφία του. “Η δουλειά μου έχει να κάνει με τη σιωπή και τη δύναμη”, δηλώνει χαρακτηριστικά και συνεχίζει. “όλα ξεκινούν με ένα συναίσθημα και συνεχίζω βάσει αυτού. Είναι πολύ σημαντικό πως ο ίδιος ο χώρος “μιλά” και ο διάλογος με αυτούς τους παλιούς τοίχους είναι που έχει σημασία”.

Στο Kanaal, αυτό που προξενεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι η απτή αίσθηση αρμονίας και οι γήινες αποχρώσεις. Τα στοιχεία της φύσης έχουν “ενσωματώσει” τα ογκώδη κτίρια, ενώ και οι εσωτερικοί χώροι είναι “απαλοί”, ακολουθούν μια φιλοσοφία μεταμόρφωσης και συνδυάζουν τη λιτότητα του μοντέρνου σχεδιασμού με το πέρασμα του χρόνου. Κάπως έτσι η παλιά αρχιτεκτονική παίρνει μια νέα ζωή.

Το να βλέπεις σημαίνει να αισθάνεσαι με τα μάτια σου
(Seeing is feeling with your eyes)

Στους εκθεσιακούς χώρους του Kanaal τίθενται σε λειτουργία όλες σου οι αισθήσεις. Μπαίνεις σε αίθουσες σκοτεινές που καταλήγουν σε ένα καθαρτήριο φωτεινό πέρασμα, και το αντίστροφο, από το φως κατεβαίνεις στο πνιγηρό σκοτάδι, πάντα περιβαλλόμενος από έργα Τέχνης σοφά τοποθετημένα. Παρά τη λιτή σχεδιαστική του προσέγγιση, καταλαβαίνεις πως, αν μη τι άλλο, ο Axel Vervoordt στον βαθύ πυρήνα του είναι ένας παραμυθάς και μάλιστα μεγάλος. Η χρήση του φυσικού φωτισμού είναι εντυπωσιακή. Δεν ήταν λίγες οι φορές που προσπαθούσα να βρω την τεχνητή πηγή του φωτός και συνειδητοποιούσα πως ένα άνοιγμα μέσα στον τοίχο ή ένας φεγγίτης ήταν αρκετός.

“Lux is lex”, το φως είναι νόμος

Η δύναμη του φωτός είναι κυρίαρχη παντού λοιπόν. Είναι αυτή που εντυπωσιάζει και σε αφήνει εκστατικό μπροστά σε ένα γλυπτό ή έναν πίνακα, καθώς και το ίδιο το έργο Τέχνης μεταμορφώνεται ανάλογα με τη θέση του ήλιου ή τις καιρικές συνθήκες.

Η περιήγηση

Το Kanaal διαθέτει μια σειρά από προσωρινούς εκθεσιακούς χώρους: την Escher Gallery, την Terrace Gallery και την Patio Gallery. Αυτές οι γκαλερί περιλαμβάνουν έναν συνδυασμό ανακαινισμένων βιομηχανικών χώρων και νεόδμητης αρχιτεκτονικής. Διαθέτει επίσης έναν χώρο γνωστό ως Henro και Ma-ka, ο οποίος χτίστηκε χρησιμοποιώντας αρχές ιερής γεωμετρίας, όπου εκτίθενται έργα τέχνης από διαφορετικές περιόδους και εποχές σε διάλογο μεταξύ τους.

Στην Escher Gallery εκπλήσσει το δαιδαλώδες έργο από τούβλα του Δανού καλλιτέχνη Per Kirkeby, ‘Brick Sculptures’, ενώ σε έναν εκθεσιακό χώρο λίγο πιο κάτω, το έργο του Βρετανο-Ινδού γλύπτη Anish Kapoor “At the Edge of the World” σε κάνει να αισθάνεσαι πως είσαι χαμένος στο απέραντο κενό.

Υποβλητικές οι 12 σφαίρες του Bosco Sodi στον χώρο του Karnak. Το μυστήριο, η ανθρωπιά και ο στοχασμός παίζουν κεντρικό ρόλο στην τέχνη του Μεξικανού καλλιτέχνη.

Το έργο αντανακλά τη διαχρονική σχέση μεταξύ των ανθρώπων και του πηλού, ενός υλικού που είναι φορτισμένο με την ενέργεια των τεσσάρων στοιχείων – της γης, του αέρα, της φωτιάς και του νερού. Σημειώστε πως κάθε χειροποίητη σφαίρα πρέπει να στεγνώσει για περίπου οκτώ μήνες πριν ψηθεί σε ρουστίκ κλίβανο. Χρησιμοποιείται, μάλιστα, ένας συνδυασμός ινώδους ξύλου, φλοιού καρύδας και σπόρων τζακαράντα, δημιουργώντας συναρπαστικά και απρόβλεπτα αποτελέσματα.

Εντυπωσιακή η κυριαρχία και η ποικιλία του λευκού στην έκθεση του Γερμανού καλλιτέχνη Raimund Girke, “Was weiss das Weiss” (Τι γνωρίζει το λευκό) και εξαιρετικά ενδιαφέροντα τα δεκατέσσερα έργα μεγάλης κλίμακας του Ιταλού καλλιτέχνη Marco Tirelli που έχουν δημιουργηθεί με διαφορετικές τεχνικές: αερογράφο, στένσιλ, μελάνι και κάρβουνο σε καμβά, λιθογραφία και φωτογραφία. Η μνήμη και οι δυνατότητές της είναι κεντρικά μοτίβα στο έργο αυτού του καλλιτέχνη και από αυτή την άποψη, ο θεατής είναι ελεύθερος να διεκδικήσει τη μνήμη του, εξ ου και το άτιτλο της Τέχνης του.

Σε κάθε χάος υπάρχει ένα σύμπαν, σε κάθε αταξία μια μυστική τάξη – Καρλ Γιούνγκ

Τις εντυπώσεις μας ωστόσο, έκλεψε η ομαδική έκθεση “Chaos and order” που είχε στηθεί μέσα μέσα στο απόλυτο ερεβώδες… χάος. Στον χώρο αυτό, που χρειάστηκε να περάσουν αρκετά λεπτά μέχρι να συνηθίσουν τα μάτια μας το σκοτάδι, περπατήσαμε ανάμεσα σε έργα τέχνης παρατεταγμένα με μία ευρηματική διαλογική τάξη. Μία έκρηξη ηφαιστείου σε κοκκινόμαυρο φόντο, μαγνητικά ελάσματα και ρολόγια του δικού μας Takis, σκιές από κιμωλία, στάχτες και αλλόκοτες εμβρυικές μορφές, ένας απρόσμενος Βούδας που ενέπνεε ηρεμία…

Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μέσα στο σκοτάδι και έργα Τέχνης που θέτουν νέες προοπτικές και όρια. Άλλωστε η τέχνη, στην ουσία της, είναι η αρχή της γλώσσας. Πού τελειώνει το χάος και πού αρχίζει η τάξη;

Η Antiquaire

Η περιήγησή μας στα κτίρια και τις αίθουσες του Kanaal δεν τελείωσε στις εκθέσεις. Άλλωστε αυτές ήταν ένα κομμάτι μόνο της εμπειρίας μας εκεί. Εντυπωσιακοί ήταν οι χώροι της Antiquaire, όπου γίνεται απόλυτα σαφές πως η σχέση του Axel Vervoordt με την τέχνη και τις αντίκες είναι ένας τρόπος να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας από τον κόσμο.

Το σπίτι πρέπει να είναι μια προσωπική έκφραση της ψυχής μας.

Απέραντοι χώροι με καθιστικά, σαλόνια, γραφεία και τραπεζαρίες διακοσμημένα μοναδικά. Έπιπλα ανακατασκευασμένα με τη φθορά του χρόνου να είναι ορατή πάνω τους να συνδυάζονται απρόσμενα με μοντέρνα τέχνη.

Παραδοσιακά υλικά, όπως το βραζιλιάνικο ροδόξυλο και το δέρμα, αιγυπτιακά γλυπτά από μαύρο γρανίτη, ξυλόγλυπτες απομιμήσεις αρχαιοελληνικών κτιρίων, πίνακες σύγχρονης ζωγραφικής δημιουργούν μια καινοτόμο γλώσσα. Αντικείμενα που αντιπροσωπεύονται από την ειλικρίνεια των υλικών τους και την καθαρότητα της πρόθεσης στη δημιουργία τους.

Το Kanaal λίγο έξω από την Αμβέρσα αποτελεί ένα καταφύγιο γαλήνης και ηρεμίας που αναβλύζει ιερότητα και τέχνη. Αξίζει να το επισκεφθείτε, αν τυχόν ταξιδέψετε στην περιοχή της Αμβέρσας και του Βελγίου.