ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗ ΜΕΘ ΜΕ ΚΟΡΟΝΟΪΟ. ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ

Ήταν τον Δεκέμβρη του 2019 όταν στη Wuhan της Κίνας εμφανίσθηκε περίπτωση άτυπης πνευμονίας για την οποία ενοχοποιήθηκε ένας νέος κορονοϊός ο SARS-CoV-2. Η νόσος ονομάσθηκε νόσος Covid-19. Σύντομα ξεπέρασε τα όρια της Κίνας και στις 25 Ιανουαρίου2020 εμφανίζεται η πρώτη περίπτωση στην Ευρώπη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κηρύσσει τη νόσο Πανδημία.

Αν και η πανδημία συνεχίζεται, φαίνεται ότι η επίπτωση της νόσου στα παιδιά παραμένει χαμηλή. Όλες οι επιδημιολογικές μελέτες που ακολούθησαν την εμφάνιση της νόσου καταλήγουν σε ένα κοινό συμπέρασμα, ότι η νόσος Covid-19 στα παιδιά διαδράμει ασυμπτωματικά η με ήπια κλινική σημειολογία. Η βαριά νόσηση είναι σπάνια με πιο ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες τα νεογνά και τα παιδιά 10-14 χρόνων. Ιδιαίτερα επιβαρυντικός παράγοντας είναι η παχυσαρκία και βεβαίως συνοδά υποκείμενα νοσήματα. Το ποσοστό της βαριάς νόσησης στα παιδιά σε διάφορες μελέτες είναι μικρό αλλά υπαρκτό. Αν και η νοσηλεία ενός παιδιού σε νοσοκομείο αποτελεί τραυματικό γεγονός, η νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας αποτελεί κρίσιμο γεγονός τόσο για τη ζωή του ίδιου του παιδιού όσο και για τη ζωή της οικογένειας.

Η κανονικότητα της ζωής παιδιού – οικογένειας παύει να υπάρχει. Το παιδί βρίσκεται ξαφνικά σ΄ ένα χώρο που του δημιούργει αναστάτωση ίσως και τρόμο. Η επαφή παιδιού/γονέα δεν υφίσταται πλέον, διότι λόγω της μεταδοτικότητας και της μολυσματικότητας της νόσου το επισκεπτήριο απαγορεύεται. Το παιδί καλείται να διαχειρισθεί ένα άγνωστο περιβάλλον, ενοχλητικές για αυτό ιατρικές και νοσηλευτικές πράξεις, και συγχρόνως την απομάκρυνση από το οικείο περιβάλλον, τον αποχωρισμό από την οικογένεια και τους φίλους του και την τέλεια απομόνωση. Νοιώθει προδομένο και εγκαταλειμμένο και η επίπτωση αυτής της απώλειας θα φανεί μετά την έξοδο του από τη ΜΕΘ.

Το οικείο περιβάλλον αντικαθίσταται από συσκευές παρακολούθησης αναπνευστήρες αντλίες φαρμάκων. Ανθρώπινες φιγούρες που ανάλογα με την ηλικία και αντιληπτική ικανότητα του αποκτούν άλλοτε άλλο όνομα και μορφή, με πλησιέστερη αυτή του αστροναύτη. Ίσως κάποια να νομίζουν ότι βρίσκονται στο διάστημα.

Η αντίληψη του μονοπωλείται από άγνωστα ερεθίσματα, ο κιρκάδιος ρυθμός διαταράσσεται, ο ύπνος του είναι διακοπτόμενος από τον συνεχή τεχνητό φωτισμό, τον ρυθμικό ήχο των συσκευών παρακολούθησης, τις συχνές ιατρικές και νοσηλευτικές παρεμβάσεις η/και την φαρμακευτική καταστολή.

Ανάλογα συναισθήματα βιώνουν και οι γονείς οι οποίοι πέραν από το άγχος του αποχωρισμού βιώνουν και το φόβο σε σχέση με την εξέλιξη της νόσου, ίσως και ενοχές. Περιμένουν με αγωνία την καθημερινή χρονικά καθορισμένη τηλεφωνική ενημέρωση από τους θεράποντες γιατρούς και τρέμουν για ένα ξαφνικό τηλεφώνημα από τη ΜΕΘ που μπορεί να έρθει και μέσα στη νύχτα και σηματοδοτεί την επιδείνωση της κλινικής εικόνας του παιδιού τους.

Ακόμη και όταν τελικά όλα εξελιχθούν ομαλά μετά την έξοδο από τη ΜΕΘ, γιατροί, παιδί και γονείς ίσως έρθουν αντιμέτωποι με μία νέα κατάσταση, εν πολλοίς άγνωστη, ένα συνδυασμό συνδρόμου μετά την εντατική νοσηλεία, μεταλοιμώδους συνδρόμου, και πιθανών επιπλοκών του COVID 19. Ένα μυστηριώδες σύνδρομο που αναφέρεται ως Long Covid η Post Covid syndrome πού το CDC περιγράφει ως “νέο, επανερχόμενο η εξελισσόμενο πρόβλημα υγείας” που εκδηλώνεται 4 εβδομάδες η και περισσότερο μετά την αρχική εκδήλωση της λοίμωξης με το SARS-CoV-2. ‘Όπως και το πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο εκδηλώνεται μετά τη νόσηση και χαρακτηρίζεται από μια πλειάδα συμπτωμάτων τα οποία εμφανίζονται μεχρι και 6 μήνες μετά την οξεία λοίμωξη όπως: δυσχέρεια στην αναπνοή, εύκολη κόπωση η καταβολή, διαταραχές συγκέντρωσης και γνωστική δυσλειτουργία (“εγκεφαλική ομίχλη” brain fog), βήχας, πονοκέφαλος, αίσθημα παλμών, πόνος στο στήθος, πυρετός, μυϊκή αδυναμία η μυαλγίες και αρθραλγίες, κοιλιακό άλγος, διάρροια, διαταραχές ύπνου, παραισθήσεις, αλλοίωση της γεύσης και της όσφρησης.

Περιγράφηκε αρχικά σε ενήλικες και η πρώτη αναφορά για τα παιδιά ανήκει στον παιδίατρο Danilo Duonsenco από το Gemelli University Hospital της Ρώμης. Η επίπτωση του Long Covid δεν είναι απόλυτα γνωστή, διότι οι μελέτες που αναφέρονται στα παιδιά είναι ελάχιστες. Σύμφωνα όμως με τα δεδομένα του UK Office of National Statistics το 9,8% των παιδιών ηλικίας 2-11 χρονών και το 13% των 12-16 χρονών θα εμφανίσουν τουλάχιστον ένα σύμπτωμα 5 εβδομάδες μετά από λοίμωξη SARS -CoV-2, ενώ σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση στο British Medical Journal ένα στα επτά παιδιά (14%), θα έχουν συμπτώματα ακόμη και 15 εβδομάδες μετά την λοίμωξη.

Είναι προφανές ότι όταν η πανδημία τελειώσει και αυτό θα εξαρτηθεί από το επίπεδο της ανοσίας που θα αναπτυχθεί μέσω φυσικής νόσησης ή εμβολιασμού, μια νέα υγειονομική κρίση θα αναδυθεί. Και ενώ οι ερευνητές μελετούν το πλήρες φάσμα των επιπτώσεων της νόσου Covid-19 καθώς επίσης τη διάρκεια και το βάθος του Long Covid , τα συστήματα υγείας οφείλουν να προετοιμαστούν και οργανωθούν για αυτή τη νέα εποχή.